مه‌به‌ستا تركیێ ژ داگیركارییا رۆژئاڤا «كوردستانا مه‌زنه»‌

ژ ئالیێ دەولەتا ترکیێ ڤه‌، داگیرکاریا رۆژئاڤا کوردستانێ و دیرۆکا وێ یا پاشڤەمایی کو بنگەها خوە ژ سیاسەتا قڕ کرن و ژناڤبرنێ دگریت، ئارمانج پێ نە تەنێ رۆژئاڤا کوردستانێ یە، لێ به‌لێ هەموو په‌رچه‌یێن کوردستانێ نە، ژ بەر کو دامه‌زراندنا دەولەتا ترکیێ د ئەساس دە ل سەر بنگەها تونە کرنا کوردان هاتیە ئاڤا کرن، لەوما ژی ئه‌و ناخوازن هەرێمەکە ئازاد د دەست کوردان دە هەبە، ژ بەر کو وێ یەکێ ب مەترسی ل سەر پیشەرۆژا خوە دزانن، ئەو دخوازن د ناڤبەرا هەرێمێن کوردستانێ دە جودابوونەکێ درست بکن، رۆژئاڤا کوردستانێ دۆرپێچ بکن و تێكلیا وێ ب باشوورێ کوردستانێ ره‌ قوت بکن و 3 ملیۆن ئەرەبان ل رۆژئاڤا ل سەر خاكا کوردان بجی بكن و رۆژئاڤا ژ راستیا کوردستانی بوونا خوە دوور بکن، مەبەست ژ داگیرکاریا ل سەر رۆژئاڤا ئەو په‌رچه‌یا کوردستانێ ب تەنێ نینە، بەلکو مەبەست پێ کوردستانا مەزنە، ترکیێ ئه‌ڤێ هەلوەستا خوە د هەموو پلاتفۆرمان ده‌ دئینه‌ زمان و د پارێزه‌.

گه‌ره‌كه‌ كورد نها ڤێ پرسێ ژ خوه‌ بكن، گه‌لۆ قه‌ی ئه‌م نكارن قه‌ده‌را خوه‌ ب گوهه‌رن، ل كو ده‌رێ مه‌ شاشی كریه‌ و دڤێ نها ئه‌مێ چ بكن؟

ڤه‌كشینا هێزێن ئه‌مریكا د سیسته‌ما سیاسیا جیهانی ده‌ د ناڤ ئالۆزیێ ده‌ یه‌، سیسته‌ما جیهانی ژ بۆ گوهه‌رینا سینۆرێن رۆژهلاتا ناڤین نه‌گه‌هشتنه‌ تو بریاره‌كێ، ئه‌رێ دیسان ل هه‌رێمێ نوونه‌راتیا رۆژئاڤا وێ تركیێ به‌، یان وێ ژ ده‌ست وێ وه‌ره‌ ده‌رخستن، ئه‌ڤ یه‌ك نه‌خوه‌یایه‌، له‌وما ئه‌مه‌ریكا هه‌نگاڤه‌كێ پاشده‌ و ئێكێ پێشده‌ دهاڤێژه‌، ل دیرۆكا ده‌وله‌تا ئه‌مه‌ریكایێ ده‌، بۆ جارا یه‌كێ یه‌ په‌رچه‌بوون و بێ هه‌ماهه‌نگی ل ناڤبه‌را سیاسه‌ت و له‌شكر و ئابووریا وێ ده‌ درست دبه‌، د راستی ده‌ جیهان دپێڤاژۆیه‌كه‌ ئالۆز ده‌ ده‌رباس دبه‌ و پێشبینی كرن پر زه‌همه‌ته‌، گه‌ره‌كه‌ كورد نها ڤێ پرسێ ژ خوه‌ بكن، گه‌لۆ قه‌ی ئه‌م نكارن قه‌ده‌را خوه‌ ب گوهه‌رن؟ ل كو ده‌رێ مه‌ شاشی كریه‌ و دڤێ نها ئه‌مێ چ بكن؟.

رۆژئاڤا مالا هه‌موو كوردان بوو یان باخچێ پشتێ یێ په‌كه‌كێ بوو؟

تركیێ ب ناڤێ ئۆپه‌راسیۆنا «كانیا ئاشتیێ» ده‌ست ب داگیركرنا رۆژئاڤا كوردستانێ كریه‌، ژ وێ رۆژێ هه‌یا پێكهاتنا «سۆچی» هاتیه‌ ئیمزه‌ كرن تشتا كو ل رۆژئاڤا هاتیه‌ ژیان كرن، دیاره‌ كو ده‌ستهلاتا سیاسی یا رۆژئاڤا ل هێڤیا ئێریشه‌كه‌ وها نه‌بوو و ئاماده‌كاریێن سیاسی و له‌شكری ژ بۆ وێ ئێریشێ ئه‌نجام نه‌دابوون، ئه‌ڤ ره‌وشا هاتیه‌ پێش نه‌ ب ته‌نێ رۆژئاڤا پێ به‌رپرسیاره‌ به‌لكو هه‌موو كورد پێ باندۆر دبن له‌ما پێویسته‌ ژ به‌ر وێ یا دوهـ و ئه‌ڤرۆ ل رۆژئاڤا چێدبه‌ ئه‌م بزانین د ڤان 7 سالێن ده‌ستهلاتداریێن رۆژئاڤا ده‌ كێماسی چ بوون، د راستی ده‌ رۆژئاڤا مالا هه‌موو كوردان بوو یان باخچێ پشتێ یێ په‌كه‌كێ بوو؟ د ڤێ بابه‌تێ ده‌ په‌كه‌كێ خوه‌ندنه‌كا راست ژ بۆ شۆرشا رۆژئاڤا نه‌كر و ئه‌ڤ شۆرش شاش پێشانی ده‌رڤه‌ دا، به‌را هه‌ر تشتی په‌كه‌كه‌ یا تایبه‌ت ب رۆژئاڤا خوه‌ تێده‌ زال كر و نه‌هشت تو هێزه‌كه‌ كوردی بكه‌ڤن د قادا رۆژئاڤا ده‌، هه‌یا پارتیێن سیاسی یێن رۆژئاڤا ژی هاتن ده‌رخستن، پارتیێن كوردی هاتن داخستن و كادرۆیێن وان هاتن بنچاڤكرن و ئارمانج ئه‌ڤ بوو كو وان ژ وێ ده‌رێ ده‌ربێخن، پارتیا په‌ده‌كه‌ سووریا كادرۆیێ وێ یێ هه‌ری سه‌ره‌كه‌ ب ناڤێ «به‌هزاد تولسون» ب روودانه‌كه‌ مژه‌وی هاتبوو كوشتن، په‌كه‌كه‌ دبێژه‌ ژبلی من نابه‌ كه‌س ل وێ ده‌رێ سیاسه‌تێ بكه و ل همبه‌ر وان له‌شكر و چه‌كداران ب كار تینه‌.

په‌كه‌كێ ده‌ستهلاته‌كه‌ وه‌كه‌ یا رژیما به‌عس ل رۆژئاڤا ئاڤاكر

تێ گوتن كو په‌كه‌كێ تشتا همبه‌ر پارتیێن كوردان كری همبه‌ر رژیما سووریێ نه‌كریه‌، په‌كه‌كه‌ دبێژه‌: ئه‌م ل دژی فه‌لسه‌فه‌، سیسته‌م و ده‌ستهلاتداریا ده‌وله‌تێ نه‌، لێ به‌لێ راستیا رۆژئاڤا ئه‌ڤه‌ كو په‌كه‌كه‌ سه‌ر و بن هه‌ر تشتی دبێژه‌ و ده‌ستهلاته‌كه‌ وه‌كه‌ یا رژیما به‌عس ل رۆژئاڤا ئاڤاكر، سیسته‌مه‌كه‌ یه‌ك ره‌نگ و ده‌نگ و یه‌ك فكر ئاڤا كر، ئیرۆ ئه‌و پارتیێن رۆژئاڤا جارنا داخویانیان د دن هه‌ر هه‌موو باسكێن په‌یه‌دێ نه‌، شانویه‌كه‌ پر حزبی دهێت برێڤه‌برن، په‌كه‌كه‌ و ئالیێن نێزی وێ سیسته‌ما رێڤه‌به‌ریا رۆژئاڤا وه‌كه‌ دیمۆكراسیا گه‌ل پێشان د ده‌.

لێ به‌لێ یا راست ئه‌و بریارێن ل دره‌بارا رۆژئاڤا تێن دایین، نه‌ ژ ئالیێ وان شه‌خسانه‌ كو ژ بۆ ئه‌نجوومه‌نێ و كوردیناسیۆنێ هاتنه‌ هلبژارتن، ئه‌م دكارن ببێژین: ئه‌ڤ بریار ب تو ئاوایه‌كێ ژ ئالیێ كادرۆیێن رۆژئاڤا یێن په‌كه‌كێ ناهێن دایین، به‌لكو ئه‌ڤ بریار ژ ئالیێ «په‌كه‌كێ، كه‌جه‌كێ، هه‌په‌گێ و كۆنسه‌یا گشتی» تێن دایین، ب ئاوایه‌كه‌ دن بریارێن تایبه‌ت ب مژارێن شه‌ر ژ ئالیێ «كاره‌یلان» و مژارێن تایبه‌ت ب سیاسه‌تێ جه‌میل باییك دده‌، نوونه‌رێ ڤان كه‌سان «سه‌بری ئوك» ده‌مه‌ ئه‌و ل رۆژئاڤا دمینه‌ و بریارێن وان برێڤه‌ دبه‌، هه‌یا كو سه‌ركردێن په‌كه‌كێ یێن ل ئاستا ژوور وه‌كه‌ «كاریلان، دۆران كالكان، ئه‌لی حه‌یده‌ قه‌یتان، مسته‌فا كارسۆ» دچن رۆژئاڤا كۆنفه‌ره‌نس و جڤینان برێڤه‌ دبن و چاڤدێریێ لێ دكن، ب تو ئاوایه‌كی ده‌ستهلات د ده‌ست كادرۆیێن رۆژئاڤا ده‌ نه‌هشتنه‌، ژبلی داگیركرنا رۆژئاڤا ژ ئالیێ تركیێ ڤه‌، هه‌سه‌دێ 120 ده‌مژمێرێن ئاگربه‌ستێ قه‌بوول كرن د هه‌مان ده‌مێ ده‌ رێڤه‌برێن كه‌جه‌كێ بریارا راگهاندنا به‌رخوه‌دانێ دان، ب وێ یه‌كێ نه‌رازیبوونا خوه‌ ژ بۆ ئاگربه‌ستا هه‌سه‌دێ ئانی زمان، ژبه‌ر چ ئه‌م ڤێ دبێژین كو په‌كه‌كه‌ پێشده‌چوونێن رۆژئاڤا ل سه‌ر بنگه‌ها كوردستانیبوونێ ناخوازه‌ ب رێڤه‌ ببه‌، هه‌یا خاكا رۆژئاڤا كوردستانێ ب ناڤێ باكوورێ رۆژهلاتا سووریێ ب ناڤ كر، داكو كورد ڤی ناڤی قه‌بوول بكه‌ن، گه‌له‌ك ته‌كۆشین كر.

كالكان دبێژه‌: «ئه‌گه‌ر ئه‌م ل سووریێ په‌یڤا كوردستان بینینه‌ سه‌ر زمان، وێ بارزانی وه‌ره‌ سه‌ر زمانێ گه‌ل، ده‌ما ل جیهانێ ده‌ به‌هسا كوردان تێ كرن بارزانی ل بیرا هه‌ر كه‌سی تێ، ژبه‌ر وێ یه‌كێ ئه‌م په‌یڤا كوردستانێ نابێژین، تا كو بارزانی نه‌به‌ سه‌ركردێ بزاڤا رزگاریخوازا كوردان»

هه‌لبه‌ت رۆژئاڤا كوردستانێ گه‌له‌ك نه‌ته‌وه‌ و ئۆلێن جودا تێده‌نه‌، و د شه‌رێ دگه‌ل رێخستنا ته‌رۆریستیا دائیشێ وان گه‌له‌ك زیان دان و هه‌موه‌خت خوه‌ پاراستن، لێ به‌لێ په‌كه‌كه‌ وها پێشان د ده‌ كو ئالیێن دن وه‌كهه‌ڤی كوردان و پێتر ل دژی دژمن ته‌كۆشین كریه‌، ژ به‌ر چ په‌كه‌كه‌ ل شوونا رۆژئاڤا دخوازه‌ ناڤی باكوورێ رۆژهلاتا سووریێ ب فه‌رمی بده‌ت ناساندن، ئارمانج ئه‌ڤه‌ كو پێشیا سیسته‌مه‌كه‌ كورده‌واری ل ور بگریت، ئه‌و نه‌ ژبۆ به‌رسینگرتنا تركیێ ته‌كۆشینێ دكه‌، نه‌ژی ژبه‌ر خه‌باتا دیپۆماتیكه‌، د ناڤا گه‌ل ژی ده‌ ل دژی په‌یڤا رۆژئا كوردستانێ، هه‌ر تشتێ ژ ده‌ست هاتی كریه‌ و په‌كه‌كه‌ ناخوازه‌ سیسته‌م ب ئاوایه‌ك كورده‌واری به‌، ل سه‌ر ڤێ یه‌كێ گۆتنه‌كه‌ «دۆران كالكان» هه‌یه‌ ده‌ما دبێژه‌: ئه‌گه‌ر ئه‌م ل سووریێ په‌یڤا كوردستان بینینه‌ سه‌ر زمان، وێ بارزانی وه‌ره‌ سه‌ر زمانێ گه‌ل، ده‌ما لجیهانێ ده‌ به‌هسا كوردان تێ كرن، بارزانی ل بیرا هه‌ر كه‌سی تێ، ژبه‌ر وێ یه‌كێ ئه‌م په‌یڤا كوردستانێ نابێژین، تا كو بارزانی نه‌به‌ سه‌ركردێ بزاڤا رزگاریخوازا كوردان ل هه‌ر چار په‌رچه‌یێن كوردستانێ.