تەڤی رێگری و زەھمەتیان ژ ئالیێ پەیەدێ ڤە ل ئالیەکێ و بنپێکرن و کریارێن کۆمێن چەکدارێن سەر ب ترکیێ ڤە ل ئالیەکێ دی دیسا ژی پێلا ڤەگەرا مالباتێن عەفرینێ ژ کۆچبەرکری، دەربدەر و پەنابەران نەھاتیە راوەستاندن و رۆژانە چەندین مالبات ژ دەڤەرێن جودا جودا ڤەدگەرنە سەر وارێن خوە.
دەربارێ داوین زانیاریان ل سەر پێلا ڤەگەرێ ژێدەرێن ئاگاھدار ژ بۆی ئارکێ دانە زانین کو 14 مالبات ژ کۆچبەرکریێن کامپێن شەھبایێ، دەربدەرێن ل حەلەبێ ھەروەھا پەنابەرێن دەرڤەیی وەلات ڤەگەریانە سەر مال و وارێن خوە.
ل گۆری ژێدەری، مالباتێن ژ شەھبایێ نکارن ب ئاسانی دەرکەڤن ژ بەر کو پەیەدێ دەردۆرا کامپان بۆمبە چاندینە، لێ ب ھەمانگی لگەل قاچاخجیان دا، ژ کامپان دەردکەڤن و بەر ب باژار و گوندێن خوە دچن، ھەروەھا د رێ دا گەلەک ئاستەنگی تێنە پێشیا وان، و ژ بلی دانا پارەیێن زێدە ژ بۆ رێنیشاندەران کو ھەر کەسەک ب 250 – 300 دۆلارێن ئەمەریکی خوە دگھینتە عەفرینێ.
ل ئالیەکی دی رژیما سووریێ ھەماھەنگیێ لگەل پەیەدێ دا دکەت، و رێکێ ل ڤەگەرێ دگریت، د ھەیڤا بووری دا 35 مالباتێن عەفرینێ ل دەردۆرا حەلەبێ ژ ئالیێ فرقەیا 4ێ یا سەر ب رێژیما ئەسەد ڤە ھاتبوونە گرتن و ژ بۆ پەیەدێ ھاتنە رادەستکرن و ژ بۆ کامپان ھاتنە ڤەگەراندن.
ل تاخێن حەلەبێ ژی ل ھەر یەک ژ شێخ مەقسوود و ئەشرەفیێ و ھندەک تاخێن کو کورد لێ دمینن، رۆژانە ھەژمارەکا مەزن ژ مالباتێن عەفرینێ خوە دگەھینن عەفرینێ، تەڤی کو ئەو ژی د رێکێ دا راستی تەنگاڤیان تێن، کو بەریا دەمەکێ ل سەر رێبەندا کۆمێن چەکدار ل باژارۆکێ جەرابلوسێ ب دەھان مالباتێن عەفرینێ یێن کو دخواستن ڤەگەرن رێ ل بەر وان گرتبوون پشترا گەھشتن گوندێن خوە.
سەرباری کۆچبەرکریێن ل کامپێن شەھبایێ و دەربدەرێن ل حەلەبێ، ب دەھان مالباتێن پەنابەر ژ لوبنانێ، تورکیا و ھەرێما کوردستانێ ژی بەرێ خوە ددەنە سەر مال موولکێن خوە، لێ چاڤدێر و سیاسەتمەدار پشتراست دکەن کو دڤێت پشتەڤانیەک ژ بۆی ڤێ پێلێ بهێتە کرن، داکو مالباتێن ڤەدگەرن ب ئاسانی دار و زەڤی و مالێن خوە یێن ژ ئالیێ چەکداران ڤە ھاتنە دەستەسەرکرن جارەکا دی وەرگرن.
لێ ل ھەمبەر وێ یەکێ پەیەدە بەرووڤاژی کار دکەت، و پرۆپاگاندایێ دکەت و خەلکێ دخاپینیت کو ھەبوونا عەفرینیان ل کامپێن شەھبایێ بەرخوەدان و روومەتییە، عەفرینی ژی تەکەز دکەن کو مەبەست ژ مانا عەفرینیان ئەوە دا کو ببنە مەرتالێن مرۆڤی ژ بۆ نبول و زەھرایێ و مانا وان چەسپاندنەکە ژ بۆ پرۆسەیا گوھەرتنا دەمۆگرافی، لەوما بانگا بلەز دکەن کو چارەسەری ب تەنی د ڤەگەرێ دایە ژ بەر کو ب تەنێ ڤەگەر دێ گوھەرتنا دەمۆگرافی و پلانان ژ ناڤ بەت.