پاکێ ب بۆنەیا سالڤەگەرا بریاردانا جینۆسایدا دێرسیمێ داخویانیەک بەلاڤ کر

پارتیا ئازادیا کوردستانێ (پاک)ێ ب بۆنەیا سالڤەگەرا بریاردانا جینۆسایدا دێرسیمێ داخویانیەکا نڤیسکی بەلاڤ کر.

داخویانیا پاکێ وھایە:

دەستپێکا جینۆسایدا دێرسمێ 4ێ گولانا 1937ێیە

86 سالان بەرێ، رۆژا 4ێ گولانێ، ب پەسەندکرنا مستەفا کەمال ئەتاتورک و فەڤزی چاکماک، ژ بۆ قرکرنا گەلێ مەیێ دێرسمێ، بریارەکە فەرمی، ژ بۆ ئێریشا لەشکەری ھاتە دەرخستن.

ل سەر بریارا ھەیئەتا وەزارەتێ یا تەڤگەرا تەنقیلا دێرسمێ یا کو د 4ێ گولانا 1937 دا ھاتبوو ستەندن، د 12 گولانا 1937 دە،  ھێزێن لەشکەرییێن کۆمارا ترکییەیێ دێرسم داگیر کر، کەڤر سەر ل کەڤری نەھێلان. ئەڤ بریارە، دەستپێکا جینۆسایدا دێرسمێ بوو.

د ڤێ بریارێ دە وەھا دھات گۆتن. “گەلێ ھەرێمێ دڤێت بهێت جڤاندن و ژ بۆ دەڤەرەکە دن بێ نەقلکرن”، “د ڤێ ئۆپەراسیۆنێ دا، ھێزێن لەشکەری دێ بگرن سەر گوندان، دێ ھم چەکان بجڤینن و ھم ژی ب ڤێ فرسەندێ کەسێن کو ھاتنە جڤاندن نەقل بکن”. دیسا د بریارنامەیێ دە تێ گۆتن: “ھەگەر ئەم تەنێ ب ئێریشێ سەرکەڤن، دێ چاڤکانییێن سەرھلدانێ د شوونا خوە دە بمینن. لۆما پێوستە،  ئەو کەسێن کو چەک ب کار ئانینە و تینن دڤێت ئەم ل جیھ دە ژ ناڤ ببەین، گوندان ب تەڤاھی ھلوەشینن و مالباتێن وان دوور بێخین”.

ئەڤە گەلەک ئاشکەرەیە کو، ئەڤ بریارا دەولەتا ترکییەیێ، ژ بەر باوەری و ناسنامەیا وان، ژ ھۆلێ راکرنا ملەتەکییە.

دەولەتا ترکییەیێ بەرییا ڤێ ئۆپەراسیۆنێ، ئەولی بریارا “بەرھەڤکرنا چەکێن د ناڤ گەل” دەرخست. پاشێ،  ب ناڤێ “وەرگرتنا ژ بۆ وەزیفەیا  لەشکەرییێ”، بەشەکێ مەزن ژ خەلکێ ھەرێمێ کرن لەشکەر و کرن بن کۆنترۆلا خوە و دووڤ  رە،  کەسێن کو دکارن رێبەرییا گەل بکن، یێن خوەدی گۆتن و ب ئیعتیبارن،  تەڤی مالباتێن وان ژ بۆ کو نەفی بکن جڤاندن. ژ بۆ تێکلییێن د ناڤبەرا وان دە ب تەڤاھی بێن برین و ھەڤدو نەبینن، نەفی باژارێن جودایێن ترکییەیێ کرن و “ئیقامەیا نەچاری” دان وان. پشتی ڤان کریاران، ئۆپەراسیۆنا ژناڤبرنێ دەست پێ کر. بێیی کو فەرقیێ بێخن ناڤا وان، گەلێ دێرسمێ قر کرن.

سەرۆکێ ئاساییشا مالاتیایێ یێ وێ دەمێ. سەبری چاگلایانگیل دانپێدان کربوو کو، ژن و زارۆکێن کو ژ زلمێ فەلتیبوون، رەڤییابوون  خوە د شکەفتان دە ڤەشارتبوون،  د وان شکەفتان دە، ب “ژەھرا مشکان” ھاتن قەتلکرن. ژن و کەچێن دێرسمێ ژ بۆ زێدەتر ئەسارەتێ نەبینن، خوە  ژ زنارێن بلند دا هاڤێتن چەمێ موونزوورێ. لەشکەران ھندەک زارۆکێن سێوی ب خوە رە برن باژارێن خوە و ئەو وەک زارۆکێن ترک گیھاندن.

جینۆسایدا دێرسمێ، خەلەکەکە ژ سییاسەتا ژ ھۆلێ راکرنا ملەتێ کورد. ئەڤ پێڤاژۆ سالا 1921 ب شکاندنا بەرخوەدانا کۆچگیرییێ دەست پێ کر،  د 1937-38 ب قرکرنا دێرسمێ بەردەوام کر. وەک کو د بریارنامەیێ دە ھاتییە گۆتن، ھەموو جیھ و وارێن بەرخوەدانا گەلێ کوردستانێ یەک ب یەک ھاتن ژناڤبرن.

ژ بەر تاوانێن کو ل ھەمبەری گەلێ دێرسمێ و کوردستانێ کری، تشتێ کو دەولەتا ترکییەیێ بکە ئەوە  کو، بەرییا ھەر تشتی دڤێت  لێبۆرینێ ژ گەلێ کورد بخوازە و گاڤێن پێوستێن ل گۆری ڤێ راستییێ باڤێژە.

دەولەتا ترکییەیێ دکارە ب دەستنیشانکرنا ئارامگەهێن سەید رزا، شێخ سەعید و ھەڤالێن وان،  کو ھەتا نھا ب دزی گرتییە، دەست پێ بکە.

د 86ەمین سالڤەگەرا دەستپێکا جینۆسایدا دێرسمێ دە ئەم وان قرکرن و جینۆسایدێن ل ھەمبەری  گەلێ کوردستانێ پێک ھاتنە پرۆتەستۆ دکن، روورەش دکن و ئەم ل بەر شەھیدێن خوە ب گرامی سەرێ خوە دتەوینن.

4.5.2023

نڤێسینگەها چاپەمەنی و راگھاندنێ یا پاکێ