بەری 37 سالان، بزاڤا رزگاریخوازیا کوردستانێ یەک ژ سەرکردەیێن خوە یێن گرنگ و ببنادۆر ژ دەست دا، کو سەرۆک بارزانی د وەسفا وی دە دبێژە، «ئەو مرۆڤەکێ گەلەک مەزن بوو، مەزنیا وی ژی چاڤکانیا خوە ژ تێگەهشتن و پێگەهشتنا وی وەرگرتبوو»، ئەو ژی ئدریس مەلا مستەفا بارزانی بوو.
ئیرۆ (31.1.2024) بیرانینا سالڤەگەرا 37ێ یا کۆچا داویێ یا ئدریس بارزانی یە کو رۆلەکێ مەزن د قۆناغێن خەباتا رزگاریخوازیا گەلێ کوردستانێ و بەرهنگاربوونا داگیرکەران دە هەبوو و ب یاوەریا سەرۆک مەسعوود بارزانی ب رەنگەکێ چالاک تەڤلی دانوستاندنێن ب دەست خستنا مافێن نەتەوەیی و نشتیمانی ژی ببوو، وەکی لهەڤکرنا 11ێ ئادارا 1970ێ و دامەزراندنا بنگەها بەرەیێ کوردستانی ل سالا 1986ێ.
ژیاننامەیا ئدریس بارزانی
ئدریس بارزانی ل ئادارا 1944ێ ل دەڤەرا بارزانێ هاتیە سەر دنیایێ. دەما ژیێ وی بوو دو سال، بابێ وی، مەلا مستەفایێ بارزانی، بەرێ خوە دا رۆژهلاتێ کوردستانێ و ب مەرەما لڤینا کوردان و کۆمارا کوردستانێ ل مهابادێ دەست ب خەباتێ کر.
پشتی پلانگێریا ل دژی کۆمارا کوردستانێ و ڤەگەریانا ئارتێشا شاهێ ئیرانێ ژ بۆ کۆمارا کوردستانێ، مەلا مستەفایێ بارزانی و ب دەهان پێشمەرگەیێن کوردستانێ بەرێ خوە دا یەکیتیا سۆڤیەتێ یا جاران و مالبات و ژن و زارۆکێن وان ژی ب یاوەریا برایێ مەزنێ مەلا مستەفایێ بارزانی شێخ ئەحمەدێ بارزانی، پێخەمەتی پاراستنا جانێ ژن و زارۆکێن کورد ڤەگەریان ئیراقێ، ئدریس بارزانی ژی کو هنگێ سێ سالی بوو ب مالباتا خوە رە ڤەگەریا ئیراقێ و ژ ئالیێ دەستهلاتا شاهێ ئیراقێ ڤە ژ بۆ باژارێن باشوورێ ئیراقێ هاتن ڤەگوهاستن.
د ژیێ شەش سالیێ دە، ئدریس بارزانی ل باژارێ کەربەلایێ چوو بەر خواندنێ و هەتا نەمانا دەستهلاتا شاهی ل ئیراقێ و دەستپێکرنا دەستهلاتا کۆماری ب سەرۆکاتیا عەبدولکەریم قاسمی ل سالا 1958ێ ژ دیتنا بابێ خوە بێبار بوو.
پشتی ڤەگەریانا مەلا مستەفایێ بارزانی ژ یەکیتیا سۆڤیەتێ و سەرهلدانا شۆرەشا ئیلۆنێ ل سالا 1961ێ، ئدریس بارزانی ژ دەستێن یەکێ یێن وان پێشمەرگەیان بوو کو تەڤلی رێزێن شۆرەشێ بوو و چەکێ تێکۆشانێ هلگرت و مل ب ملێ پێشمەرگەیان تەڤلی داستان و سەرکەفتنێن پێشمەرگەیان بوو.
پشتی نەهـ سالێن پێشمەرگەتیێ، ل خزیرانا 1970ێ د کۆنگرەیا هەشتێ یا په‌ده‌كێ دە، ئدریس بارزانی ژ بۆ جارا یەکێ بوو ئەندامێ کۆمیتەیا ناڤەندی یا په‌ده‌كێ.
ئدریس بارزانی د دیرۆکا بزاڤا رزگاریخوازیا نەتەوەیی دە وەکی ئەندازیارێ ئاشتیا نشتیمانی تێ بناڤکرن، هەروەسا د مەیدانا سیاسی یا ئیراقێ دە و ل ناڤ ئۆپۆزسیۆنا ئیراقێ ژی وەکی کەساتیەکێ دیار و بباندۆر دهات حەسباندن. د کۆنگرەیا ئۆپۆزسیۆنا ئیراقێ دە ژی کو ل تەهرانێ هات کرن، بانگەوازی ژ بۆ هەڤگرتنا ئۆپۆزسیۆنێ ژ بۆ بەرهنگاربوونا رژێما بەعس کر.
ئدریس بارزانی ل رۆژا 31.1.1987ێ، ژ بەر نەخوەشیەکا ژ نشکێ ڤە کۆچا داویێ کر و ل باژارکێ سلیڤانایێ گرێدایی پارێزگەها ئورمیێ ل رۆژهلاتێ کوردستانێ هات ڤەشارتن.
پشتی سەرهلدانا ئادارا 1991ێ و رزگارکرنا پارەکا مەزن ژ ئاخا کوردستانێ، ل رۆژا 6.10.1993ێ تەرمێن رێبەرێ بزاڤا نەتەوەیی مەلا مستەفایێ بارزانی و سەرکردەیێ دیارێ بزاڤا رزگاریخوازیا کوردستانێ ئدریس بارزانی ژ رۆژهلاتێ کوردستانێ بۆ هەرێما کوردستانێ هاتن ڤەگوهاستن و ل بارزانێ دیسا هاتن ڤەشارتن.
