د هەیاما 10 سالێن دەرباسبوویی دە، زێدەتر ژ 589 کۆلبەران ل ناڤچەیێن سینۆری یێن رۆژهلاتێ کوردستانێ ژ ئالیێ هێزێن پاسدارێن ئیرانێ ڤە هاتنە کوشتن. زێدەبوونا هەژمارا کۆلبەران ل رۆژهلاتێ کوردستانێ ب زێدەبوونا بێکاری و هەژاریێ ڤە گرێدایی یە.
بلندبوونا رێژه‌یا بێکاری، هەژاری، نرخێ کەلوپەلان، خوراک و کێمبوونا نرخا تومەنێ ئیرانێ یا ڤێ داویێ ب سەدەما راگهاندنا ئەنجامێن هلبژارتنێن ئیرانێ کو هەژمارەکە بەرچاڤ ژ بەربژارێن توندرەو ب سەر کەتنە، هەژمارا كۆلبەران ل ناڤچەیێن سینۆری یێن رۆژهلاتا کوردستانێ زێدە کریە.
تەنێ د هەفتیا بۆری دە، نێزیکی 20 کۆلبەر ب گوللـەیێن راستەراست یێن هێزێن پاسدارێن ئیرانێ هاتنە کوشتن و هەژمارەکە دن ژی بریندار بوونە.
رێخستنا هەنگاو ئاشکەرە کر، د سێ مەهێن یەکەمێن ئیسال دە، زێدەتر ژ 41 کۆلبەر و کاسبکاران ل ناڤچەیێن سینۆری یێن رۆژهلاتێ کوردستانێ و باشوورێ کوردستانێ هاتنە کوشتن و 292 کەس ژی بریندار بوونە.
ل گۆر رێخستنا مافێن مرۆڤان (کوردپا) ژی، د سالا 2023ان دە کو وەک سالەکە ب خوین ژ بۆ کۆلبەران تێ زانین، زێدەتر ژ 341 کۆلبەران ژ ئالیێ هێزێن پاسداران ڤە هاتنە کوشتن و بریندارکرن، کو 22 ژ وان تەمەنێ وان د بن 18 سالیێ نە.
ل گۆر ئامارێن کوردپایێ، د هەیاما 12 سالێن بۆری دە هەری کێم 589 کۆلبەر هاتنە کوشتن و 1617 کۆلبەرێن دن ژی بریندار بوونە.
ل گۆر هەمان چاڤکانیێ، %87 ژ کۆلبەران ب گوللـەیێن راستەراست یێن هێزێن پاسداران هاتنە کوشتن یان ژی بریندار بوونە. ژ %4ێ کۆلبەران د ئەنجاما لێدان و توندیێ دە بریندار بوونە.
کوشتن و برینداربوونا کۆلبەران ژ بەر مایینان و تەقینا مایینان ژ %3،5 و %1،5 د رێزا سێیەمین و چارەمین دە نە.
ناڤچەیێن سینۆری یێن بانە ل پارێزگەها سنەیێ، ب رێژەیا %49، هەری زێدە قوربانیێن کۆلبەران لێ یە. ناڤچەیێن سینۆری یێن نەوسوود ل پارێزگەها کرماشانێ ژی ب رێژەیا 32%، د پلەیا دویەم یا قوربانیێن کۆلبەران دە تێ.
ئەندامێ ئەنجوومەنا بلندا پارێزگەهان قوباد کەرەممپوور ژ ئاژانسا «ILNA» رە راگهاند، ژ سەدی 50ێ کۆلبەران، خوەدی باوەرنامەیا بەکالۆریۆس یان ماستەرێ نە.گۆت ژی: «کۆلبەرەکی کو ماستەرا ماتەماتیکێ گرتبوو، ژ بەر کو تەلەڤزیۆن هلگرتبوو هات کوشتن».
کۆلبەر ژ بەر دژواریا هەرێمێن سینۆر و سەرمایێ ژ ئالیەکی ڤە و ژ ئالیێ دن ڤە ژی ژ بەر مەترسیا ئێریشێن نشکڤایی یێن ژ ئالیێ هێزێن پاسدارێن ئیرانێ ڤە، زێدەتری 11 دەمژمێران ب بارێن خوە پشتا خوە دمەشن.
