د ناڤا کوردان دە تایبەتی ل باکورێ کوردستانێ ژ بۆ پارتیێن ھەیی ھەتا وەک ڤێ گاڤێ نەبوونە بەرسڤا داخوازیێن خەلکێ. ژ بۆ ڤێ ژی ڤالاھیا سیاسی کو چەندین سالن ھەیە بەردەوام دکە. ئەڤ ژی دبە سەدەم کو لێگەرینێن نوو چێدبن.
سیاسەتا پەکەکێ یا کو نە کوردستانی یە ب ناڤێ کوردایەتاییێ رێ ل تەڤگەرا کورد گرتیە. لێ مخابن پارتی و ئالیێن سیاسی ژ دەرڤەیێ پەکەکێ ڤێ یەکێ ناخوازن ببینن. ئەڤ ژی دبە سەدەم کو پێشڤە ناچن و نکارن بەرفرەھ ببن و ب دەراڤەک تەنگدە تێن و دچن.
راستیەک ھەیە کو پەکەکە ژ پارتیێن کو د قادا لەگال “تشتێ کو ل گۆر یاسایێ راست و دروست” دە ئاڤادکە ب تو ئاوایی نە جودایە، ڤەکری پەکەکە واتە ھەدەپە واتە دەم واتە پەھەدە ناڤ گەلەکن. لێ ناڤەندا بریارا ڤان ھەموو ناڤان قەندیلە. ھەتا دەما ژ وانرە پێوست بە ئۆجالان یان ژی دەمیرتاش ب کارتینن.
گەلەک کەسایەتێن کو د قادا ناڤنەتەوی دە ژی ناڤ و دەنگێ وان بەلاڤ بووین ھەنە. کەسایەتەک وەک لەیلا زانا ب فەرمانا قەندیل بێدەنگ ما و ئەڤە چەند سالن نەکاری راستیا بێ دەنگیا خوە ژ خەلکێ رە بێژە. پەکەکێ ئەو سزا کر. لێ نھا لەیلا ژ وان رە لازم بوو، جاردن دەرخستن قادا سیاسی. دێ ئەڤ یەک ھەتا کەنگی و کوودەرێ بەردەوام بە نایێ زانین. د ڤێ نەورۆزێ دە جاردن ناڤێ ئۆجالان ئانین پێش و بەحسا چارەسەریان کرن. چارەنڤیسا ھەر چارەسەریەکا کو ب پەکەکێ دەستپێ بکە سیاسەتا “خەندەکا” یە.
راستە گەلەک کەسایەتیێن وەک زانا، تورک و ھندەکێن دن د ناڤا سیاسەتا پەکەکێ دە دەنگ دانە، لێ کێشەیەکا بنگەھن یا وان ھەیە کو ئەو نە خوەدی ئیرادا خوە نە. وان د وەختێ خوە دە ئیرادەیا خوە ب بەلگە رادەستی ئۆجالان کرنە. ژ بۆ ڤێ یەکێ ئیرۆ ئیرادا وان بڤێ نەڤێ قەندیلە.
د پێڤاژۆیا ھلبژارتنێن ھەرێمی دە تشتا کو ئانین سەرێ سەلاحەدین دەمیرتاش تێ زانین. ژ خوە گەلەک جاران قەندیلێ دەمیرتاش ب نە شۆرەشگەری ئیتیهام کر و ئەو گەلەک پرسان دە تاوانبار کر.
واتە ب کورتاسی سیاسەتا پەکەکێ ئەڤە کو کەسایەتێن د ناڤ واندە دەنگ بدن ب ئاوایەکی ب سڤکاتی وان بێ دەنگ دکە. ئەڤجا پرس ئەوە کو گەلۆ ئەڤ کەسایەتێن نە خوەدی ئیرادەبن، دێ چەوا ببن پێشەنگێ چارەسەریەکی ژ بۆ کوردان.؟
ل باکورێ کوردستانێ رۆژانە کۆمێن نوو دەردکەڤن. گەلەک کۆمێن جوانان ھەنە کو ئایدۆلۆژیا وان جودا بە ژی ئالایێ کوردستانێ ژ خوە رە کرنە سەمبۆل. ئەڤ یەک تەنێ سەدەمەکە کو ھەستێن نەتەوی ھێدی ھێدی ڤەدژەنە. ژ خوە تشتا کو د ناڤا کوردێن باکور دە پەکەکێ تونە کری یەک ژی ھەستێن نەتەوی نە.
د پیرۆزباھیێن نەورۆزێ دە کو ب دەستپێشخەریا پەکەکێ دھاتن ل دارخستن، ئالایێن کوردستانێ تەک تووک بن ژی دھاتن بلند کرن. ژ ئالیەک دن د ڤان نەورۆزان دە گروپەک دن بال کشاند. کوردێن ناسیۆنالیست. گرۆپەک دەرکەت ھۆلێ خوە وەک کوردێن ناسیۆنالست ب ناڤ کرن. کینە چنە گەلەک نایێ زانین.
د نەورۆزا ئیسال یا ستانبۆلێ دە، د ناڤبەرا ھندەک گرۆپان دا شەر دەرکەت. گرۆپەکی ئێریشێ ھندەک چەپێن ترک یێن گرۆپا LGBT یان کر. ل سەر بوویەران دەمێ داخویانیەک راگھاند و گۆت:
“کۆمەک ل قادا نەورۆزێ ئێریشێن نیژادپەرەست و زایەندیپارێز کرن، ھەول دان ئێریشی سازیێن دۆستێن مەیێن وەکی یەکیتیا تێکۆشینێ و پانکارتێن دەنیز گەزمیش کو نرخەکێ ھەڤپارێ ھەموو شۆرەشگەرانە، بکن. تەڤی کو کۆمیتەیا ئامادەکار و ھەموو بەرپرسان ھەول دان د جھ دە بەرسڤێ بدن ئێریشان و رێگریێ ل ئێریشان بکەن ژی، لێ ژ بەر شەرت و مەرجێن فیزیکی یێن قادێ نەکارین موداخەلێ بکن و رێگریێ ل ھەموو پرسگرێکان بکەن. ئەڤ ئێریش ژ ئالیێ کۆمەکا دەزگەھێن دەولەتێ ڤە کو خوە وەک کوردێن نەتەوەپەرەست ب ناڤ دکن و سەمبۆلێن نازیان بکار ئانینە، ھاتن کرن. “
دەم پارتی گرۆپا کو ناڤێ کوردێن ناسیۆنالست ل خوە کری، وەک گرۆپەکا سەر ب دەولەتێ ددە ناساندن.
کوردێن ناسیۆنالیست کینە؟
ئەڤ گرۆپە ژ بۆ خوە سەرۆک کۆمارێ کۆمارا مەهابادێ “کوردستانێ” قازی محەممەد وەک پێشەنگ دبینن و ھەروەھا، ئەو رەمزی نافی کو تێ ئیدیعا کرن سالا 1943 ژ بۆ هاندانا ئەلمانیان ل دژێ ئینگلیزا ل ئیراقێ شەر کری و ئینگلیزا ئەو دیل گرتی، دیتنێن وی ژ خوەرە وەک رێباز دبینن.