50 سال ب سەر بۆمبەبارانکرنا قەلادزێ و زانینگەها سلێمایێ رە دەرباز دبن

50 Sal- Qaladize

ئیرۆ 50 سال ب سەر بۆمبەبارانکرنا باژارێ قەلادزێ ب چەکێ قه‌ده‌غەکری ژ ئالیێ بالافرێن رژێما به‌عس ڤە دەرباز دبن، کو ناڤەندا باژارێ قەلادزێ و زانینگەها سلێمایێ ب بۆمبەیێن ناپالم بۆمبەباران کرن و گەلەک وەلاتی و خوەندەکارێن زانینگەهێ شەهید و بریندار کرن.

سەعەت 10:00ێ سبەها رۆژا 24ێ نیسانا 1974ێ بوو، رژێما به‌عس ب چار بالافرێن شەری ئێریش کر سەر باژارێ قەلادزێ و زانینگەها سلێمانیێ کو هنگێ پارەکە وێ زانینگەهێ ل قەلادزێ بوو، 163 وەلاتی شەهید بوون کو نەهـ ژ وان خوەندەکارێن زانینگەهێ بوون و نێزی 300 وەلاتیێن دن ژی بریندار بوون، هەروەسا زرار گەهشت ئاڤاهیێ زانینگەها سلێمانیێ و چەند دەزگەهێن دن یێن حکوومی و زێدەتری 200 خانیان.

رژێما به‌عس د چارچۆڤەیا پلانێن نەهێلانا گەلێ کورد دە ژ سالا 1978ێ هەتا 1979ێ خەلکێ پرانیا گوندان ژ بۆ کەمپێن بڤێ – نەڤێ یێن پێمالک، بەستەست یێن، چوارقۆرنە و تووەسۆرانێ ڤەگوهاستن و تەڤایا گوندان ب مزگەفتێن وان ڤە وێران کرن.

پشتی دەربازبوونا هەشت سالان ب سەر وێ ئێریشا بالافرێن شەری یێن ئیراقێ رە، خەلکێ قەلادزێ د رۆژا ببیرئانینا قوربانیان دە ل 24ێ نیسانا 1982ێ ب ئاوایەکی جودا ژ سالێن بەرێ ب خوەنیشاندانێ نەرازیبوونا خوە ل دژی رژێما به‌عس دیار کر و سەرێ خوە هلدا و ئەڤ درووشم گۆت:

«ب گوللـە و خلف و سێدار، ناترسە ئەڤ باژار»

«شەهید خوینا خوە ددە، ئازادیێ ب دەست دخە»

«بیست و چارێ چارە، جهێ کێلبا سەیێ هارە»

«هێزا گەل ژ بن ناچە، شەهیدبوون دکتۆرایە»

لێ جارەکە دن هێزێن رژێما به‌عس ب گوللـەیان بەرسڤا خوەنیشاندانا وەلاتیان دا و د ئەنجامێ دە دو ژن شەهید بوون و پێنج کەسێن دن ژی بریندار بوون.

پشتی شەرێ هەشت سالی یێ ئیراق و ئیرانێ، جارەکە دن رژێما به‌عس ل ژێر ناڤێ دەڤەرێن قه‌ده‌غەکری پێلا ڤەگوهاستنا گوند و ئاڤاهیێن کوردستانێ ب جهـ ئانی و تەڤایا سنۆرێ پشدەرێ وێران کر و خەلکێ وێ ژی ل سەر کەمپێن بڤێ – نەڤێ یێن خەبات، جدیدە، کەورگۆست، تۆپزاوا و دارەتوویێ ل باژارێ هەولێرێ بەلاڤ کرن.

قەلادزێ ل سالا 1893ێ ژ ئالیێ ئۆسمانیان ڤە بوویە قەزا و نها د سنۆرێ ئیدارەیا راپەرینێ یا پارێزگەها سلێمانیێ دە یە و ب باژارێ سەردەشتێ یێن رۆژهلاتا کوردستانێ رە هەڤسنۆرە.

روودانێن قەلادزێ ئەڤن:

–         ل سەردەما عەبدوسەلام عارف ل سالا 1963ێ، حکوومەتا ئیراقێ باژارێ قەلادزێ بۆمبەباران کر.

–         ل سەردەما عەبدورەحمان عارف ل سالا 1966ێ، حکوومەتا ئیراقێ باژارێ قەلادزێ بۆمبەباران کر.

–         ل رۆژا 24ێ نیسانا 1974ێ، بالافرێن شەری یێن رژێما به‌عس باژارێ قەلادزێ و زانینگەها سلێمانیێ بۆمبەباران کرن.

–         پێلا یەکێ یا ڤەگوهاستنا بڤێ – نەڤێ یا رژێما به‌عس ل سالا 1977ێ بوو کو خەلکێ گوندێن بنارێ قەندیلی ڤەگرتن.

–         پێلا دویێ یا ڤەگوهاستنا بڤێ – نەڤێ یا رژێما به‌عس ل سالا 1978ێ بوو کو هەرفاندنا گوندان ڤەگرت و خەلکێ وان ژ بۆ کەمپێن بەستەست یێن، تووەسۆران، ژاراوە و پێمالکێ هاتن ڤەگوهاستن.

–         جارەکە دن ڤەگوهاستنا کەمپا بەستەستێنێ ل سالا 1981ێ.

 

چاڤكانی: كوردستان 24

پوستێن ھەمان بەش