رێخستنا چاڤدێریا مافێن مرۆڤان (HRW) هشیاری دا کو گرتنا کامپێن پەنابەران یێن ل هەرێما کوردستانێ دێ پەنابەرێن شنگالێ بخە مەترسیێ.
وەزارەتا ناڤخوە یا هەرێما کوردستانێ ئەشکەرە کربوو کو حکوومەتا فەدەرالا ئیراقێ هەتا 30یێ تیرمەهێ موهلەت دایە ژ بۆ گرتنا 32 کامپێن پەنابەران.
ل 32 کامپێن هەرێما کوردستانێ نێزیکی 157 هەزار پەنابەر دژین کو پرانیا وان خەلکێ شنگالێ نە.
«ئارامی ل شنگالێ نینە»
رێخستنا چاڤدێریا مافێن مرۆڤان د راپۆرتەکێ دە راگهاند کو گرتنا کامپان ژیانا شێنیێن کامپان کو ژ ناڤچەیا شنگالێ نە، دخە مەترسیێ.
د راپۆرێ دە وها هات گۆتن: «شنگال بێئیستقرارە و خزمەتگوزاریێن جڤاکی، گارانتیکرنا مافێن ئابۆری، جڤاکی و چاندی یێن ب هەزاران پەنابەرێن نەهاتیە بجهانین. دبە کو د دەمەک نێزیک دە ئەو پەنابەر نەچار ببن کو ڤەگەرن».
ژ سەدی 70یێ شنگالێ وێران بوویە
د راپۆرێ دە هاتە گۆتن کو ژ سالا 2014ان هەتا 2017ان ژ سەدی 80ێ بنەسازیێ و ژ سەدی 70یێ خانیێن شنگالێ د شەرێ ل دژی داعشێ دە وێران بوونە.
ل گۆری رێخستنا کۆچێ یا ناڤنەتەوەیی (IOM) هەتا نها ژی نێزیکی 183 هەزار کەس ل شنگالێ کۆچبەر بوونە کو ژ سەدی 85ێ وان کوردێن ئێزدی یێن وی باژارینە.
نها ژ سەدی 65ێ گوندێن شنگالێ ل هەرێمێ مانە و 13 باژارۆک و گوندێن شنگالێ ژی ڤالانە.
د 24ێ کانوونا پاشین دە، وەزارەتا کۆچ و کۆچبەرانا ئیراقێ رۆژا 30ێ تیرمەهێ وەکی دەما داوی یا ژ بۆ گرتنا کامپان دیار کربوو.
مالباتێن شنگالێ نەهاتنە قەرەبووکرن
د راپۆرتا خوە دە رێخستنا چاڤدێریا مافێن مرۆڤان ئاماژە ب وێ یەکێ کر کو ئاستەنگیەکە مەزن ل پێشیا ڤەگەرا خەلکێ شنگالێ هەیە و زیانێن مال و ملکێن وان ژ ئالیێ حکوومەتێ ڤە نەهاتیە قەرەبووکرن.
مەها گولانێ 2023یان ژی رێخستنا چاڤدێریا مافێن مرۆڤان راگهاندبوو کو ت کەس ژ شنگالێ نەهاتیە قەرەبووکرن و هەژمارا ئەو کەسێن داخوازا قەرەبووکرنێ کریە گهشتیە 8 هەزار و 300 کەسی.
ژ دهما رزگار كرنا شهنگالێ پهكهكێ و ملیسێن وێ خوه ل ههرێمێ ئاسێ كرنه و ب وێ سهدهمێ هێژان ژی شهنگال وێران مایه و شێنیێن وێ یێن د كامپان ده نكارن ڤهگهرن، ههر وها پهكهكه ژ سالا 2020ێ ڤه بوویه ئاستهنگی ل همبهری جی ب جی كرنا پهیمانا شهنگالێ، پهیمانا كو ل نێڤبهرا ههولێر و بهغدایێ ژ بۆی ئاساییكرنا رهوشا ههرێمێ، ڤهگهرا كۆچبهران و ئاڤهدانكرنا شهنگالێ هاتیه ئیمزه كرن.