بێ رێخستنی و ب سەرێ خوە کار کرن کولتورەک ژ چاندا زیندانێ بوو کو ئیرۆ داگیرکەرێن مە فێقیێن خوە دخون. ژ بەر کو دژمن باش دزانن کو ژ بۆنا وەلاتەکی کۆلۆنی کارێ بێ رێخستنی، کارێ ھەری رەحەتە کو سەرھلدان یان بەرخوەدانێن وان تێک ببە.
ژ بۆنا ڤێ بوو کو د زیندانێ دە ئەو ب دارێ زۆرێ ب گرتیان دانە قەبوولکرنێ. لێ ئەو ل ڤر ژی نەسەکنین. ئەو چاندا ب دارێ زۆرێ ھاتبوو پێکانین، ل دەرڤە ئانگۆ قەھرەمانێن وێ زیندانێ پشتی کو ژ زندانێ دەرکەتن، ئەو چاندا بێ رێخستنیێ ژ بۆی خوە کرن وەکە مەرتالەکی.
د ھەمی کار و بارێن خوە دە، د رابوون و روونشتنێن خوە دە، ئەو چاندا کو ب دارێ زۆرێ ب وان ھاتبوو قەبوولکرن، ئێدی ژخوەبەر ئانگۆ ل سەر داخوازا ھندەک ژ وان قەھرەمانێن زیندانێ پێک دھات. ل گۆر من ئەڤ ژی سەرکەتنەکا داگیرکەران بوو کو پێک ئانیبوون.
بالا خوە بدنێ، ئەو کەسێن د وێ زیندانێ دە ل ھەمبەر ھەمی زۆر و زەحمەتیان، ل بەر خوە ددان. سەرێ خوە ل گۆر ھێز و شەرتێن تێ دە نەتەواندن. ئەو سەرۆک و رێبەرێن پارتیێن کوردستانی یێن قەھرەمان، ھندەک ژ وان پشتی دەرکەتاندنا خوەیا ژ وێ زیندانێ، ب ئاوایەکی نە فەرمی، بوونە دژمنێ کارێ رێخستنیێ.
ئەز پیچەکێ زەلالتر ببێژم دا کو ئەم ب ھەڤ را ڤێ رەوشێ فێر ببن. ئەڤ ب سەرێ خوە ژی رەوشەکا کمباخە کو د مەژیێ ھندەک کوردێن سەرۆک و رێبەرێن پارتیێن کوردستانی کو د وێ زیندانێ دە بوون، ب جھ بوویە.
ھەگەر ئەم چاڤەکی ل سەر رەوشا جڤاتا خوەیا نھا و ل سەریا وان قەهرەمانێن وێ زیندانێ بگەرینن، ئەم دێ ببینن کو جڤاتا مە تێک چوویە. ئەڤ تێکچوون ب داخوازا دەولەتێ ل سەر دەستێ پەکەکێ پێک ھات و دهێت. مخابن ھندەک کورد ژی ژ ڤێ پرۆژەیێ رە دبن ئالیکار.
ئیرۆ ل رەوشا پارتیێن باکورێ کوردستانێ بنێرن. ھوونێ ببینن کو پرانیا وان قەھرەمان، سەرۆک و رێبەرێن پارتیێن کوردستانێ یێن ژ زیندانێ دەرکەتنە، یان ل مالا خوە روونشتنە و بێدەنگن یان ژی ب سەرێ خوە تەڤدگەرن.
وەکە تێ زانین کو تەڤگەرێن شەخسی نکارن وەلاتەکی ئازاد بکن. لۆما د زیندانێ دە ئەو چاندا بێ رێخستنیێ د سەرێ گەلەک قەھرەمانێن وێ زیندانێ دە ب جھ کرن. ژ خوە کورد فێری وێ یەکێ بوونە کو تشتێن ب دارێ زۆرێ ب وان ددن قەبوولکرنێ، دەم تێ ئێدی ئەو ب کێفا خوە وێ ل سەر خوە دسەپینن.
ل گۆر ڤێ ژی کاربدەستێن زیندانا دیاربەکرێ ئەو بێ رێخستنیا گرتیان یا زیندانێ ب زانەتی و ب دارێ زۆرێ ب گرتیان دابوو قەبوولکرن. ھەزار مخابن کو ئیرۆ ئەو کەسانە پرانیا وان یا ب سەرێ خوە نەیا ژی دەرڤەیی رێخستنیێ ھندەک کارێن رەوشەنبیری، نڤیسکاری و سیاسی دمەشینن و خوە دووری کارێ رێخستنیێ دکن. ئەڤ ب سەرێ خوە کارەساتەکە.
ئەو جانک و جامێرێن وەھا ھێژ ژی فێر نەبوونە کو ئەو چاندا د زیندانێ دە ب دارێ زۆرێ ب وان دابوو قەبوولکرنێ، ژ سەر خوە راکن. یان ژی ئەڤ ل گۆر کێفا وانە ژی کو ئێدی رێخستنی کار نەکن. ھەلبەت ئەڤ ب سەرێ خوە کارەسەتەکا مەزن و وەنداکرنەکا بێ پیڤانە.
لێ پەکەکەیا کارێ خوە، رێخستنیا خوە، ژ چاندا وێ زیندانێ گرتبوو، پر خوەش ئەڤ یەکە پێک ئانیبوو و پرخوەش پێک تینە. چ دکە؟ پەکەکە ژی لێ دخەبتە کو چ رێخستنێن وەلاتپارێز نەمینن یان ژی ژ بۆنا تونەکرن و بێدەنگکرنا وان ژ رۆژا ئەول دە ئەڤ کار دەستپێکرنە و ھێ ژی بەردەوامە. چ ب کوشتن و ژ ھۆلێ راکرنێ، چ ژی ب بێدەنگکرنێ. ھێژ ژی ڤی کاری ددۆمینن.
دەستپێکرن کو وەلاتپارێزێن کورد، مەلا و ئاغایێن کوردپەروەر کوشتن و دکوژن. ب ڤێ ژی نەسەکنین، د بەلاڤۆکا خوەیا دامەزراندنا خوە دە نڤیسیبوون: “ئەو ئاغا، تەڤگەر و پارتیێن ل دژ شۆرەشێ دڤێت ژ ھۆلێ رابن”. د ئەسلێ خوە دە ل دژی کۆمارا ترکیێ بوو، لێ ھندەک کوردان ئەڤ فێم نەکرن. ھەر وەھا ژی کرن.
شەرێ ئاغا، ئێل و مالباتێن وەلاتپارێز کرن. ب شەرێ ل گۆر بەرژەوەندیا داگیرکەران ھند کوشتن و ھند ژی ساخ مان، ھەولدان دا کو یێن ساخ مانە بکن ھەڤکارێ دەولەتێ. ھەگەر ئەم ل دیرۆکێ بنێرن ئەڤە ئەنجامدابوو. د زیندانێ دە ژی ب تەھدیدان و ب لێدانێ گەلەک گرتی کرن سیخور و خزمەتکارێ خوە.
پشترە ژی پەکەکەیا کو دەولەتێ دامەزراندبوو و پەروەرداھیا خوە ژ وێ زیندانێ گرتبوو، ڤەگەریا دا کو شەرێ قاشۆ خەلاسیا کوردستانێ بکن و کرن، (خەلاسی نە ب مانەیا ئازادیێ ب کار دئانین) ب راستی ژی وان کوردستان نە ئازاد لێ خەلاس کر. ژ بەر وی شەرێ ب دەولەتێ رە ل ھەڤکری. کوردستان دا ڤالاکرن.
ب سایا شەرێ خەلاسیا کوردستانێ یا ب ھەڤکاریا دەولەتێ، پەکەکە کرن ھێزا ھەری مەزن و خورت. ژ بۆنا کەس، شەخس، پارتی و تەڤگەرێن وەلاتپارێز ئێدی دەنگێ خوە دەرنەخن. ئەڤ ژی پێک ئانین و پەکەکە کرن یەکەم پارتی ل باکورێ کوردستانێ. ترس و خۆفا پەکەکێ ب کوشتنا وەلاتپارێزان کەتە ناڤا کوردان کو ئێدی ھەرکەسان حەسابێ خوە ژێ دکرن. ئانگۆ ئێدی ژێ د ترسیان کو د دەرحەقێ وێ دە تشتەکی بێژن.
پەکەکێ ب سایا وێ ترس و خۆفێ ل باکورێ کوردستانێ ھەر تشت وەکە خوە کر. د زیندانێ دە ژی ب حوکمێ لێدان، ئێشکەنجە و سزایێن گران ئەو زیندان و گرتیێن تێدە، ژ بلی ھندەک ئیستیسنایان کرن وەکە خوە. ئێدی ور بوو جھێ ئێشکەنجە و تەسلیمگرتنا گرتیان..
پشتی شەرێ قرێژیا پەکەکێ ئەو ژی ب وێ ھێزا خوە و ب سەدەما دەست ب شەرێ خەلاسیا کوردستانێ کرنە، ھەر تشت وەکە خوە کرن. گەلەک قەھرەمان د ناڤا خوە دە کوشتن. گەلەک بێ شەخسیەت کرن. ئاگر ب کوردستانێ خست دا کو ڤالا ببە و نە ب تەمامی ژی بە، داخوازا داگیرکەران پێک ئانی.
چاوا ئەڤ 45 سالێن کو کریار و بوویەرێن وێ زیندانێ نایێن ژ بیر کرن. ھەتا دو و سێ نفشان ژی روویێ پەکەکەیا راست نەهێت دیتن کو ئارمانج ژ دامەزراندنا وێ ژ بۆنا چ بوو؟