بووبێ ئەسەر
خالەک ژ خالا زیندانا دیاربەکرێ یا ھەری گرینگ ژی بێ شەخسیەتکرنا کەسێن ل ور بوو. ژ بەر کو دەستھلاتا زیندانێ زانیبوون کو کەسێن د وردە پرانیا وان، ژ یێن زانا، ژێھاتی، خویندەوار و بەرپرسان پێک دھاتن. لۆما ئەو فکرین کو دەما وان بێ شەخسیەت بکن، دێ د بێشەخسیەتکرنا وان دا، گرتیان ژی بێ شەخسیەت بکن دا کو ھەمی داخوازێن وان پێک بینن.
ل گۆر ڤێ بریارێ ژی دەست ب کارێ بێشەخسیەتکرنا قەھرەمانێن د وێ زیندانێ دە، کرن. پرانیا وان سەرۆک و رێڤەبەرێن تەڤگەر یان پارتیا خوە بوون. دەستھلاتا زیندانێ دخوەستن کو وان ب حوکمێ لێدان و ب گۆتنێن نە ل رێ بشکێنن. شەخسیەتا وان تێک ببن دا کو باندۆرا وان ل سەر گرتیێن د زیندانێ دە نەمینە.
ئیدارا زیندانێ، ھنگی داخوازێن خوە ژ کەسێن خوە تەسلیمێ وان کربوون، پێک ئانیبوون کو دەما ئەو ژ زیندانێ ژی ھاتن بەردان، د ناڤا جڤاتێ دە ژی چ قیمەت و روومەتا وان نەمابوو. ھەرکەسێ ئەو ب تۆھمەتێن گران سووجدار دکرن. ب ڤێ ژی وان کەسێن زانە، سەرۆک و رێبەرێن تەڤگەرێن خوە، ژ بەر لێدان و ئێشکەنجەیێن وێ زیندانێ، ل بەر خوە نەدان و گەلەکان خوەستەکا کاربدەستێن زیندانێ پێک ئانین.
لێ کاربدەستێن زیندانێ ب ڤێ ژی تێر نەبوون. ئەوان کەسێن کو خوە رادەستێ ئیدارەیا زیندانێ کربوون، دخوەستن کو گرتیێن دن یێن د وێ زیندانێ دە ژی وەکە خوە لێ بکە. ئانگۆ ب تەمامی ئیرادەیا خوە راسدەستی بەرپرسێ وێ زیندانێ بکن. سەرھلدان و بەرخوەدانا گرتیان نەمینە. ھەتا رادەیەکێ ب سەر ژی کەتن.
ئارمانج ژ ڤر ئەو بوو کو پشتی دەرکەتاندنا وان کەسان ژ زیندانێ، ئێدی دا ھەڤالبەند و گەلێ وان ژ وان باوەر نەکن کو ئەو دێ ژ بۆنا گەل کارەکی باش بکن. ب ڤێ یەکێ ژی ئێدی باوریا ئەندام و ملەتی ژ رێبەر و سەرۆکێن وان یێن بەرێ کو د زیندانێ دە تەسلیم بوو بوون، نەدما. باندۆرا وان ل سەر ھەڤالبەند و جڤاتێ شکەستبوو کو ئێدی بێ باندۆر مابوون.
ب ڤێ ژی مالوێرانیەکا نوو خستن ناڤا گەل کو ئێدی کەس ژ کەسان باوەر نەکن. ئەڤ بوو سەدەم کو ئێدی کارێ رێخستنیێ ل باکورێ کوردستانێ لاواز دبوو. ئەڤ دبوو سەرسەدەما ھەری مەزن کو گەلەک قەھرەمان و زانایێن ملەتێ کورد د وێ زیندانێ دە ھاتن تونەکرن و پووچکرن.
جارەکێ بالا خوە بدن تەڤگەرێن باکورێ کوردستانێ یێن نھا ھوونێ ببینن کو ئەو قەھرەمانێن وێ زیندانێ پرانیا وان ئیرۆ د ناڤا کارێ رێخستنیێ دە تونە نە. ئەڤ ب سەرێ خوە سەدەمەکە کو کورد و تەڤگەرێن وان لاوازن.
ھەگەر ھندەک ژ وان قەھرەمانێن ژ وێ زیندانێ دەرکەتبوون، بێ کو جوداھیەکێ بخن ناڤا گەلێ خوە، دەست ب کارێ رێخستنی کربانا، ئیرۆ حالێ مە نە ئەڤ حال نەدبوو. ژ بەر کو کەسێن وەھا ب وان تەجروبەیێن خوەیێن د زیندانێ دە، دکاریبوون رێخستنەکا کو تەمسیلا گەلێ کورد بکە دامەزرینن. لێ مخابن پرانیا وان ئەو کار نەکرن.
ھندەک ب کارێ شەخسی و ھندەۆک ژی ب کارێن خوەیێن مالباتی مژوول بوون. وێ زۆر و زەحمەتیا زیندانێ ئەو فێری ب ھەڤرە کارکرنێ نەکرن. لۆما ژی ئیرۆ ئەم وەکە کورد ل باکورێ کوردستانێ نە خوەدی رێخستنەکا خوە یا ب ھێزین کو بکاربە ببە بەردەڤکێ گەلێ خوە.
پەکەکەیا کو تەربیە و پەروەردەیا خوە ژ زیندانا دیاربەکرێ یا ب ناڤێ 5 نۆلییێ گرتبوو، وێ ژی وەکە د وێ زیندانێ دە چ دئانین سەرێ گرتیان، دئانی سەر گەریلایێن خوە. ژ بۆنا ئەڤ ژی ھندەکی بێ فێمکرن وێ شرۆڤە بکم.
وەکە مە بەرێ ژی گۆتبوو، ئاڤاکرن و دامەزراندنا پەکەکێ ل سەر ئەساسێ کوشتن و رژاندنا خوینا کوردان بوو. ھەر تم رژاندنا وێ خوینێ ژ بۆنا بەرژەوەندیا داگیرکەران ب کار دئانی.
د ناڤا پەکەکێ دە ژی کەسەکی پیچەکێ ب پێشڤە بچوویا، روحیەتا وەلاتپارێزی ل دەف وی گەش با، ئەو کەس دھاتن بێ شەخسیەتکرن کو ژ عەڤدللا پێڤە چ کەسێن ب شەخسیەت نەمینن. ئەم بوونە شاھدێ وێ یەکێ کو گەلەک جاران عەڤدللا لگەل ئەندامێن خوە یێن سەرۆکاتیێ دە کار گرتبوون، دجڤیا و حەقارەتێن مەزن ل وان دکر. وەکە پاسەوانی وێ زیندانێ ئەسەد ئۆکتای یلدرن چاوا ل قاویشان دگەریا و ھاقارەتێن مەزن ل کەسێن بەرپرسێن تەڤگەرا خوە بوون دکر. عەڤدللا ژ وی ژی خەرابتر دئانی سەرێ ئەندامێن خوەیێن سەرۆکاتیێ.
ژ بەر ڤێیە کو ئیرۆ ئەو کەسێن قاشۆ ژ پەکەکێ ڤەقەتیان، د ناڤا چ رێخستن و پارتیێن کوردان دە جھ ناگرن. سەدەمێن ڤێ گەلەکن. یەک، دەستێن گەلەکان ب خوینا کوردان سۆر بوونە. پرانی ژی ھاتنە بێشەخسیەتکرن. کەسێن بێ شەخسیەت ژی تم پشتکولن. لۆما ھەر ب سەرێ خوەنە و ب تەنا خوە نە.
ئەڤ میتۆد د زیندانێ دە چاوا دھات ب کار ئانین، د ناڤا پەکەکێ دە ب ئاوایەکی ھێژ خەتەرتر پێک دھات کو گەلەک مێرخاس و کەسێن ژێھاتی ب ناڤێ سیخور یان زلامێن دەولەتێنە دھاتن کوشتن و ڤەشارتن. د ئەسلێ خوە دە ئەو کەسە مرۆڤێن خوەدی ھزرا کوردی بوون کو دڤێت هاتبانە کوشتن. د زیندانێ دە ژی ئەو کەسێن روحیەتا بەرخوەدانێ لگەل وان ھەبوون، یان دکوشتن یان ژی د حوجرەیان دە درزاندن.
دێ بدۆمە…
