بووبێ ئەسەر
دەما کو وەلاتێ مە کوردستانا شرین ب پەیمانا لۆزانێ کرن چار پارچە و ھەر پارچەیەک دیاری دەولەتەکا داگیرکەر یا کوردان کرن. ژ وان خوەستن کو ئەو ژی کوردان ئاسیملە بکن “بشێڤن”. ژ بۆنا کو کورد زمان، دیرۆک و عادەتێن خوە ژی بیر بکن. ملەتێ کورد ژی وەکە گەلەک کێمنەتەوەیان ژ ھۆلێ رابە.
ل سەر ڤی ئەساسی رێکەفتن هاتبوو کرن. ژ بۆنا وێ ژی داگیرکەرێن مە ب ھەمی ھێزێن خوە ژ بۆنا ڤێ ئارمانجێ ل دژی کوردان شەرێ ئامان و نەمانێ دەستپێکرن. کێم زێدە ل ھەر چار پارچان تەڤگەر و شەرێ داگیرکەران یێ ل ھەمبەر کوردان وەک ھەڤ بوون.
پشتی دامەزراندنا کۆمارا ترکیێ کو دڤێت وان ژی ئەو شەرت و مەرجێن پەیمانا لۆزانێ جێبەجێ کربان، دەست ب شەرێ کوردان کرن. چ تشتێن خەراب ھەبوون ئانین سەرێ کوردان.
ژ بۆنا کورد زمان و عادەتێن خوە ژ بیر بکن چقاسی زۆرداری، وێرانی، کۆمکوژی و تالانی ھەبوو ل سەر سەرێ کوردان ئەنجامدا. ئەنجامدا، لێ فێمکرن کو نکارن ب شەر، کوشتن و وێرانیێ کوردان ژناڤ ببن. زمانێ وان نەھێلن و عادەتێن وان ب وان بدن ژ بیر کرن.
پشتی کو ھندەک لێکۆلینێن دوور و درێژ یێن ئەرشیڤێن دەولەتا عۆسمانی و دەولەتێن جیھانی، کاربدەستێن ترک ب سایا ھندەک دەولەتێن مەزن، خوەستن کو کوردان ب کوردان بدن کوشتن و کورد خوە ب خوە ھەڤدو ئاسیملە بکن.
ل سەر ڤێ بریارێ پەکەکەیا خوە دامەزراندن. د شەرێ وان یێ ب سالان پەکەکێ چ ئانی سەرێ گەلێ کورد، ئێدی تێ زانین. لێ دیسا وەکە کاربدەستێن ترک دخوەست کورد ئاسیملە نەبوون. ھەر چقاسی د گەلەک واراندە ب سەر ژی کەتن لێ ھەرتشت نە وەکە کو وان دخوەست بوو.
لۆما ژی پشتی شەرێ قرێژ و درێژ کو کوردستان وێران کرن. ب ملیۆنان کورد کۆچبەری ناڤا باژارێ ترکان کرن. ب ڤێ ژی خوەستن کو جۆگرافیا کوردستانێ بگوھەرن. بێژن: “ئێدی کورد و ترک برانە ژ بەر کو زێدەیی دەھ ملیۆنان کورد د ناڤا ترکان دە دژین. ژ ھەڤ ڤەقەتاندنا ڤانا زەحمەتە”. ژ خوە ژ نھا دە گەلەک ئاقلمەندێن ترک و ھندەک کورد ڤێ تینن زمان.
ئێدی دەما شەرێ چەکداری ژی قەدیا بوو. لۆما شەرێ پەکەکێ زەرەر ددا دەولەتێن مەزن ژی. لەورا وان ژ ترکان خوەستن کو پەکەکەیا وان، شەرێ خوە راوەستینە و ڤەگەرن ترکیا خوە.
ھەر وەھا ژی بوو. لێ ما دا داگیرکەرێن مە ب ڤێ هێنە سەر. ھەلبەت نە. ل سەر گۆتنا دژمنێ کورد باخچەلی پەکەکێ چەکێن خوە دانین. ژ بەر کو وان و دەولەتێ ل ھەڤ کربوون کو دڤێت ئێدی ئەو ژ دەما ئاسیملاسیۆنێ دەرباسی ئەنتەگراسیۆنێ ببن.
واتە ئێدی کورد وەکە ناڤ بھێلن لێ روحیەتا وان، باوەری و دلسۆزیا وان یا کوردپەروەر ژ وان بگرن. لۆما خوەستن ب سلۆگانا “کورد و ترک برانە”. دەستپێ کرن. ل گۆر ڤێ ژی ئامادەکاریان دکن کو ئێدی کوردان ئەنتەگرەیی ترکان بکن. ب گۆتنەکا دن کوردان نەھێلن. ئەڤ ژی پرۆژەیەکا پێنج سەد سالێن دنە.
ئەڤ کار ب ھەر ئاوایی ل سەر دەستێ دەما کو عەڤدلا و دەولەتێ ب ھەڤرە دامەزراندبوون، تێ مەشاندن. مەشاندنا ڤێ ژی دێ ژ جھ و وارێن کوردان یێن پیرۆز دە بێ دەستپێکرن کو ئەو ھێژایی نەمینن. وەکە چاوا چەکدانینا خوە ل وێ شکەفتا پیرۆز، یا ب ناڤێ جەسەنایێ کو ل ناحیا سوورداشا گرێدایێ باژارێ سلێمانییێ کو جھێ پاراستن و بەرخوەدانا کوردان بوو، دانین کو ور بێ قیمەت بکن.
نھا ژی ل سەر گۆرا ئەحمەدێ خانی و دێ ھێژ گەلەک جھێن پیرۆز یێن کوردان ب درووشما یەکتیێ جڤین و مەشان ل دار بخن. ئەڤ یەکتیا ئەو دبێژن. تونەکرنا کوردان ئانگۆ ئەنتەگراسۆیانا کوردانە کو کورد وەکە خوە نەمینن.
لێ ھەزار مخابن کو ل ھەمبەر ڤێ پرۆژەیا دەولەتێ و عەڤدلا پارتیێن مەیێن ژ خوە رە دبێژن ئەم کوردستانی نە، نکارن ب ھەڤرە نوونەراتیەکا کوردستانی دەرخن دا کو رێگریێ ل ڤان پلان و پرۆژەیێن عەڤدللا و دەولەتێ بکن.
ھەگەر ئەڤ پرۆژەیا پەکەکێ و دەولەتێ کو نھا ل سەر دەستێ دەمێ تێ مەشاندن نەیێ دیتن و رەخنەکرن دێ ھەتا چەند سالان کورد نەمینن. ھەگەر ل دژی ڤێ پرۆژەیا نوو یا دەولەتێ و عەڤدللا کورد بێ دەنگ بمینن دێ کورد بقەدن.
نھا پارتیا وان دەم ب ڤی کارێ خوەیێ نوو کو دێ جڤین، مەش و خوەپێشاندانێن ئەنتەگراسۆنێ ل وان دەران پێک بینن کو وان ژ روومەت و ھێژاییێن وان دوور بخە. ئانگۆ نرخێن کوردان بێ نرخ بکن دا کو ئێدی کورد ب رەحەتی ترکبوونێ بپەژرینن.
ب راستی رۆژێن گەلەک خەتەر ل پێشبەری کوردێن باکورێ کوردستانێ نە. لێ مخابن ھەرکەس ڤێ دبینە. ژ بۆنا رێگری ل ڤێ ژی بهێت کرن، نکارن ب ھەڤرە نوونەراتیەکا کوردستانی دامەزرینن یان ناخوازن دامەزرینن. ژ بەر کو ھندەک پارتیێن ژ خوە رە دبێژن: “ئەم کوردستانی نە”. ھێڤیا وان ھێژ د دەمێ دە ھەیە کو رۆژەکێ ئەو ژی ببن پارلەمەنتەر یان سەرۆکێ شارەدەریەکا کوردستانێ.
ئاھا ئەڤەیە یا کو روحیەتا کوردستانێ ژ دلێ کوردان دکشینە و کوردان بەر ب ترکبوونێ ڤە دبە. ھەگەر ئەو داخواز ژ دلێ ھندەک رێڤەبر و سەرۆکێن پارتیان دوور ببە ئانگۆ دەرکەڤە ئاھا وێ دەمێ ئەم ژی دێ وەکە کورد بگهین ئارمانج و داخوازێن خوە…