تهڤگهرا جڤاكا دهمۆكراتیك كو ب سهیوانا سیاسی یا یهكینهیێن پاراستنا گهل یهپهگێ، بالێ سهرهكی یێ هێزێن سووریایا دهمۆكراتیك ههسهدێ تێ هژمارتن، پێشوازی ل بیرۆكا ڤهگهرینا ئاواره و پهنابهرێن سووری یێن ل توركیایێ ژ بۆ ناڤچهیێن رێڤهبهریا خوهسهر كریه، ئهڤ رازیبوون ژی د چارچووڤهیا رێككهتنا درستكرنا ههرێما ئارام دا هاتیه، گهر ئهڤ یهك چێبوو، رامانا وێ دێ رازیبوون بیت ب گوههرینا دیمۆگرافی یا رۆژئاڤا كوردستانێ.
ئهمهریكا و توركیا رێككهتن ل سهر ئاڤاكرنا ههرێما ئارام ل رۆژهلاتێ فراتێ كریه، ئهنجوومهنا نشتیمانی یا كوردی ل سووریێ ئهنهكهسێ هۆشداری ژ وێ رێككهتنێ داینه، ژبهركو وێ ترس ههیه دیمۆگرافیا رۆژئاڤا كوردستانێ بهێت گوههرین وهكه چاوا دیمۆگرافیا عهفرینێ هاتی گوههرین و خهلكێ وێ هاتی نهچار كرن ژێ دهربكهڤن، لێ بهرهڤاژی تهڤگهرا جڤاكا دهمۆكراتیك تهڤدهمێ چ نهرازیبوون ل سهر رێككهتنێ نینه و رازیبوویه ئاوارهیێن سووری ل ناڤچهیێن رێڤهبهرییا خوهسهر بهێن خوهجهكرن.
ئالدار خهلیل، ئهندامێ تهڤگهرا جڤاكا دهمۆكراتیك تهڤدهمێ و بهرپرسێ تێكلیێن وێ یێن دهرڤه بۆ رۆژناما شهرقولئهوسهت وها ئاخڤی: “مه چ گرفتهك ل سهر ڤهگهرینا ئاوارهیێن سووریێ یێن ل توركیایێ بۆ ناڤچهیێن رێڤهبهریا خوهسهر نینه، د راستی دا ئهو گهلێ سووریێ نه و وان ماف ههیه ل ڤێ ناڤچێ بژین، ههر چهند كو سهرۆككۆمارێ توركیا وان ئاوارهیان ژبۆ مهرامێن خوه بكار دئینیت داكو ب رێیا وان مایتێكرنێ د كارێن ناڤخۆ یێن سووریێ دا بكهت”.
خهلیل دبێژه: “ئهردۆگان دخوازیت ب رێیا ڤهگهرینا ئاوارهیان، رووبهرێ جوگرافیا ل بن كۆنترۆلا ههسهدێ بێخیته بن چهنگا خوه”.
ئهڤ داخۆیانیا ئالدار خهلیل، ب رامانا وێ یهكێ دهێت كو ئهو تهمام ژ نیهتا ئهردۆگان یا ڤهگهراندنا ئاوارهیان بۆ ناڤچهیێن رێڤهبهریا خوهسهر فام دكهن، لێ د سهر وێ یهكێ را رازینه، ئانكو ئاواره دێ هێن ڤهگهراندن، لێ ئهردۆگان دێ ل وان ناڤچهیان دهستههلاتدار بیت كو ئاواره دێ لێ هێنه خوهجهكرن، نه رێڤهبهریا خوهسهر، ب كورتی رامان رادهستكرنا ناڤچهیێن رێڤهبهریێ بێی شهر ژ بۆ ئهردۆگانی.
ل گۆر رێككهتنا واشنتۆن و ئهنقهرێ، ههرێما ئارام وێ ل رۆژهلاتێ فراتێ ب درێژاهیا 70 تا 80 كیلۆمهتران هێت ئاڤاكرن، ئانكو دێ ناڤچهیێن ل ناڤبهرا سهرێ كانیێ و گرێ سپیێ ل خوه گریت و ب كووراتیا 5 تا 14 كیلۆمهران، ژبۆ ڤێ ئامانجێ سپایێ توركیا و ئهمهریكایێ، چهندین گهرێن پهژاهی و ئاسمانی كرینه و بنگهها ئۆپهراسیۆنێن ههڤبهش ل روهایێ دامهزراندنه.
ل گۆر رێككهتنێ، ههسهده دێ چهكێن خوه یێن گران 20 كیلۆمهتران ژ سنۆرێن توركیا پاشده بهت.
بهرهڤاژی ڤێ ههلوهستا نهرم یا تهڤدهمێ ژبۆ ههرێما ئارام و گوههرینا دیمۆگرافیا ناڤچهیێن رۆژئاڤا، ئهنهكهسێ ههلوهستهكێ تهمام دژ ههیه.
ئیبراهیم برۆ، سیاسهتڤانێ كورد و ئهندامێ كۆمیتا تێكلیێن دهرڤه یێن ئهنهكهسێ، هۆشداری ژ ڤهگهراندنا ئاوارهیێن سووری یێن ل توركیایێ بۆ ناڤچهیێن رێڤهبهریا خوهسهر داینه كو بریاره ل ههرێما ئارام بهێن خوهجهكرن و گۆت: “شهر ب داوی نههاتیه، لهوما ڤهگهرینا ئاوارهیان بۆ جهێن وان یێن رهسهن كارهكێ ئاسان نینه، لهوما مه ترس ههیه كو توركیا 3 ملیۆن ئاوارهیان ل وان ناڤچهیێن رێڤهبهریا خوهسهر خوهجهـ بكهت كو نه ژ خهلكێ وان ناڤچهیانه”.
ئیبراهیم برۆ دبێژیت: “ئاساییه ئاوارهیێن كورد بهێن ڤهگهراندن، لێ ڤهگهرا ئاوارهیێن ناڤچهیێن دن یێن سووریێ بۆ ناڤچهیا ئارام دێ ب رامانا گوههرینهكا دیمۆگرافیا رۆژئاڤا هێت زانین، ترسا وێ چهندێ ژی دێ گهلهك مهزن بیت”.
سهرۆككۆمارێ توركیایێ ل داوی داخویانیا خوه ل دۆر ههرێما ئارام، هۆشداری دانه ئهمهریكایێ كو گهر ههنگاڤێن وێ رژد و ب پراكتیك نهبن، توركیا دێ تهكئالی لڤینێ بهر ب رۆژهلاتێ فراتێ كهت.