یه‌په‌سه ئاڤكێشا ئاشێ ده‌وله‌تا ترك
بەریا دو رۆژان ئەو رێخستنا ناڤێ وێ مە د شەرێ خەندەکان دا بھیستی ئانکو یه‌په‌سه و یه‌په‌سه – ژن ب داخویانییەکێ دیسان نیشانا چالاک بوونا خوە دیار کر، ب ڤیدیۆ ژنەک و دو کەسێن دن داخویانی خوەندن و بەحسا دەست پێ کرنا پێڤاژۆیەکە نوو دکن، د داخویانیێ دە ژ ئارتێش، پۆلس ئانکو داگیرکارییا ترک بێھتر گەف ل کوردان دھاتە کرن، وە تێ زانین کو ئەڤ ڤیدیۆ ل رانیا ھاتییە وێنە کرن.
گەلۆ شەرێ ناڤخوە یێ دھێتە گوهه‌رتن؟
یه‌په‌سێ ناڤێ پلانا خوە یا نوو کرییە «پرۆسه‌یا تۆلھلدانێ ل دژی مێتێ، كرێگرتی و ھەڤکارێن وێ» ل گۆر داخویانیێ ژی دیار دبە کو ئەڤ پرۆسه ل ھەمبەری گەلێ کورد دێ وەرە کرن.
داخویانی وھا بەردەوام دکە: «ژبەر بەرپرسیارییا ھەموو تشتێن ھاتینە ژیان کرن، د باژار، تاخ و گوندان دە، مرۆڤ دکارە بەرخوەدانێ بلند بکە، ئەو خائینێن قەستا ژیانا کوردێن ئازاد دکەن پێویستە ئەم ل دژی وان خوەدی ھەلوەست بن، دوژمن نە بەس تنێ لەشکر و پۆلسن، ئەو كرێگرتی و ھەڤکارێن وان یێن کەفتینه ناڤا جڤاکا مە و ئالیگرێن فاشیزما ئاكه‌پێ و مه‌هه‌پێ ھەموو د کاتەگۆرییا دوژمنان دە جھ دگرن.
دبن سه‌یوانا مرۆڤاتی و جیرانه‌تیێ دا، په‌یوەندیێن کوردان یێن جڤاکی خه‌راب تێن ب كارئانین، ھەڤکار و ئالیگرێن دوژمنی ژ ڤیروسێ خەتەر ترن، پێویستە ئەم ل دژی ڤانە ئەولەھییا خوە بگرین، سلاڤێ ژی نەدینە ڤان کەسان.
ما پێڤاژۆیا رێڤەبەریا جەوھەری د سالا 2015 -2016ان دە سەرکەفتی بوو؟
یه‌په‌سه د داخویانییا خوە دە، شەرێ خەندەکان یێ داوییا 2014ان ھەیا تیرمەھا سالا 2015ان ھاتی دۆم کرن ژ بۆ کوردان وەکە پێڤاژۆیەکە سەرکەفتی د نرخینە.
د داخویانیێ دە، پێڤاژۆیا رێڤەبەرییا جەوھەری وھا دھێتە بەھس کرن: ھێرشێن ئارتێشا ترک یێن فاشیست ب بەرخوەدانه‌کی ئەفسانە و یا رێڤەبەرییا جەوھەری ڤە ھاتییە تێک دان، ب ئارمانجا بەردەوام کرنا ھەبوونا خوە و ئازادییا خوە ئەنییا گەل ھاتییە خورت کرن و بەرەیا دوژمنی ھاتییە ژ ناڤ برن، شەرێ خەندەکان یێ جزیرێ، سوورێ، سلۆپی دەست پێ کری و نسێبینێ، شرنەخ، گەڤەر و ھەزەخێ بەلاڤ بوویی، گەل و گەریلا د خاچە رێیا بەرخوەدانێ دە گھاندن ھەڤ.
یێن ب ڤی رحا بەرخوەدانێ ڤە بێ مرن بوویی؛ «شه‌هید.چییاگەر، شه‌هید زەریان، شه‌هید خەباتکار، شه‌هید چەکۆ….» تەرزێ تەکۆشینا ئازادیێ خولقاندن و دوژمن چاوە دھێتە ژ ناڤ برن نیشانی مە دا.
گەلۆ، چ چێببوو؟
ئەو پێڤاژۆیا شەرێ خەندەکان یا د داوییا سالا 2014 دە دەست پێ کری و ھەیا خزیرانا 2016ان بەردەوام کری، پرانییا باژارێن کوردستانێ وێران کر بوون.
داویا سالا 2014ان ل جزیرێ دەست ب خەندەک کۆلانێ ھاتبوو کرن، لێ بەلێ ل وێ دەمێ د ناڤبەرا دەولەتا ترک و په‌كه‌كێ دە پێڤاژۆییا چارەسەریێ بەردەوام دکر، ژبەر وێ ژی پەیمان ھاتە چێکرن.
ھاتیپ دیجلە ل مەھا بەرفانبارێ یا سالا 2015ان دە چوو جزیرێ و گۆت: «ئاپۆ د پەیاما خوە دە دبێژە بلا خەندەک وەرن گرتن» لێ بەلێ د سه‌ر ڤێ پەیاما ئاپۆ ژی ره رێڤەبەرییا په‌كه‌كێ سیاسەتا خوە یا خەندەکان بەردەوام کر.
ل 27 تیرمەھا 2015ان دۆران کالکان ل سەر شاشا ستێرک تی ڤی گۆت: «پێنگاڤا رێڤەبەرییا جەوھەری دێ فاشیزمێ بن بخە» ل گەل ڤێ پەیامێ ل مەھا تەباخێ دە گەلەک باژار و باژارۆکان ئیلانا رێڤەبەرییا جەوھەری کر.
پاش پەیاما دۆران کالکان ب رێزێڤە پێویستیێن ڤێ پەیامێ ھات جیبەجێ کرن، دیار بوو کو ئەڤ پلان د زوو دە ھاتییە چێکرن.
د بھارا 2015ان دە ل بەر چاڤێن دەولەتا ترک کو ئاشكرایی لێ تەماشە دکر، جوانێن سەر ب رێخستنا په‌كه‌كێ یا ب ناڤێ YDG-H د کۆلانان ده خەندەک کۆلان، چیمەنتو و کەرەستە د کێشاندن ناڤا کۆلانێن باژارێن کوردستانێ و دەولەتا ترک خوە شاش و لال كر، قەد پێشی ل ڤان ئامادەکارییان نە گرت.
ب دەھان باژارێن کوردستانێ وەکە فارقین، سوور، گەڤەر، سلۆپی، جزیرێ، نسێیبین و ھەزەخێ وێران بوون، کۆچبەرییەکی مەزن روودا، خانی و ئاڤاھیێن گه‌ل شه‌وتین و ژدەرڤە مان، پەروەردا زارۆکان سەکنی، گەلێ کورد کەفتە ناڤا ره‌وشه‌كه دەروونی یا خه‌راب دە، ب ھەزاران جوانان ژیانا خوە ژ دەست دا، تەنێ ل جزیرێ د بنداڤەکێ دە 60 کەس ھاتن شه‌وتاندن، باژار بوون جھێ پەپووکا.
داخویانیا یه‌په‌سێ چ رامان دده‌ت؟
پاش شەرێ خەندەکان د سالا 2016ان دە بداوی بووی و ھەیا نھا ژی گەلێ کورد د وارێ سیاسی و جڤاکی دە ل هه‌ڤ كۆم نه‌بوونه، باژارێن بۆتانێ یێن کو دەولەتا ترک ب دەھان سالان نکاریبوو بکەڤیتێ، ب خەندەکان ھاتن فەتح کرن، ژ بۆ ڤێ راستیێ کەسێ رەخنە ل په‌كه‌كێ نه‌گرتن، یه‌په‌سه وە ددە نشاندان کو بەریا نھا پر سەرکەفتی بوویە و دێ نھا ژی ھنەک سەرکەفتنێن دن ب دەست خوە ڤە بینە، لێ هێشتا یه‌په‌سه نکارییە ناڤێ شەھیدێن خوە یێن شەرێ خەندەکان دەربخە، ل سەر کاڤلبوونا باژاران دێ چ سەرکەفتنان ئاڤا بکە.
ل ھەمان دەمێ و پاش ڤێ یه‌كێ دیسان ب ناڤێ جاش و كرێ گرتییان ئینسان بێنە کوشتن، باوەری ھەیە کو ئەڤ بوویەر نە تەنێ ل باکورێ کوردستانێ ب قه‌ومن، ئەڤه ژی بریاره ھەتا باشوورێ کوردستانێ ژی ب خوه‌ڤه بگریت.
د داخویانییا یه‌په‌سێ دە، دەولەت ناھێ ئارمانج گرتن و دخوازە کوردان بەرا ھەڤ بدە
ئەڤ کەسێن کو ژ باکور ھاتنە و ب گەلەک سه‌ده‌مان خوە سپارتینە باشوورێ کوردستانێ، ئەڤ ژی وێ بێن ھەدەف گرتن، ل ھەمان دەمێ ئەڤ کەسێن کو ژی په‌كه‌كێ ڤەقەتیانە و ژیانەک ژ خوە رە ل باشوورێ کوردستانێ چێکرینە ئەڤ ژی وێ وەرن ئارمانج کرن. یانی دیسان کورد وێ ب دەستێ کوردان وەرن کوشتن، ئەڤ یەک ژی چ ئیستیفادە ژی بۆ کوردان ناکە، تەنێ په‌كه‌كه وێ پرۆپاگندەیان پێ بکە.
د داخویانییا یه‌په‌سێ دە دیار دبە کو دەولەتا ترک ناھێ ئارمانج کرن. دبێژە ئاكه‌په و مه‌هه‌په ، لێ بەلێ گەلێ کورد ئەڤ سەدی سالن د ڤێ رەوشێ دا یە، دەستھلاتا ئاکه‌پێ ژی بەردەوامییا ڤێ رەوشێ یە. په‌كه‌كه د ناڤا ترکیێ دا ژ بۆ تفاقا خوە یا ل گەل چەپێن کەمالیست زرار نەبینە، تاوانا دبە سەر ئاکپێ و مه‌ھه‌پێ، ئێدی کوردێ باکور ژی فێری ڤێ رەوشێ بوونە «کۆمارا ترکیێ باشە، ئەردۆگان خرابە»، لێ بەلێ ئەردۆگان کەسەکی بەردەوامکەرێ ڤێ سیستەما کو کورد تێده دھێنە ئینکار کرن.
شەخس دەولەتان نا مەشینن، یێ دەولەتێ برێڤە دبەن ھێزەکە نەدیارە، رەخمێ ڤێ راستیێ تەنێ ئاکه‌په ئارمانج کرن ژ بۆ پاقژ دەرخستنا دەولەتێ ترسە و وەختی ب کوردان ددە ووندا کرن.
د داخویانییا یه‌په‌سێ دە، دەولەت ناھێ ئارمانج گرتن و دخوازە کوردان بەرا ھەڤ بدە، په‌كه‌كه گرسەیا کوردان ژ دەست دایە، دخوازە ب ھرس و زەختێ دیسان ل خوە کۆم بکە، کورد وێ کوردی بکوژە، تاخ و کۆلان دێ ببن جھێ تەقینان، ئەرەبە وێ بھێن شه‌وتاندن، کارگەھ دێ وەرن خه‌راب کرن، جودابوونا ناڤا کوردان دێ کوور ببە، دەولەت وەکە بەرێ د ناڤا یه‌په‌سێ دە ژ بۆ خوە ھێلینا خوە چێبکە، دێ وان جوانان برێڤە ببە، ئەو جوانێن تەمەن 15-20 سالی دبن رێڤەبەرییا دەولەت و په‌كه‌كێ دە وێ نەزانن کا خزمەتا چ دکەن، زرارەکە مەزن دێ بگھینن ناڤمالا کوردی، د ناڤا گۆرەپانا رۆژھلاتا ناڤین دە ھەموو ھێز دخوازن تەنێ سەر لنگان ب سەکنن، ئەم کورد ژی دڤێت ب خوە ڤە مژوول بین.
ب کورتایی یه‌په‌سه دێ ببە ئاڤکێشێ ئاشێ دەولەتا ترک
