ل سالێن داویێ ب ده‌هان پیلانێن ده‌وله‌تێن داگیركه‌ر و دووڤه‌لانكێن وێ ژ بۆ لاواز كرنا هه‌رێما باشوورێ كوردستانێ و ژناڤ برنا ستاتۆیا وێ هاتنه مه‌شاندن، ئه‌ڤ پیلان هه‌تا رۆژا مه یا ئیرۆ به‌رده‌وامن، ته‌قاندنا بۆرییا په‌ترۆلا كوردستانێ ل 28 مه‌ها رابووری، ده‌ستپێكا هه‌وله‌كا نوو یا ژ ڤی ته‌رزی بوو، په‌كه‌كه كو ئه‌نداما «میحوه‌رێ مقاوه‌مێ» یێ ئیرانێ یه ل باشوورێ كوردستانێ ئه‌ڤ بۆری ته‌قاند، ئیرۆ ژی شیعه مه‌زهه‌بێن ژێر ده‌ستهلاتا ئیرانێ ل به‌غدا، مووچه‌یا فه‌رمانبه‌رێن حكوومه‌تا باشوور قوت كرن، ئه‌ڤ هه‌ولێن قرێژ ل ڤێرێ نا سه‌كنن، به‌لكو خه‌ته‌را ل سه‌ر كوردستانێ دێ به‌رده‌وام بیت.
رێككه‌فتنا شنگالێ و پارێزڤانێن كه‌مه‌را زێرین
پاش رێككه‌فتنا هه‌ولێر و به‌غدایێ یا ل ده‌ربارا شنگالێ، ئه‌ڤه بوو سه‌ده‌م كو خه‌ته‌ر بكه‌ڤیته سه‌ر به‌رژه‌وه‌ندیێن ئیرانێ ل ناڤچه‌یێ، ئه‌و خه‌ته‌ر ژی راسته راست كه‌تبوو سه‌ر ستراتیجییا «هیلالا شیعی» كو ب كه‌مه‌را زێرن تێ ناس كرن، له‌وما بۆ ژ ناڤ برنا ڤێ رێككه‌فتنێ و پاراستنا به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه، ئیرانێ ژ ئالییه‌كی په‌كه‌كه و ژ ئالیێ دی حه‌شدا شه‌عبی ل دژی ڤێ په‌یمانێ ئه‌رك دار كرن.
په‌كه‌كێ هه‌ر زوو فه‌رمانا ئاغایێن ته‌هران ب جهـ ئینا، ل ده‌ستپێكێ ب چێكرنا ئالۆزی و خوه‌پێشاندانێن ساخته، پشتره هاندانا ئێزدییان ل دژی حكوومه‌تا باشوور، لێ پاش كو ئه‌ڤ هه‌ول راستی شكه‌ستنێ هاتین، وێ په‌نا ژ بۆ لێدانا پێگه‌ها ئابوورییا كوردستانێ بر و بۆریا په‌ترۆلێ ته‌قاند، په‌كه‌كێ ژ بۆ ڤێ یه‌كێ گۆت: «مه بۆری ته‌قاند داكو زیان بگه‌هیته تركیێ»، لێ یا راست ئارمانج ئه‌و بوو كو باشوورێ كوردستانێ ژ داهاتا نه‌فتێ بێ به‌هر بكه‌ت داكو ب ڤێ رێكێ خه‌لك و فه‌رمانبه‌ر خوه‌پێشاندانان دژی حكوومه‌تا باشوور بكه‌ن و ره‌وشا كوردستانێ تێك بچیت و داكو حكوومه‌ت ب ره‌وشا ناڤخوه ڤه مژویل ببیت و رێككه‌فتنا شنگالێ نه‌هێته ب جهـ ئینان.
یا راست هه‌گه‌ر په‌كه‌كێ دخوه‌ست ئابوورییا تركیێ هه‌ده‌ف بكه‌ت، چه‌ندین بۆریێن دی یێن نه‌فتێ د خاكا كوردستانێ دا هه‌بوون ژ وان بۆرییا تركیێ، وان دكاری ب ته‌قینن و زرارێ بگه‌هینن وێ ده‌وله‌تێ، یان ل جهێ ته‌قاندنا بۆمبه‌یان ل ژێر ئۆتۆمبێلێن پێشمه‌رگه‌یان، دشیان ل سته‌نبۆلێ كو مه‌زنترین باژارێ گه‌شتوگوزارێ یێ تركیێ یه بۆمبه‌یان ب ته‌قینن و ب ڤێ چه‌ندێ ئابوورییا تركیێ ژ ڤێ ره‌وشا خه‌راب به‌ر ب خه‌رابتربوونێ ببه‌ن.
ئیرانێ بۆچی په‌نا ژ بۆ مریدێن خوه یێن به‌غدایێ بر؟
پاش بێ ئه‌نجامبوونا ڤان هه‌ولێن په‌كه‌كێ، ئیرانێ ژ بۆ به‌رده‌وامی دانێ ب پرۆژه‌یا خوه یا فشار ئێخستنێ ل سه‌ر باشوورێ كوردستانێ، په‌نا ژ بۆ یارییه‌كا سیاسی یا قرێژ ب رێیا لایه‌نێن شیعی ل ئیراقێ بر، ئه‌و ژی هلوه‌شاندنا رێككه‌فتنا هه‌ولێر و به‌غدایێ یا شاندنا 250 هه‌زار به‌رمیلێن په‌ترۆلێ ل به‌رامبه‌ر شاندنا 320 ملیار دیناران كو دبیته به‌شه‌ك ژ مووچه‌یێ فه‌رمانبه‌رێن باشوورێ كوردستانێ، ئالیێن سوننه پشتگری دان ئالیێن شیعه و ل دژی باشوورێ كوردستانێ یه‌كگرتن.
ئیرانێ دوو ئارمانجێن سه‌ره‌كی ژ ڤێ هه‌نگاڤێ هه‌نه:
یێك: په‌یمانا شنگالێ نه‌هێته ب جهـ ئینان داكو زیان ب «كه‌مه‌را زێرین» واته هیلالا شیعی نه‌كه‌ڤیت و په‌كه‌كه ل ڤێرێ بوویه پارێزڤانا وێ كه‌مه‌رێ.
دوو: لاواز كرنا پێگه‌ها باشوورێ كوردستانێ ب هه‌ر ئاوایێ هه‌بیت.
باشترین به‌لگه ژ بۆ ڤێ ئاخافتنا مه، ئه‌ڤه‌یه كو په‌كه‌كه و حه‌شدا شه‌عبی ئه‌ندامێن «میحوه‌رێ مقاوه‌مێ» یێ ئیرانێ نه، وه‌ختێ كو رێككه‌فتنا شنگالێ هاتییه ئیمزا كرن، ته‌هرانێ راگه‌هاند كو خه‌ته‌ر كه‌تییه سه‌ر میحوه‌رێ مقاوه‌مێ ل ناڤچه‌یێ، مه‌به‌ستا ئیرانێ ژ ڤێ خه‌ته‌رێ، نه‌مانا پارێزڤانێن كه‌مه‌را شیعی ((په‌كه‌كه و حه‌شدا شه‌عبی)) ل شنگالێ بوو، ژ به‌ر كو ل گۆر رێككه‌فتنا شنگالێ په‌كه‌كه و حه‌شدا شه‌عبی دێ ژ وێرێ هێنه ده‌رخستن.
حكوومه‌تێن یێك ل په‌ی یێك یێن ئیراقێ كو هه‌ر هه‌موو ل ژێر هه‌ژموونا ئیرانێ نه، سیاسه‌تا برسی كرنا گه‌لێ باشوورێ كوردستانێ په‌یره‌و كرنه، وه‌ختا كو په‌نا ژ بۆ قوت كرنا مووچه‌یا فه‌رمانبه‌رێن حكوومه‌تێ ل سه‌ر ده‌ما نووری مالكی بری، پشتره هه‌ر یێك ژ حكوومه‌تێن حه‌یده‌ر عه‌بادی، عادل عه‌بدولمه‌هی و مسته‌فا كازمی ئه‌ڤ سیاسه‌ته به‌رده‌وام كر.
