دهێتە گۆتن کو دیرۆک خوە دوبارە دکەت، لێ بەلێ جیهـ و دەمێ خوە دگوهریت، گەر ئەڤ چەندە ژ بۆ هەموو نەتەوەیێن جیهانێ راست نەبیت ژی، ژ بۆ کوردان گەلەک راستە، گەلەک جاران دیرۆک ل کوردستانێ دوبارە بوویە لێ کوردان ئەڤ یەک ژ بۆی خوە نەکریە دەرس، هەردەم ژ بیرا خوە بریە و گرینگی پێ نەدایە، لەورا کورد حەتا نها نەکارینە نە خوە و نە ژی وەلاتێ خوە رزگار بکەن، وەکو نها دهێتە دیتن، دبیت جارەکا دی ئەڤ دیرۆکە دوبارە ببیت و ئاخا کوردا ببیتە مەیدانا شەرەکێ ووسا کو دیسا ئاخا وێ ب خوینێ سۆر ببیت و دیسا بهێتە پارچەکرن د ناڤا دەولەتێن داگیرکەرێن کوردستانێ دا، بەلێ، گەر هەر تشت ب ڤی ئاوا ب رێڤە بچیت، دبیت کو چەوا چالدیران پێش نها ل سالا 1514ێ بوویە مەیدانا شەرێ د ناڤبەرا ئیمپراتۆریەتا عۆسمانی و سەفەوی دا، کو د ڤی شەری دا کوردستان هاتە پارچەکرن، شەنگال ژی جارەکا دی ل جیهێ چالدیران ببیتە مەیدانا شەرێ د ناڤبەرا میراتگرێن ڤان دو ئیمپراتۆریەتا و دیسا کوردستان پارچە ببیت یانژی هەر هیچ نەبیت رەوشا وێ ژ رەوشا نها گەلەک خەرابتر ببیت.
دوژمنێن کوردستانێ نها ب هەموو ئاوایەکێ هەول ددەن ستاتۆیا باشوورێ کوردستانێ کو تاکە پارچەیا ئازادا کوردستانێ یە و ژ بۆی هەر کوردەکی بوویە سەیوانەکا ئارام ژ ناڤ ببەن، ئەو دخوازن ڤێ پارچەیێ ژناڤ ببەن و دیسا بێخنە بن چەنگێن خوە، یا گەلەک نەخوەش و دل ب ئێش د ڤێ یەکێ دا ئەڤەیە کو هندەک ژ کوردێن خوە فرۆش ژی، هاریکاریا ڤێ پیلانا دوژمنێن کوردستانێ دکەن، ئەو ژ بۆی پاراستنا بەرژەوەندیێن خوە یێن حیزبی و جێبەجێکرنا ئایدۆلۆژیا خوە یا گەنی ل گەل دوژمنان بوونە هەڤرێ و هەڤ فکر.
لایەنێ کو باس ل براتیا د ناڤبەرا گەلان دکر بوو سەدەمەک ژ بۆی ژ هەڤ دوور کەتنا برایێن یەک گەل و یەک ئۆل
پاش ئازادکرنا شەنگالێ ژ تەرۆریستێن داعشێ ژ لایێ پێشمەرگەیێن کوردستانێ ڤە، هەر کەس ب هێڤی بوو کو جارەکا دی ئەولەهی ژ بۆ شەنگالێ ڤەگەریت و خەلک بکارن ژیانەکا خوەش دەرباس بکەن، ژیانەکا ووسا کو تێدا نەخوەشیێن کارەساتێن داعشێ ب سەرێ گەلێ مە یێ ئێزیدێ ئانی پیچەکی ژبیر بکەن، لێ بەلێ جیهێ داخێ یە پشتی دەمەک کورت کو شەنگال هاتیە ئازاد کرن خیانەتا 16ێ ئۆکتۆبەرا 2017ێ روودا و پێشمەرگە ناچار بوون ژ بۆی پاراستنا ستاتۆیا هەرێما کوردستانێ ژ شەنگالێ ڤەکێشن، ئەڤ یەک بوو سەدەمەک کو حەشدا کوردی “پەکەکە” و حەشدا شەعبی ل شەنگالێ بجیهـ ببن، ئەڤ رێخستنە ب فەرمانا ئیرانێ و ژ بۆی پاراستنا “میحوەرا مقاوەمێ” ل شەنگالێ بجیهـ بوون، هندەک میلیشیا و گرووپێن چەکدار پێک ئانین، زارۆکێن خەلکێ رەڤاندن، گەلێ ئێزدی د ناڤا خوە دا کرنە چەندین پارچە، ب ئاوایەکێ کو پشتی دانانا میرێ نوو یێ ئێزدیان، پەکەکێ ژی ل جەم خوە میرەک دی دانا! پشتی دانانا بابەشێخەک نوو، پەکەکێ ژی بابەشێخەک نوو ل جەم خوە دانا، ب کورتاسی لایەنێ کو باس ل براتیا د ناڤبەرا گەلان دکر بوو سەدەمەک ژ بۆی ژ هەڤ دوور کەتنا برایێن یەک گەل و یەک ئۆل، وان هەر تشت ب سلۆگان، ئیدۆلۆژی پرۆپاگاندایێن خوە تەڤلی هەڤ کرن، ئەو دیسا بوونە سەدەمەک ژ بۆی گەفێن دوژمنان ل سەر شنگالێ.
“شەنگال نە بەشەک ژ هەرێما کوردستانێ یە، ئەو بەشەک ژ ئێراقێ یە”! ئەڤ داخویانی ب تەنێ بەسە کو مرۆڤ مەعدەنێ پەکەکێ بزانیت!
پەکەکە ب بلندکرنا ئالایێ خوە یێ حیزبی و وێنەیێ رێبەرێ خوە یێ نها د زیندانێ دا، ب دروستکرنا هندەک هێزێن سەر ب خوە ڤە ل شەنگالێ بوو سەدەمەک کو ترکیە گەفان بکەت، رایەدارێن لەشکری یێن ترکیێ چەندین جاران داخویانی دان کو ئەو دێ ئۆپەراسیۆنەکا لەشکری ل شەنگالێ ئەنجام دەن، ژ بەرکو رێخستنێن نە یاسایی ل وێ دەرێ هەنە و ئەو بوونە گەف ل سەر ئەولەهیا وەلاتێ مە، بێ گومان ئەڤ چەندە ب تەنێ بەهانەیەکە گەر نا ژ خوە هەر کەس دزانیت پەکەکە ژ لایەکێ بوویە پرا دەرباسبوونا ترکیا بو هەر جیهەکێ کو ترکیا بخوازیت و ژ لایەکێ دی ژی بوویە پارێزەرا خەتا کو ئیران ب “میحوەرا مەقاوەمێ” ب ناڤ دکەت. گەلەک جاران حکوومەتا هەرێما کوردستانێ ژ پەکەکێ خواست ژ شەنگالێ دەرکەڤن و وێ دەرێ تەسلیمی پێشمەرگەیان بکەن لێ بەلێ رایەدارێن پەکەکێ یێن وەکە بەسێ هۆزاتێ د بەرسڤێ دا دگۆت: “شەنگال نە بەشەک ژ هەرێما کوردستانێ یە، ئەو بەشەک ژ ئێراقێ یە”! ئەڤ داخویانی ب تەنێ بەسە کو مرۆڤ مەعدەنێ پەکەکێ بزانیت!
پەکەکە وەکو پرۆپاگاندایەک ژ بۆی چاپەمەنیا خوە بۆ دەما 8 دەمژمێران ژ شەنگالێ دەرکەتن و پشت را جلکێن حەشدا شەعبی ل خوە کرن و دیسا ڤەگەرین ناڤا شنگالێ دا
ل رۆژا 9/10/2020اێ رێکەفتنەک د ناڤبەرا حکوومەتا هەرێما کوردستانێ و حکوومەتا ئیراقا فەدەرال دا ژ بۆی ئاسایی کرنا رەوشا باژارێ شەنگالێ هاتە ئیمزەکرن، ل گۆر ڤێ رێکەفتنێ حکوومەتا فەدەرال دێ دۆسیەیا ئەولەهیا باژێرێ شەنگالێ گریتە دەست و پێدڤییە هەموو هیزێن نە یاسای کو پەکەکە ژی د ناڤا وان دا یە ژ شەنگالێ دەرکەڤن، هێزێن پێشمەرگە دێ ب هەڤبەشی ل گەل هێزێن ئارتێشا ئیراقێ دۆسیەیا ئەولەهیا شەنگالێ ب رێڤە بەن، ئەڤ یەک ژ ئالیەکێ ژ بۆی دەرخستنا هێزێن میلیشا یێن نە قانوونی و نۆرمالکرنا رەوشا شنگالێ و ڤەگەرینا کوردێن ئێزدی کو نها د ناڤا کامپان دا، د رەوشەکا گەلەک خراب دا دژین بوو، ژ ئالیەکێ دی ژ بۆی پێشی گرتنا ئۆپەراسیۆنا جاڤەرێکری یا ترکیا بۆ سەر شەنگالێ بوو، لێ بەلێ پەکەکە و میلیشیایێن حەشدا شەعبی ب فەرمانا ئیرانێ ل دژی ڤێ رێکەفتنێ سەکنین، پەکەکە وەکو پرۆپاگاندایەک ژ بۆی چاپەمەنیا خوە بۆ دەما 8 دەمژمێران ژ شەنگالێ دەرکەتن و پشت را جلکێن حەشدا شەعبی ل خوە کرن و دیسا ڤەگەرین ناڤا شنگالێ دا، ئەڤ جەندە ژی بوو سەدەمەک بهێز ژ بۆی پێشیگرتن ژ جێبەجێکرنا ڤێ رێکەفتنێ، پاش ڤێ یەکێ گەفێن ترکیا گەلەک زێدەتر بوون ب تایبەتی پشتی ئۆپەراسیۆنا سەر چیایێ گارە کو تێدە 13 لەشکەرێن دیل یێن ترکیا هاتنە کوشتن، بەرپرسێن ترکیا گەف خوارن کو دڤێت شەنگال بهێتە داگیرکرن و ریخستنێن نە یاسایی ژ وێ دەرێ بهێنە دەرکرن.
پشتی ڤان گەفێن ترکیێ ئیرانێ گاڤەک جدی ئاڤێت و ل رۆژا 11/2/2021ێ “ئەبو فەداک ئێ سەرۆک ئەرکانێ حەشدا شەعبی” کو یەک ژ وان کەسانە کو ناڤێ وی د لیستەیا تەرۆریستان دا یە ل دەڤ ئەمریکا و کەسەکێ باوەرپێکری بوویە ل جەم قاسم سولەیمانی یێ فەرماندارێ فەیلەقا قودس یا سوپایێ پاسدارێن ئیرانێ، شاندە باژارێ شەنگالی.
گەلۆ ئەبۆ فەداک کییە و بۆچی ئیرانێ ئەو شاندە شەنگالێ؟
سەرێ سبەها 3 کانوونا دوێ یا سالا 2020ێ قاسم سولەیمانی فەرماندارێ سوپایێ قودس یێ سەر ب سوپایێ پاسدارێن ئیرانێ و ئەبو مەهدی ئەل موهەندس سەرۆک ئەرکانێ حەشدا شەعبی یا ئیراقێ ل گەل هندەک بەرپرسێن دی یێن ئیرانی و ئیراقی ل نێزیکی بالەفرگەها بەغدایێ ژ لایێ بالەفرێن جەنگی یێن ویلایەتێن یەکبوویی یێن ئەمەریکایێ ڤە هاتنە کوشتن، ئەڤ چەندە ب دربەک هەری بهێز ل دژی ئیرانێ و میحوەرا مەقاوەمێ دهێتە دیتن. پشتی کوشتنا ڤان بەرپرسان ئیرانێ هەر یەک ژ سەردار قائانی وەکو جیهگرێ قاسم سولەیمانی و عبدالعزیز المحمداوی یێ بەرنیاس ب “ئەبو فەداک” کو هندەک جاران ب “خال” دهێتە ب ناڤکرن وەکو جیهگرێ ئەبو مەهدی ئەل موهەندس دیار کرن، ل دەستپێکێ هندەک بەرپرس و میلیشیایێن شیعە ل دژی ئەبو فەداک بوون ژ بەرکو ئەو ب باشی ناس نەدکر، ئەبو فەداک کەسەک بوو کو نەدخواست د چاپەمەنێێ دا گەلەک دەرکەڤیت ژ بەر ڤێ یەکێ ب باشی نەدهاتە ناسکرن، لێ بەلێ ئیرانێ ب بەلاڤکرنا هندەک وێنەیێن وی ل گەل بەرپرسێن حەشدا شەعبی و بەرپرسێن بلند یێن ئیرانی وەکو قاسم سولەیمانی کارین نەرینا هەموویان بگوهەرن و وی وەکو سەرۆک ئەرکانێ حەشدا شەعبی دیار بکەن.
ابو فەداک سەکرەتەرێ بەرێ یێ چەکدارێن حزبالله ێ و ئەندام جڤاتا کەتائیبێن حزبالله ێ پاش سالێن 2003یێ یە. ئەو وەکو بەرپرسێ سەرەکی یێ دامەزراندنا تابوورێن تایبەت ئێن حزبالله ێ دهێتە ناسکرن. ناڤبووری یەکینەیێن ئێریشێن مۆشەکی یێن حیزبالله ێ ئاڤا کربوون، ئەو فەرماندارێ میحوەرا مەقاوەمی بوویە د هندەک شەرێن سووریێ، وەکو شەرێ “تل شەعب، ملیحە، دەوار ئەلحجیرە و غووتە”.
گەلۆ ئەڤ کەس نها ل شەنگالێ چ دکەت؟
وەکو پێش نها مە باس کری، پشتی گەفێن ترکیێ ئیرانێ خواست رێگریێ ل ئۆپەراسیۆنا ترکیێ ژ بۆ سەر شەنگالێ بکەت، ژبەرکو ب هەر ئێریشەکا ترکیێ بۆ سەر شەنگالێ دێ خەتا مەقاوەما ئیرانێ تێک چیت، ئەڤ یەک ژی دێ بەرژەوەندیێن ئیرانێ ل هەر یەک ل ئیراق و سووریێ ئێخیتە د مەترسیێ دا، لەورا ئیرانێ ئەبو فەداک ب 4 تابوورێن لەشکری یێن سەر ب حەشدا شەعبی ڤە ل رۆژێن 11 و 12/2/2021ان شاندن شەنگالێ. ئیرانێ ژ ڤێ پێنگاڤێ دو ئارمانج هەنە، یەک ژ وان ئارمانجان ئەڤەیە کو پەکەکێ و هێزن دی یێن سەر ب پەکەکێ ڤە کو نها د ناڤا شەنگالێ دا نە و بەشەکن ژ میحوەرا مقاوەما ئیرانێ د ناڤا هیزێن حەشدا شەعبی دا ڤەشێریت داکو بەهانەیا ژ بۆی ترکیێ نەهێلیت، ئارمانجا دی ئەڤەیە کو ببیتە رێگر ل همبەر جێبەجێکرنا رێکەفتنا د ناڤبەرا حکوومەتا ئیراقێ و حکوومەتا هەرێما کوردستانێ دا ژبۆی ئاسایی کرنا رەوشا شنگالێ و دەرکرنا هەموو هێزێن نە قانوونی د ناڤا شەنگالێ دا، بێ گومان ئەڤ یەک ژی د بەرژەوەندا ئیرانێ دا نابیت.
هەر کو دچیت ئەگەرا ئێریشا ترکیێ بۆ سەر شەنگالێ زیدەتر دبیت
ب کورتاسی هەر کو دچیت ئەگەرا ئێریشا ترکیێ بۆ سەر شەنگالێ زیدەتر دبیت و وسا دهێتە چاڤەرێکرن شەنگال وەکە بەشەک ژ کوردستانێ دیسا ببیتە مەیدانا شەرەک پڕ ب خوین، شەرەکی د ناڤبەرا میراتگرێن هەردو ئیمپراتۆریێن عۆسمانی و سەفەوی دا، ئەڤ شەرە ژی وەکو شەرێ چالدیران کو بوو سەدەما پارچەکرنا کوردستانێ و سۆربوونا ئەردی ژ خوینا کوردان و دەربەدەربوونا وان، دبیت جارەکا دی ببیتە سەدەما پارچە کرنا کوردستانێ و دەربەدەربوونا دوبارە یا کوردان، ژبەرکو دیرۆکێ ئەڤ چەندە ئیسبات کریە، هەر شەرەک د ناڤبەرا ڤان دو دەولەتان دا بقەومیت ب زەرەر و زیانا هەری مەزن یا کوردان و کوردستانێ ب داوی بوویە.
ئەم هێڤیدارین پەکەکە هشێن خوە بینتە سەرێ خوە و نە بەهانەیان بدەتە دەستێ ترکیێ ژ بۆی ئێرشکرنا سەر شەنگالێ، نە ژی ژ بۆی ئیرانێ ببیتە داردەست. ئەرکێ رەوشەنبیر و وەلاتپارێزێن کوردە کو پەکەکێ هشیار بکەن و وان ژ خەیالا ساختە یا براتینیا گەلان کو ب هەر ئاوایەکی ب واتەیا کۆلەکرنا کوردان و ئاسیمیلە کرنا وان دهێت دوور بکەن.
