بەرنامەیا پەکەکێ یا بھارا 2021ێ ئاشکەرا بوو

بەرنامەیا پەکەکێ یا بھارا 2021ێ ئاشکەرا بوو

رێڤەبەریا پەکەکێ ئەڤە دەمەک درێژە بێدەنگ بوو. ئەندامێن دامەزرینەرێن پەکەکێ، یێن وەکی کالکان و قاراسو، کو ھەردەم د مەدیایێ دا دەردکەڤتن و نڤیسین بەلاڤ دکرن، ب تایبەتی پشتی ئۆپەراسیۆنا گارە د بێدەنگیەکا مەزن دا بوون. پشتی ئۆپەراسیۆنا گارە، ئەم دکارین بێژین کو رەوشا ئەولەھیا شکەفتێن پەکەکێ د بن مەترستیێ دا بوون، پلانسازییێن بھارێ نەھاتن زەلال کرن، و ھەر وەھا بێدەنگییا وان وەکو پەیامەک ژ بۆ ناڤبەینکارێن کو دخواستن ئێرشێن ل دژی حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ راوەستن و دانووستاندن دەست پێ بکەن . لێ بەلێ، ب دەستپێکا نیسانێ، ئەڤ بێدەنگیە ب داوی هات و ئەندامێن دامەزرینەرێن پەکەکێ گاڤ ب گاڤ پلانسازیا خوە یا بھارێ، نەمازە ژی سیاسەتا خوە یا دەمکی د مەدیایا خوە دا، دییار کرن. ووسا دیارە کو پەکەکە دێ حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ کەتە ناڤەندا ھەمی خەباتێن خوە. ب راستی، ئەم دکارین ببێژین کو پەکەکە دێ ھەرێما کوردستانێ ئارمانج کەت. دۆران کالکان رۆژا بۆری ئیشارەتا دەستپێکرنێ دا.

گەلۆ دۆران کالکان ستارتا دەسپێکرنا چ دا؟

دۆران کالکان د 29ێ ئادارێ دا بەشداری پەخشا تەلەڤیزیۆنا پەکەکێ یا ب ناڤێ مەدیا خەبەر بوو، و یەکسەر مەقالەیەک ب ناڤێ سەلاحەدین ئەردەم د رۆژنامەیا ئۆزگۆر پۆلتیکا دا بەلاڤ کر. د گۆتارا خوە دا ب زەلالی ھەرێما کوردستانێ ژ بۆ رایا گشتی کرە ئارمانج و حەتا خواست کو ببیتە سەدەما نیقاش و ناکۆکیێن چێکری یێن د ناڤبەرا کوردێن باشوور و بەشێن دی یێن کوردستانێ دا. ل گۆری دۆران کالکان، “گەلێ باشوور  ئیستخباراتێ د دەتە میتێ  و دبنە سەدەما مرنا گەریلایا، یێن دبێژن ئەم وەلاتپارێزن پێدڤییە ل دژی وێ ھەلوەستێ بسەکنن”.

پەکەکە دێ ڤێ پرۆپاگاندا رەشا وەکو “د ناڤا ھەرێما کوردستانێ دا سیخورێن میتێ زانیاریان ل سەر گەریلایا ددەنە میتێ” ژ بۆی خوە بکەتە تاوان و دێ ناکۆکییا د ناڤ مالا کوردی دا دروست کەت. خالا سەرەکی یا ئالۆزیا د ناڤبەرا کوردان دا د سالا 2021ێ دا دێ ئەڤ توھمەتا بیت. ژ بەر کو، گەر ئەم سەرنجا خوە بدەینێ ، پەکەکە ھەر سال یەک-دو مژارێن بنگەھین دەستنیشان دکەت و گرسەیێن خوە ل سەر ڤان مژاران رێکوپێک دکەت. د سالا 2020ێ دا، پەکەکێ د ئادارێ دا ب زینێ وەرتێ پەڤچوونا کورد-کورد دەست پێ کر، و ھەول دان کو د رایا گشتی یا ناڤنەتەوەیی و ناڤخوەیی دا ئێریشا خوە یا ل دژی حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ مەشرووع بکەن. ب راستی، پەکەکێ دخواست کو د سالا 2020ێ دا ب رێیێن لەشکەری، سیاسی و دیپلۆماتیک دەست ب بەرنامەیا خوە یا ئێرشا ل دژی ھێزێن پێشمەرگە و حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ بکەت، لێ مەجالێ وێ حەتا رادەیەکێ مومکون بوو.

سەدەمێن بێدەنگیا بەرامبەر پەکەکێ؟

یا یەکەم، پشتی ئۆپەراسیۆنا گارە، شکەفتێن پەکەکێ ئێدی نە ئەولەهـ بوون. ئۆپەراسیۆنا گارە ب راستی د وارێ لەشکەری دا ژ بۆ پەکەکێ پێڤاژۆیەکا نوو نیشان ددا و ئەو ناچار بوون کو سیستەما خوە یا ئەولەهیی ژ نوو ڤە رێخستن بکەن. ژ بەر ڤێ یەکێ، ئەو پێدڤی بوون کو پەڤچوونەکا راستەراست بهێتە راوەستاندن. دویەم؛ سەرەدانا پاپا یا کوردستانێ گرینگیێن خوە ھەبوون و گرینگییا حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ د قادا ناڤنەتەوەیی دا دانا ھۆلێ و دەستنیشان کر کو کەڤنەشۆپییا حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ و بارزانی ل رۆژھلاتا ناڤین دا وەکو گەلاڤێژێ یە و ناھێتە ئینکار کرن. گەر پەکەکە د ڤان شەرت و مەرجان دا ئێرشی حکومەتا ھەرێما کوردستانێ و پێشمەرگە بکربا، ئەو دا تووشی رەوشەکا سیاسی یا نەباش بیت. پشتی ئێرشێن پەکەکێ کو سالا بۆری ل چەمانکێ و ئامێدیێ ئەنجام دای و دو پێشمەرگە شەھید کری، ئەو ژ لایێ ئەمەریکا و بریتانیا ڤە ھاتە شەرمەزارکرن و وەکی کریارەکا تەرۆریستی ھاتە نشاندان. پەکەکە پر پێدڤی بوو کو د گەل حکومەتا ھەرێما کوردستانێ دا شەری بکەت، لێ ژ بەر ڤان ھەمی سەدەمان ئەوان گاڤ پاشڤە هاڤێت. گەر ئەڤ ھەر دو سەدەمە چێنەببان، دا پەکەکە د ئادارێ دا ئالۆزییا ل دۆرا ئامێدیێ، سیدەکان و باتیفا دەرخینیت. ئەگەر پەکەکێ ئەڤ پلانا خوە ژ بۆ نها پاش خست بیت ژی، ئەو دێ دەست ژ ئاماداکەرییێن ئێرشا خوە بەرنادەت. ژ بۆ ڤێ یەکێ، دڤێت ئەو سەدەمێن ڤێ ناکۆکیێ دەستپێکێ د رایا گشتی یا کوردان دا و پاشێ ژی د رایا گشتی یا ناڤنەتەوەیی دا ئاڤا بکەت. تاوانا پەکەکێ یا کو دبێژیت “پارتی، پاراستن زانیاریا ددەتە ترکیا” ژ بەر ڤێ ئارمانجێ پێدڤی دبینیت.

گەلۆ ل باشوورێ کوردستانێ سیخورێن ترکیێ کێ نە؟

مژارەکا دژبەرا دی ژی ئەڤەیە کو پەکەکە ژ بۆی خوە تۆرەکا سیخوران ئاڤا دکەت. پەکەکە گەلەک کەسان وەکی ئاژان بکار تینیت دا کو د شەرێ ل دژی ھەرێما کوردستانێ دا زانیاریا ب دەست خوە بێخیت. میناک، ئەو گەنجێن بێکار یێن ل ناڤچەیێن مینا شێلادزێ مەھێ 500 دۆلارا د دەتە هەر یەک ژ وان داکو وەکو سیخور وان بکار بینیت. ڤان گەنجا وەزیفەیێن وەکی شۆپاندنا پێشمەرگە و کارمەندێن ئاساییشێ ب گشتی یێن ل دەزگەھێن ئەمنی یێن باشوور کار دکەن، ئاگاھی دانە بنگەھێن پەکەکێ دەمێن ھاتن و چوویینا بەرپرسیاران بۆ سەر گوندێن خوە. وەکی دی، زانیاریێن د دەستێ مە دا ھەیی دیار دکەن، کو غازی سالح ئالیخان، کو بەرپرسیارێ ئەولەھیا دەرگەھێ سنۆری یێ سەرزێری بوو، ب ڤی شێوازی ھاتە شۆپاندن و ھاتە کوشتن. د ھەمان دەم دا، پەکەکێ ئەرکێ دانە ناسینا وان گەنجێن د سۆسیال مەدیایێ دا رەخنەیان ل پەکەکێ دگرن دایە ڤان کەسا داکو وان ئیسبات بکەن و دەربارێ وان دا زانیاریان بەرھەڤ بکەن. ئانکو، پەکەکە وەلاتیێن ھەرێما کوردستانێ دکەتە سیخورێن خوە و ل دژی حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ بکار تینیت.

دانپێدانێن 5 “رۆژنامەگەرێن” کو پەکەکێ ئەو وەکی سیخور بکار د ئانین ژ لایێ یەکینەیێن ئەولەکاریا حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ ڤە ھاتنو پشتراست کرن و ڤیدیۆیێن دانپیدانێن وان سیخورا ھاتنە بەلاڤکرن. د ھەمان دەم دا پەکەکێ ب بەلاڤکرنا بەرنامەیا کو 4 گوندیان دگۆت ئەو سیخورن، وەکو تۆلا 5 رۆژنامەڤانێن خوە بکار ئانین، لێ پلانسازییا پەکەکێ ژ ڤێ مەزنترە. پەکەکە دخوازیت پرێن د ناڤبەرا گەلێ باکور و گەلێ باشوور دا ھەیی ب تەڤاھی هەلوەشینیت. پەکەکە دخوازیت کو گەلێ ل باکور ب ھەستیاری ژ حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ و گەلێ باشوور ڤەقەتینیت. ژ بۆ کو ڤەقەتینەکا ھەستیار بهێتە ئافراندن، سیناریۆیێن کو خیتابی ھەستان دکەن، تێنە رێخستن کرن.

میناک، دۆران کالکان مەقەلایا ب ناڤێ “زانیاری ژ پارتی، کوشتن ژ میتێ” بەلاڤ دکەت. د ڤێ نڤیسینێ دا، ئیدیعا دکەت کو مەھمەت سۆیسوورەن،  ب کۆدێ ساڤاش ئەلبستان، ب سایا ئاگاھداریا کو ژ لایێ پەدەکێ ڤە ھاتینە دایین ھاتییە کوشتن. ئەو پەدەکێ و ھێزێن ئەولەھیا گشتی یا ھەرێما کوردستانێ تاوانبار دکەت. ناهێتە قەبوولکرن چ کوردەک ژبۆ داگیرکەران وەکو سیخور کار بکەت، ئەم ڤێ یەکێ دەستپێکێ ببێژین و رەوشەکا ب ڤی رەنگی ژی ل ھۆلێ نینە. کەسێن کو وەکو سیخور تێنە دیتن ژ لایێ ئاسایشا گشتی یا ھەرێما کوردستانێ ڤە تێنە گرتن. ھەر وەھا، ھەکە گەلێ باشوور ئاگاھییا بدەتە ترکیا دێ رۆژانە ب دەھان گەریلا ژییانا خوە ژ دەست دەن. و وەکی دی، ب دەھ سالان دۆران کالکان و سەرکردەیێن پەکەکێ ب ترۆمبێلا ژ قەندیلێ نەدکارین بچنە گارە، ژ گارە نەدکارین بچنە  حەفتەنین و مەتینا. سەفەرێن ڤان سەرکردا ب ترۆمبێلان چێنەدبوو. ژ بەر ڤێ یەکێ رەوشەک وەکو پەکەکو پرۆپاگاندە دکەت، نینە.

ساڤاش ئەلبستان کەنگی ژییانا خوە ژدەست دا؟

دەست ژێ بەردە کو ساڤاش ئەلبستان عەلەوی یە ل سەر گرسەیا ماراشا ل ئەورۆپایێ ژ بۆ پەکەکێ دبیتە مژارەکا گرینگا پرۆپاگاندایێ. ژ بەر کو، مستەفا کاراسوو ژی، ل سەر ساڤاش ئەلبستان مەقالە نڤیساندیە. لێ د ھۆلێ دا پرسگرێکەکا ب ڤی رەنگی ھەیە؛ ساڤاش ئەلبستان د 20ێ ئادارا 2019ێ دا ژییانا خوە ژ دەست دایە. ئەڤە دو سالن ل سەر مرنا وی دەرباس بووی. پەکەکێ دو سالا مرنا وی ڤەشارت، دەما کو پێدڤی بوو، ئەو دەرکەت دەرڤە و ب تەرمێ وی باوەریا چێدکەت و ھەول ددەت کو مفا ژێ وەربگریت. ئانکو، پەکەکە دزانیت کو ساڤاش ئەلبستان دو سال بەرێ ژیانا خوە ژ دەست دا. بۆچی ئەو بێدەنگ ما؟ ژ بەر کو پەکەکە ھەول ددەت کو ژ مرنا کادرێن خوە مفا وەربگریت، ئەو دفکریت، “گەر ئەز ڤێ مرنێ رابگەهینم، ئەز دێ چ باندۆرێ ل مالبات، باژێر، عەشیرا ڤی و کەسوکارێن وی، کەم”.

لێ کێشە نە ئەڤەیە. پەکەکە دکاریت سبەهی چەند گوندیێن بەلەنگاز بگریت و ب وان بدەتە گۆتن کو “من زانیاری ل سەر جهێ شەری دانە میتێ”. لێ بەری کو دۆران کالکان ل سەر مرنا ساڤاش ئەلبستان شرۆڤێ بکەت، چەند پرسیارێن دی ژی ھەنە کو دڤێت ئەو بەرسڤێ ل سەر بدەت: چما ساڤاش ئەلبستان ل کێلەکا گوندی بوو؟

ھەر چەند پەکەکە هەردەم گەلێ باشورێ کوردستانێ ب سیخورییێ تاوانبار دکەت ژی، پرسا راستین کو پێدڤییە پەکەکە بەرسڤێ ل سەر بدەت ئەڤەیە کو بۆچی گەریلا 40 کم دووری سینۆر، ل کێلەکا گوندان دسەکنن. ئەز دبێژم، “گەل خالێن گەریلایا ئێخبار دکەت” یان ژی “گەریلا ژ ھەرێمێن خوە یێن سەرەکی دەرکەتییە، و دەرباسی ناڤا گوند، خانی، باخچە، مێرگ و ناڤا ژییانا گەل بوویە”؟ بێ گومان، ئەگەر گەریلا دخوازیت شەری بکەت، قادێن شەری نە ناڤا گوندێن باشوورە بەلکو ل باکور و سەر باکورە. لێ گەریلا ل باتیفا، ئامێدیێ، چەمانکێ، کانی ماسێ و ب دەھان گوندێن دی سنۆر ب جیهـ هێلایە و ب جلکێن نیڤ سڤیل ل سەر مال و ملکێ خەلکێ روونشتیە.

 پەکەکە ژ بۆ رەڤا خوە یا باکور بڤەشێریت و ب کەڤرەکێ چەند چیچکا بکوژیت دبێژیت، گەلێ باشوور سیخوریێ ژ بۆ ترکا دکەن. ئانکو، ئەو دێ ھەم باکور ب باشوور شەرمەزار بکەت، ھەم ژی دێ دیار بکەت کو چما یەکیتیا نەتەوەیی نینە، ھەم ژی سەدەما شکەستنێن خوە یێن د شەری دا ل باکوور ب ڤێ هەجەتێ ڤە گرێ ددەت، و دخوازیت رەوشا خوە یا لاواز مەشرووع بکەت.

واتە، چاپەمەنیا پەکەکێ دێ مژارا سیخورێن ل باشوورێ کوردستانێ ئێخیتە تەنشتا رۆژەڤا  بھارا 2021ێ، وەک تەجریدا عەبدوللـا ئۆجالان و گرەڤا برچیبوونێ و هتد… یێ ناڤا گەلێ باشوور سیخوریێ دکەن ھەر ئەندامێن پەکەکێ ب خوە نە. شکەفت و کوونێن سەرێ گارە و مەتینی یێن ژ بۆی ترکا دبێژن ھەر رێڤەبەرییا پەکەکێ ب خوەیە. ب ڤان کەمۆکاریا پێویستە گەلێ کورد نەخاپیت. قەدەرا کوردان ب تەشھیر کرنا چەند گوندییان ڤە نە گرێدایی یە. یا کو دێ چارەنووسا کوردان دیار کەت پەیوەندیێن حەشدا شەعبی-ئیران و پەکەکێ یە. یێ کو چارەنووسا کوردان دیار بکەن نە ئەون یێن کو دخوازن شەنگالێ ل دەرڤەیی سینۆرێن کوردستانێ بھێلن. یا کو ژ بۆ چارەنووسا کوردان گرنگە ئەڤەیە کو پارتیێن کورد ل رۆژئاڤا بهێنە با ھەڤ و یەکیتییا نەتەوەیی ساز بکەن و پەکەکە دەست ژ پەیوەندییێن قرێژ ل گەل ئیران و حەشدا شەعبی بەردەت.

پوستێن ھەمان بەش