رێخستنا پەکەکێ یا ئەورۆپا کەنەکێ، دەربارێ ئێریشا چەتەیێن داعشێ یا ل سەر گوندێ خدرجە یێ سەر ب مەخموورێ ڤە کو 10 پێشمەرگە و 3 ھەمولاتییێن سڤیل تێدا جانێ خوە ژ دەست دا بوون، داخویانییەک بەلاڤ کرن. د داخویانیێ دا ژ کوردان ھات خواستن کو ل دژی ئێریشێن چەتەیێن داعشێ ببن یەک و بەرژەوەندیێن خوەیێن حیزبی ل ئالیەکێ بھێلن.
دەما کو ئەم د چارچۆڤەیا گشتی دا ل داخویانیا کەنەکێ دنێرین، ئەڤ داخویانیە راستە، لێ ئەگەر ل گۆری کەسێن کو داخویانی دایە، پەیوەندی و خەباتێن وان کەسان داخویانیێ بنرخینین، دهێتە دیتن کو ئەڤ داخویانیە ب سەرێ خوە داخویانییەکا دو روویە. ژ بەر کو د داخویانیێ دا تەنێ یەک ژ دژمنێ کوردان وەکە دژمن دهێتە بەحس کرن. داعش نە تەنێ دژمنێ کوردانە. د راستییێ دا حەشدا شەعبی ژی نوسخەیەک ژ داعشێ یە لێ ب ناسنامەیا شیعەیان. حەشدا شەعبی ژی ب قاسی داعشێ ژ بۆ کوردان تووندرەو و مەترسیدارە. گەلۆ کەنەکە حەشدا شەعبی وەک دژمن دبینیت؟
مە قەد نە بھیستییە کو کەنەکە د دەربارێ ئێرشێن حەشدا شەعبی بۆ سەر ھەولێرێ داخویانیەک بەلاڤ کر بیت. و ھەمان دەم بانگ نەکریە و نە گۆتییە “گەلی حیزبێن کوردان، دەست ژ بەرژەوەندیێن خوە بەردەن و ل دژی حەشدا شەعبی ببنە یەک و تەکۆشینێ بکەن” کەسێن کو دیرۆکا کەنەکێ و رێخستنا وێ یا ئەساسی دزانن ژی ڤێ یەکێ باش فێم دکەن. ژ بەر کو کەنەکە ئاڤابوونەکە کو ژ بۆ بەرژەوەندیێن پەکەکێ ھاتیە رێکخستن. ژ بەر ڤێ سەدەمێ نە مومکنە کو ل ئیراقێ ل دژی ھەڤالبەندێ پەکەکێ ئانکو حەشدا شەعبی ب کاریت داخویانیێ بدەت. ژ بەر کو ئەڤ ھەلوەست بەرەڤاژی سیاسەت و ئەرکێ کەنەکێ یە.
کەنەکە خوەدی دیرۆکەکا درێژە کو پێدڤی لێکۆلینێ دکەت. ئەڤە نە مژارا سەرەکی یا نڤیسینا مەیە. لێ ئەم دزانین کو ئەو رێخستنەکە کو پەکەکێ ژ سالێن 1990ێ ڤە ئاڤا کرییە. د دەسپێکا دامەزراندنێ دا ھندەک شەخس و دەردۆرێن وەلاتپارێز دناڤا وێ دا جی دگرت. لێ ب بۆرینا دەمێ کەنەکە بۆ رێخستنەکا گرێدایی پەکەکێ و ژ ئالیێ ھندەک سیاسەتمەدارێن بەرێ کو کادرۆیێن پەکەکێ بوون ڤە ھاتە برێڤەبرن.
ھەر چەند کەنەکە نەتەوا کورد و یەکیتیا نەتەوی یا کورد ژ بۆی خوە وەکە مەرتال ب کار تینیت ژی لێ د راستییێ دا، پەکەکە ڤێ رێخستنێ وەکە سەرباز ژ بۆ خوە ددەتە کارپێکرن. ژ ئالییێ کادرۆیێن پەکەکێ یێن ئەورۆپا نیلووفەر کۆچ، ئادەم ئووزون، زوبەیر ئایدار، رەمزی کارتال ڤە دهێتە برێڤەبرن. ناڤەرۆکا کۆنگرەیێ، رێڤەبەریا کۆنگرەیێ، ھەڤسەرۆکێن وێ و ھتد. ھەمی راستەراست ژ لایێ قەندیلێ ڤە تێنە دەستنیشانکرن. پەکەکە ئەندامێن کەنەکێ ل گۆری بەرژەوەندیێن خوەیێن دەمکی وەک سەرباز چەپ-راست، پێش و پاش دگەرینیت. پەکەکە، کەنەکێ وەکە سازییەکا بێ باندۆر و تەنێ ژ بۆ ئارمانجێن پێشاندانێ بکار تینیت.
د ڤان سالێن داوی دا وەزیفەیا سەرەکی یا کەنەکێ بوویە “قولبا دژبەرێن حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ و پەدەکێ”، د ناڤا پێڤاژۆیێ دا ھەموو کەسێن ژ پەدەکێ سل بوویی و نەیارییا پەدەکێ دکەن ل کەنەکێ کۆم بوونە. یێن کو ھەری زێدە ل سەر ماسەیێن بارەگەھا کەنەکێ ل بروکسلێ روونشتینە، ئێریشی بارزانی دکەن و ژ بۆ پەکەکێ دبنە ئەندامێن کەنەکێ یێن ئیدەئال. هندەک جاران ژ بۆ کەیفا ڤان کەسان کۆنفەرانس، کۆمخەبات و ھتد تێنە لدارخستن. ب ئۆرگانیزەکرنا جڤینان ڤە رەنگڤەدانا پچووک د دەتە ژیانا وان خەباتکارێن خوە.
خەباتێن کەنەکێ یێن ل باشوورێ کوردستانێ گەلەک سەیرترن. کەنەکێ ل ھەرێما کوردستانێ ھەموو ھەڤالبەند و جەحشێن سەددام وەکە “رەوشەنبیر” ل دۆرا خوە کۆم کرنە. ژ بۆ رێڤەبەرییا بارەگاھێ کەنەکێ یێ ھەولێرێ ژی ئەندامێن ئیستخباراتا پەکەکێ تێنە وەزیفەدار کرن. ل ڤێرە ژی کارێ سەرەکی یێ ڤان ملیتانان دژایەتییا پەدەکێ و بارزانی یە. چ دز و بێ ئەخلاقەک ھەبیت تەنێ ببێژیت ئەز دژی بارزانی مە دناڤا کەنەکێ دا دکاریت جیهـ بگریت. پیڤانێن ئەندامەتییا کەنەکێ دژاتییا ھەرێما کوردستانێ و ب تایبەت دژبەرییا پەدەکێ یە.
ھەر چەند دهێتە زانین کو کەنەکە جامخانەیا پەکەکێ یە و ئارمانجا وان خەراب کرنا ھەرێما کوردستانێ بیت ژی، لێ دیسا ژی حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ ب خوینساری نێزیکاتیێ لگەل وان دکەت و رێک دا خەباتا کەنەکێ. د بن ناڤێ نوونەراتیا باشوورێ کوردستانێ یا کەنەکێ دا، کادرێن وەکە نیلووفەر کۆچ تەنێ ل دژی دەستھلاتداریا ھەرێما کوردستانێ خەبات مەشاند. ل باشوور دو ژ وان کەسێن ژ پەکەکێ سل بوویی و نها ب دژبەرێن سەرەکی یێن پەدەکێ دهێنە ناسکرن ژ بۆی ئەندامەتیا کەنەکێ هاتنە هەلبژارتن کو ئەو ژی کامیران بەرواری و هندرین ئەشرەف ئامێدی نە.
ب کورتی، کۆنگرەیا کو ناڤەکێ مەزن وەک کۆنگەرا نەتەوا کوردستانێ ھەیە، تەنێ ژ بۆ ڤالاکرنا تێگەھا نەتەوایەتی و خزمەتکرنا بەرژەوەندییێن پارتییا پەکەکێ ھاتیە ئۆرگانیزە کرن. د ھەمان دەمی دا ڤێ ئۆرگانزاسیۆنا پەکەکێ، رێ ل بەر “کۆنگرەیا نەتەوەیی یا کورد” یا راست ژی گرتییە. کەنەکە ب ڤێ رەوشا خوە دڤێت بهێتە تەشھیر کرن. پێویستە پەکەکە دەست ژ “کەنەکێ وەکە گۆپال” ل دژ ھەرێما کوردستانێ بکارئانینێ بەردەت. بەریا ھەر تشتی دڤێت رەوشەنبیرێن باشوورێ کوردستانێ ماسکەیا کەنەکێ دەربێخن و راستییا وێ یا پەکەکە بوونێ ببینن. پشترا حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ د بن ناڤێ یەک رێزییێ و تێکلیێن د ناڤبەرا کوردان دا چ لێبۆردەئییێ پێشکێشی ڤێ رێخستنا پەکەکێ نەکەت. وەکە مخاتابەکیێ دیپلۆماسی نەبینیت و لگەل وان دا د ھەڤدیتن کرنێ دا ھشیار بیت.
