واتەیا رۆژا جیهانی یا مافێ مرۆڤان ژ بۆ کوردان چیە ؟

human-rights-day-kurd-nation

گەلەک رۆژ د جھانێ دا ھەنە کو، ل گۆرا بوویەرێن جڤاکی و ھەروەھا ژ بۆ ژ ناڤبرنا ھندەک پرسگرێکێن جڤاکێ ھاتنە راگھاندن. رۆژا مافێ مرۆڤان یا جیھانی ژی رۆژەک ژ ڤان رۆژێن ھەری گرینگە. لێ گەلۆ پرانیا وەلاتان دا، قەدرێ ڤێ رۆژێ ھەتا چ رادەیێ ھەیە. ل ھمبەر ھەموو بنپێکرنا مافێ مرۆڤان ل ھندەک وەلاتان دا، بەرپرسێن وان وەلاتان سالێ جارەکێ ڤێ رۆژێ ب بیر تینن. لێ ب چ ئاوایەکێ گوھ نادەن مافێ مرۆڤان و ھەموو زۆرداریێ دکەن و کەسایەتا مرۆڤان بنپێ دکەن خەلکەکێ ژ بۆ گۆتنەکێ ب سالان تێخن زیندانا دا.

وەلاتێن کو کوردستان داگیر کری، پێویستە ب چ ئاوایی ڤێ رۆژێ ب بیر نەئینن. ژ بلی کو ب ھەموو ئاوایان مافێ ژیانێ بنپێ دکەن، وەلاتی ژ بۆ ژیانا کوردان ژی دکەنە جەهەنەما ل سەر روویێ ئەردێ.

ژ بۆ ڤێ یەکێ مافێ مرۆڤان ل کوردستانێ ژ بۆ کوردا ب چ واتەیێ دهێت؟ ئەگەر کورد وەک جڤات د وەلاتێ خوە دا نە ئازاد بن و د بن ئالا خوە دا د ژیانەک ب روومەت دا نەژین، چ واتەیا مافێ مرۆڤان ژ بۆ وان نامینیت. ل ترکیا ئۆپۆزسیۆن، دەستھلات، ئیسلامی، چەپ، لیبرال و وەلحاسل ھەموو ئایدۆلۆژی و دیتنێن د ناڤا جڤاکی دا ھەیین بەحسا مافێ مرۆڤا دکەن و ھەموویان ژی ب مناسەبەتا رۆژا مافێ مرۆڤان یا جیھانی داخوویانی بەلاڤ کرن، بەرنامەیێن تەلەڤزیۆنی چێکرن و بەحسا ھەیی و نەیی یا مافێ مرۆڤا کر، ئەڤ بابەت ب گەرمی گۆتوبێژ کر.

لێ مخابن کەسەکێ بەحسا مافێ کوردا و نەبوونا چ مەفەکێ یێ وان نەکر. ھەروەھا دەما بەحس دبیتە بەحسا کورد و کوردستانێ ئەو ئالیێن کو ل ژۆر ھاتین ھەژمارتن ھەموو د بنە یەک و یەک ئاخاڤتنێ د دەربارێ کوردان دا دکەن. یانی چەپ، سۆسیالیست، ئیسلام و موحافازەکارێن ترک ھەموو د پرسا کوردان دا ھەمفکرن و دەما بەحسا پرسا کوردان دکەن تو دبێژی کو دەنگێ ھەموویان ژ یەک ناوەندا مەژیەکی دهێتە ئیدارەکرن.

ب کورتاھی ژ بۆ خوە دەمۆکراتن، ژ بۆ کوردا نژادپەرەستن، ژ بۆ خوە پارێزەرێن مافێ مرۆڤانن ژ بۆ کوردا فاشیستن، ژ بۆ خوە ئیسلامینە  ژ بۆ کوردا دژمنن، ژ بۆ خوە هزرا تشتێن ھەری باش دکەن، لێ ژ بۆ کوردا خرابێن ھەری مەزنن. باشە د رەوشەکا وەھا دا مرۆڤ دکاریت چ ناڤ ل ڤان کەسان بکەت؟ ل ترکیا د بەرنامەیەک تەلەڤزیۆنی دا پرۆفیسۆرەکێ قانوونێ بەحسا پرسگرێکا کوردا دکەت و دبێژیت: راستی ئەز تێناگەھم کو ل ڤی وەلاتی کوردا چ پرسگرێک ھەیە؟ ھەموو مافێن وان ھەنە ، مە چ ماف ھەبن وان ژی ھەنە، ئەم ھەموو ل بەر یاسایێ وەک ھەڤین، کا ژ منرا بێژن ئەڤ کوردە چ دخوازن؟ ئەز ژی تێبگەھم.

ئەڤجا بالا خوە بدەنێ ئەگەر ل ترکیا ئاکادەمسیەنەک ڤێ گۆتنێ بێژیت، مرۆڤ وەک کورد دکاریت چ بێژیت؟ واتە کەسەک کو سیفەتێ ئەکادەمسیەنییێ ل سەر بیت و ڤێ گۆتنا نژادپەرستی بێژیت و هەژمارەکا زێدە یا خەلکەکی وی دەمۆکرات بحەسبینن، چاوا چێدبیت. گەلەک زەھمەتە کو ئەڤ مەژیێن ژەنگ گرتی ب چاڤێن دەمۆکراتیک، ئینسانی ل پرسا کوردان بنێرن. پێدڤییە کورد ل ھمبەر ڤان نژادپەرەستان، تلیا خوە بێخن د چاڤێن وان دا و دۆزا مافێن خوەیێن رەوا، نەتەوی و کوردستانی بکەن.

ژ ئالیەک دی ھندەک دەڤەرێن کو د بن دەستھلاتا کوردان دانە، وەک باشوورێ کوردستانێ، پیدڤییە گەلەک ب هەستیاری مافێ مرۆڤا بێنە پاراستن و دەستھلاتا کوردستانێ ڤێ یەکێ وەک ئەرکەک نەتەوی ب جھ بینیت. نابیت سبەھی ھندەک بێژن  کو؛ کورد دەما دبنە دەستھلات و بەرب دەولەتبوونێ ڤە دچن، ئەو ژی مافێ مرۆڤاتیا ھەموەلاتیێن خوە پیچەک بیت ژی بنپێ دکەن. پێدڤییە دەزگەھێن چاڤدێریێ ژ بۆ پاراستنا مافێ مرۆڤان ھەردەم ھشیاربن.

دۆھی ئەنەکەسێ، ب هەلکەفتا رۆژا جیهانی یا مافێ مرۆڤان داخویانیەک بەلاڤکر. ژ ئالیەکێ ڤە بەحسا کریارێن ھۆڤانە یێن گروپێن چەکدارێن گرێدایی ترکیا دکەت و ژ ئالیەک دی ڤە ژی بەحسا کریارێن خراب یێن چەکدارێن پەیەدێ دکەت. ئەنەکەسە دبێژیت: خەلکێ عەفرین، سەرێ کانیێ و گرێ سپی ژی راستی بنپێکرنێن ھۆڤانە ل سەر دەستێ گرووپێن چەکداران تێن، وەک کوشتن، رەڤاندن، کۆچبەرکرن، دەستدانینا سەر مال و ملکێن وەلاتیان.

د بەردەوامیا داخویانیا خوە دا ئەنەکەسێ بەحسا کریارێن پەیەدێ یێن وەکی رەڤاندن و چەکدارکرنا زارۆکان و گرتنا وەلاتیان و چالاکڤانێن سیاسی دکەت.

  • رۆژەڤاکورد

پوستێن ھەمان بەش