سەناریۆیا مەترسیدار یا پەکەکێ

سەناریۆیا مەترسیدار یا پەکەکێ

د ڤیدیۆیێن کو «جەمیل بایک» ژ بۆ نەورۆزا فرانکفورتێ و قەندیلێ ئامادە کربوون دا “ستارتا” شەرێ ل دژی ھەرێما کوردستانێ هات لیدان. پشترا ژی ھندەک کۆمیتە و سازییێن «کەجەکێ» ب ئاوایەکێ زنجیرە ئەو سیناریۆیێن پیلانگێری کو ل سەر مێزەیان ئامادەکرین سەرڤیسکرن. ژ ڤان نووچەیێن پیلانگێری ھەری داوی د مالپەرا ANFێ دا دوھی ھاتە وەشاندن.

ل گۆری نووچەیا ANFێ، “ژ بۆ ئامادەکرنا زەمینا شەرێ ل دژی پەکەکێ پەدەکە دێ 3 فەرماندارێن پایەبلندێن پێشمەرگە کوژیت.” ھەروەھا د نووچەیا کو ژێدەرێ وێ نەھاتیە زانین دا، ھات ئیدیعاکرن کو پلانا ئامادەکرنا بەهانەیا ئێریشا پەکەکێ ھاتیە دروستکرن. ل گۆری ڤێ یەکێ پەدەکە ب خوە؛

“1-  ئەو دێ چەند پێشمەرگەیێن خوە کوژیت.

2- خەتا بۆریا ژ باشوورێ کوردستانێ بەر ب ترکیێ ڤە دچیت دێ تەقینیت.

3- ل ھەرێما کانی ماسێ د ناڤا سڤیلاندا وەساییتەک هێتە تەقاندن.”

ل گۆری ئیدایعایا چاپەمەنیا پەکەکێ، ئارمانجا ڤان ھەموو بوویەران ئەوە کو “ئێریشا داگیرکەریێ ل بەر چاڤێ گەل و رایا گشتی رەوا بکەن، خوە حەق دەرخن.”

پەکەکە ژ بۆ کو ئێریشێ بکەت ل بەهانەیان دگەریت

نووچەیێن مەدیایا پەکەکێ یێن ل پەی ھەڤ د چەند رۆژێن داوی دا نیشان ددەن کو پەکەکە دێ د دەمەک گەلەک نێزیک دا، ھەتا د ناڤ چەند رۆژێن پێش دا دێ دەست ب چالاکیێن ئاژاوەگێریێ کەت. لەوما ژی، ژ بۆ کو ڤان ئێرشن خوە رەوا بکەت کامپانیایا پرۆپاگاندەیا رەشکرنێ ھاتیە دەستپێکرن.

ئەگەر سەدەمێن د نووچەیێن چاپەمەنییا پەکەکێ دا ئێریشا ھێزێن پێشمەرگە یا ل سەر پەکەکێ بن، ئەڤ ھەر سێ خالە بەریا نھا ژ ئالیێ پەکەکێ ڤە ھاتنە ئەنجامدان. ئانگۆ ھەرتم پەکەکێ ئێرش کرییە.

ئەگەر پێشمەرگە بخوازن ل دژی پەکەکێ ئۆپەراسیۆنێ بکەن، ژ بۆ کو بەهانەیەکێ چێکەن، پێویست ناکەت پێشمەرگەیێن خوە شەھید بکەن. ژ بەر کو پەکەکێ ب خوە د ناڤا 14 مەھان دا 15 پێشمەرگە شەھید کرنە. ئەڤ شێوازێ پەکەکە ئیدیعا دکەت شێوازیێ پەکەکێ ب خوەیە.

ئێریشێ پێویستی ب تەقاندنا ئۆتۆمۆبیلان نینە، ژ بەر کو پەکەکێ تەنێ د ھەیاما 8 مەھێن بۆری دا ل سەر 15 رێیێن سەرەکی یێن کو خەلکێ سڤیل بکار تینن، ماین دانینە و ھەموو ژی ژ ئالیێ پێشمەرگە ڤە ھاتنە تێکبرن.

ھەروھا پێویست ناکەت پێشمەرگە بۆریا پەترۆلێ یا کو ژ کوردستانێ دچیتە ترکیێ بتەقینن کو بەهانەیا ئۆپەراسیۆنەکێ دروست بکەن. ژ بەر کو پەکەکێ ژخوە ڤان بۆریان ھەر سال دتەقینیت. وەک میناک د 2/11/2020ێ دز ھەرێما کوردستانێ ژ بەر بۆریا کو پدکدکێ ل بەژاھیا مێردینێ تەقاندبوو 120 ملیۆن دۆلار زرار دیت. د 19ێ چلەیا 2022یێ دا پەکەکێ جارەکا دی بۆریا پەترۆلێ یا ھەرێما کوردستانێ و پەترۆلا ژ «کەرکووکێ» دچوو «جەیھانێ» ل ناڤچەیا «پازارجکا مەرەشێ» بدەستێ چەپێن ترکیێ تەقاندبوو. واتە پەکەکێ ھەتا نھا تو بۆریەکا دەولەتا ترک نەتەقاندییە، لێ سالێ جارەکێ بۆریا کو دەبارا ژیانا گەلێ کوردستانا باشوور ل سەرە دتەقینیت.

نێزیکاتیا خوینسارا ھەرێما کوردستانێ

ژ بەر کو ھێزێن ھەرێما کوردستانێ شەری نەخوازن، ب خوینساری نێزیکی ھەموو ئاژاوەگێری، کریارێن ئیستیفزازی و ئێریشێن تەرۆریستی یێن پەکەکێ دبن لەوما ژی بوویەر بەر ب پەڤچوونێ ڤە نەچوون. ژ سالا 2019ێ و هێرڤە ئەڤ رەوشە وەھایە. د ئادارا 2019ێ دا یەک ژ رێڤەبەرێن پەکەکێ ب ناڤێ «باھۆز ئەردال» پشتی کو د بەرنامەیەکێ تەلەڤیزیۆنێ دا گۆتبوو “ئەم پەیمانا لگەل پەدەکێ دا ھەلدوەشینین” ل سەر خاکا ھەرێما کوردستانێ ل دژی ھەرێما کوردستانێ شەر کر. ھەڤدەم خواستن پێشمەرگە بکەڤیتە ناڤا بزاڤەکا شەری دا. لێ بەلێ پەدەکێ و حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ ب بەرپرسیاریا نەتەوی تەڤگەریا و مەجال نەدا ئەڤ لیستکا کو پەکەکە تێدا ئەرکدارە پێک بهێت.

پەکەکێ ب شێوازێ قەلەشی شەر کر

پەکەکێ ھەموو بوویەرێن ل ھەرێما کوردستانێ کرین قەبوول نەکرینە. میناک؛ تەقاندنا بۆرییا پەترۆلێ کرە مالێ HBDB لێ ئەم دزانین کو ئەڤ پارتییا «جەپێن ترک» ژی پێکھاتەیەکا پەکەکێ یە. میناک کوشتنا رێڤەبەرێ ئاساییشا «سەر زێرێ»، «غازی سالح ئالیخان» ل بەر چاڤێ زارۆکێن وی پشترا ھات گۆتن کو چ پەیوەندیا مە ب بوویەرێ ڤە نینە. لێ بەلێ فەرماندارێ بەرێ یێ گەریلا «ئۆزگور ژیاندا» کو پشترا ژ پەکەکێ ڤەقەتی، ناڤێن کەسێن کو بوویەر ئەنجامداین ئاشکەرا کرن. پەکەکێ ل «ئامێدیێ» ل ناڤچەیا ب ناڤێ سەرێ ئامێدیێ ب رۆکەتێن SHMEL  5 پێشمەرگە گولـلەباران کرن و پشترا ژی گۆت، “بالەفرێن شەری یێن ترکیا ئەو بوویەر ئەنجامدایە”.

ئەنجاما کو ژ نووچەیا ANFێ ھاتیە گرتن ئەڤەیە کو پەکەکە ب کوورکرنا وێ پۆلیتیکایا خوەیا ئێریشا قرێژا ل سەر گەلێ کورد و ھێزێن کوردستانی یێن ل سەر خاکا ھەرێما کوردستانێ دێ بەردەوام بیت.

ئەڤە نە جارا یەکەمە ANF نووچەیێن ب ڤی رەنگی بەلاڤ دکەت

ANFێ بەریا نھا ژی نووچەیێن ب ڤی رەنگی بەلاڤ کربوون. میناک ANFێ د خزیرانا 2020ێ دا ل سەرناڤێ “ئامادەکاریا پرۆڤۆکاسیۆنا میت-کەدەپێ” نووچەیەک ب ڤی رەنگی بەلاڤ کربوو. ANFێ دو سال بەرێ د وێ نووچەیێ دا ژی زمانەکێ ب ھەمان رەنگی بکار ئانیبوو.

د نووچەیا ANFێ  یا وێ دەمێ دا هاتبوو گۆتن، “چاڤکانیێن کو زانیاری دانە ANFێ، دیار کر کو فازل میرانی ئامادەکاریێن پلانا کو د جڤینا ل هۆتێل ریکسۆزا دھۆکێ د ناڤبەرا میتێ و پاراستنێ دا رێکەفتن ل سەر ھاتیە کرن پێک تینت. دێ ژ جل و بەرگێن گەریلایێن ھەپەگێ ل خوە کەن و 200 کنج ھاتنە ئامادەکرن. ل گۆری پلانێ، ئیستخباراتێن ترک و ھێزێن تایبەتێن پەدەکێ ب جل و بەرگێن گەریلایان دێ ئێریشی ناڤەندێن ئەولەکاری و پۆلیسان یێن دوھۆکێ کەن.” ANFێ ھەر وەھا ئیدیعا کر کو پەدەکە دێ ترکمانان و ھندەک موخالفان کوژیت و ئەنجامدانا ڤێ تاوانێ هاڤێژیتە سەر پەکەکێ. وێ دەمێ ئەڤ نووچەیا ANFێ راستی بەرتەکەکا مەزن ھات، مووراد قەرەیلان نەچار ما بێژیت “چ زانیاری ل سەر پلانەکا ب ڤی رەنگی د دەستێ مە دا نینە”.

پوستێن ھەمان بەش