رۆژنامەگەر بارزان فەرمان کو د 2یێ تەباخێ دا ل باژارێ قامشلۆ یێ رۆژئاڤایێ کوردستانێ ژ ئالیێ 3 کەسێن سەروچاڤ گرتی و چەکدار ڤە ھاتبوو رەڤاندن. ئەو تام پشتی 22 رۆژان ھات بەردان.
دەما کو بارزان فەرمان ھاتیە رەڤاندن، ئاساییشا گشتی یا رێڤەبەریا خوەسەرا پەیەدێ ھات جھێ بوویەرێ و راگھاند کو دێ ل بارزان گەرن. ئەڤ چیرۆکا ئاساییشا پەیەدێ یا کو دگۆت “ئەم ل بارزان فەرمان دگەرین” درێژ نەکشاند. ژ بەر کو پێکھاتەیێن گرێدایی پەیەدێ د وارێ رەڤاندن، زەختێن ل سەر رۆژنامەڤانان، ترساندنا پێکھاتەیێن ئۆپۆزیسیۆنێ و ھتد… خوەدی بەگرەوەندەک باش نینن. د ناڤا چەند رۆژان دا گەلەک سازیان دەست ب تۆمەتبارکرنا رێڤەبەریا خوەسەرا گرێدایی پەیەدێ کرن.
ل گەل ڤێ ژی رێڤەبەریا خوەسەر د ڤی واری دا چ گاڤ نەئاڤێتن. وا نەگۆت ھێزێن کو بارزان رەڤاندبوون ھێزێن مە نە.
ل سەر ڤێ یەکێ رێخستنێن ناڤنەتەوەیی یێن وەکی کۆمیتەیا پاراستنا رۆژنامەڤانان (CPJ)، رۆژنامەڤانێن سینۆرنەناس و سازیێن راگھاندنێ یێن کوردی راگھاندن کو رێڤەبەریا خوەسەرا رۆژئاڤا ژ چارەنووسا بارزان بەرپرسیارە. و رێڤەبەریا پەیەدێ ژی نەچار ما کو بارزان سەربەست بەردە.
شێوازێ دەمۆکراسیا ترکان و پەیەدێ یەکە
رێڤەبەریا خوەسەرا رۆژئاڤا کو گرێدایی پەیەدێ یە، پێکھاتەیەکە کو نە تەنێ ل دژی رۆژنامەگەران ل دژی ھەر جورە موخالەفەتا جڤاکی و سیاسی ژی توندیەکا دژوار بکار تینە. رێڤەبرێن پەیەدێ و تەڤدەمێ کو بنگەھا پێکھاتنا پەکەکێ یا ل سووریەیێ نە، ھەلوەستا پەکەکێ یا مەترسیدار ل ھەمبەری ئۆپۆزسیۆنا گشتی ددۆمینن.
ژ سالا 2011ێ و ڤر ڤە ھەر جورە پێکھاتەیێن موخالیف تێن تەپساندن و ژ بلی توندیا ل کۆلانان ل سەر گەل تێ کرن، گەلەک موخالف ژی “ب فایلێن مەجھول” ھاتنە ژ ناڤ برن. ھەتا نھا جەنازەیێن سەرۆکێن سیاسی یێن وەکە «بارزان دورسون» ژی نەھاتنە دیتن. ھێزێن گرێدایی پەیەدێ ب سەرپۆش دەرباسی مالێن سڤیلان بوون و مالێن وان بەلاڤ کرن، بۆمبە ئاڤێتن نڤیسنگەھێن پارتی یان. خەباتکارێن چاپەمەنیا موخالیف گەلەک جاران ھاتن بنچاڤکرن و لێدان و قووتان.
ل سەر رەنگێ دژمنێ خوە بوون
ئەڤ کارێن رێڤەبەریا خوەسەر وەکو کارێن رەژیما مێتنگەرا دەولەتا ترکن ل دژی ئۆپۆزسیۆنێ ب گشتی و ب تایبەتی ل دژی کوردان. کوشتنێن کریار نەدیار، رەڤاندن، ئیشکەنجەکرن، بۆمبەکرنا سازیان نیشان ددە کو پەیەدێ شێواز و ئەقلییەتا دەمۆکراسییا دەولەتا ترک قەبوول کریە.
ژ دەستپێکا پێڤاژۆیا رۆژئاڤا ڤە ژ سالا 2011ێ و ڤر ڤە پەکەکێ ھەولەکا تایبەت دا کو ل رۆژئاڤا یەک پێکھاتەیا ئۆپۆزیسیۆنێ نەھێلە. ھەموو پێکھاتەیێن رۆژئاڤا وەکە سیخور ئیعلان کرن. ھەول دا پێشمەرگەیێن رۆژ کو د شەرێ ل دژی داعشێ دا سەرکەفتنێن مەزن بدەست خستی و ونداھیێن مەزن دایی ژی، ب ناڤێ چەتەتییێ شەرمەزار بکە. واتە ، پەکەکێ بێ دودلی دەما کو دخواست ژ بۆ ژنابرنا ئۆپۆزسیۆنێ ل رۆژئاڤا وەکو دەولەتا ترک توندیەکا بێ سینۆر بکار دئینا. ھین ژی لێبۆردنا کو ل ھەمبەر ھێزێن رێژیما ئەسەد نیشان ددە ل ھەمبەر ھێزێن کوردستانی نیشان نادە.
کێماسیا موخالەفەتێ
ل ئالیێ دن پێکھاتەیێن رۆژئاڤا نەکارین بەرسڤا پێویست بدن ڤێ ھەلوەستا پەکەکێ یا بێھش و دژمنانە. ھەلوەستا وان ھەر تم گازندە کرن و ل بەندێ مان بوو کو پەکەکە-پەیەد خوە راست بکە. نەکارین کارێن فاشیزمانە یێن پەیەدێ یا زۆردار ژ بۆ رایا گشتی راڤە بکن. نکاریبوون خوە ل دژی پەیەدێ ب رێخستن بکن. ئەڤ بوو سەدەم کو پەیەدە ب وێرەکتر ئێریش بکە سەر کەس و سازییێن کوردستانی.
پاشەرۆژ نە دیارە
ژ بۆ رۆژئاڤا پێڤاژۆیەکا ھین ئالۆز و نە دیار نھا دەست پێ دکە. تێکلیێن سووریا-ترکیایێ، زێدەبوونا ئارێشەیێن د ناڤبەرا ئەمەریکا و ئیرانێ دا نیشان ددە کو رۆژئاڤا دێ رۆژێن زۆر و دژوار دەرباس بکە. ئەڤ ژی نیشان ددە کو ئۆپۆزسیۆنا رۆژئاڤا ژی دێ د پێڤاژۆیەکا دژوارتر و زەحمەتر را دەرباس بیت.
