د ڤان رۆژێن داوی دە مەدیایا په‌كه‌كێ بەحسا رەوشا کوژەرێن کو ل هەولێرێ 3 کەس کوشتنە دکە. هەری داوی کۆمیتەیا تێکلیێن دەرڤە یا كه‌جه‌كێ ژی تێکلداری مژارێ داخویانیەک بەلاڤکر. د داخویانیێ دە هات ئدیعاکرن کو قاتلێن 3 کەسان مه‌زلووم داغ و عه‌بدولره‌حمان ئەر د بەرخوەدانێ دا نە و هات گۆتن کو په‌ده‌كه بەرپرسیارێ ژیانا وا نە.
گەلۆ چ قەومیبوو؟
د 19ێ تیرمەها 2019ێ دە ل خوارنگەها هۆککابازێ یا ل هەولێرا پایتەختا هەرێما کوردستانێ، 3 کەس هاتن کوشتن. یەک ژ وان ل کۆنسلخانەیا ترکیێ د خەبتی. هەردو کەسێن دن وەلاتیێن هەرێما کوردستانێ بوون و چ پێوەندی ب بوویەرێ ڤه نەبوو.
پشتی بوویەرێ ب چەند ساعەتان هنەک ژ بەرپرسێن ڤێ جنایەتێ هاتن گرتن و دەرکەت هۆلێ کو ل پشت بوویەرێ هن پێوەندی و پلانێن تاری هەنه و په‌كه‌كێ ئەڤ جینایەتە کری یە. کەسێن دن یێن کو بەشداری کوشتنێ بووین رەڤیانه کامپا مەخموورێ و ژ ور ژی په‌كه‌كێ ئەو برن و ل رۆژئاڤا ب جیهـ کرن.
مه‌زلووم داغ و عه‌بدولره‌حمان ئەر یێن کو هاتن گرتن، ل بەر کامەرایان ل خوە مکور هاتن کو بوویەر چاوا کرنە و جهێ گومانێ نەهشتن. پشترە ل دادگەهێ جەزایێ دارڤەکرنێ ل وان هات برین. د یاسایا جەزایێن کوردستان و ئیراقێ دە، جەزایێ جینایەتا ب ئه‌نقه‌ست و پلانکری ئیعدامە و هەردو ژی جەزایێ دارڤەکرنێ وەرگرتنە. ئەڤ جەزا هەتا نها نەهاتییە سەپاندن.
دەولەتا ترک خوەست کوژەر بێن رادەستکرن
دەولەتا ترک خوەست کو کەسێن کوژەر مه‌زلووم و عه‌بدولره‌حمان رادەستی وان بێن کرن. لێ بەلێ حکوومەتا هەرێما کوردستانێ ئەڤ داخوازا ترکان رەد کر، دەولەتا ترک ژ حکوومەتا ئسراقێ خوەست کو گرتیان رادەستی وێ بکە.
بالیۆزێ ترکیێ ل بەغدایێ رۆژا 11ێ ئیلۆنا 2019ێ داخوازا هەڤدیتنێ ژ سەرۆکوەزیرێ ئسراقێ عادل عەبدولمەهدی کربوو و د جڤینەکە ڤەشارتی دە ژی ترکیێ داخوازا رادەستکرنا ڤان هەردو گرتیان بۆ ترکیێ کربوو. عادل عەبدولمەهدی ڤێ داخوازا فەرمی ژ حکوومەتا هەرێما کوردستانێ رە رادگهینە و لێ دیسا بەرسڤا نه‌رێنی دستینە. پاشی عادل عەبولمەهدی د سەره‌دانا خوە یا هەولێرێ دە د 11\1\2020ێ دە ئەڤ داخواز ژ سەرۆکێ حکوومەتا هەرێما کوردستانێ مەسروور بارزانی رە راگهاند لێ دیسا تێ رەد کرن. کازمی هەروه‌ها د سەردانا خوە یا هەولێرێ یا 9ێ گولانا 2020ێ دە داخوازا ترکیێ ژ رایەدارێن هەرێما کوردستانێ رە راگهاندبوو و دیسا رەد کربوو. رێڤەبەریا هەرێما کوردستانێ هەر چەند كو ئارمانجا راستی یا ئێریشێ زانیبوو ژی، ب هەستیاری نێزی مژارێ بوو و ئەڤ هەر دو کوژەر تەسلیمی ترکان نەکرن.
ئەڤ چالاکی نە ل دژی ترکیێ، ل دژی هەرێما کوردستانێ بوو، تاوانا خیانەتا وەلاتە
هەتا نها ژی ب دەهان دیپلۆمات، ئیستیخبارات و بیرۆکراتێن دەولەتا ترک ل ئەورۆپا و ترکیێ دگەرن. په‌كه‌كێ د تێکۆشینا خوە یا 40 سالی دە، نە ل سووریێ، نە ل ئیرانێ و نه ژی ل ئەورۆپایێ و نە ژی ل ترکیێ یەک رایەدارێ ترک نەکری یە هەدەف. د جینایەتا کو 3 کەسان ل خوارنگەها هۆککابازێ ژیانا خوە ژ دەست دا بوو، ئارمانج نە دەولەتا ترک بوو، ئارمانج حکوومەتا هەرێما کوردستانێ بوو.
د سالا 2019ێ دە په‌كه‌كێ بریار دا کو ل دژی رێڤەبەریا هەرێما کوردستانێ ئێریشێن چەکداری پێک بینە. باهۆز ئەردال ئەڤ بریار د کانالا په‌كه‌كێ ستێرک تی ڤی دە راگهاند. د 27ێ گولانا 2019ێ دە په‌كه‌كێ پێکهاتەک ب ناڤێ «هێزێن خوەپاراستنێ یا باشوور» راگهاند. ئەڤ رێخستن د ئەسلێ خوە دە مەترسی بوو ل سەر هەرێما کوردستانێ. پشتی کو ئەڤ رێخستنا تاری هات راگەهاندن ل هۆککابازێ رێزە جینایەتێن ژ 3 کەسان دەست پێ کربوون بەردەوام کر. رێڤەبەرێ ئاساییشا گشتی یا گۆمرکا سەرزێری غازی سالحـ ئالیخان هات شەهید کرن، پشتره 9 پێشمەرگە د دیرۆکێن جودا دە شەهید بوون. ب ڤان بوویەرێن په‌كه‌كێ 31 زارۆکێن کورد سێوی مان.
ئێرشا رەستورانتا هۆککاباز، بوو فیشەکا یەکەم یا ئێرشان. و یەک ژ ڤان چالاکییان ژی نە ل دژی دەولەتا ترک بوون هەموو ل هەمبەر ئارامی و ئاشتییا هەرێما کوردستانێ هاتن کرن. پشتی داگیرکرنا کەرکووکێ د سالا 2017ێ دە هەرێما کوردستانێ هەول ددا کو ئامبارگۆیێن ل سەر خوە بشکینە و هێزا خوە کۆم بکە. ژ بەر ڤێ یەکێ مرۆڤ دکارە ببێژە کو کوژەر مه‌زلووم داغ، عه‌بدولره‌حمان ئەر و یێن ئه‌و فەرمان دانە دڤێ ب جزایێ خیانەتا وەلات بێن دارزاندن.
ژ قاتلان قەهرەمان نایێن ئافراندن
ل پشت جینایەتا هۆککاباز خیانەت و کۆمپلۆیەکە کوور ل دژی هەرێما کوردستانێ دەستپێ کر. ئەڤ یەک ژی نیشان ددە کو په‌كه‌كە ب هنەک دەزگەهێن تاری و میتێ رە د خوازن تەڤنێ خوە ل هەرێما کوردستانێ راچینن. هەروه‌ها د بوویەرێ دە 2 کەسێن بێگونەهـ ژیانا خوە ژ دەست دان و 6 زارۆک ژی سێوی مان. د رەوشەکە وها دە په‌كه‌كە دخوازە مه‌زلووم داغ و عه‌بدولره‌حمان ئەر وەکە قەهرەمان بئافرینه. ئەڤ ژی بەشەک ژ پلانێن نوو یێن په‌كه‌كێ یە. مه‌زلووم و عه‌بدولره‌حمان نە گرتییێن سیاسی نە ئەو مەحکوومێن جینایەتێ نە.
هەروه‌ها ئەڤ هەردو گرتی نابێژن کو یەک زللـه‌هـ ژی ل مەنە دانە. ژ بەر کو ئەو ژی وەکە هەر گرتیەکی ئاسایی مافێ خوە دستینن. دکارن ب تەلەفوونێ ب مالباتێن خوه رە بئاخڤن. بوویەر تەنێ بەردەوامیا هەولدانێن كه‌جه‌كێ یێن ژ بۆ گوهەرتنا رۆژەڤا پشتی هلبژارتنێن ترکیێ و بەردەوامییا دژمناتیا په‌ده‌كێ یه.
ما كه‌نه‌كه ناڤەندا پاراستنا قاتلانە؟
كه‌نه‌كه ژی یەک ژ وان سازیانە کو ڤێ بوویەرێ وەکە بنپێکرنا مافان هێسان دبینە. كه‌نه‌كه وەکە ناڤەندا پاراستنا قاتلان بانگ دکە. هەلوەستا كه‌نه‌كێ یا خوەدیدەرکەتنا ل کوژەران ژی جارەکە دن دەرکەت هۆلێ.
یێن بانگا مه‌زلووم و عه‌بدولره‌حمان ددن بلا دەستپێکێ بانگی په‌كه‌كێ بکن کو ل کوردستانێ جینایەتان نەکە. ژ سالا 2000ێ ڤە ل خاكوورک – خنێرە، زاپ (زیندانا کۆکەرێ)، گارە (سییانێ) و قەندیلێ (دۆلا شەهید هاروون) د زیندانێن په‌كه‌كێ دە ب سەدان کەس ب تایبەتی کادرۆیێن په‌كه‌كێ راستی ئیشکەنجەیێ هاتن، هنەک ژ وان ئینتیحار کرن، هنەکان ژی خوە شه‌وتاند. گەر بێ خواستن ئەمێ ڤان ناڤان ژ رایا گشتی رە راڤەکن. نها ژی هەمان ئیشکەنجە و زولم ل زیندانا قامشلۆ تێ کرن. پشتی کو هەرێمێن زاپ و خاكورکێ رادەستی دەولەتا ترک هاتن کرن، ب دەهان کەس د ڤان زیندانان دە هاتن قەتلکرن و هنەک ژی شاندن رۆژئاڤا.
بنپێکرنێن مافێن مرۆڤان يێن ل رۆژئاڤا و رەوشا نەمرۆڤانە یا ل گرتیگەهان مژارەکە کو دڤێ بالێ بکشینن سەر. ل رۆژئاڤا ژی ب دەهان سڤیل ب ئیشکەنجەیێ هاتن قەتلکرن. یەک ژ میناکێن هەری دیار ئەمین عیسا یە. ئەمین عیسا یێ 35 سالی راستی ئیشکەنجەیا گران هات و د لاشێ وی دە شەواتێن گران هاتن دیتن. لێ پێکهاتەیا ب ناڤێ كه‌نه‌كێ نەکاری هەلوەستا کو ژ بۆ مه‌زلووم داغ و عه‌بدولره‌حمان ئەر نیشان ددە هەمبەری زولما زیندانێن په‌كه‌كێ نیشان بدە.
مژارا مه‌زلووم داغ و عه‌بدولره‌حمان ئەر کو په‌كه‌كە دەما هەوجە دکە ڤێ شانۆیێ دگەرینە. په‌كه‌كه-كه‌جه‌كه ب رۆژەڤکرنا ڤان کەسان د سەری دە زرارێ ددە ڤان هەردو گرتییان. هەرێما کوردستانێ هەتا نها ل هەمبەر جەزایێ ئیعدامێ، ب هشیاری و هەستیاری نێز بوویە. دڤێ په‌كه‌كە دەڤ ژ تەحریک و دەپ و دۆلابێن خوە بەردە.
