رێڤەبەرێ پەکەکێ و فەرماندارێ گشتی یێ ھەپەگێ موراد قارایلان لگەل رادیۆیا رێخستنێ یا ب ناڤێ “دەنگێ گەل” ھەڤپەیڤینەک ئەنجام دا. د نرخاندنا قارایلان یا پەڤچوونان و ئامارا 8 سالان دە ھندەک خالێن بالکێش ھەبوون.
ئامارا کو قارایلان دایی ھەم شک و ھەم ژی ترس چێکر. ژ بەر کو د ئامارێ دە ھەژمارێن مەزن ھەبوون. فەرماندارێ گشتی یێ ھەپەگێ مووراد قارایلان د ئاخافتنا خوە دە ئیدیعا کر کو ئامارێن دەولەتا ترک یێن د ئەنجاما شەر و پەڤچوونان دە ژیانا خوە ژ دەست دانە نە راستن و دەولەتا ترک ئامارا پەڤچوونا 5 قات زێدە کریە.
مژارا کوشتیێن د ناڤبەرا پەکەکێ و دەولەتا ترک دە ب سالانە مژەوەییە و مژارا سەختەکاریانە. ھەردو ئالی ژی زیانێن راست یێن خوە ڤەدشێرن و وەنداھیێن ئالیێ دن ژی زێدە دکە. لێ بەلێ نە ئاستا شەر و نە ژی ھەژمارا شەران تەنێ ب قوربانیان نایێ پیڤان. ھەژمارا ونداھییان چقاس زێدە بە، لایەنێن شەری ژی ئەوقاسی ل سەر خەماوەرێ خوە بۆ پرۆپاگاندەیا ب کار تینن. ھەردو ئالی ژی ل شوونا کەسێن کو د پەڤچوونێ دە ژیانا خوە ژ دەست دانە، ل رەوشا خوەیا پرۆپاگاندایێ دنێرن.
قارایلان بێ کو خەمبار بە گۆت 10 ھەزار مرۆڤ شەھید بوون
قارایلان د ھەڤپەیڤینا خوە دە دەربارێ ونداھیێن خوە یێن 8 سالان دە وھا گۆت: “ئەگەر ئەم بیلانچۆیێ ب ئاوایەکی گشتی بدن؛ وەکە ھەپەگێ د ڤان 8 سالان دە 4 ھەزار و 906 ھەڤالێن مە شەھید بوون. ھێزێن ئەرکا خوەپاراستنێ یا باکور؛ واتە ھەژمارا شەھیدێن مە یێن یەپەسێ ژی 616 ھەڤالن. ل گۆری ڤێ تەڤاھی شەھیدێن مە یێن ھەپەگێ و یەپەسێ 5 ھەزار و 522 شەهیدا نە.
مە ژ رۆژئاڤا ژی پرسی؛ وان ھەڤالان ژی ل گۆری ئامارێن خوە ژمارێن زەلال ژ بۆ مە شاندن. ب گشتی ھەژمارا شەھیدێن قەسەدێ د شەرێ ل دژی دەولەتا ترک دە ھەزار و 496 کەسن. دیسا د ئێریشێن دەولەتا ترک دە ھەتا نھا ھەزار و 57 وەلاتیێن مەیێن سڤیل شەھید بوونە. واتە ئەگەر ئەم ونداھیێن خوە یێن لەشکەری یێن ھەر سێ پارچەیان بدن بەر ھەڤ، ھەژمارا ھەموو شەھیدێن مە 7 ھەزار و 18 (7018) ھەڤالن. واتە ژ ھێزێن لەشکەری 7 ھەزار و 18 شەھید کەتنە. ل رۆژئاڤا ھەزار و 57 مرۆڤێن مەیێن سڤیل شەھید بوون. نھا ھەژمارا شەھیدێن مەیێن سڤیل یێن ل باشور ل بەر دەست نیە”. تشتا هەری بالکێش د داخویانیا قارایلان دە ئەڤە کو ب ت ئاوا باس ل وەنداهیێن پەکەکێ یێن ل رۆژهلاتێ کوردستانێ نەکر، ئەڤ ژی تێ وێ واتەیێ کو یان قارایلان رۆژهلاتێ کوردستانێ ب پەرچەیەک ژ کوردستانێ ناس ناکە، یانژی ب سەدەما تێکلیێن ب ئیرانێ رە ئەڤ دەما 8 سالانە ت چەکدارەکی وان ل رۆژهلات ب دەستێ رەژێما ئیرانێ نەهاتیە کوشتن.
ھەژمارێن کو فەرماندارێ ھەپەگێ قارایلان دایە ب کۆمی دبە 9275 . ئەو ھەژمار نێزیکی 10.000 کەسانە.
قارایلان ب ھێسانی و رەحەتی گۆت کو د ناڤا 8 سالان دە 10 ھەزار کەس مرنە، ھەول دا ڤان مرنان نۆرمال نیشان بدە. لێ بەلێ ئەڤ ھەژمارە نێزیکی 10 ھەزاران بوو، ھەژمارەکا پڕ مەزن بوو. قارایلان چ جاران دەست نەهاڤێت مژارێن گرینگ یێن وەکی گەلۆ چما ئەڤ مرنە چێبوون و د بەردێلا وێ دە چ ھات بدەستخستن.
10 ھەزار کەسان ژییانا خوە ژ دەست دان و ھەموو ھەرێمێن ستراتەژیک ھاتن ژ دەست دان
قارایلان کو د ڤان 8 سالێن رابۆری دە بەرپرسیارێ سەرەکی یێ ھەپەگێ بوو، ب ئاوایەکی فەرمی بەرپرسیارێ سەرەکی یێ ڤان مرنایە.
د ڤان 8 سالێن بۆری دە پەکەکە و باسکێ وێ یێ لەشکەری ھەپەگە د شەرێ خەندەکان و بەردەوامییا وێ یا چیایی دە، ئانکو “شەرێ تونەلان” دە زیانێن مەزن دیتن. جوانێن کورد ل چەپەرێن مرنێ دە ئاسێ ھاتن ھشتن، پرانیا وان بێی کو فیشەکەکێ ژی بتەقینن، ھاتن ژناڤبرن. ل گەل ڤێ بنکەتنا وسا مەزن ھێژ ژی قارایلان بەحسا سەرکەفتنەکا مەزن دکە. لێ د دەما بۆری دە، باژارێن کوردستانێ د شەرێ خەندەکان دە وێران بوون و کورد راستی نەخوەشیێن دەروونی یێن گران یێن جڤاکی ھاتن. گەریلایان کو ل باکور ژ بەحرا رەش ھەتا ئامانۆس، ژ کۆچگری ھەتا چیایێن تۆرۆسێ ھەبوون، ھەما بێژە توونەبوون. چەند کۆمێن کو ل باکور د سەر ئیرانێ را دچن ئاگری، تەندوورەک؛ ژ بلی چەند چالاکیێن بچووکێن ل سەر خەتا مێردینێ ژ ئالیێ چەند کۆمێن کو دەرباسی رۆژئاڤا دبن، ھەما بێژە ل باکوور ئێدی دەنگێ گولـلەیان سەکنییە.
ھەر وھا پەکەکێ ئەو ھەرێمێن ب ناڤێ هەرێمێن پاراستنا مەدیایێ ب ناڤ دکرن ژ دەست دان. د ناڤا 8 سالان دە دەولەتا ترک ژ خەتا دالانپەر – خاخورکێ دەست پێ دکە ژ سەدی 95 ھەرێمێن برادۆست، ئاڤاشین، زاپ، مەتینا و حەفتەنینێ ب جھ بوویە. ل زاپێ کو کەلەھا گەریلا بوو، نھا گەریلا ھەما بێژە نەمایە. تونەلێن کو قارایلان وەکە تەکتیکا نوو یا شەری پرۆپاگاندە دکر ژ بوو جوانێن کورد بوون گۆرێن ب ساخی. ھەر وھا ل رۆژئاڤا عەفرین، گرێ سپی و سەرێ کانیێ ژی ھاتە داگیرکرن.
ھەکە گەل ژ بۆ ئازادیا خوە تێبکۆشە 10 ھەزار قوربانی دێ بێن دایین. لێ ھەکە ھوون ھەم پر زییانان بدن و ھەم ژی نکاربن ھەرێمان د بن دەستە خوە دە بپارێزن، ل ور تێکچوون ھەیە. قارایلان ھەژمارا کوشتی و برینداران ددە، لێ نابێژە کا وان چ ب دەست خست. نکارە ببێژە ژ بەر کو تشتەک ب دەست نەخستییە. پەکەکە سەرکەفتنا خوە د وندایی یێن خوە دە دبینە. چ قاس زیان ھەبە ئەو قاس خوە سەرکەفتی دبینە. ب شێوەیێ قەرایلان نرخاندن ئیسپاتا بنکەتنێیە. لێ ھەموو د علم و ھوونەرا شەران دە سەرکەفن ب دەستکەفتان تێ پیڤان نە ژ دەست دایینێ کاک قارایلان.
تەڤی ڤێ ھەژمارا زێدە ژی، تێ تەخمینکرن کو ونداھییێن پەکەکێ زێدەترن.
گەلۆ مەزلووم عەبدی (شاھین جیلۆ) یان ژی قارایلان راست د بێژە؟
ھەپەگێ ھەتا نھا تەنێ ژ سەدی 30 ونداھی یێن خوە ئاشکەرە کرن. ناڤێ نێزیکی 4 ھەزار ونداھییان نەھات ئەشکەرەکرن. چاڤکانیێن نێزیکی پەکەکێ دیار دکن کو پرانیا ڤان ناڤان ژ باکورێ کوردستانێ نە.
ناکۆکییا دن ژی د ناڤبەرا رەقەمێن قارایلان و یێن فەرماندارێ قەسەدێ مەزلووم عەبدی دە فەرقەک مەزن تێ دیتن. ژ بەر کو ل گۆری ھەژمارێن قارایلان ھەزار و 496 شەرڤانێن هەسەدێ ژیانا خوە ژ دەست دانە. لێ بەریا نھا مەزلووم عەبدی د داخویانیەکا خوە دە گۆتبوو کو وان ل عەفرینێ زێدەتری 1500 شەھید دانە. ھەر وھا مەزلووم عەبدی 2 سالان بەرێ ب داخویانیەکا جودا گۆتبوو کو مە ل رۆژئاڤا 12 ھەزار شەھید دانە. د ناڤبەرا ڤان ھەژمارێن مەزلووم و قارایلان دە جوداهی و فەرقەک مەزن ھەیە.
واتە مسۆگەر ژمارەیێن قارایلان یێن کو بوو رۆژئاڤا ددە نە راستن. ئەڤ ھەلوەست ڤێ نیشانی مە ددە. ژمارەیێن قارایلان ب گشتی نە راستن. ونداھی پڕ زێدەترن. ھەر وھا ھەژمارا ونداھییان نیشانا تێکچوونا تاکتیکێن شەرێ گەریلایە. سەختەکاری و پرۆپاگاندا تەنێ خوە خاپاندنە نە سەرکەفنە.
