فه‌رید ئوزون یەک ژ پێشەنگێن تێکۆشینا رزگارییا کوردستانێ بوو، ئه‌و به‌ری 45 سالان هاتە قەتلکرن. قەتلکرنا فه‌رید ئوزون بوویەرەکا گه‌له‌ك گرنگ بوو. ئەو شانۆیا په‌كه‌كێ یا ب ناڤێ «تێکۆشینا ئازادیێ» کو ژ سالێن 1970 هەتا ئیرۆ بەردەوام دکە، روویێ وێ یێ تاری و کوردکوژ ب زه‌لالی ئاشكه‌را دكه و نماییش دکە بەر چاڤێ رایا کوردی.
دەما بوویەرا فه‌رید ئوزون ئەم بیر تینن، گۆتنا یه‌شار کەمال یا ناڤدار تێ بیرا مە: «ئەو کەسێن قەنج ل وان هەسپێن بەدەو سوار بوون و چوون. ئەم ژ حەسنێ توونج و مرۆڤێن بیژی رە مان».
بەلێ ژ فه‌رید ئوزون، مەهمەت شەنەر، ڤەدات ئایدن بگرە هەتا حکمەت فیدان کو ژ ئالیێ مقاولێ دەولەتا ترک «په‌كه‌كێ» ڤە هاتنه قەتلکرن، ژ بۆ کو کورد مەحکوومی کەسێ کرێگرتی بێن كرن.
دەولەتا ترک و کرێگرتییێن وێ په‌كه‌كه ژ سالا 1970ێ شۆرەشگەرێن کوردستانێ یێن رەسەن یەک ب یەک شه‌هید کرن، ژ بۆ كو مه‌یدانا سییاسەتێ بۆ ئۆجالان و کۆما وی یا ئەنقەرێ بێ هشتن. ئەو کۆما کو نوكه تەمەنێ وان سەر 70 سالیێ کەتییە وه‌كه جەمیل باییک، دووران کالکان و مسته‌فا قاراسوو كو ڤانه فیشەکەک ژی بەرنەداییه دژمنی. بوویەرا فه‌رید ئوزون ژ بۆ ڤێ یەکێ ژی بوویەرەکا پڕ بالکێشە.
ئەگەر راستییێن ل پشت بوویەرا فه‌رید ئوزون یێ كو ژ ئالیێ په‌كه‌كێ ڤە هاتییە قەتلکرن ب راستی بێن رۆنیکرن، دێ راستیا بوویەرێن کو کوردان د ڤان 40 سالێن داویێ دە ل باکورێ کوردستانێ ژ ڤالاکرنا گوندان هەتا کۆلانا خەندەکان، هێته فێمکرن. ژ بەر کو بوویەرا فه‌رید ئوزون نیشان ددە کا په‌كه‌كە چاوا کوردان دخاپینە.
په‌كه‌كێ قەت قەبوول نەکر کو وان فه‌رید ئوزون تەرۆر کرییە. لێ ئەندامێ کۆمیتەیا ناڤەندی یا په‌كه‌كێ شاهین دۆنمەز، دانپێدان کر کو وان فه‌رید ئووزون قەتلکرییە. ئەو مژا ل سەر ڤێ بوویەرێ ژی بەلاڤ بوو و روویێ رەش دەرکەت هۆلێ.
سەرۆکێ رێخستنا کاوه فه‌رید ئوزون ب کەسایەتا خوە یا کارزماتیک، زانا و تەکۆشەرییا خوە د ناڤا کوردان دە ببوو ناڤەندەک پێشەنگ. ئەو نەتەنێ سیاسەتمەدار بوو، ئەو هەلبەستڤان و کەسایەتیەک پڕ رەنگین بوو و لێکۆلین ل سەر فولکلۆرا کوردی دکر.
هەر ده‌م خوە ژ په‌كه‌كێ دوور دگرت و ب تایبەتی ژی ل سەر کەسایەتا ئۆجالان ب گومان بوو. د سالا 1975ێ دە تێکلیا ئۆجالان یا ب دەولەتا ترک رە مژارەکە گرنگ بوو د ناڤا دەردۆرێن سیاسی ده ب ئاوایەکی ڤەکری دهاتە نیقاشکرن. فه‌رید ئوزون ژ دەردۆرا خوە رە دگۆت «ئۆجالان کەسەکی ب گومانە، خوە نێزی وی نەکن».
مەژیێ کوور یێ ل پشت په‌كه‌كێ خوەست ب کوشتنا فه‌رید ئوزون چەند چووچکان ب به‌ره‌كی بکوژە. ب کوشتنا فه‌رید ئوزون، دخوەست کەسەکی کو کورد ل دۆرا وی کۆم دبوون ژ هۆلێ راکە. لێ ئەڤه تێرا نەکر د خوەست قاتل بهێته دیار کرن. په‌كه‌كێ هەم فه‌رید ئوزون کوشت و هەم ژی ب گۆتنا «عەشیرا بوجاک فه‌رید ئوزون کوشت، ئەم خوینا وی ل عەردی ناهێلن» خوەست بوویەران بەرۆڤاژی بکە و دلسۆزێن فه‌رید ئوزون و ب تایبەتی ژی مالباتا ئوزون یا کو ل سوێرەگێ خوەدی هێزە، بکێشە ئالیێ خوە.
یانی تەنێ ئەم ببێژن په‌كه‌كێ فه‌رید ئوزون کوشت تێرێ ناکە دڤێ مرۆڤ بێژە په‌كه‌كێ ب فێلبازیه‌كا مەزن ئەڤ پێشەنگێ کوردان تەرۆرکر. ژ وێ دەمێ هەتا نها ب دەهان بوویەرێن دن یێن وه‌كه یا فه‌رید ئوزون ژ ئالیێ په‌كه‌كێ ڤە هاتن کرن.
لێ بەلێ تەڤی ڤان فێلبازیێن په‌كه‌كێ یێن قرێژ ژی، ئەڤ 45 سال ل سەر ڤێ بوویەرێ رە دەرباس بوون هێ ژی هەلوەستەکی توند نایێ گرتن. تەنێ رێز ل کەسایەتی، هوونەر، هەلبەست و بەرهەمێن وی تێ گرتن.
تێکۆشینا فه‌رید ئوزون وەکە بیرهاتنه‌كێ یه کو گەلێ کورد ژبیر ناكه و دێ هەر ده‌م جوان بمینە. بیرهاتنا فه‌رید ئوزون د رێیا تێکۆشینا نەتەوی-مللی یا کوردی دە هەر دەم دێ ژیت.
