بووبێ ئەسەر

بەری ھەر تشتی دڤێت ئەم ھێژایی و رامانا رێزگرتنێ فێر ببن دا کو بزانبن ژ بۆنا چ بارزانیان ئەڤە ژی کریە خالەکا گرینگ یا رێبازێ. رێزگرتن ئەوە کو تو بکاربی رێزێ ل خوە، ل مالباتا خوە، ل عەشیرا خوە، ل گوند و باژارێ خوە بگری دا کو تو بکاربی رێزێ ل ئەرد و وەلاتێ خوە، ل کورد و کوردستانا خوە ژی بگری. ھەتا کو تو ڤێ نەکەی و نەبیە رێزدارێ مللەت و وەلاتێ خوە تو دێ تم بێ رێزداری بژی.

ھەگەر تە ریز ژ کەس و کەسایەتیێن خوە نە گرت، تو نکاری ببیە کەسەکی رێزدار و ل گۆر نەرێزداریا خوە ژی تو دێ بیە بێ قیمەت و روومەت. کەسێن بێ قیمەت د جڤاتان دە گرانی و قیمەتا وان تونەیە. ژ بەر ڤێیە کو بارزانیان قیمەت و روومەتەکا ھێژا دانە رێزگرتنێ دا کو کورد رێزێ ژ ھەڤ رە بگرن.

بارزانی د شەرێن خوە یێن ژ بۆنا ئازادیا کوردستانێ دە ل گۆر رێزگرتنێ تەڤگەریانە و شەرێ خوە ل گۆر وێ پێک ئانیبوون و ھەتا نھا ژی ئەو وەھا ددۆمە. د شەرێ خوە یێن سەد سالان دە بارزانی چ جاران ب بێ حورمەتی یان ب بێ سەر و بەری ل ھەمبەری دژمنێ مللەتێ خوە تەڤ نەگەریانە. ھەر وەخت ل گۆر شەرت، مەجال و ئووسوولا شەری ل ھەمبەر دژمنی شەرێ خوە کریە.

بارزانیان چ دەمێ دژمنێ خوە ئانگۆ کەسێن ل ھەمبەر وان چەکێن خوە ژ بۆنا کوشتنا وان ب کار دئانین، دگرتن ئانگۆ ئێخسیر دکەتن، نە دکوشتن و تادە و سڤکاتیێن نە مرۆڤانی ل وان نە دکر. ل گۆر ڤێ خالا رێبازا خوە ل ھەمبەر دژمنێ خوە و کەسێن ئێخسیر دگرتن ژی تم ب رێزداری تەڤدگەریان و دگەرن. ئەڤ ژی ب ھەمی نەتەوەیان رە تونەیە. واتە ھەر مللەتەک نە خوەدیێ خوە و رێزگرتنا ل دژبەرێ خوە نە. لێ بارزانی وەھا نە.

ژ بەر وێ رێزگرتنێ بوو کو بارزانیێ مەزن ل سەرانسەران جھانی وەکە سەرۆکەکی کورد و ب رێزداری دھاتە پێشەوازی کرن. ل جیھانی رێز و حورمەتەکا وی یا بێ ھەمپا ھەبوو کو مەزنێن دەولەتان تم ب چاڤێن رێزگرتنێ ل سەرۆکێ نەمر بارزانی دنێرین. ژ بەر کو بارزانیان د شەرێن خوە یێن سەد سالان دە ئەڤ خالا رێزگرتنێ ب جھ دئانین، ئانیبوون و دێ بینن. لێ ڤێ جیھانا کو گەلەک دەولەتان چاوا رێزگرتنا بارزانیێ نەمر دکرن، نھا ژی نە کێمی وێ، رێزگرتنا سەرۆک مەسعوود بارزانی ژی دکن. ژ بەر کو ئەو ژی یەک ژ ھیمێ ڤێ رێبازێیە.

بارزانیێ مەزن تم دگۆت و دئانی زمان: “ھەگەر تو رێزێ ل کەسان نەگری، کەس ژی رێزێ ل تە ناگرە”. دەما کو تو یان تەڤگەرا تە ببت بێ رێز، ئاھا وەندابوونا مەزن وێ گاڤێ پێک تێ. ھەگەر ئەم ل دیرۆکا بارزانیان بنێرن د شەرێن خوە یێن سەد سالان دە بێ رێزی ب چ کەسان ھەتا ب دژمنێ خوە ژی نەکرنە. د شەرێ خوەیێ مان و نەمانێ دە ژی ل گۆر شەرت، مەرج و قاعیدەیێن وێ تەڤگەریانە.

بارزانیان ھەتا دەرەجەیەکێ رێز ل خاینینێن خوە، ل سیخوور و ئاژانێن خوە ژی گرتنە. لۆما بارزانیێ نەمر تم دگۆت: “ھەگەر ئەم خاین و نەباشێن ناڤا خوە بکوژن، ژ خوە دژمن ژی باشێن مە دکوژن، وێ گاڤێ کورد نامینن”.  ئارمانجا وی د ڤر دە ئەو بوو کو نە ب رێیا کوشتنێ، لێ ب رێیا قانعکرنی دڤێت ئەم نەباشێن خوە ل خوە ڤەگەرینن و بکن مرۆڤێن خوە.

ژ بۆنا کو ئەم مەزنێن خوە ناس نەکن و رێزا وان نەگرن، چ ژ داگیرکەرێن مە ھاتنە کرنە.  د پەرچەکرنا وەلات و مەژیێ مە دە، ل مە وەھا کرنە کو دڤێت ئەم تم ل دژی ھەڤ بن و رێزێ ل داگیرکەرێن خوە بگرن و دژاتیا ھەڤ ژی بکن. ھەگەر ئەم ل دیرۆکا خوە بنێرن ئەمێ ڤێ ب رەحەتی ببینن کو مە کوردان چاوا رێزا ھەڤ نەگرتنە. ژ بەر ڤێ گرینگیێ یە کو دڤێت ھەمی کورد بێ ئەقیدە و شەرت ڤێ رێبازێ ئانگۆ فەلسەفەیا خوە بخوینن و ناس بکن. چ مللەت نکارن بێ رێباز بژین. ھندەک ب فەلسەفەیا زۆرداریێ ھندەک ژی ب رێبازا دەمۆکراسیێ وەکە مللەت ژیانا خوە ددۆمینن و خوە ددن ناسکرن.

چ دەمێ رێبەرەک ئان سەرۆکەکی ژ بۆنا ئازادیا کوردستانێ دەرکەتبن، پرانیا کوردان ل دژ وی راوەستیانە. چ دەما ھونەرمەند، نڤیسکار و رەوشەنبیرەکی زیرەک، دوور دیتن و خوەدی جەھوەر ژ ناڤا کوردان دەرکەتبن، د گەلەک واری و ژ پر ئالیان دە ھندەک کوردان رێز ل وان نەگرتنە کو ب خورتی بسەرکەڤن.

میناکا ڤێ د شەرێ سەد سالان یێن بارزانیان دە و ل باکورێ کوردستانێ پر ب رەحەتی تێ دیتن. چ دەما کو بارزانیان دەست ئاڤێتن تەکۆشینا ئازادیا کوردستانێ، ھندەک کوردان ل گەل داگیرکەران ب رێیێن جوودا ل ھەمبەر تەکۆشین و بەرخوەدانا وان دەرکەتن. د دەما ئیدەۆلۆژیان دە ئەڤ بێتر، ئەشکەرەتر و زەلالتر ھاتە دیتن. ژ بۆنا بارزانی د تەکۆشینا خوەیا ژ بۆنا سەرخوەبوونا کوردستانێ ب سەرنەکەڤە. سۆسیالیستێن کوردێن کو ئەو ئیدەۆلۆژی ژ کەمالیستێن ترک کو خوە وەکە سۆسیالیست نیشان ددان فێر بوو بوون، وان ژی وەکە سۆسیالیستێن ترک بارزانی ب نۆکەریا ئەمەریکا، ب شێختی و وەکە سەرۆک عەشیر ب ناڤ دکرن. ل ئالیێ دن ژی کوردێن ل سەر رێیا ئۆمەتێ، وەکە مسلمانێن سەردەستێن خوە بارزانی ب کۆمونستیێ ب ناڤ دکرن. لێ د راستیا خوە دە ئاڤا وان ھەردویان ژی ژ یەک کانیێ دحەرکی. ژ بەر کو ئارمانجا وان نە ئازادیا کوردستانێ و سەرکەتنا بارزانیان بوو. ئەو ژی پلانەکە داگیرکەران بوو.

ئارمانج و ھەدەفا داگیرکەران ل گەل ھەڤ ئەو بوو کو بارزانی تێک بچن. ژ بەر کو وان باش دزانیبوون کو تێکچوونا بارزانیان، تێکچوون و وەنداکرنا کوردان ل سەران سەرێ جیھانێ بوو. لۆما دڤێت کورد تم رێزدارێ ھەڤ، مەزنێن خوە و یا بارزانیان بن.

ھەتا کو کورد رێزا ھەڤ نەگرن. ل ھەمبەر ھەڤ ب رێزداری تەڤنەگەرن، سەرکەتنا وان ژی دێ زەحمەت بە. ژ بەر کو یەک ژ سەدەمێن کو کورد ھەتا نھا ب سەرنەکەتنە و وەلاتێ وان داگیرکریە و وەکە کۆلە مانە، ئەڤەیە. ئەز دێ ڤێ نڤیسا خوە ژی ب میناکەکێ بقەدینم. ژ بۆنا رێزگرتن ھێ رەحەتر بێ ناس کرن و زانین کو بێ بارزانیان چما ئەوقاس قیمەت دانێ.

د سەردەما شەخ ئەحمەد بارزانی دە تۆڤێن عەدالەت، وەکھەڤی و رێزگرتنێ د ناڤا بارزانیان و د جڤاتا کوردان دە، دھات و ھاتبوو چاندن. لێ ژ بەر کو کوردان ئەو ئیمکان و مەجال پەیدە نەدکرن کو وێ رێبازێ بخوینن و تێ بگھێژن کا ئەڤە ژ بۆنا کوردان چقاسی ب قیمەتە. ھەگەر ل سەران سەرێ جیھانێ تەڤاھیان کوردان ئەڤ رێباز ئانگۆ فەلسەفە خوەندبانا و ل گۆر وێ تەڤگەریابانا دا رەوشا کوردان ژی نە وەکە یا نھا با.

د سەردەما شێخ ئەحمەد بارزانی دە، بارزانیێ مەزن ب تەمەنێ خوە نە زێدە مەزن و وەکە شاگردەکی شێخ ئەحمەد بوو. ژ خوە د ناڤا بارزانیان دە تم یەک مامۆستە و یەک ژی وەکە شاگرد ھەبوویە کو ھاتنە و تەنێ پەروەردە کرن.

ل گوندێ بارزان، دا جامێرەک ژنێ بۆ کورێ خوە ئینت، لێ پارەیێن وی تونە بوو کو مەسرەفێ زەواجا کورێ خوە بکە. لۆما ئەرد و زەڤیێن خوە یێن ل گوند د دانیتە بەر فرۆتنێ. دا کو بکاربە ب مەسرەفێ کورێ خوە یێ داوەتێ ڤە رابە. لێ کەس ئەرد و زەڤیێن وی ناکرن. بارزانیێ مەزن ڤێ دبھیزە و دچیتە با وی جامێری کو ئەرد و زەڤیێن  خوە دانانە بۆ فرۆتنێ، بکرە. وەل حاسل ل ھەڤ دکن و بارزانیێ مەزن پارەیێن جامێر د دەتێ و ب کێف ل مال ڤەدگەرە. د ڤەگەرێ دە شێخ ئەحمەد دبینە کو بارزانی ب کێفە. بانگی وی دکە و دخوازی سەدەما ڤێ کێفا وی فێر ببە. بارزانیێ نەمر ژی مەسەلێ ژ وی رە دبێژە. دەما کو شێخێ ئەحمەد ڤێ دبھیزە ل بارزانیێ نەمر دنێرە و دبێژە:

-بنێرە تە ئەرد و زەڤیێن جامێر کرین. تە پەرێن وی ژی دایێ. ھەتا ڤر تەمامە. جامێرێ کورێ خوە بزەوجینە و مەسرەفا داوەتێ ژی نھا ھەیە. لێ گەلۆ تو فکرییە کو پشتی داوەتێ و د ژیانا خوە دە، دێ چ فەقیری و ھێسریێ بکشینن. تو قەت فکری کو دێ چاوا خوە و مالباتا خوە خوەدی بکن. تە نە قەنجی، یا راستی خەرابی ب وان کر. لۆما دڤێت تو ئەرد و زەڤیێن وان ل وان ڤەگەرینی. وی پارەی ژی وەکە قەرز بدە وان. بێژە وان کو بلا ئەڤ پارە قەرزێ وە بە. بلا د ئەرد و زەڤیێن خوە دا بخەبتن، ھەتا کو پەرێن تە ل تە ڤەگەراندن.

ب ڤێ یەکێ ھم تو دێ ئالیکاریا مالباتەکێ بکەی کو برچی و فەقیر نەبن و ھم ژی ئەو دێ پێتر د ئەرد و زەڤیێن خوە دە کار بکن کو قەرزێن خوە زوو ڤەگەرینن. ب ڤێ ژی دێ تو هەم مالباتەکێ کێفخوەش بکەی، ھم ژی ئەو دێ کار بکن، ئەو کارێ وان یێ د ناڤا ئەرد و زەڤیان دە دێ فایدەیەکێ باش ژ بۆنا وەلات و مللەتێ مە ژی ھەبە. دڤێت ئەم کاری ژ بۆنا وێ یەکێ بکن کو خەلکێ مە، نە فەقیر دەولەمەند ببن.

پشتی ڤێ بوویەرێ بارزانیێ مەزن مەسەلێ باش فێم دکە و خالەکا نوو ل رێبازێ زێدە دکە کو دڤێت کورد رێزێ ل خوە و ل ھەڤ بگرن.

نھا ل باشوورێ کوردستانێ پەرچەکا ئەردی یا ئازاد ب دەست کوردان کەتیە. ھەگەر ئەم ھەمی کورد ل گەل ھەڤ رێزێ ژ وی پەرچا ئازاد و رێڤەبەریا وێ بگرن، ور دێ بگهێژە سەرخوەبوونا خوە و ئەو سەرخوەبوون دێ ژ بۆنا پەرچێن دن ژی ببە ئالیکار و پشتگر. لێ ھەگەر ئەم بەرەڤاژی ڤێ بکن، تێکچوونا باشوورێ کوردستانێ دێ تێکچوونا ھەمی کوردان بە. ئەڤە ئەوقاسی ئەشکەرە و زەلالە…