د رێبازێ دە ئازادی و سەرخوەبوونا کوردستانێ

د رێبازێ دە ئازادی و سەرخوەبوونا کوردستانێ

دەما بارزانیان دەست ئاڤێتن شەرێ ئازادیا کوردستانێ، ژ بۆنا خوە رێ و رێبازەک دەستنیسان کرن. چ بوو ئەو؟ ئەڤ، ئەو بوو، دەما وان دەست ب شەرێ ئازادی، سەرخوەبوون و سەربەستیا گەلێ خوە کرن، گۆتن: “ئەم چ بیانیان ل سەر ئەردێ خوە، ژ بۆنا خوە دەستھلات قەبوول ناکن”. ئەڤە خالەکا نەتەوەیی بوو و ھەمی تەکۆشین و بەرخوەدانێن وان ل سەر ڤی ئاساسی ھاتنە ھووناندن.

 ھەر وەھا بارزانیان باش دزانیبوون ئانکو فێر ببوون کو وەلاتێن داگیرکری بێ دەستوور و بەرنامە نکارن بەرخوە بدن. بێ رێباز و فەلسەفە ژی زەحمەتە کو مللەتێ بندەست بکاربن وان زینجیرێن وان ژ بۆنا کۆلەتیێ گرێدانە، بقەتینن.

ژ بەر ڤێ بوو، د ناڤا تەکۆشین و بەرخوەدانێن وان دە، ژ بۆنا ئازادیا گەلێ خوە یا دوور و درێژ، ھێدی ھێدی ژ بۆنا گەلێ خوە رێ و رێبازەک ئانکو فەلسەفەیەک خولقاندن دا کو مللەتێ خوە ل گۆر وێ رێبازێ ب رێخستن بکە و تەکۆشینا ئازادیا گەلێ خوە بدە.

ل گۆر زانین و تێگھشتنێن خوە، بارزانیان باوەری ب وێ یەکێ ئانیبوون کو مللەتێ بێ رێباز دێ تم وەکە کۆلە بمینن. لۆما وان ژ ھەمی بەرخوەدان و سەرھلدانێن کوردان ژ یێن بەرێ دەرس گرتن و فێر بوون کو چما ئەو ب سەرنەکەتبوون.

ھەر چقاسی ئەم دزانن و تێ زانین کو تەکۆشینا بارازانیان ژ دەستپێکا سالا 1900 دە دەستپێ کرییە. لێ پشتی دامەزراندنا پەدەکێ ئێدی وان ب ئاوایەکی رێخستنی تەکۆشینا گەلێ خوە یا ل ھەمبەر داگیرکەران دۆماندن. ھەر وەھا ل گۆر وێ رێبازێ جارا ئەول بوو کو وان، د جڤینەکا ل گوندێ بارزان ھەشت عەشیرەتێن کورد د بن سیوانەکا نەتەوەیی دە و ب ناڤێ بارزانی کرن یەک. د دیرۆکا کورد و کوردستانێ دە مرۆڤ دکارە بێژە جارا ئەول بوو کو یەکیتیەکا وەھا بارزانیان خولقاندن.

بارزانیان ب سایا وێ رێبازا ژ شێخ عەبدوسەلامێ کو ل ھەمبەر ئیمپاراتۆریا ئۆسمانیان سەری ھلدا و ژ لایێ وان دا ل مووسلێ ھاتە دارڤەکرنێ، ئەساسێ وێ ھاتبوو ئاڤێتن.

ل سەر وی ئاساسێ شێخ عەبدوسەلام دانی بوو، ئەو رێباز ژ لایێ شێخ ئەحمەد بەرفرەھتر بوو و ئەو وەکە رێباز، ھاتە دەستنیشانکرن. لێ بارزانیێ مەزن و نەمر ژی ل گۆر وێ رێبازێ ئانکو فەلسەفەیێ، شەرێ ئازادیا گەلێ خوە دۆماند. لێ مخابن بەری کو ئازادیا گەلێ خوە ببینە، ژ بەر نەخوەشیا پەنجەشیرێ کۆچا داویێ کر. پشتی وی ژی ئەو رێبازا پیرۆز ل سەر دەستێ نەمر ئیدریس بارزانی ھاتە دۆماندن. لێ تەمەنێ وی ژی ژ بەر نەخوەشیێ تێرا نەکر کو ئازادی و سەربەستیا گەلێ خوە ببینە. پشتی نەمر ئیدریس بارزانی ئێدی سەرۆک مەسعوود بارزانی ئەو ئالا ھلدا و ئەو رێبازا پیرۆز ل گۆر شەرت و مەرجێن جیھانێ و کوردستانێ پێک ئانی و کورد بوونە خوەدی پەرچەک ئاخا ئازاد.

لێ پشتی ئازادیێ، شەرێ ھەری مەزن، ئاڤەدان و پاراستنا وەلاتیە. ژ بەر ڤێ یە کو نھا ئەو ئازادی و ئاڤاھی دیسا ل سەر دەستێ بارزانیان وەکە شێورمەند، ئاقلمەند و سەرۆک کوردستانێ رێزدار مەسعوود بارزانی، سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ نێچیرڤان بارزان و سەرۆک وەزیرێ وێ مەسروور بارزانی تێ ئیدارەکرن و رێڤەبرن.

ھەگەر نە ژ وان بارزانیێن خوەدی ئیرادەیەکا کوردستانی و وێ رێبازا پیرۆز با، ھوون باوەر بکن پشتی تێکچوونا کۆمارا کوردستانێ ل مھابادێ کورد نەدمان. لێ وان ب گولـلەیا شۆرەشا ئیلۆنێ کورد ژ نوو دە ب روح و جان کرن. د شۆرەشا گولانێ دە ئاساسێ دەولەتێ دانین. سەریھلدان و بەرخوەدانا 1991 دە ل باشوورێ کوردستانێ کورد بوونە خوەدیێ پارچەیەکا ئەردی یا ئازاد.

ژ بەر ڤێیە تم داگیرکەر و پێگرتێن وان ل ھەمبەر بارزانیان د شەرێ ھەبوون و نەبوونێ دە بوون و ھێ ژی ئەو شەر بەردەوامە. لێ ب سەرنەکەتن. نھا ژی ب رێیا ئانکو ل سەر دەستێ رێخستنەکا نیک دلەکی کورد، لێ یا کو داگیرکەران دامەزراندنە ل دژی بارزانیان ب کار تینن. داگیرکەران مەدیایەک خورت دانە وێ پارتیا کو دێ ژ بۆنا ل دژ ھەمی ھەبوونێن کوردان و ب تایبەتی یا بارازانیا ب کاربینن. ئەو ژی وێ مەدیایێ ل گۆر بەرژەوەندیا داگیرکەران ل ھەمبەر بارزانیان ب ھەمی رێ و ئۆلاخێن گەنی ب کار تینن. د ئاساسێ خوە دە ئارمانجا  وان نە دژایەتیکرنا بارزانیانە بەلکو دژایەتیکرنا ئازادی و سەرخوەبوونا کوردستانێ یە. ژ بەر کو ئێدی ئەو ژی فێر بوونە کو کوردستان بارزانی و بارزانی ژی کوردستانە.

لۆما پێویستە کو ھەمی کوردێن وەلاتپارێز و یێن ژ وەلاتێ خوە حەز دکن، ڤێ رێبازا پیرۆز باش فێر ببن دا کو ئەو ژی وەکە بارزانیێن خوەدی ئیرادەیەکا نەتەوەیی بکاربن ل ھەمبەر ھەمی لیستک و درەوێن داگیرکەران بەرخوە بدن. چ دەما کورد، ڤێ رێبازا پیرۆز فێر بوون، ئەو فێم کرن و خوەدیتی لێ کرن ئاھا وێ دەمێ کورد ژی وەکە ھەر مللەتەکی دێ بگهێژە مافێ خوە و سەرخوەبوونا گەلێ خوە راگھینن.

ئێشا داگیرکەران و پێگرتێن وان تەنھا بارزانی نە، ئەو باش دزانن کو ھەتا بارزانی ھەبن دێ  کورد ژی ھەبن. د تەکۆشینا سەد سالان دە ئەڤە ھاتە دیتن. کورد و بارزانی ل باشوورێ کوردستانێ گھشتنە قۆناغا تالی ئانکو سەرخوەبوون د رێدەیە. ھەگەر نە ئەڤ رێباز ئانکو فەلسەفە با دبوو کو ئیرۆ ئەم کورد نە خوەدیێ خوە و چ تشتەکی بانا. لۆما گرینگە کو دڤێت کورد ڤێ رێبازێ باش فێر ببن دا کو ئازادی و سەرخوەبوونا کوردستانێ ببینن…

پوستێن ھەمان بەش