بووبێ ئەسەر
شۆرەشا ئیلۆنێ بەرھەمەک ژ بەرھەمێن یەکەم یێن ڤێ رێبازا پیرۆزە. د ڤێ شۆرەشێ دە ئەم دبینن کو بارزانیان بێدەنگیا گرتبوو سەر ھەر چار پەرچێن کوردستانێ ب گولـلەیا یەکەم ل گۆر ڤێ رێبازێ راکرن.
ئەز دێ بخوازم د ڤێ نڤیسا خوە دە ب کورتایی ل سەر رێبازێ کو د شۆرەشا ئیلۆنا دە د ژیانا گەلێ کورد دە چ گوھەراندن کریە راوەستم. مەبەستا من د ڤردە دێ ئەو بە کو ئەم وەکە کورد بکارن ل سەر بەرھەم ئانگۆ شۆرەشێن ڤێ رێبازێ یا ژ بۆنا مە کوردان پێک ئانیە ناس بکن. ھێژایی و پێکانینێن ڤێ رێبازێ د ژیانا گەلێ کورد دە چ کرییە ببینن و خوەدی لێ دەرکەڤن.
وەکە تێ زانین کو ھەتا سالا 1946 گەلەک شۆرەش و بەرخوەدان ل تەڤایا کوردستانێ پێک ھاتن، لێ ژ وان یەک ژی ب سەر نەکەتن. عەرەب و ترکان کۆمکوژیێن مەزن کرن. وان خوەستن گەلێ مە ب تەڤایی ژ ھۆلێ راکن و وی بێ دەنگ بکن. ژ خوە ئەو شۆرەشێن کو ھەتا 1946 پێک ھاتبوون، تێک چووبوون. ژ بەر وان تێکچوونا ل سەران سەرێ جھانێ کورد بێ خوەدان و بێ ھێڤی بوو بوون. لێ د سالا 1945 و پێدە خەباتا ژ بۆنا ئازادیا کوردستانێ، ل رۆژھلات ھێدی ھێدی لڤیا، تەڤگەریا، خوەشتر و گەشتر دبوو. حازریا شەر و بەرخوەدانەکا فرەھ دھاتە کرن دا کو ل ھەمبەر داگیرکەرێن فارس شەرێ ئازادیێ بکن.
ب دانا بریارەکا وەھا ھاتە دیتن کو کورد ھین ژی زیندی نە، ل سەر لنگانن و ژ بۆنا ب دەستخستنا مافێ خوە یێ رەوا بەرخوە ددن. ڤێ کێفا کوردان ژ نوو دە ئانی بوو. لەورا دەما بارزانیێن کو د سەرھلدانێن خوە یێن ل ھەمبەر رەژیما ئیراقێ دە وەندەکربوون، بەر ب برایێن خوە یێن رۆژھلاتا دە چووبوون. ژ بەر زلم و زۆرداریا داگیرکەرێن ئیراقێ ل ور ب جھ بوو بوون. لێ داخوازا بارزانیان ھەر گاڤ ئازادیا کوردستانێ بوو. لەورا ژی وان ژ سالا 1907 دە ژ بۆنا ڤێ ئارمانجا پیرۆز ل ھەمبەر داگیرکەریێ سەری ھلدابوون. لێ ب ئالیکاریا ھندەک عەشیرێن کوردان کو ل با دژمن جھ گرتبوون، ب سەر نەکەتبوون. ژ بۆنا کو ملەت و مرۆڤێن وان ب تەڤایێ نایێن قەتلکرن و وان بپارێزن، بەر ب رۆژھلات دە چووبوون، ل ور ب جھ بوو بوون. لێ ژیانا وان یا ور ژی گەلەک زۆر و زەحمەتی بوو.
دەما ل رۆژھلات بریارا شەرێ ئازادیا کوردان یا ل ھەمبەری داگیرکەران ھاتە دان، ڤێ کێفا بارزانیان و ب تایبەتی یا بارزانیێ نەمر ئانیبوو. لۆما ھەموو بارزانیان ل با برایێن خوەیێن رۆژھلات جھێ خوە گرتن دا کو ژ بۆنا ئازادیا کوردان شەر بکن. بەرھەما وی شەری، دو ھێژایی ژ بۆنا مە ئانی بوو. یەک کۆمارا کوردستان ل مەھابادێ ھاتە دامەزراندن. یا دن ژی بارزانیێ نەمر ژ بەر خەبات و زیرەکبوونا خوە ب پلەیا جەنەرالتیێ ھاتە دەستنشانکرن.
لێ چ مخابن ئەڤ کۆمار نە ل گۆر حەسابێن گەلەک دەولەتێن مەزن بوون. لۆما پشتی سالەکێ ھاتە رووخاندن و سەرۆکێ وێ قازی محەمەد ھاتە ب دارڤەکرن. لێ بارزانیێ مەزن سەرۆکێ نەتەوەی یێ کورد کو ل ور ب خەباتا خوە بوو بوو جەنەرالێ ملەتێ خوە، خوە تەسلیمی دژمن نەکر و ئەو ل گەل 518 چەکدارێن ھەڤالێن خوە بەر ب سۆڤیەتێ دە چوون. ل ور ب جھ بوون.
پشتی رووخاندنا کۆمارا کوردستانێ ل مەھابادێ، ئێدی ژ نوو دە و ل سەرانسەرێ جھانێ کورد بێ دەنگ مان. ژ بەر کو ھەتا وێ دەمێ ل ھەر چار پەرچێن کوردستانێ شەرێ ئازادیا کوردان ھاتبوو تەمراندن. ملەتێ کورد ھاتە قەتلکرن، وێرانکرن و کۆچبەرکرن. ب ڤێ بێدەنگیێ دژمنێن کوردان کێف کرن. وان باوەری ئانیبوون کو کورد دێ ئێدی نکاربن سەری ل ھەمبەری وان ھلدن. لێ سەرۆکێ نەتەوەی بارزانیێ مەزن، ل گۆر ڤێ رێبازێ کێفا دژمن د قرکا وان دە ھشت و پشتی ژ سۆڤیەتێ ڤەگەریان ژ نوو دە دەست ب شەرێ ئازادیا کوردستانێ کر. ڤی شەری ئانگۆ ڤێ سەرھلدانێ، کوردێن کو ب تەڤایی بێ ھێڤی مابوون، ب ھێڤی کر. کوردێن کو ل گۆر دژمن مربوون ژ نوو دە زندی کرن. واتە شۆرەشا ئیلۆنێ ژ نوودە زیندیکرنا گەلێ کورد و بەرخوەدانا ئازادیا وی بوو.
شۆرەشا ئیلۆنێ ژ بۆنا کوردان ل ئیراقێ ئۆتۆنۆمی ب دەست خست. لێ ئەو ژی نەھات حەسابێ دژمن، لۆما ژی ل ھەڤ جڤییان دا کو وێ تێک ببن و ب سەر ژی کەتن. لێ شەرێ کوردان یێ ژ بۆنا ئازادیا کوردستانێ و ب سەرۆکاتیا سەرۆکێ نەتەوەیی بارزانیێ نەمر ھەر بەردەوام بوو.
لەورا ئەز دبێژم و دڤێت نەیێ ژ بیرکرن: د شۆرەشا کوردستانێ یا ل مەھابادێ دە ئەم کورد بوونە خوەدی سەرۆکەکی نەتەوەیی ئەو ژی مستەفا بارزانیێ نەمر بوو. شۆرەشا ئیلۆنێ، ژ نوو دە زندیکرنا گەلێ کورد و یا گولانێ ژی ئازادیا وی بوو. لەورا ژی پێویستیا کو گەلێ کورد ب بەرفرەھی ل سەر ڤان شۆرەشێن ب سەرپەرەشتیا ڤێ رێبازێ ھاتنە کرن، راوەستن، شرۆڤە بکن، ھەیە. ب تایبەتی دڤێت جوان ڤان ھەردو شۆرەشان باش بزانبن دا کو دیرۆکا خوە باشتر ناس بکن.
ژ بۆنا ڤێیە ئەم دبێژن، بەرھەما یەکەم یا ڤێ رێبازا پیرۆز شۆرەشا ئیلۆنێ یە کو وێ کوردێن مریبوون زیندی کرن. لۆما ئەم ئیرۆ ب پارچەکا کوردستانێ یا ئازاد وەکە کورد سەربلندن. سەربلندن کو ھەگەر ئەڤ رێبازە و ئەڤ بەرخوەدانا بارزانیانیا ل گۆر و ل سەر ئەساسێ ڤێ رێبازێ ژ نوو دە ل ھەمبەر داگیرکەرێن خوە، شەرێ ھەبوون و تونەبوونا گەلێ خوە نەدابانا دبە کو ئیرۆ ئەم وەکە ملەت ل سەر روویێ دنێ نەمابانا.
ژ بەر ڤێیە دڤێت کورد گرینگیا رێبازێ و دەستکەڤتیێن وێ بزانبن و خوەدی لێ دەرکەڤن. چ ملەت بێ رێباز ئانگۆ فەلسەفە نکارن خوە ئازاد بکن. لۆما بارزانیان ئەڤ یەکە باش زانیبوون. لەورا کارێ وان یێ سەرەکە ئەو بوو کو کوردان بکن خوەدی رێبازەکێ دا کو ئەو ژی ژ بۆنا ئازادی و سەرخوەبوونا گەلێ خوە تێبکۆشە.
