د رێبازێ دە یەکتیا گەلێ کورد

د رێبازێ دە یەکتیا گەلێ کورد

بووبێ ئەسەر

دەما بارزانیان خوە دانە سەر ھەڤ و خوەستن ئەو خوە ب خوە وەلاتێ خوە ب رێڤە ببن. بریارەکا گەلەک گرینگ و نەتەوەیی دان. گۆتن: “ئەم ل سەر ئەردا خوە چ دەستھلاتیێن بیانی ژ بۆنا خوە قەبوول ناکن”.

ئەڤ ھم خالەک ژ خالێن رێبازێ یا ھەری گرینگ و ھم ژی خالەکا نەتەوەیی بوو. لۆما دڤێت کورد ل گۆر وێ تەکۆشینا خوە یا ل ھەمبەر داگیرکەران ئەنجام بدن. ژ خوە رێبازێ ژ ور دە دەستپێ کر. وێ دەستپێکێ کورد کرن خوەدی رێبازاکێ دا کو ئەو ژی وەکە ھەر ملەتەکی ببن خوەدی دەولەتا خوە.

پشتی کو ل جھانێ ئێدی ملەت دبوون دەولەت. دبوون خوەدی دەستوور، بەرنامە و رێبازا خوە. بارزانیان ژی ئێدی ئەڤە فێم کرن کو بێ دەولەت و رێباز نابە. لۆما ژ بۆنا ببن دەولەت، دڤێت وان دەستپێکی یەکتیا گەلێ خوە پێک ئانیبانا.

د ئافراندنا رێبازێ دە بارزانی تێگھشتبوون کو ئێدی دەما عەشیر و ئاغاتیان ھێدی ھێدی رادبن و ل شوونا وێ دەولەت تێنە ئاڤاکرن. ژ بۆنا راگھاندنا دەولەتەکا کوردی. دڤێت دەستپێکێ رێبازەک ئانکو فەلسەفەیەکا نەتەوەیی ھەبە. دووڤرا ژی ل گۆر خالێن وێ رێبازێ یەکتیەکا نەتەوەیی پێک بھاتا دا کو کورد ژی ببانە خوەدی دەولەتا خوە.

ل گۆر ڤێ تێگھشتن و زانینێ سەرۆک و رێبەرێن بارزانیان کەتن ناڤا ھەڤدیتن و دیالۆگێن لگەل عەشیر و ئاغایێن کوردستانێ. ژ بۆنا ئەو ببن یەک و ب ھەڤرە دەولەتەکا کوردی راگھینن، دەست ب خەباتێ کرن.

ب کار و خەباتێن ھەڤبەش. ب ھەولدان و بەرخوەدانا بارزانیان. جارا ئەول د ناڤا کوردان و ل باشوورێ کوردستانێ یەکتیەکا نەتەوەیی کو ژ ھەشت عەشیرەتان پێک دھات، ب ناڤێ کۆنفەردەراسیۆنا بارزانیان پێک ئانین.

ژ بەر کو جڤینا وان یا یەکتیێ ل گوندێ بارزان بوو. ئەو یەکتی ئێدی ب ناڤێ بارزانیان ھاتە ناسین. ئەو رۆژ ھەتا نھا ھەمی بەرخوەدانێن وان ب ناڤێ تەکۆشین و بەرخوەدانا بارزانیان ھات و تێ کرن. وەکە من بەرێ ژی ئانیبوو زمان، بارزانی نە عەشیرەتەکە. ئەو ژ کۆنفەدەراسیۆنا ھەشت عەشیراتان پێک تێ و ناڤ ژی بارزانە.

د ڤردە ئەم دبینن ژ سەردەما شێخ عەبدلوسەلامێ یەکەم ھزرا خەتا نەتەوەیی ھێدی ھێدی د ناڤا بارزانیان و کوردان دە بەلاڤ دبە. ئەو بەلاڤ بوون ل سەر دەستێ شێخ عەبدلوسەلامێ دووەم شەکل دگرە. بناغە و ئەساسێ رێبازێ ھاتە دانین. ژ بۆنا پێکانینا دەولەتەکا کوردی ب فکر و رامانێن شێخ ئەحمەد رەنگێ خوە گرت. ژ بۆنا دامەزراندنا دەولەتەکا کوردی، بارزانیێ نەمر ھەمی ژیانا خوە ژ بۆنا وێ دا. تالیا تالی رێبازێ بەرھەما خوە یا ئەول ب ئازادیا باشوورێ کوردستانێ و ب دامەزراندنا هەرێمەکا فەدەرال، دا.

بناغە و ئەساسێ رێبازەکێ ژی ب یەکیتیەکا نەتەوەیی کو پرانیا گەل ھەمبێز بکە پێک تێ. لۆما د دەستپێکا دامەزراندن و خولقاندنا ڤێ رێبازێ دە و پشتی گۆتنا؛ “ئەم ل سەر ئەردا خوە چ دەستھلاتێن بیانی ژ بۆنا خوە قەبوول ناکن”. بارزانیان دەستاڤێتن یەکتیا گەلێ کورد.

ژ بەر کو رێبەر و سەرۆکاتیا کۆنفەدەراسیۆنا بارزانیان فێم کربوون کو دڤێت بەری دەستپێکا شەری و ل شەرێ ھەمبەر داگیرکەران، دڤێت یەکتیا گەلێ کورد پێک بینن.

ژ بەر ڤێ گرینگیێ بوو کو یەکەم جار بارزانیان ئەڤە ژی ئەنجامدا. ھەشت عەشیرەتێن کوردان ل باشوورێ کوردستانێ ب ناڤێ کۆنفەدەراسیۆنا بارزانیا ھاتە دامەزراندن. د ناڤا کار و خەباتێ دە ژی ئەو کۆنفەردەراسیۆنا ب سەرۆکاتیا بارزانیان ھاتبوو خولقاندنێ، ھێدی ھێدی دبوو خوەدی رێبازەکێ.

سەدەما مرۆڤ بەحسا بارزانیان و تەکۆشینا وان دکە ئەڤە کو وان ژ بۆنا کوردان ژ بندەستیێ و کۆلەتیێ رزگار بکن. دەستپێکێ رێبازا خوە دانین. دووڤرە ژی ل گۆر وێ یەکیتیا گەلێ خوە پێک ئانین. پشترە ژی ژ بۆنا دەولەتەکا کوردی ھەتا سالا 1991 تەکۆشینا خوەیا ب چەک دۆماندن. پشتی وێ ژی شەرێ وان یێ دیپلۆماسیێ دەستپێ کر و ھێ ژی بەردەوامە.

د ڤردە تێ دیتن کو رێباز چقاسی گرینگ و پێویستە. ژ بەر کو چ ملەتێن داگیرکری و نە ئازاد نکارن بێ رێباز رێیا چارەسەریا گەلێ خوە یا ژ بۆنا ئازادی و سەربەستیا وی ببینە.

دڤێت کورد ڤێ باش بزانبن، ھەگەر ئەڤ رێبازا کو ئەم ئەوقاسی بەحسا وێ دکن تونەبا. دبوو کو ئیرۆ کورد نە خوەدیێ خوە و چ دەستکەفتیان بانا. یا ملەتان دکە دەولەت رێبازە ئانکو فەلسەفەیە.

ھەگەر ل پەرچێن دن یێن کوردستانێ ڤێ رێبازێ جھێ خوە گرتبا. ھەگەر ل وان پارچان ژی ئەڤ رێبازە ھاتبا زانین و قەبوولکرنێ، دا ھەتا رۆژا ئیرۆ یەکتیەکا وان ژی بھاتا ئاڤاکرن.

لێ ئەم دبینن، ژ بلی باشوورێ کوردستانێ پەرچێن دن ژ ھەڤ تەرا بەرا نە. یەکتیەکا نەتەوی کو ھەمی کورد یان پرانیا کوردان بکاربن ب ھەڤرە کار بکن، تونەیە.

ھەر حیزبەک ب سەرێ خوەیە. ڤێ تێرا نەکر، ھەر کۆمەلە و دەزگەھەکێ سڤیل ژی ب سەرێ خوەیە و ب تەنا خوە تەڤدگەرە. ئەڤ ژی نە بەس بوو. رۆژێ پارتیەک تێ دامەزراندن کو ئەو تەڤگەرا باکورێ کوردستانێ و پەرچێن دن لاواز دکە.

ھەگەر ل باکورێ کوردستانێ کو زێدەیی 30 ملیۆن کورد ھەنە، ئەڤ رێبازە بھاتا زانین و ناسین. نھا محەقەق ل ور ژی ئەنیەکا نەتەوەیی دا هێت دامەزراندن کو ژ بۆی ئێش و کولێن کوردان ببا دەرمان.

ژ بەر ڤێ ئەز دبێژم ژ بۆنا یەکتیەکا خورت و ب ھێز دڤێت ئەڤ رێبازە ل باکورێ کوردستانێ د ھەمی قادێن ژیانا سیاسی دە رۆل و ئەرکێ خوە بلیزە. ژ بۆنا وێ ژی دڤێت ئەڤ رێبازە باش و ب ئاوایەکی بەرفرەھ ل پارچێن دن بهێت ناسین و خوەندن. ژ بەر کو چ ملەتەک بێ رێباز نکارە خوە ئازاد بکە…

پوستێن ھەمان بەش