دلۆڤان عەلی
ئیران دەمەکە درێژە ب ھەر ئاوایی ھەول ددە پەدەکێ لاواز بکە. پشتی خیانەتا 16 ئۆکتۆبەرێ ب ھەر ئاوایی ھەول ددە کو ھەولێرێ بشکینە، لێ ب سەر ناکەڤە. بریارێن ل پەی ھەڤ یێن دادگەھا فەدەرالی یا ئیراقێ ھەموو بریارێن ئیرانێ نە ژ بۆ لاوازکرنا پێکھاتەیا دەستووری یا ھەرێما کوردستانێ و تنەکرنا پەدەکێ. ژ بەر وێ ژی رەوش گھشتیە قۆناغەکا خراب و حکوومەتا ئیراقێ ھەر جارێ رێکەفتن و دەستوورێ بنپێ دکە.
دادگەھا فەدەرال یا ئراقێ ب بریارێن نەیاسایی ھەول ددە پێکھاتەیا دەستووری یا ھەرێما کوردستانێ لاواز بکە. دەستپێکێ پرسگرێکا بوودجەیێ ژ بۆ برسیکرنا گەلێ کورد وەکە کارتەکا سیاسی بکار ئانی. د دەما بریارێن دادگەھا فەدەرالی دە ژی، یەنەکێ ھەرتم پشتەڤانیا بریارێن دادگەھا فەدەرالی کریە و بافێل تالەبانی ژی وەکە فەرماندارەکی پاسداران و سەرکردەیەکی حەشدا شەعبی جیھ گرتیە.
ئەو خاینێن کو دوھ د تەلەڤزیۆنان دە دقیریان کو ھەکە حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ دۆسیایێن نەفت و داھاتێ رادەستی بەغدایێ بکە، مووچە دێ د دەما خوە دە وەرە و ھەر تشت دێ چارەسەر ببە. مە دیت کو دۆسیایێن پەترۆل و داھاتێ ھاتن رادەست کرن، لێ نە مووچە ھات و نە ژی تشتەک چارەسەر بوو. بەغدا ب رێیا مژارا بوودجە و مووچەیێ دخوازە روومەتا گەلێ کورد بشکینە. لێ یێن کو ژ کۆکێ ڤە جەحش بوونە، چاڤێن خوە دگرن و تشتەکی نابێژن.
کارتەکە دن یا ئیرانێ یا لاوازکرنا ھەرێما کوردستانێ ئەو بوو کو ب بریارەکا سیاسی کورسیا داوی یا پێکھاتەیان ژ ھۆلێ ھات راکرن. ھەرێما کوردستانێ د وارێ پێکڤە ژیانێ و مافێن جڤاک و ئۆلان دە نموونەیەکا ھەری جوان یا رۆژھلاتا ناڤینە. ھەموو جیھان شاھدێ وێ یەکێ یە.
د ڤێ بریارا دادگەھا فەدەرالی یا ل دژی مافێن پێکھاتەیێن ھەرێما کوردستانێ دە، دیسا یەنەکێ د سەرکەفتنا بریارێ دە رۆلەکە سەرەکە لیست. ژ بەر ڤێ یەکێ سەرکردەیێن یەنەکێ شریکێ ھەموو تاوانێن دادگەھا فەدەرالی یا ل دژی ھەرێما کوردستانێ نە و بەشداری زلم و زۆرداریا ل سەر پێکھاتەیێن ھەرێما کوردستانێ نە.
یەنەکە زێدەتری 2 سالن ب ھنجەتێن جودا ناخوازە ھلبژارتن وەرە کرن. ژ بەر کو دزانە کو دێ تووشی تێکچوونەکا مەزن هێت. لێ پشتی زەختێن ئەمەریکایێ و وەلاتێن ئەورۆپایێ بریار ھات دایین کو ھلبژارتن بهێن کرن. یەنەکە ژ بەر رەوشا نەباشا ناڤخوەیی و ھەبوونا لیستەیێن جودا ژ بۆ ھلبژارتنێن پارێزگەھا سلێمانیێ، داخوازا ئالیکاریێ ژ ئیرانێ کر. گومان تونە کو کۆمیسیۆنا ھلبژارتنان یا ئیراقێ د بن کۆنترۆلا ئیرانێ دەیە. د کۆمیسیۆنێ دە کەسێن بریاردار سیاسەتا ئیرانێ جیبجی دکن و گرێدایی حەشدا شەحبی نە. ژ بەر ڤێ یەکێ ئیرانێ پلانەکا ب چەند قۆناغان ئامادە کر. دەستپێکێ دڤێت ئامیرێن دەنگدانێ بێن دەستکاری کرن و گەلەک دەنگ ژ بۆ یەنەکێ و پارتیێن ئەنیا ئیرانێ بێن زێدەکرن. پشترە ژی ل ھەرێما کوردستانێ 400 ھەزار کەس ب ھنجەتا پرسگرێکێن شۆپا تلیان ژ دەنگدانێ ھاتن بێپار کرن. پرانیا وان دەنگدەرێن پەدەکێ نە. ل ھەولێرێ 136 ھەزار کەس، ل دوھۆکێ 76 ھەزار کەس و ل سلێمانیێ ژی 20 ھەزار کەس. ئەڤ ھەموو دەنگدەرێن پەدەکێ نە و ژ مافێ دەنگدانێ بێپارن. ئیرانێ ئەڤ یەک وەک قۆناغا یەکەما پلانا بلندکرنا دەنگێ ھەڤالبەندێن خوە و لاوازکرنا پەدەکێ ئامادە کربوو.
قۆناغا دویەمین ژی ئامادەکاریا ھێزێن پەکەکێ-یەنەکێ-حەشدا شەعبی بوو دا کو ژ چەند ئالیان ڤە ئێرشی ھێزێن پێشمەرگە و ھەرێما کوردستانێ بکن. دوورە ھەولێر و دوھۆکێ ژی وەک کەرکووکێ گرێدایی سەر خەتا ھەیڤا شیعە بکن و تشتەک ب ناڤێ ھەرێما کوردستانێ نەمینە.
مزگینیا کو مووخبیرێ دەولەتا ترک موراد کارایلان بەحس دکر تام ئەڤ پلان بوو. ژ بەر کو تەرۆریستێن پەکەکێ گارانتی ژ ئیرانێ ستاندبوون کو ژ بەھدینان و قەندیلێ ئێریشی ھەرێما کوردستانێ بکن. ل سینۆرێ یەنەکێ ژی ھێزێن حەشدا شەعبی و یەنەکێ ب ھەڤ رە ئێریشی ھەولێرێ بکن.
دڤیابوو کارایلان د یەکەم رۆژا نەورۆزێ دە ڤێ مزگینیێ رابگھینە، لێ پەدەکێ ب لەز و بەز ئەڤ بۆمبەیا مەترسیدار ل سەر ھەرێما کوردستانێ پووچ کر و پلانا ئیرانێ تێکبر. ژ بەر ڤێ یەکێ مەدیایا پەکەکێ بەریا رۆژا یەکەما نەورۆزێ راگھاند کو مزگینییا کارایلان ئەو بوو کو د سالا 2023 دە پەکەکێ 15 فرۆکەیێن بێ فرۆکەڤانێن ترکیێ خستینە خوارێ. لێ ب راستی ئەڤە نە مزگینیا سەرەکی بوو، مزگینیا سەرەکی ئێریشا سەر ھەرێما کوردستانێ بوو، لێ پەدەکێ دیسا ب شیانێن خوە یێن سیاسی خیانەتکار و تەرۆریست شەرمەزار کر.ن
ھەر دەما کو پلانەک ل دژی ھەرێما کوردستانێ و پەدەکێ تێ ئامادەکرن، پەکەکە ب رێیا مەدیایا خوە زەمینا ڤێ پلانێ ئامادە دکە. ل سەر پلاتفۆرمێن خوەیێن مەدیایا جڤاکی تەرۆریستێن (DHKP-C, TKP-ML, MLKP و ھتد.) ب ناسنامەیا ئاپۆیزمێ ئێرشی ھەرێما کوردستانێ و بارزانییان دکن. ئالیگرێن پەکەکێ یێن کو ب کار و خەباتێن دوور و درێژ ھاتنە بێ مەژی کرن، نزانن کو ب گۆتن و کرنێن خوە فێدە ددن کی. ھەلبەت ئەڤ تشتەکی نۆرمالە، ژ بەر کو دەما مژار دبە کورد و کوردستان، تەرۆریست ھەموو ل ھەمان ئەنیێ کۆم دبن.
پەدەکە باش دزانە کو ئەڤ ھلبژارتن خەفکەک مەزنە و ھەولدانەکە جدییە ژ بۆ لاوازکرنا ھەرێما کوردستانێ. ژ بەر وێ ژی د پەیاما خوەیا ژ بۆ رایا گشتی و وەلاتێن جیھانێ دە تەکەز کر کو، ئەو بەشداری ھلبژارتنێن نەدەستووری یێن کو وەلاتێن دەرڤە د بەرژەوەندیا چەند ئالیان دە ئامادە دکن، نابن. ژخوە پەدەکێ د دیرۆکا خوەیا 78 سالان دە گەلەک پلانێن وھا پووچ کرینە. دەما کو دژبەرێن پەدەکێ ل دژی پەدەکێ پلانێ ئامادە دکن، ھەر دەم ژ بیر دکن کو پەدەکە ھێزا خوە ژ ئیرادەیا نەتەوەیا کورد دگرە و ل گۆری ئیرادەیا نەتەوەیا کورد تەڤدگەرە. ژ بەر ڤێ یەکێ “پەدەکە دارا بەروویا کوردستانێ یە، ب شەوتاندن و ب بڕینێ نایێ تونە کرن.”
یا گرینگ ئەوە کو پەدەکە سنۆرەکێ ژ بۆ تەرۆریستێن پەکەکێ و خاینێن یەنەکێ دەینە و وان وەک دو ملیسێن ئیرانێ بنرخینە. پێکھاتەیا یاسایی یا ھەرێما کوردستانێ بەرھەما تێکۆشینا گەلێ کورد، پێشمەرگە و خوینا شەھیدانە، پێویستە ب خوینێ بهێت پاراستن.
