ئەز و رێباز

ئەز و رێباز

بووبێ ئەسەر

ل گۆر تەجرووبە، زانین و تێگھشتنێ، رێیا چارەسەری و خوە ئازادکرنا گەلان گرێدایی رێ و رێبازەکێیە. ژ بەر ڤێیە کو ھەر ملەت گاڤا ئەول خوە دکن خوەدی رێبازەکێ. رێبازا خوە ب دەستھلات یان ژی سەرۆک و رێڤەبرێن خوە ددە زانین کو دڤێت ل گۆر رێبازا خوە تەکۆشینا ئازادیا گەلێ خوە بدە و ددن.

ئەم کورد ژی وەکە ملەتەکی ژ لایێ چار داگیرکەران ڤە ھاتنە داگیر کرن. وان ھەر یەکی ژ خوە رە پارچایەکا کوردستانێ کرنە کۆلۆنیا خوە. سەرئەرد و بن ئەردێ مە ژ بۆی خوە دخون و کوردان ژی وەکە کۆلەیێن خوە دبینن. دبێژن: “مافێ کوردان ھەیە کو ل وەلاتێ مە بژین، لێ ب شەرتێ کو خولامتیا مە بکن”. د ڤردە یا گرینگ ئەوە کو ھم وەلاتێ مە پەرچەکرنە و ھم ژی مە کوردان وەکە خولامێن خوە دبینن.

ل ھەمبەر ڤێ تالانی و وێرانیا داگیرکەران کوردان گەلەک تەکۆشین دان. لێ ژ بلی تەڤگەرا بارزانیان یێن دن ب سەرنەکەتن. ژ بەر کو رۆژا بارزانیان دەست ب تەکۆشینا ل ھەمبەر داگیرکریێ کرن، گۆتن: “ئەم ل سەر ئەردێ خوە، ژ بۆنا خوە چ دەستھلاتێن بیانی قەبوول ناکن”. ھەر وەھا کرن و باشوورێ کوردستانێ ئازاد کرن. ھەر چقاسی کۆمارا کوردستانێ ل مەھابادێ ھاتە دامەزراندن ژی، لێ ئەو ژی پشتی سالەکێ ھاتە رووخاندن و کورد ب تەمامی تێک چوون.

ژ بۆنا شۆرەشەکا نوو و بەرخوەدانێن ل ھەمبەر داگیرکەران بارزانیان گەلەک جاران وەندا کرن، لێ چ جاران نەھاتن قەداندن ئانگۆ ھەوەس و ھێرسا وان یا ئازادیا کوردستانێ ھەر لگەل وان زیندی بوو. روحا بەرخوەدانێ لگەل وان خورتر دبوو. قاوەت و ھێزا خوە ژ رێبازا خوە دگرتن.

بارزانیان فێم کربوون کو هەر ملەتەکێ بخوازە خوە ئازاد بکە، دڤێت خوەدی رێبازەکێ بە. ژ بەر کو رێباز تاریاتیا کو ملەت د ناڤدە دژی، رۆن دکە. ب ڤێ زانەبوونێ بنگەھا رێبازێ ژ لایێ عەبدولسەلامێ یەکەم ھاتە دانین. عەبدولسەلامێ دووەم، شێخ محەمەد و شێخ ئەحمەد ئەو رێباز ب نەرین و دیتنێن خوە گەشتر و بەرفرەھتر کرن.

بارزانیێ مەزن و نەمر ل گۆر وێ رێبازا کو ھاتبوو دانین تەکۆشینا ئازادیا کوردستانێ ل گۆر دەستوور، بەرنامە و خالێن وێ، ب شۆرەشا ئیلۆنا 1961 دەستپێکر. ڤێ شۆرەشێ کوردێن ژ هێزێ کەتبوون، راکرن سەر لنگان. کوردێن بێ ھێڤی مابوون، ب ھێڤی کر. کوردێن کو بەر ب ترکبوون، عەرەب بوون و فارسبوونێ ڤە دچوون ل خوە ڤەگەراند کو ئەو کوردن، نە قەدیانە و زیندی نە.

داگیرکەرێن کێف و شاھی دکرن کو وان کورد ب تەمامی قەداندنە. ئێدی وێ نکاربن ل ھەمبەر وان تەکۆشینێ بدن، ب شۆرەشا ئیلۆنێ و ب سەرپەرەشتیا بارزانیێ نەمر، ب ھێز و قاوەتا پێشمێرگەیێن قەھرەمان، کورد ل سەران سەرێ جیھانێ ژ نوودە زیندی بوون. ل خوە ھای بوون کو ئەو ھێژ ب تەمامی نەقەدیانە…

ب دەستپێکا شۆرەشا ئیلۆنێ و ھەتا نھا، گەرمبوونا شەرێ ئازادیا گەلێ کورد یا ل باشوورێ کوردستانێ، تێنا خوە ئانکو گەرما خوە دا پارچێن دن ژی کو ئەو ژی ژ خەوا مرنێ شیار بوون. رابوون ل دۆر خوە نەرین، دیتن کو وایە کورد زندی نە و شۆرەشا ئازادیا گەلێ خوە ددن.

ئەز د دەما خوەنداکاریا خوە دە، وەکە جوانەکی چاردە، پانزدە سالی ب دەنگێ شۆرەشێ ھاتم سەر ھەشێ خوە. وی دەنگی ھزرا نەتەوەیی ب من و گەلەک جوانێن کوردێن باکورێ کوردستانێ رە گەش کر. د دبستانان دە، ئێدی جوانێن وەکە من، مە گەلەکان ب ھەڤرە ب پرۆپاگاندایێن خوە ئالیکاری و پشتگریا شۆرەشێ دکرن. ھەرکو دەنگێ گولەیا ئازادیێ دکەت گوھێن مە، مە ژی بێ ترس کارێ سیاسی یێن ژ بۆنا کوردستانێ دکر. مە ھێز و قاوەتا خوە، ھێڤی و باوەریێن خوە، ب دەنگێ وێ گولەیا ل ھەمبەر دژمن دھاتە تەقاندن، دگرت.

ب وێ گەرمبوون و ب کێفا کو ئەمێ کوردستانێ ئازاد بکن، ئەز و  ھندەک ھەڤالێن خوە ل باژارێ مێردینێ د دبستانان دە کەتن ناڤا تەکۆشینا لگەل جوانێن کورد دا کو یەکتیا جوانێن خوەندەکار یێن دھاتن باژارێ مێردینێ پێک بینن. ل باژارێ مێردینی د سالێن 1971 دە من و چەند کەسێن دن، مە سەرپرەشتیا جوانێن کورد دکر کو وان ل ھەمبەر عەرەبێن تەعدایێ ل کوردان دکن، ب رێخستنی بکن.

دەما ئەز و ھەڤالێن خوە کەتن ناڤا چالاکی و خەباتێن خۆرتێن کوردان کو وان ب رێخستنی بکن ئانگۆ یەکتیا وان ئاڤا بکن. بێیی کو ئەم بزانبن چەند کەسێن ب تەمەنێ خوە ژ مە مەزنتر د ناڤا مە دە ھەبوون کو ئەندامێن پەدەکە-ت بوون. ب چالاکی و خەباتێن خوە، ئەز کەتبووم بەر چاڤێن رێڤەبرێن پارتیێ کو من ژی بکن ئەندام. بەرئەندامەتیا من ژ بەر ھندەک سەدەمێن کو ئەز ژ بۆنا کار ل باژارێن مەزن یێن ترکیێ ببینم و بخەبتم ژ کوردستانێ ب دوور کەتم. ژ بەر ڤێ ئەندامەتیا من ما ھەتا سالا 1975 و د ڤێ سالێ دە ل دیاربەکرێ من سۆندا خوە خوار و بوومە ئەندامێ پەدەکە-ت. د سالا 1975 ھم بوومە ئەندامێ پەدەکە-ت ھم زانکۆیا ئابۆری قازانج کر و ھم ژی ل دیاربەکر کار دیت کو ھم بخوینم و ھم ژی کار بکم.

پشتی ئەندامبوون و ناسکرنا رێبازا پیرۆز، من ھەمی کارێن خوە یێن سیاسی ل سەر خەتا ڤێ رێبازا پیرۆز مەشاندن و دمەشینم. ئەز یەک ژ جوانێن وێ دەمێ بووم کو من پر دخوەند. لۆما فێر بووم کو ئازادی و سەرخوەبوونا کوردان د رێبازا پیرۆز دەیە.

من ھەتا نھا خەتا خوە نە گوھەری و ھەر ل گۆر رێبازا پیرۆز کارێ خوەیێن سیاسی ژی دۆماند و ددۆمینم. نھا د 70 سالیا خوە دە ژی دخوازم کو ھەتا ژ من بێ ل سەر ڤێ رێبازا پیرۆز بنڤیسینم. ب ڤێ، دخوازم وان جوانێن ھێژا کو ل سەر دەستێ ھن رێخستنێن ل سەر ناڤێ کوردان لێ د خزمەتا داگیرکەراندەیە، پرۆپاگاندێن وان یێن ل دژ ڤێ رێبازا پیرۆز بنڤیسینم و دەرەوێن وان ب گەلێ خوە و جوانێن کورد بدم زانین.

داگیرکەرێن مە، خاین و خوەفرۆشێن ناڤا مە ھەر خوەستنە و دخوازن کورد رێبازا خوە ناس نەکن. ژ بەر کو ئەو باش دزانن، ب ناسکرنا رێبازا پیرۆز کورد دێ خوە ئازاد بکن و ئەڤ ژی نایێ حەسابێ وان.

ئەز ژی ب قاسی زانین و کانینا خوە ل سەر رێبازێ دنڤیسینم کو کورد ڤێ باش ناسبکن و ب ناسینا وێ دێ ئازادیا خوە ژی ببینن.

ھەلبەت کارێ حازرکرن ئانگۆ نڤیساندنا ل سەر رێبازێ نە کارێ شەخسەکییە. لێ ب خەباتێن شەخسان مرۆڤ ھن قونجکێن تاری رۆھنی دکە. ھەگەر رۆژەکێ کۆمیتەیەک بەرفرەھ بێ دامەزرانن، ھەمی خەباتێن ل سەر رێبازا پیرۆز، بجڤینن و وەکە پرتووکەکێ پێشکێشی گەلێ کوردستانێ بکە دێ باشتر بە.

خەبات و نڤیسێن من یێن ل سەر رێبازا پیرۆز ژ سالا 1975 و ھەتا نھا ھەر بەردەوامە. ئارمانجا من ب نڤیساندنا ل سەر رێبازا پیرۆز، ئەوە کو ھەتا بکاربن ل سەر ئەساسێ راستیێ رێبازێ بدم ناسکرن. ھەلبەت دێ ھندەک کێمانیێن من ژی ھەبن. لێ دیسا من ھەول دا کو بنڤیسینم دا کو ئەڤە ل دبستانان بێ خوەندن. بێ خوەندن دا کو جوانێن نفشێ نوو ب رێبازا خوە مەزن ببن.

دەما کو جوانێن کورد ب ڤێ رێبازێ مەزن ببن، ئەڤ تێ وێ واتەیێ کو ئێدی ھەبوونا کوردستانێ مسۆگەرە. جڤاتەکە ژ رێبازا خوە دوور بە، دکارە ب گەلەک کێمانیان بژی و ھزرا نەتەوەیی ب وان رە کێم بە. ل جهێ کو ل وەلاتێ خوە یێ ئازاد بسەکنن و ئاڤادان بکن، دێ چاڤێن وان ل رەڤا دەرڤە ئانگۆ ل وەلاتێن ئەورۆپا بە.

فێم ناکن کو دەما وەلاتێن ئەورۆپا ژی ھاتن ئازادکرن، رەوشا گەلەکان ژ یا کوردستانا نھا خەرابتر بوو. لێ پشتی ئازادیا خوە، ھەمیان دەست دانە ھەڤ وەلاتێ خوە ئاڤادان کرن کو ئیرۆ چاڤێن گەلەک جوانێن وەلاتێن پاشدەمایی ل ورە کو وەلاتێ خوە بتەرکینن.

ئەز د وێ باوەریێ دە مە کو پێویستیا جوانێن کوردان ب گشتی و ب تایبەتی ژی جوانێن بارزانیان ب وێ یەکێ هەیە کو رێبازا خوە باش ناس بکن. دەما کو وان رێبازا خوە ناسکرن، دێ ھەمی ب ھەڤرە دەست ب ئاڤەدانکرنا وەلاتێ خوە بکن. دێ وەلاتێ خوە وەھا ئاڤەدان بکن کو ئێدی جوانێن وەلاتێن دن، دێ بخوازن ل کوردستانێ مافێ پەنابەرتیێ وەربگرن.

کارێ ھەری زۆر و زەحمەت پشتی ئازادیێ یە. ھەگەر جوانێن مە یێن ئیرۆ ل سەر رێبازا پیرۆز کوور، دوور و ھوور ببن یەک و بفکرن، ئەز باوەرم دێ ئێدی چاڤێن وان نە ل رەڤا وەلاتێن ئەورۆپی بە. دێ ب ھەڤرە دەست ب ئاڤەدانکرنا وەلاتێ خوە یێ ئازاد بکن.

ئارمانج و خەباتا من ژ نڤیساندنا ل رێبازا پیرۆز ئەوە کو ڤێ ب جوانێن کورد بدم ناسکرن دا کو ئەو ئێدی فێم بکن، کارێ ھەری مەزن ئاڤادانا وەلاتێ وان و خوەدیلێدەرکەتاندنا رێبازا پیرۆزە.

ئەز دزانم کارێ رێبازێ کارەکی گران و مەزنە و بەرپرسیاری بۆ پێویستە. ھێڤیدارم کو ل گەل ھندەک کێماسیان، من ئەڤ ئەرکێ خوە ئانیبە جھ. داخوازا من ئەڤە کو ئەڤ ل دبستانێن کوردستانا ئازاد ھەفتێ جارەکێ وەکە دەرسەکە مەجبوورێ بێ دایین ئانگۆ خوەندن.

ژ بەر کو جوانێن ب رێبازا خوە مەزن نەبن. دکارن ل گەل ھن کێمانیان بژین. ژ بەر ڤێیە کو فێربوونا رێبازێ و فێرکرنا وێ ل سەر ملێن حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ و بارزانیانە. دوورە ژی ئەو کەسێن کو ژ ڤێ رێبازێ باوەرن دڤێت ھەر یەک ژ وان ژی ئەرکێ خوە بینە جھ.

ب ھێڤیا کو من ژی ئەڤ ئەرکێ خوە ئانیبە جھ. ئەز ژ سالا 1975 ب ڤێ رێبازێ باوەرم کو دێ کوردستانەکە ئازاد و سەربخوە پێشکێشی گەلێ خوە بکە. لێ ژ وێ رە ژی ھێز و قاوەت لازمە. ئەو ژی وەکە کورد و ب  تایبەتی بارزانی دکارن ڤێ ھێزێ بدنێ.

پوستێن ھەمان بەش