ما پەکەکە ب گوھداریکرنا عەڤدللا ئۆجالان، دڤێت دەست ژ چەکان بەردە و خوە هلوەشینە؟

رێبەرێ پەکەکێ عەڤدللا ئۆجالان د داخویانیا خوەیا 27ێ شوباتێ دە گۆت کو “پەکەکە دڤێت خوە هلوەشینە، چەکان دەینە و ھەموو بەرپرسیاریا ڤێ پێڤاژۆیێ ژی ل سەر من.”

پەکەکە، کو د سالا 1974 دە ب جڤینا توزلو چایرێ بوو گرووپ، د 27ێ چریا پاشین یا 1978 دە ب جڤینا گوندێ فیسێ (لجێ) بوو پارتی، د 27ێ شوباتا 2025 دە ب جڤینا ئیمرالی-تاقسیمێ ژی خوە هلوەشاند.

بەلێ، ئۆجالان نە پێشنیارەک کر و نە ژی ئالتەرناتیفەک پێشکێش کر. ب گۆتنا “ھەموو بەرپرسیاریا منە”، د راستیێ دە پەکەکەیا کو وی رێبەریا وێ دکر هلوەشاند.

نھا تۆپ ل با پەکەکێ یە. ھەر کەس ل بەندا داخویانیا پەکەکێ یە. د راستیێ دە، داخویانیا پەکەکێ دێ ژ داخویانیا ئۆجالان بێتر دیارکەر بە.

ل پێشیا پەکەکێ سێ رێ ھەنە

ل پێشیا پەکەکێ سێ ڤەبژێرک ھەنە:

  • یان دێ بێژن “عەڤدللا ئۆجالان رێبەرێ مەیە، ئەم بریارا وی قەبوول دکن” و ب لدارخستنا کۆنگرەیێ خوە هلوەشینە.

  • یان دێ بێژن “عەڤدللا ئۆجالان رێبەرێ مەیە، لێ ئەم دخوازن پەیاما وی یا ب ڤیدیۆ ببینن، دڤێت رێبەرێ مە ئازاد ببە، ئەو ژی دڤێت بەشداری کۆنگرەیا بریارێ یا پەکەکێ ببە، دڤێت شەرت و مەرجێن حقووقی-دەمۆکراتیک پێک وەرن”، ب ڤی ئاوایی دێ کارێ خوە دەم ب دەم دەرەنگ بخن و دێ ھەول بدن دەمێ قەزەنج بکن. ل ھەمان دەمێ دە دێ ئالتەرناتیفێن خوەیێن جوودا بنرخینن.

  • یان ژی دێ بێژن “ئەم وەکی پەکەکە ژ بۆی خوە ئارمانجەکا نوویا سیاسی د پەژرینن، ل رۆژھلاتا ناڤین نەخشەیەکا نوو تێ چێکرن، ئەم مافێ کوردان یێ دیارکرنا چارەنووسا خوە دخوازن” و ب ڤی ئاوایی دێ کارتا سۆر نیشانی ئۆجالان بدن. و دیارە کو دەما کو ڤێ دکن، دێ ژ ئۆجالان ب تەمامی قوت ببن.

ژ ڤان ھەر سێ بژارکان، یا ھەری ب روومەت د راستیێ دە رێیا سێیەمە. لێ مخابن پەکەکە نە خوەدی وێ زێھنیەت، پەروەردێ و وێرەکیێ یە کو ڤێ بکە. ژ بۆ ڤێ یەکێ، تشتێ ھەری باش ئەوە کو پەکەکە ب بریارەکا زوو خوە هلوەشینە.

پەکەکە=ئاپۆجیتی

ژ 1970 ھەیا رۆژا مەیا ئیرۆ، د ھەر قۆناغەکا ب گازندە دە ناڤێ عەڤدللا ئۆجالان لگەل دەردۆرێن تاری تێکلدار و ناڤەکی ب گومانە کو د گەلەک بوویەرێن تاری دە دەرباس دبە. لێ دگەل ڤێ یەکێ ژی ب ئالیکاریا دەولەتا ترک و ھەتا دەولەتا سووریێ ھات مسۆگەرکرن کو ئەو پەکەکێ کۆنترۆل بکە و ببە یەکانە سەرۆکێ پەکەکێ.

دەما کو مەزلووم دۆگان د سالێن 1980 دە ل گرتیگەھا دیاربەکرێ دە بوو کو ناڤەندا ئیشکەنجەیێ بوو، د دادگەھێ دە گۆت: “ئەم نە ئاپۆجی نە. ئەڤ ناڤ ژ بۆ کو مە بێقیمەت بکن ب زانەبوون تێ گۆتن.” کەمال پیر گۆت، “ئەم نە ئاپۆجی نە، ئاپۆ ژی وەکی مە کەسەکە.” واتە د دەستپێکا پەکەکێ دە ئۆجالان نە کەسەکی تایبەت بوو. لێ لگەل دەمی، گاڤ ب گاڤ، ئۆجالان بوو کەسەکی پایەبلند ل سەر پەکەکێ.

د سالا 1999 دە، دەما کو ئۆجالان چوویە ترکیێ، رێڤەبەریا پەکەکێ خوەست ریێن خوە ژ ئۆجالان ڤەقەتینن. نوونەرا پەکەکێ یا ئەورۆپایێ مزگین شەن د رۆژا کو ئۆجالان چوو ترکیێ لگەل BBC ئاخڤی و گۆت، “ھەکە ئەو بێ گرتن ژی، دۆزا کورد بەردەوامە، ئەم دێ بریارێن خوە بگرن.” پشتی وێ، کۆنسەیا سەرۆکاتیا پەکەکێ ئاخڤی و گۆت، “بریارێن کو سەرۆکێ مە د بن شەرتێن ئەسارەتێ دە بستینە، نە گرینگن و ئەم پابەند نابین.”

تێ گۆتن کو دەما جەمل بایک دیمەنێن دادگەھا ئۆجالان د تیڤیێ دە تەماشە دکر، بەرێ خوە دا عەلی حەیدەر قەیتان و گۆت، “مرۆڤێ تە(ئۆجالان) دیسا ئەم فرۆتین.” د ھەمان دەمێ دە، کۆنگرەیا پەکەکێ ئامادە بوو کو ئۆجالان وەک “رێبەرێ مەعنەوی” رابگەهینە.

لێ ئۆجالان وێ دەمێ ب نڤیساندنا نامەیان ژ بەرپرسێ پەکەکێ یێ ئەورۆپایێ مەزلووم عەبدی، مەد تیڤی و قەندیلێ رە ھەلوەستەکە ھشک نیشان دا. ھەتا نوونەرێن دەولەتا ترک ب ھەلیکۆپتەرەکێ ھاتن قەندیلێ و گەف ل رێڤەبەریا پەکەکێ خوارن و خوەستن کو ئەو ئۆجالان وەکە سەرۆک ناس بکن و بریارێ وی جیبەجی بکن. رێڤەبەریا پەکەکێ رادەستی ڤێ زەختا دەولەتا ترک ھات. و د پێڤاژۆیا 26 سالێن بۆری دە، ئۆجالان ل دەرڤەیی سینۆرێن کو دەولەتا ترک ژێ رە دیار کری پەیڤەک تەنێ ژی نەکرییە، ئاپۆ ژ ئالیێ دەولەتێڤە وەکە قەیووم ھاتییە ئەرکدارکرن ل سەر کوردان. و وان ژ ڤێ ئەرکا ئۆجالان ئیستیفادە کر، واتە ئێدی رێڤەبەریا پەکەکێ ژی وەک ئۆجالان ب گومان و قرێژە. ژ بەر ڤێ یەکێ، ھێزا پەکەکێ نینە کو فەرمانێن ئۆجالان بنپێ بکن.

ژ خوە پەکەکە ل کوردستانا باکور ئێدی تێک چوویە

پەکەکە ژ ئالیێ لەشکەری ڤە د سالا 1993 دە ل ھەمبەری دەولەتا ترک شکەستن خوار. تەڤی ڤێ یەکێ، ب دەوامکرنا ھەمان خەتێ، رێ ڤەکر ژ بۆ مرنا ب دەھ ھەزاران کەسان. پەکەکە د سالا 2015 دە د شەرێن خەندەکێ دە جارا دویەمین راستی تێکچوونا لەشکەری ھات. پەکەکە نھا ل چیایێن کوردستانا باکور خوەدی چ سەنگەران نینە. چالاکیێن یەک-دو کەسی کو جارنان ژ رۆژئاڤا دچن، یان ژی چالاکیێن خوەکوژی یێن یەک-دو جوانان، نە چالاکی نە کو دەولەتا ترک د مژارا کورد دە نەچار بکن. پەکەکە ژ ئالیێ لەشکەری ڤە ل باکور قەدیایە.

ژ ئالیێ سیاسی ڤە ژی، چەند کەسێن گەندەل ل کوردستانا باکور ل سەر سەرۆکانییا ئابۆری-سییاسی روونشتنە و ل گۆر بەرژەوەندییێن خوە تەڤدگەرن.

گەلێ باکور راستی هەژاریەکا مەزن و بشافتنەکا دژوار تێ. د ئەنجاما تێکۆشینا 51 سالی یا پەکەکێ دە، ل باکور تەنێ 30% کورد، ئەو ژی پرانی ل گوند و دەڤەرێن چییایی، د ژیانا رۆژانە دە ب کوردی دئاخڤن.

ل کوردستانا باکور شاشیەکا ھشمەندیێ ھەیە. ھەموو جەماوەرێ کو ل مەیدانان دجڤن نە ئەندامێن بنگەھین یێن پەکەکێ نە. واتە ھەکە پەکەکە گوھ نەدە ئۆجالان ژی، زەدە تشتەکی کو ئەو بکە نەمایە.

پەکەکە وەکی بنیاتێ رێخستنی ژی قەدیایە

پەکەکە بوویە مەحکوومێ ئاڤاھیەکا رێخستنی کو ل رۆژئاڤا، شەنگالێ و سلێمانیێ لگەل ئیرانێ ل سەر لنگان دمینە. نە تەنێ ژ ئالیێ لەشکەری ڤە، لێ ھەروھا ژ ئالیێ رێخستنی ڤە ژی راستی شکەستنێ تێ.

بەری ھەر تشتی، رێڤەبەریا سەرەکی یا پەکەکێ ئێدی ژ ئالیێ تەمەن، تەندورستی و دەروونی ڤە نکارە رێخستنێ برێڤە ببە. جەمل بایک 72 سالییە، قارایلان 70، مستافا قاراسو 75، دوران کالکان ژی 71 سالییە.

لایەنێن نێزیکی پەکەکێ دیار دکن کو ئەڤ مرۆڤ ئێدی بێ ئالیکاریا دەردۆرێ نکارن روونن و رابن، و دەستپێکا نەخوەشییا خرفینێ ل با قاراسو ھەیە. ل لووتکەیا رێخستنێ رەوش ئەڤە. کادرۆیێن سالێن 1990 تەنێ چەند کەس مانە. تێ گۆتن کو ئەو ژ ئالیێ دەروونی ڤە تێک چوونە و پرانیا وان دخوازن بچن دەڤەرێن دەرڤەیی شەر. ھەروھا شەرڤانێن نوو ژی ناکەڤن ناڤا دسپلینا رێخستنێ.

پێکھاتەیێن سەر ب پەکەکێ وەکی KCK، PAJK و KJK د داویێ دە د سالا 2016  دە کۆنگرە لداردخستنە. کۆنگرەیێن کو د رەوشەک ئاسایی دە دڤێت ھەر 2 یان 3 سالان جارەکێ بێن لدارخستن، ئەڤ 9 سالن نەھاتنە لدارخستن.

ئانگۆ پەکەکە د راستیێ دە ژ ئالیێ رێخستنی ڤە د ناڤ تەنگاسیەکا مەزن دەیە. نە د رەوشەکا چالاک و بریاردەر دایە.

پێکانینا بانگاوازیا ئۆجالان ژ ئالیێ پەکەکێ ڤە د بەرژەوەندیا کوردان دەیە

پەکەکە خوەدی خەتەکە نەتەوەیی نینە، داخوازەکە وێ یا شێنبەر تونە. تەنێ ھێزەکە کو ئەنەرژیا کوردان دادقورتینە و تەڤگەرەکە دژی-کوردە. لێ دیسا ژی، وەکی کراسەکی شێتا ل کوردان ھاتیە کرن. نە تەنێ ل باکور، لێ ھەروھا ل پارچەیێن دن ژی ئێریشی کوردان دکە و وەکی ھێزەکە پاراملیتەر تێ بکارئانین. ھەبوونا چەکان د دەستێ تەڤگەرەکا وسا دە نە ل بەرژەوەندیا کوردان دایە.

ھەکە ئەو گوھ نەدە بانگاوازیا ئۆجالان، دێ ڤێ جارێ ھێزا خوەیا لەشکەری و ئالیگرێن خوە ژی بفرۆشن ھێزێن دن. پەکەکە ب ڤی ئاوایی بوویە ھێزەکا پاراملیتەرا کو ھەر کەس دکارە وێ ژ بۆی خوە بکار بینە. پەکەکەیا ئیرانێ ھەیە، پەکەکەیا ترکیێ ھەیە، پەکەکەیا ئیراقێ ھەیە، پەکەکەیا حەشدی شەعبی ھەیە، پەکەکەیا دەولەتێن رۆژئاڤایی ژی ھەیە. لێ پەکەکەیا کوردان تونەیە. پەکەکە نە تەڤگەرەکە کوردستانییە. چقاس تەمەنێ وێ درێژ ببە، ژ بۆ رانت و تەعویزێن زێدەتر، خوە زێدەتر دفرۆشە و ئێریشی کوردان دکە. ئەجیندایێن تاری ل سەر کوردان فەرز دکە. و ژ بۆ کوردان چ داخوازەکا شێنبەر پێشکێش ناکە. ژ بەر ڤێ یەکێ، هلوەشاندنا پەکەکێ باندۆرەکا نەرینی ل سەر کوردان چێناکە. یا ھەری گرینگ ئەوە کو جوانێن کورد دێ د شەرەکی بێواتە، بێ ئارمانج دە جانێ خوە نەدن. بەدەنا جوانێن کورد دێ وەکی ئاموورەکی دانووستاندنێن پەکەکێ نەیێ بکارئانین. ئەم پشتگریا ئۆجالان ناکن. لێ ئەم پشتگریا داخویانیا ئۆجالان دکن. پەکەکە دڤێت خوە هلوەشینە، دڤێت نوقتەیەکێ دەینە داویا دیرۆکا خوە یا 51 سالی یا بسەرنەکەتی و تاری، دا کو قادێن تێکۆشینێ یێن کو وێ داگیر کرنە، بگھیژن خوەدیێن خوەیێن راستین.

پوستێن ھەمان بەش