بووبێ ئەسەر
مە ب ھەڤرا ھندک ژی بت دامەزراندنا زیندانا دیاربەکرێ فێم کر. نھا ژی ئێدی ئەم دێ ھێدی ھێدی ڤەگەرن سەر دامەزراندنا پەکەکەیا بنگەھا رێخستنیا خوە ژ وێ زیندانێ گرتبوو. ئارمانج و ھەدەفێن وێ. کێ چاوا دامەزراندنە و ھەتا نھا چ مالوێرانی ئانیە سەرێ گەلێ کورد ل ھەرچار پارچان. دێ ب وە دەمە زانین دا کو ئێدی ملەتێ مە ڤێ پەکەکەیا کو وەکە ڤایروسەکێ کەتیە جانێ کوردان باش ناس بکن.
ژ بۆنا ئەم رەوشا باکورێ کوردستانێ باش ناس بکن و دیرۆکا وێ فێم بکن، دڤێت ئەم پیچەکێ ل دەمێن ژ سالێن 1920ێ و ھەتا 2020 بنێرین یان بخوینن. بزانین ژ وێ دەمێ ھەتا نھا چ بوویە و چ قەومییە…
دەما مە خوەند ئەم دێ چ فێر بین؟
بەری ھەر تشتێ ئەم دێ فێر بین کو سەدەما تێکچوونا ھەمی سەرھلدانێن ل باکورێ کوردستانێ ژ بەر چ بوو؟ دەما ئەم فێری سەدەمێن وەنداکرنێ بوون. وێ گاڤێ ئەم دێ ژ نوودا ژ بۆنا کو ئەم وەکە کوردێن باکورێ کوردستانێ ب سەر بکەڤن، دەستوور و بەرنامەیێن خوە، ھەلوەست و بریارێن خوە راگھینن و ل گۆر وێ تەڤگەرێن نوو خولقینین یان یێن ھەیی خورت بکن.
ل باکورێ کوردستانێ چ دەما ژ بۆنا ئازادی و سەرخوەبوونا وێ سەرھلدان، بەرخوەدان و شۆرەش پێک ھاتبە. ھندەک سەرۆک عەشیر و دەولەمەندێن کوردان تم جھێن خوە ل با داگیرکەران گرتبوون، ئالکاریا وان کربوو دا کو بەرخوەدانا ژ بۆنا کوردستانەکا ئازاد و سەربخوە تێک بچیت یان تێک ببن و ھەر وەھا ژی بوو.
ژ بۆنا ڤێیە کو ھەبوونا ھندەک عەشیرێن کوردی یێن کو ل با دژمن جھێ خوە گرتبوون ببوون سەدەما تێکبرنا شۆرەشێن کو دەستپێکربوون. یا راستی ژ کوردان پێڤە چ کەس نەشێنە کوردان. لۆما پێشیێن مە گۆتنە؛ “کورمێ دارێ نە ژ دارێ بت، نکارە ب دارێ.”
ڤێ رەوشێ ھەتا تێکچوونا سۆرەشێ ل دێرسیمێ بەردەوام کر. ژێ و پێڤە داگیرکەرێن ترک ب سایا ھندەک عەشیرێن خوەفرۆش ب سەر کەتن. لێ پشتی ترکان ئەڤ سەرکەتن ب دەست خستن، ڤێ جارێ ژی دەست ئاڤێتن عەشیرێن کو ئالیکاریا وان کربوون. یێن دەستێن وان ژی کەتبوون خوینا برایێ وان. ھندەک کۆچبەری ناڤا ترکان کرن و گەلەک ژ وان دانە کوشتن. کوشتن و گۆتن؛ “کەسێن ب کێری خوە نەهێن چ جاران ب کێری مە ناهێن.”
پشتی تێکچوونا شۆرەشا دێرسیمێ، باکورێ کوردستانێ ب تەمامی کەتە، بێدەنگیەکا کوور. ژ بەر کو کورد ئێدی ژ کوشتن، وێرانکرن و کۆچبەریێ ترسیان، لۆما ژی خوە بێ دەنگ کرن.
پشتی سالێن 1960 ب خوەندنا ھندەک کوردێن گەنج کو ل باژارێن ترکان یێن مەزن دخوەندن و دەنگێ شۆرەشا ئیلۆنا 1961ێ یا ب سەرۆکاتیا بارزانیێ نەمر و ب سەرپەرەشتیا پەدەکێ دەستپێکربوو، ژ نوو دا ل دۆزا خوە و یا گەلێ خوە ھایژێ بوون. ڤێ ھایژێبوونێ ھێدی ھێدی کورد ژ وێ خەوا مرنێ و بێدەنگیێ هشیار کرن.
دەما کو ھێدی ھێدی تەڤگەرێ د ناڤا گەنج و خوەندەکارێن کورد، ل باکورێ کوردستانێ دەستپێ کری. پشتی سالێن 1970 ئێدی ژ لایێ ئاقلمەندێن ترکان ڤە پر ب زەلالی ھات دیتن و زانین کو دێ کورد ژ نوو دە دۆزا گەلێ خوە یا ئازادی و سەرخوەبوونێ بکن.
پشتی کو تەڤگەرا گەنج و خوەندەکاران خورت بووی، داگیرکەران رەوش فێم کرن. فێمکرن کو ئێدی ئەو نکارن رێگریێ ل سەرھلدان و بەرخوەدانێن کوردان بکەن.
چ کرن؟
ئاھا یا گرنگ کو دڤێت ئەم ھەمی کوردێن ژ خوە رە دبێژین “ئەم کورد و کوردستانی نە” ل سەر ڤێ و د وارەکی پر ئالی دە بفکرن کو ئەم بکاربن ڤێ فێم بکن.
ترکان ئێدی ل باکورێ کوردستانێ نەما دکاریبوون، ھندەک عەشیران بکشینن ئالیێ خوە دا کو وەکە زەمانێ بەرێ ب سایا وان دیسا تەڤگەر و سەرھلدانێن کوردان ب دەستێ ھندەک کوردان بتەمرینن. بێدەنگ بکن یان تونە بکن.
دیتن کو رۆژ ب رۆژ تەڤگەرێن کورد یێن وەلاتپارێز گەش و خورت دبوون، ئێدی خوە دکرن پارتی و پارتیێن خوە دامەزراندن دا کو ب رێڤەبریا وان تەکۆشینەکا نوو بێ دەستپێکرن. ژ بۆنا کوردان خوە گهاندبا قۆناغا سەرھلدانێ، دڤێت بەرێ خوەندبا و زانا ببانا. شەرت و مەرجێن شۆرەشەکا نوو دانابا، دا کو ڤێ جارێ تێک نەچووبا.ن
ئاھا تام د ڤێ حازریێ دە، ترک گھشتن وێ باوەری کو دێ ڤێ جارێ نکاربن ب سایا ھندەک عەشیران پێشی ل تەڤگەرا جوانان بگرن. ژ بەر ڤێ دەست ب ئاڤاکرنا پارتیەکا ب ناڤێ خوە کورد و کوردستانێ کرن. کرن دا کو ب سایا ڤێ کوردان بکشینن ناڤا خوە و وێ داخوازا خوە یا تێکبرنا تەڤگەرا کورد پێک بینن. لۆما ب ناڤێ پارتیا کارکەرێن کوردستانێ. واتە پەکەکێ پارتیەک دامەزراندن. سەرۆکاتیا وێ ژی دانە زەلامەکی خوە ب ناڤێ عەڤدللا ئۆجالانێ کو تم دبێژە دایکا من ترکە.
ژ پەکەکێ رە دەستوور و بەرنامەیەکا ل گۆر دل و داخوازێن کوردان ئامادە کرن. ب سروود و داخوازن مەزن ئەو ژی خستن ناڤا تەڤگەرا کوردێن باکورێ کوردستانێ. بێ کو شەرت و مەرجێن شۆرەشێ پێک بینن وان ب پەکەکێ قاشۆ شۆرەشەک دا دەستپێکرن.
ئارمانج و ھەدەفا داگیرکەران ئەو بوو کو ڤێ جارێ ژی ب سایا پارتیەکا ل سەر ناڤێ کوردان، لێ ژ بۆنا تێکبرنا تەڤگەرا کوردستانیان و ھەمی ھێژاییێن وێ تێک ببن، دامەزراندن. ھەر ئەڤە کرن و د گەلەک واران دە ب سەر ژی کەتن.
ژ رۆژا پەکەکە دەرکەت و ھەتا ئیرۆ، کارێ خوە ل گۆر وێ دەستوور و بەرنامەیا ترکان ژ وان رە ئامادە کربوو، پێک ئانین و تینن.
ژ نھا پێڤە ئەز دێ ھەول بدم و بەحسا کریار و بوویەرێن پەکەکەیا ژ بۆنا تونەبوونا کوردان هاتی دا،ەزراندن، بکم ئانکو بنڤیسینم. دڤێت ھەر کورد ژ نوو دە ل سەر دیرۆکا پەکەکێ راوەستن. ئەڤ پارتی چاوا و ل سەر چ ئەساسی ھاتبوو دامەزراندنێ، ببینن. ھەر چقاسی نھا زەلال ژی بوویە لێ دڤێت کورد دیسا ل دیرۆک و دامەزراندنا پەکەکێ ڤەگەرن وێ باش بخوینن و فێر ببن.
ببینن و بزانبن کو پەکەکە ھێژ ژی کارێ خوە یێ ژ بۆنا ژناڤبرنا کوردان، وێرانیا وەلاتێ کوردان و گوھەراندنا مەژی و ئەردنیگاریا کوردان، بەردەوام دکە.
ژ بەر ڤێ ژی ھێدی ھێدی کەمالیزم ل جەم کوردێن خوە شرین کرن و دا قەبوولکرنێ. ل گۆر وێ ئایدۆلۆژیا کەمالیزمێ ھندەک ژ کوردێن خوە کرن کادرۆیێن ئەساسی و خستن ناڤا کوردان دا کو تەڤگەرەکا کورد و کوردستانێ چێ نەبە، یان دەرنەکەڤە…
(وێ بدۆمە)
