76 سالیا رۆژبوونا عه‌ڤدللا ئۆجالان (3)
سمکۆ عەبدولعەزیزی
هنەک دەم د دیرۆکێ دە نە ب تەنێ رێبەران دیار دکن، بەلکو ئەو دەم کووراهیا جوداهیا د ناڤبەرا گۆتن و کریاران دە دیار دکن.
ب سەدان هەزار کوردان ژ عەڤدلللا رە گۆتن، “تو رێبەرێ گەلێ کوردی، تو دەنگی چیایێن کوردستانێیی، تو سێبەرا جانگۆریێن کوردستانێیی، بێی تە ژیان نابە و هتد…”، دەما عەڤدللا هاتیە دەستەسەرکرن د بالەفرێ دە دەست گرێدایی هاتی دیتن، هەر کەس پێ هێرس بوو، رۆندک باراندن، ژ بەر کو ت کوردەکی نەدخوەست یەک ژ رێبەرێن کوردان ب ڤی ئاوا ب زەلیلی ببینە، ل مالا هەر کوردەکی بەهی هات دانان، لێ بەلێ هێژان ئەڤ بەهی ب داوی نەبووی، مە دیت کو عەڤدللا د بالافرێ دە دبێژە، “دایکا من ترکە، ئەز ژ بۆی خزمەتکرنا دەولەتا خوە “ترکیێ” ئامادە مە” پشترە ژی د دادگەها ترکیێ دە گۆت، “ئەز لێبۆرینێ ژ داییکێن لەشکەرێن کو ب دەستێ مە هاتنە شەهیدکرن دخوازم.”
ئەڤ گۆتنێن عەڤدللا بەرەڤاژی وێ یەکێ بوو یا کوردان ژ وی چاڤەرێ دکر، هەر کەس وسا دفکری کو دێ عەڤدللا ژ دەولەتا ترک رە ببێژە، “بەرخوەدان ژییانە، دێ بەحسا جانگۆریێن کوردستانێ بکە، دێ بەحسا گوندێن کوردستانێ یێن ب دەستێ دەولەتا ترک هاتینە خەراب کرن و شەوتاندن بکە، دێ بەحسا جینۆسایدێن ب دەستێ دەولەتا کورد ل دژی کوردان هاتنە ئەنجامدایین بکە و دێ داخوازا لێبۆرینێ ژ داییکێن کورد بکە کو نەکاری ب خوینا زارۆکێن وان ت تشتی ژ کوردان رە ب دەست بخە.”
دەستەسەرکرنا ئۆجالان نە ب تەنێ داوییا کەسەکی بوو، ئەڤ دەستپێکا ژناڤچوونا تەڤ سلۆگانێن شۆرەشگەری یێن پەکەکێ و خویا بوونا دەرەوێن ڤێ پارتیێ و سەرۆکێ وێ بوو.
گۆتنێن ئۆجالان یێن د بالافرێ دە بوون سەدەما ئەشکەرا بوونا روویێ راست یێ وی و پارتیا وی، باوەریا گەل ب دۆزا نەتەوی لاواز بوو، لێ ئۆجالان و پارتیا خوە ب ڤێ یەکێ رازی نەبوون، پشترە ژی تەڤ هەولێن خوە دان کو نەتەوی بوونێ ل بەر چاڤێن گەل رەش بکن و وەکە کەڤنەشۆپی بدن بەرچاڤکرن، هەیانی رادەیەکی ژی بسەرکەتن، ئەڤ بوو سەدەم کو نها هونەرمەندەک کورد مینا دیار دێرسم وەرە و پڕ ب روو قاییمی ل سەر کەنالێن تەلەفزیۆنێ بقیرە و ببێژە، “نەتەویبوون هزرەک گەمارە و کەڤنەشۆپییە.”
عەڤدللا ب ڤێ یەکێ ژی رازی نەبوو، پشترە د زیندانێ دە، دەما ب یەک ژ رایەدارێن ئەمنی یێن ترکیەیێ رە دپەیڤی و وی رایەداری ب نهێنی ئاخافتنێن عەڤدللا تۆمار کری، روویێ وی یێ رەش پێتر خویا بوو، دەما گۆتی، «نها گه‌ل نه‌فره‌تان ل «بارزانی – تاله‌بانی» یان دکه‌ن. ئەز باش دزانم، کو گەل په‌یوه‌ندییه‌كا ئاوارتە نیشا یێن مە «په‌كه‌كێ» ددەت. هەگەر هوون «ترک» پیچەکێ هاریكاریێ بده‌نه یێن مە دێ وان «بارزانی – تاله‌بانی» ژ مه‌یدانێ راكه‌ین و پشتی دەمەکێ كێم دێ ئەڤ جه‌ماوه‌ره ب تەمامی دێ بیته لاینگرێ مە «په‌كه‌كێ – ترکیێ». ئەڤه بوویەرەکا دیرۆکی یە، و ل گۆری من دڤێت ئەو «پلان» گه‌له‌ك ڤەشارتی بمینیت. ل ڤێرێ ب پیچەکا پشتگرییا وە «ترک» دێ هەر تشت چارەسەر ببیت، به‌رێ خوه بده‌نێ، ئەز نەبەحسا پاره‌ی و چەکان دکه‌م، تنێ هاریكاریێن بچووك ژ وە دخوازم. نە هەوجەیە کو هوون «ترک» ڤان بارزانییان، تالەبانییان ب هێز بکه‌ن. هێزا بارزانی و تالەبانی بچووک نەبینن، هێزێن مەزن ل پشت وان هەنە. هوون باوەر نەکه‌ن کو ئەو ئالیگرێن ترکیێ نە. گاڤا ئەم ب هەڤ را ب پرەنسیپ كار بكه‌ین ئەم «په‌كه‌كه – ترک» دێ ب سەر بکەڤین. ئەم ناهێلین ئەو نەفەسێ بستینن و ئەم دێ وان ب ترکیێ ڤە گرێ بده‌ین. ژ بۆ ڤێ ژی من «پلانا هەولێرێ» پێشنیار کر. دەرفەتێ بده‌نه مە کو ئەم ل گه‌ل هندەک ترکمەنان كار بكه‌ین، دێ ئەو وەک کووچکان ب وە ڤە هێنه گرێدان».
بەلێ، ئۆجالان ژ بەر کو مرۆڤەک ترسۆنەکە، ب ڤان ئاخاڤتنان خوەست خوە بپارێزە کو نەیێ سێدارەدان.
پێش کو ئۆجالان وەرە دەستەسەرکرن، و هەڤدەم لگەل دەستەسەرکرنا وی ژی ب سەدان کورد د زیندانێن ترکیەیێ دە بوون، لێ بەرەڤاژی ئۆجالان کرن، تەڤی ئیشکەنجەیێن گرانل لێ وان ل بەر خوە دان و وەکە ئۆجالان نەکرن، ئەو ب ت ئاوا ئامادەنەبوون، ئیتیرافێ ل سەر رێهەڤالێن خوە بکن. وان لەهەنگان مرن هلبژارت، لێ رازی نەبوون ئیخانەتێ بکن.
ب ڤان هەولوەستان دو تشت خویا دبن، ئەو ژی ئەڤن کو، رێبەرێ پەکەکێ ژ بۆی پاراستنا خوە دەست ژ کوردبوونا خوە بەردا و شاگردێن وی هەر تشت قوربانی کوردبوونێ کر، تشتا هەرە ب ئێش د ڤێ یەکێ دە ئەڤە کو چاپەمەنیا پەکەکێ ڤێ ترسۆنەکیا رێبەرێ خوە ڤەدشێرە و دخوازە ئیخانەتا رێبەرێ خوە وەکە فەلسەفە و بەرخوەدانەکا مۆدەرن ب کوردان بدە قەبوولکرن.
پەکەکێ د مەدییا خوە دە زیندانا ئیمرالیێ وەکە کارخانەیا بەرهەمانینا رامان و فەلسەفەیا نوو ددە دیارکرن. لێ بەلێ دەما مرۆڤ ڤان رامانا دخوینە و شیرۆڤە دکە، دیار دبە کو ئەڤ رامان نە ژ بۆی خزمەتا پرسگرێکا کوردی و پرسێن نەتەوی هاتنە بکارئانین، بەلکو ژ بۆی ژناڤبرنا پرسگرێکا کوردی و هزرا نەتەوی یا کوردانە.
پرتووکێن کو ئۆجالان ل ئیمرالیێ نڤیساندنە، شیرۆڤەیەکە نوو یە ژ بۆی چارەسەرکرنا پرسگرێکا کوردان ل گۆر حەزا ئۆجالان و دەولەتا ترک، لێ ئەڤ چارەسەری نە ل گۆر ئارمانجا وان جانگۆرییانە کو خوینا خوە ژ بۆی کوردستانێ کری قوربانی.
گرەڤا ئیمرالیێ ل شوونا ببە زیندانەک ژ بۆی ئۆجالان، بوویە سەنتەرێ بریاردانا ل سەر پرسگرێکا کورد ژ ئالیێ دەولەتا کوور یا ترکیەیێ ڤە، هەر تشتێ کو دەولەتا کوور یا ترکیەیێ دخوازە ژ ئۆجالان رە دبێژە، ئەو ژی ڤێ خواستەکا ترکان ل بەر کوردان شرین دکە و ب رێیا پارتیا خوە ب وان ددە باهوەرکرن کو تشتەکی باشە.
دەما ئەڤ پرتووک کەتین بەر دەستێ کوردان، وان دیرۆک و تەکۆشینا خوە د ناڤ دە نەدیت، کوردان خوە د ناڤا وان پرتووکان دە وەکە بێگانە دیت، هەر تشتێ تێ دە هاتی نڤیساندن بەرەڤاژی ئارمانج و داخوازا گەلێ کورد بوو، ئۆجالان ب رێیا ڤان پرتووکان بەرێ کوردان ژ رزگارکرنا کوردستانێ دا رزگارکرنا خوە، مەژیکا وان تەڤلیهەڤ کر، ب ئاوایەکی کو نها ل شۆنا سلۆگانا “بژی کوردستان، ئالیگرێن پەکەکێ ب تایبەت ل باکورێ کوردستانێ دبێژە، بژی سەرۆک ئاپۆ”، ل شۆنا ببێژن، “بێی کوردستان ژیان نابە، دبێژن، بێی سەرۆک ژیان نابە”، بەلێ، ئۆجالان مەژیکێ کوردان ب ڤان پرتووکان تەڤلی هەڤ کریە.
بەلێ، د نها دە تشتا هەری خەتەر ل سەر کوردان ئەو هزرە یا کو عەڤدللا تێ دە ئالیگرێن خوە زیندانی کرین.
