جه‌میل بایك و خوە راده‌ستكرن «1»

بایک داخویانیێن کو لگەل گۆتنێن ئۆجالان ناگونجن ددە

سمکۆ عەبدولعەزیز

د 19ێ تیرمەها 2025ان دە، جەمیل بایک هەڤسەرۆکێ کۆنسەیا رێڤەبەرا کەجەکێ بەشداری بەرنامەیەکە ستێرک تیڤیێ بوویە و ب درێژاهی ل سەر مژارا تەسلیمبوونا پەکەکێ و تێگەهێ عەڤدللا ئۆجالان نرخاندن کریە، ئەڤ هەڤدیتن د پڕانییا چاپەمەنیا پەکەکێ دە هات وەشاندن. ئەزێ د ڤێ نڤیسێ دە هەول بدم خاندنەکە رەخنەیی ل سەر نەرینێن بایک بەرچاڤ بکم.

تەڤ هەولدان ژ بۆی داهینانەکە ئازادە، ب ڤی ئاوا جەمیل بایک ژدایکبوونا عەڤدللا ئۆجالان پیرۆز دکە. لێ نە وەک کەسەکی رێڤەبەر کو خوەدی پرۆژەیەکە فکری بە، یانژی راستی یان نەراستی ل جەم وی هەبە، بەلکو وەکە بوونەوەرەکی ژ دەرڤەی خوەزایێ کو ژ نەبوونێ پەیدا بوویە. هەگەر مرۆڤ ب رۆکەش خواندنەکێ ژ گۆتنێن وی رە بکە، وێ ژ مرۆڤی رە خویا ببە کو ئەو بیرەوەریێن شۆرەشگەری بەرچاڤ دکە. لێ بەلێ هەگەر مرۆڤ ب ئاوایەکی کوور خوەندنێ ژ بۆی هەڤدیتنا وی بکە، وێ مرۆڤ بکەڤە هەمبەر گۆتارەکە ئایینی و سیاسی، د ڤێ گۆتارێ دە سیاسەت ژ ناڤەرۆکا خوە تێ شۆشتن، تێکلیێن د نێڤبەرا گەل و رێڤەبەران دە دبە تێکەلیەکە کۆلەتی یا هلبژارتی، دڤێ بێ زانین کو فیلسۆفێ جیهانی «ئەتیان دۆلا بۆسیە» ب درێژاهی ل سەر ڤێ مژارێ ئاخافتیە و گۆتیە، “داهێنان ل سەر بنەمایێن ئەخلاقی و فەلسەفی ئازادییا راستەقینە دروست ناکە.”

جەمیل بایک دبێژە،  هەر دەستکەفتیەک مە ب رێیا رێبەر ئاپۆ ب دەست خستیە.

ئەڤ نە گۆتنەکە نۆرمالە، بەلکو ئەڤ پاشگوهکرنا دیرۆک و کەدا مللەتەکێ یە، ل گۆری ڤێ ئاخافتنا جەمیل بایک، گەلێ کورد ت جاری بەشداری شۆرەشان نەبوویە، بەلکو گەل لاشەیەکە کو ب جانێ ئۆجالان رابوویە سەر لنگان، ئانکو گەلێ بێی رێبەر وەکە لاشەیەکی بێ جانە، ئەڤ وێنەیێ فەلسەفی زێدەتر وەکە وێنەیەکی مەسیعێ تێ بەرچاڤ نە وەک تێگەهەکی سیاسی، ئۆجالان وەکە رزگارکەر تێ وێنەکرن و گەل وەکە نەتەوەیەک بەرزەبوویی کو نایێ رزگارکرن گەر ب هزرا تاکەکسەی نەیێ رزگارکرن.

ئەڤ تێگەهە ب خوە ل دژی هزر و بیرێن شۆرەشگەری و ئازادیخوازی یێن راستەقینەیە، ژ بەر کو هزرێن شۆرەشگەری و ئازادیخوازی هەر تم گەل دکن چاڤکانیا دەستهلاتا هزری.

جەمیل بایک هەر وەها دبێژە، زیندانکرنا ئۆجالانی نەبوویە سەدەما لاوازبوونا تێکلیێن د ناڤبەرا وی و پەکەکێ دە بەلکو بوویە سەدەما بهێزبوونا پەیوەندیێن د ناڤبەرا وان دە.

دبە ئەڤ گۆتن زێدەتر ژ گۆتنەکە پشتگیریکرنێ بچە، لێ بەلێ ژ ئالیێ فەلسەفی دە دبە سەدەما نیگەرانیێ کو هەر چ قاس رێبەر وەرە دوورکرن وێ زێدەتر ئامادە بە، ئانکو هەر چ قاس ل مەیدانێ نەبە زێدەتر شەرعیەتێ ب دەست دخە، د ڤی تێگەهی دە ئەم ناکەڤن همبەر دیاردەیەکە سیاسی، بەلکو ئەم دکەڤن بەرامبەر ئایینەک روحی دە، دیتنا ئازار و نەخوەشییان دبن بەلگەیێن هەبوونا خوەدێ، ئەڤ فەلسەفە زیدەتر د ناڤا ئۆلێن ئاسیمانی دە تێ بەرجەستەکرن.

د ڤڕ دە جودابوون نابە هەلگرێ رەخنەیێ بەلکو دبە پیرۆزی و زیندان دبە جهێ سەرەدەریێ د گەل دا و راستی ل ور سەرهلددە.

جەمیل بایک بانگەشەیا وێ یەکێ دکە کو رەخنە بنەمایا سەرکەیە د ناڤا پەکەکێ دە، لێ بەلێ ت میناکەکە راستەقینە یا ل دژی فکر و رامانێن ئۆجالان بەرجاڤ ناکە، بەرەڤاژی، جەمیل بایک رێبەرێ خوە وسا بەرچاڤ دکە کو ژ هەر “گومان، دیرۆک، جەرباندنەکێ” مەزنترە، بایک ب شانازیڤە دبێژە کو ئۆجالان وان رەخنە دکە، لێ ب ت ئاوا نابە ئەو ئۆجالان رەخنە بکن، ئەڤ تێگەهە ناکەڤە ناڤا بزاڤەکە ئیدۆلۆژیک، بەلکو دکەڤە ناڤا بزاڤەکە گوهداریکرنێ. رەخنە د ناڤا پەکەکێ دە ژ بۆی نووکرنا دلسۆزییا ژ پارتیێ و ئۆجالان رە یە نە ژ بۆی دوبارە هزرکرن و نووکرنێ.

پوستێن ھەمان بەش