پژاکێ پشتی 7 سالان کارمەندێ خوە ئیقبال مورادی یێ کو ژ ئالیێ ئیرانێ ڤە ھاتبوو کوشتن ب بیر ئانی. گەلۆ پەکەکە سیاسەتا خوە یا ل ھەمبەر ئیرانێ دگوھەرە؟

پژاکێ پشتی 7 سالان کارمەندێ خوە ئیقبال مورادی یێ کو ژ ئالیێ ئیرانێ ڤە ھاتبوو کوشتن ب بیر ئانی. گەلۆ پەکەکە سیاسەتا خوە یا ل ھەمبەر ئیرانێ دگوھەرە؟

ئیقبال مورادی، وەلاتپارێزەکی کوردێ ژ رۆژھلاتێ کوردستانێ، د شەڤا 17ێ تیرمەھا 2018ێ دە ل ناڤچەیا پێنجوین یا سلێمانیێ ژ ئالیێ دەولەتا ئیرانێ ڤە ھاتبو قەتلکرن. جەنازەیێ مورادی د 18ێ گولانێ دە ھاتیە دیتن. پەکەکێ و رێخستنا رۆژھلاتێ کوردستانێ پژاکێ راپۆرەک کورت ل سەر رۆژا یەکەما کوشتنا مورادی وەشاندن، لێ پشترە قەت بەحسا ڤێ مژارێ نەکر. لێبەلێ، د سالا 2025ێ دە، 7 سالان پشتی کوشتنا مورادی، پژاکێ مورادی ب بیر ئانی و پەیامەکا بیرئانینێ وەشاند. پەیاما پژاکێ یا د 17ێ گولانێ دە وھا بوو: “د 17ێ تیرمەھا 2018ێ دە، ھێزێن کرێکری یێن رەژیما ئیرانێ ب ئاوایەکی ھۆڤانە و خیانەتکاری ھەڤرێیێ مە بەرپرسێ کۆمەلەیا مافێن مرۆڤان یا کوردستانێ، وەلاتپارێز و دۆستێ پارتیا مە ئیقبال مورادی، کوشت. جارەکا دن، ل سەر ناڤێ ھەڤسەرۆکاتیا مە، ھەڤالێن مە، ھەموو دۆستێن مە و گەلێ مەیێ وەلاتپارێز، ئەم ڤێ ئێریشێ ب توندی شەرمەزار دکن.”

ژ بلی پژاکێ، دەزگەهێن مەدیایی یێن پەکەکێ، ب تایبەتی دەزگەهێن وان یێن ئینگلیزی و ترکی دۆسیەیا ئیقبال مورادی ڤاکرنە و وەکە مژارەکە گەرم ل سەر کار دکن. ئەڤ یەک پرسەکێ دەردخە هۆلێ: گەلۆ سیاسەتا پەکەکێ یا ل هەمبەر ئیرانێ دهێتە گوهەرین؟

بوویەرا ئیقبال مورادی چیە؟

مورادی، ژ باژارێ مەریوان یێ رۆژھلاتێ کوردستانێ یە، خوەدی دیرۆکەکا تەکۆشینێ بوو و لەشکەرەکی پلەبلندێ پێشمەرگە بوو. پشتی سالێن 2000ێ، ئەو لگەل پەکەکێ وەکی ئەندامەکی چەکدارێ یێ پژاکێ ل ھەرێما مەریوان دخەبتی. مورادی، کو د سالا 2005ێ دە ل باژارێ پێنجوین یێ ھەرێما کوردستانێ ب جھ ببوو، ھەم ب قاچاخچیتیا ل سەر سینۆر و ھەم ژی ب نوونەرێ پژاک و پەکەکێ د ھات ناسین.

ھەر وھا تێ راگھاندن کو ئیقبال مورادی لگەل پژاکێ، ب تایبەتی پشتی کو پژاک و پەکەکێ د شەرێ قەندیلێ یێ 2011 دە لووتکەیێن خوە یێن قەندیلێ رادەستی ئیرانێ کرن، تەنگەزاری دیتیە و ھەلوەستا پژاکێ یا ل ھەمبەر ئیرانێ رەخنە کریە.

مورادی دیار کر کو ئەو ئاگربەستا پژاکێ یا لگەل ئیرانێ خەلەت دبینە و پشترە لگەل پژاکێ تەنگەزاری دیتیە و ھەتا ھەول دایە کو تێکلیێن خوە یێن رێخستنی قوت بکە.

تێ راگھاندن کو ژ بەر ھەلوەستا مورادی، ئەو ژ جڤینێن پێنجوین یێن پژاکێ ھاتیە دەرخستن و ژ ئالیێ پژاکێ ڤە گەف لێ ھاتنە کرن. تشتا بالکێش ئەوە کو د ھەمان دەمێ دە کو ئیقبال مورادی و مالباتا وی پژاک رەخنە دکر، ئیقبال مورادی ژ ئالیێ دەولەتا ئیرانێ ڤە ھاتیە قەتلکرن. چەند مەھ شووندا، کورێ ئیقبال مورادی، زانیار مورادی، و برازایێ وی، لۆقمان مورادی، د 7ێ ئیلۆنا 2018 دە ھاتنە سێدارەدان. سەردەما کو ئەڤ ھەموو بوویەر قەومین، ئەو سەردەم بوو کو بەرپرسێن پەکەکێ ل ئورمیێ و تەھرانێ دژیان و چەکدارێن پژاکێ لگەل یێن ئیرانێ د بارەگەهێن ئیرانێ دە د ناڤا ھەڤ دە دمان. باوەریەکە بەربەلاڤ ھەیە کو رەخنەیێن مالباتا مورادی یێن ل سەر پژاکێ د ئارمانجکرنا مالباتا مورادی دە خوەدی رۆلەکێ سەرەکی یە.

ژ بۆ دەمەک درێژ، ب تایبەت پشتی قەتلکرنا مورادی، پژاکێ د مەدیایا خوە دە بەحسا مالباتا ئیقبال مورادی نەکر. بیرئانینا ئیقبال مورادی یا ئیسال ژ ئالیێ مەدیایا پژاک و پەکەکێ ڤە، هەڤدەم بوو لگەل لگەل پەڤچوونێن ئیران-ئیسرایلێ کو ھەول دان دیسا داکەڤن قادێ. ئەڤ بیرئانین، خویایە کو ب ڤێ پێڤاژۆیا نوو ڤە گرێدایی یە.

تێکلیێن ئیرانێ و پەکەکێ بەر ب کو ڤە دچن؟

تێکلیێن د ناڤبەرا پەکەکێ و ئیرانێ دە بەر ب ئالییەکە نوو ڤە دچن. ژ نوو ڤە دیزاینکرنا پەکەکێ ژ ئالیێ ئۆجالان ڤە ل گۆری بەرژەوەندیێن دەولەتا ترکیەیێ، د ناڤبەرا ئیران و پەکەکێ دە بۆ سەبەبێ ئالۆزییان. پشتی سالا 2011ێ، پەکەکێ د پرۆژەیا ھیلالا شیعە یا دەولەتا ئیرانێ دە ل رۆژھلاتا ناڤین ھاتە ئەرکدارکرن و ل گۆری پۆلیتیکایێن ئیرانێ خوە ل سووریێ و باشوورێ کوردستانێ ب جھ کر.

رێخستنا رۆژھلاتێ کوردستانێ یا پەکەکێ، پژاک ژی ل گۆری پەیمانا ئیران و پەکەکێ ھاتە دیزاینکرن و ئاگربەستەک لگەل ئیرانێ راگھاند.

ژ وێ دەمێ ڤە، پژاک 1-2 کم دووری بارەگەھێن ئیرانێ ل دەڤەرێن وەکی قەندیل، پێنجوین و ئاسۆسێ ب جھ بوویە، ل سەر سینۆر ل گۆری بەرژەوەندیێن ئیرانێ تەڤدگەرە. پژاکێ رێ نەدایە کو چ رێخستنەکا دن یا کوردستانی نێزیکی سینۆری ببە و ل گەلەک دەڤەران ئێریشی پێشمەرگەیێن رۆژھلاتێ کوردستانێ کریە.

نھا، ب رەوشا گوھەری یا پەکەکێ ڤە گرێدایی، خویایە پەکەکە دبە کو پژاکێ ژی ژ نوو ڤە ئاکتیف بکە. تێ پێشبینی کرن پەکەکێ، کو خوە هلوەشاندیە، د سەردەما نوو دە گەلەک ئەندام و سەربازێن خوە د ناڤ پژاکێ دە ب جھ بکە.

پوستێن ھەمان بەش