سمكۆ عه‌بدولعه‌زیز
شیزۆفرینیا نەخوەشیەکە جدی یا مەژییە کو دبە سەدەما شیرۆڤەکرنا راستیێ ب ئاوایەکی نەئاسایی ژ ئالیێ مرۆڤان ڤە. یێن کو راستی ڤێ نەخوەشیێ تێن نزانن کا تشتێ کو ئەو ل دۆرا خوە دبینن، دبھیزن یان ژی هەست پێ دکن راستە یان تەنێ خەیالەکە کو ژ ھێلا مەژیێن وان ڤە ھاتیە ئافراندن.
عەڤدللا ئۆجالان د داوی پەیاما خوە دە دبێژە، “رۆژئاڤا هێلا سۆرە”. لێ مرۆڤ نزانە کا مەبەستا وی ل هێلا سۆر چییە، گەلۆ مەبەستا وی ئەوە کو رۆژئاڤا بەشەکە ژ دەولەتا سووریەیێ، یانژی مەبەستا وی ئەوە کو رۆژئاڤا بەشەکە نەڤەقەتیایی ژ کوردستانێیە؟
گەر ژ ئالیێ دیرۆکی و جڤاکی ل ڤان دو پرسان بنیرین، خویا دبە کو رۆژئاڤایێ بەشکی نەڤەقەتیایی یێ کوردستانێیە، لێ بەلێ گەر ل گۆر داخویانیێن ئۆجالان یێن د سالێن 1980-1990ێ لێ بنێرین، خویا دبە کو رۆژئاڤا بەشەکە ژ دەولەتا سووریەیێ و کورد کۆچبەری سووریەیێ بوونە. د ڤان دو تێگەهان دە، ئەم کورد کەتینە د نێڤبەرا نال و بزماران دە.
سازیێن چاپەمەنیێ یێن پەکەکێ ڤی تێگەهی ب نەرینەکە نەتەوی شیرۆڤە دکە و کریە مەرتالەک ژ بۆی پاراستنا خوە د ناڤا جڤاکا کوردی یا رۆژئاڤا دە. لێ بەلێ کەسێن بسپۆر د گۆتار و کارێن ئۆجالان دە بێی کو عەڤدللا وەکە پێغەمبەر ناس بکن، دبینن کو جارەکە دن ئۆجالان ڤیایە رۆژئاڤایێ کوردستانێ ژ بۆی پاراستنا بەرژەوەندیێن دەولەتا ترک، بفرۆشە، چەوا؟
ئەمێ ژ داویێ بەر ب دەستپێکێ ڤە بپەیڤن، ل داوی هەڤدیتنا د نێڤبەرا شاندا دەمێ و کاربەدەستێن دەولەتا ترکیەیێ لگەل ئۆجالان کو د 25ی نیسانا سالا 2025ێ دە هاتیە سازکرن، ئۆجالان دبێژە، “هەسەدە کەتیە بن باندۆرا ئیسرائیلێ دە و دڤێ ئەم هەسەدێ ژ دەستێ ئیسرائیلێ دەرخن.” ئەڤ نەرین هەمان نەرینا دەولەتا ترکە لسەر هەسەدێ.
هەر وەها د سالێن هەشتیان دە هەیانی سالێن نۆتان، نەرینا ئۆجالان دەربارا رۆژئاڤایێ کوردستانێ ب تەمامی وەکە نەرینا رەژێما سووریەیێ بوو و دگۆ، “ت جیەک ب ناڤێ کوردستانا رۆژئاڤا تونەیە.”
ل داوییا سالا 1980ێ ئۆجالان ژ ترکیەیێ دەرباسی دیمەشقێ دبە، ل ور لهەڤهاتنەکێ لگەل رەژێما سووریەیێ دکە. د ڤێ لهەڤهاتنێ دە رەژێما ئەسەد رێ ب ئۆجالان ددە کو د ناڤا خاکا سووریەیێ دە کامپەکە لەشکەری و سیاسی ل دۆلا بیقاع ئاڤا بکە، سووریە پشتگیریا لۆژەستیک و سیاسی ددە ئۆجالان، ل هەمبەر ڤێ یەکێ ژی پێویست بوو ئۆجالان خەباتا سیاسی یا کوردان ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ ژناڤ ببە و تەڤ جوانێن خەباتکار یێن رۆژئاڤایێ کوردستانی ب ناڤێ دەولەتا مەزن یا کوردستانێ کێشی ناڤا پارتییا خوە بکە و بەر ب دەرڤەی سووریەیێ ببە داکو ل ور وەرن کوشتن و رێ ب ت هیزەکە دن یا سیاسی یا کوردستانی نەیێ دان ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ بخەبتە. ئەڤ لهەڤهاتن بۆ دەما نیزی 20 سالان بەردەوام بوو و هەیانی رادەیەکی بسەرکەت. ئانکۆ کارتا پرسگرێکا کوردی ل سووریەیێ بوو کارتەکە بازرگانیێ نە وەک پرۆژەیەکە رزگاریخوازیێ.
ئەم هەموو دزانن کو کورد ل سووریەیێ راستی مەزنترین کارەسات هاتنە و ژ بچووکترین ماف هاتنە بێپارکرن، د سەرژمێرییا سالا 1962ێ دە کو ل سووریەیێ هات ئەنجامدایین 200 هەزار کورد بێی ناسنامە بوون، زمانێ کوردی ژ وان هاتبوو قەدەغەکرن و بیردانکا جڤاکی هاتبوو ژناڤبرن و گۆتنێن سیاسی ژی ل وان هاتبوون قەدەغەکرن.
گەر ئەم ب هۆرگلی و ب هشەکە ڤەکری شیرۆڤەکرنێ ژ بۆی ئەزموونا عەڤدللا ئۆجالان ل سووریەیێ بکن، وێ ژ بۆی مە ئەشکەرە ببە کو عەڤدللا ت رۆلەک نەبوویە د گەشەکرنا هشیارییا سیاسی و رزگاربوون و بلندکرنا هەستا نەتەوی ل جەم جوانێن کورد ل رۆژئاڤایێ کوردستانی ل دژی رەژێما سووریەیێ، بەلکو بەرەڤاژی ڤێ یەکێ پرسگرێکا کوردی ل سووریەیێ کریە قوربانیا هەڤرکیێن بەرژەوەندیێن دەولەتێن دەردۆر و خەباتا سیاسی یا کوردی ل سووریەیێ سەکناندیە و ب رێیا سەردابرنا ب هەزاران جوانێن کورد یێن رۆژئاڤا کوردستانێ ژ بۆی دەڤەی سووریەیێ ئەو خستنە ناڤا شەرەکی بێ داوی و بێی ئەنجام، سەرەرایی وێ یەکێ کو گوندێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ بەردەوام هاتنە شەوتاندن و تەعریبکرن.
هێلا سۆر یا کو ئۆجالان ل ڤێ داویێ باس کری نابە گەشتەکە ئازادیێ ل گۆر تێگەها هیگل، بەلکو دبە تێکچوونەکە نوو ژ بۆی دوبارە دەستخستنا دەستهلاتێ ل سووریەیێ ب رێێا گۆتنان، ئانکو گۆتنە و نە کریارە.
رەفتارەکە ئەخلاقی هەیە کو فیلسۆفێ جیهانی”کانت” تەکەزیێ ل سەر دکە، ئەو ژی ئەڤە کو سەرەدەریێ لگەل مرۆڤان بکە وەکە مرۆڤ خوە ب خوە، نە وەکە ئامووران.
عەڤدللا ئۆجالان سەرەدەریەکە نەتەوی لگەل پرسگرێکا کورد ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ نەکریە، بەلکو سەرەدەریەکە ئامووری کرییە، چەوا سەرەدەرییەکە ئامووری؟
ئۆجالان کاری پرسگرێکا کوردی ل سووریەیێ بکە رێیەکە تەکتیکی ژ بۆی پرۆژەیا خوە یا ل دژی ترکیەیێ، مافێن گەلێ کورد ل سووریەیێ کرن قوربانیێ بهێزبوونا تێکلیێن خوە لگەل رەژێما ئەسەد، ل ڤڕ ژی ئۆجالان ئەو بنەمایێ ئەخلاقی یێ کو “کانت” دبێژە، شکاند.
مەن ئەڤ هەلوەستێن ئۆجالان وەکە نەخوەشییا شیزۆفرینیا بناڤ کریە، لێ بەلێ “داریووش شایگان” ڤێ یەکێ وەکە هشیارییا شکەستی ب ناڤ دکە.
هشیارییا شکەستی ئەو هشیارییە یا کو بەردەوام د هەڤدژیێ دە، کەسێ کو راستی ڤێ یەکێ تێ بەردەوام ب داخویانیێن خوە یێن هەڤدژ ترس هەیە بەرهنگاری راستیێ ببە.
ئۆجالان ل دژی دەولەتا نەتەوی یە و هزرا نەتەویبوونێ وەکە هزرەکە کەڤنەشۆپی و نەزان ددە ناساندن، لێ بەلێ نەتەوەبوون هێلا سۆرە. ئەڤ ب خوە نابە دیالێکتەکە پێشکەتی بەلکو دبە زڤرۆکەکە بێ ئارمانج.
دیرۆکێ ئەم فێر کرینە کو هێلێن راستیێ ب پێنووسی و شکەستنا گۆتاران د زیندانان دە ناهین نڤیساندن، بەلکو ب فەداکاریێ و پاراستنا زمانی و بیردانکا جڤاکی دهێن نڤیساندن، ب تەنێ کوردێن راستەقینە یێن رۆژئاڤا ماف هەیە بریارێ ل سەر چارەنڤیسا خوە بدن نە کەسەکی دن کو د زندانێ دە یە و پێش نها گۆتیە “دایکا من ترکە، ئەزێ خزمەتا دەولەتا ترک بکم.” کەسەک کو ب ڤی ئااوا دفکرە نکارە چارەنڤیسا کوردێن رۆژئاڤا دیار بکە.
