ل گەل بھارا عەرەبی سیستەما سیاسی یا دامەزراندی ل رۆژھلاتا ناڤین کەفتە د ناڤ ئاژاوەیێ دە. کوردان ژ بۆ دەرکەتنا ژ ڤێ ئاژاوەیێ گەلەک کەد و قووربانی دان. خاکا کوردان ھات داگیرکرن، باژارێن مە ھاتن بۆمبەبارانکرن و ب ھەزاران مرۆڤێن مە ژ جھ و وارێن خوە کۆچبەر بوون.
د سالا 2024ێ دە، ھلوەشاندنا رەژیما ئەسەد ھەڤسەنگیا ھێزێ ل رۆژھلاتا ناڤین گوھەراند. شەرت و مەرج ئافرین کو رۆژئاڤا ژی مینا باشوورێ کوردستانێ بۆ ئاڤاکرنا دەستھلاتەکا کوردستانی هەول بدە. ڤان مەرجان رێ دان کو بھارا کوردی ب عەزەمەتا خوە یا مەزن ڤە دەرکەڤە ھۆلێ. و د ناڤەندا بھارا کوردی دە ئیرادەیەک ب بریار، تێکۆشینەک دەمدرێژ و رێبەریا دیرۆکی ھەیە: واتە سەرۆک مەسعوود بارزان ھەیە.
د سەرانسەرێ سالا 2025ێ دە، سەرۆک بارزانی گەلەک ھەولدانێن ئەشکەرە و ڤەشارتی ژ بۆ ئاڤاکرنا بھارا کوردی پێک ئانی، رۆژئاڤا خست ناڤەندا ڤان ھەمی ھەولدانان.
د 16ێ چلە دە، وی ئەڤ پێڤاژۆ ب پێشوازیکرنا مەزلووم عەبدی و شاندەیا رۆژئاڤایا پێ رە ل ھەولێرێ دەست پێ کر. ژ وێ دەمێ ڤە، سەرۆک بارزانی تێکۆشینەکا پرئالی ژ بۆ سووریەیەکا نەناڤەندی بێیی ئەسەد، ژ بۆ مسۆگەرکرنا دەستووری یا مافێن کوردان و ژ بۆ بەردەوامیا ھەبوونا ھەسەدێ وەکی لایەنەک ھەڤگرتی دا دەستپێکرن.
سەرۆک ھەموو تێکلی و دەستکەفتیێن دیپلۆماتیک یێن ئەشکەرە و ڤەشارتی یێن تەڤگەرا بارزانی ل رۆژھلاتا ناڤین ژ بۆ رۆژئاڤا سەفەربەر کرن.
وەک نموونە، داخویانیا سەرۆک بارزانی یا د بەرسڤا گەفێن عەشیرێن عەرەب یێن ل دژی رۆژئاڤا دەما گۆتی، “گەر ئەو ئێریشی رۆژئاڤا بکن، ئەز و پێشمەرگە دێ بچن قامیشلۆیێ. رۆژئاڤا دێ تو جاری ب تەنێ نەمینە” – یەک ژ ڤان پێگاڤان بوو. ھەر وھا دەریێ گەلەک تێکلیێن نوو ژ بۆ رۆژئاڤا ڤەکر.
ھەر وەھا ڤەخواندنا مەزلووم عەبدی بۆ فۆروما مێپس 2025ێ ل دوھۆکێ، بەرسڤەک بوو ژ بۆی وان لایەنێن سیاسی کو دخوەستن ئەحمەد شەرع پۆپولەر بکن و مەزلووم پاشگوھ بکە، وان دەرفەت دا مەزلووم کو بانگاوازییەکێ بدە جیھانێ. ئەڤ پێگاڤێن کو ژ بۆ رایا گشتی ڤەکری بوون، د راستیێ دە، پشتگریەک پر مەزنتر د کووراھیا دلێ خوە دە ھەبوو. گەر مەزلووم عەبدی و رێڤەبەریا رۆژئاڤا ئیرۆ ل ھەمبەر زەختێن ئۆجالان، دەولەتا ترک و چاڤکانیێن دن پاشڤە گاڤ ناهاڤێژن، ژ بەر وێ یەکێ یە کو ئەو دزانن سەرۆک بارزان ل پشت وانە.
حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ، ب دەستپێشخەریا سەرۆک بارزانی، نە تەنێ ژ بۆ رۆژئاڤا لێ د ھەمان دەمێ دە ژ بۆ کوردێن ل باکورێ کوردستانێ نەفەس بستینن د پێڤاژۆیا چارەسەرییێ دە، رۆلەکێ مەزن گێرا.
ھەر چەند د بن زەختەکا مەزن دە بوو ژی، تەڤگەرا بارزانی، ھێزا دامەزرینەرا ھەرێما کوردستانێ، و سەرۆکێ وێ سەرۆک مەسعوود بارزانی، دەریێ رێیەکا ھەڤپار یا سەرکەفتنێ ژ بۆ کوردان ڤەکر.
رەخمێ ئێریش و بێرێزییێن پەکەکێ ژی، ھەم راستەراست و ھەم ژی ب رێیا رۆژئاڤا، دیسا ژی وی ھەمی ھێزا خوە بوو سەرکەفتنا رۆژئاڤا تەرخانکر.
مەسەلا یەکیتیا کوردان، کو ب رێیا گۆتنێن پۆپوولەر، پەیڤێن تەئۆریک و ل سەر نڤیسێن گشتی ھاتیە نیقاشکرن، ژ ئالیێ سەرۆک بارزانی ڤە ب گاڤێن سادە، راستەراست و بریاردار ھاتیە بجیھانین.
سەدەما ھەموو ئێریشێن ل دژی سەرۆک بارزانی پشتی سەردانا وی یا بۆ جزیرا بۆتان ئەڤە کو سەرۆک بارزانی کلیلا یەکیتیا کوردان ڤەکر، ھەناسەک تازە دا رۆژئاڤا، پێشی ل پەرچقاندنا وێ گرت و دەریێ بھارا کوردان ڤەکر.
بەلێ، د سالا 2025ێ دە دەنگێ لنگێن بھارا کوردان ھات بھیستن، و ئەڤ هشیاربوونا ھەڤپار یا گەلێ کوردە، کو سەرۆک مەسعوود بارزانی پێشەنگیا وێ دکە.
