زیندانا ئامه‌دێ ژ بۆ باكورێ كوردستانێ بوو ده‌نگێ به‌رخوه‌دانێ

قاره‌مانییا زیندانا ئامەدێ بۆ باکورێ کوردستانێ بۆ دەنگێ بەرخودانێ، دەولەتا ترک دخواست ل زیندانا ئامەدێ کوڕ و کچێن کوردان تەسلیمی خۆ بکەت، ئەو ئەشکەنجە دان، ل بەر سارمایی و گەرمایێ هێلان، برسی کرن، مرۆڤ ب ئه‌شکەنجەدانێ ھاتنە کوشتن، لێ بەلێ زارۆکێن کوردستانێ سەرێ خوە نه‌چه‌ماندن.

ساکینە جانسز جارەکا ب تنێ ژی نەگۆتی ئاخ و پۆلیسێن ترکان دلخۆش نەکرن، مەزلووم دۆغان ژیانا خۆ ب دوماهی ئینا لێ تەسلیم نەبوو، ل 21 ئادارا 1982ێ ل زیندانا ئامەدێ ژبەرکو تەسلیم نەبوو ئەو برە ژۆرەکا زیندانێ و مەزلووم دۆغان ل وێرێ خۆ سێدارە دا و دوماهی ب ژیانا خۆ ئینا، پەیاما مازلووم دۆغان ئەڤە بوو: «مرن ھەیە لێ تەسلیم بوون نینە»، ئەڤ پەیامە بو نموونە ژ بۆ ھەڤالێن وی ژی.

کەمال پیر، سەرەرای وێ چەندێ کو گەنجەک ترک بوو، لێ بەلێ رەت کر کو مارشا دەولەتا ترکیێ یا کو دبێژیت: ئیستقلال بخوینیت و ب ھەڤالێن خۆ ڤە دەست ب مانگرتنێ ژ خوارنی کر، ل 15 تیرمەھا 1982ێ ئەو و کۆمەک ژ ھەڤالێن خۆ دەست ب رۆژییا مرنێ دکەن، پشتی 55 رۆژان مرنێ دەستپێکر، ل 2 ئیلۆنێ کەمال پیر مر، ل 12 ئیلۆنێ م.ھایر دورمووش مر و ل 15 ئیلۆنێ ئاکیف یلماز مر و هه‌روه‌ها ل 17 ئیلۆنێ ژی ئال چیچەکێ ژیانا خوە ژ دەست دا، ئەو برنە نەخۆشخانێ، لێ بەلێ وان دەرمان کرن قەبوول نەکرن.

خەیری دۆرمۆش یەک ژ وان رێڤەبەرێن سەرەکیێن په‌كه‌كێ بوو کو به‌ری گیانێ خۆ ژ بۆ کوردستانێ بکەته‌ قوربانی سەرەرایی وێ یەکێ کو قوربانییەکا مەزن ژ بۆ کوردستانێ دایە، لێ بەلێ دیسان خۆ ب قه‌ردارێ کوردستانێ دزانیت و گۆت: «ل سەر کێلیا گۆرێ من بنڤیسن قه‌ردارێ کوردستانێ مە»،بەرەڤاژی گۆتنا خەیری دۆرمۆش ئۆجالان داكو خۆ بپارێزیت دبێژیته‌ دەولەتا ترک «هه‌گەر ھوون من بکوژن، وی دەمی مرنا من دێ کەڤیتە د خزمەتا کوردان دا و وێ دەمی ھوون نه‌شێن به‌رسنگێ کوردان بگرن».

عه‌بدوللا ئۆجالان ل سەر به‌رخودانا ڤان قەھرەمانان ب ڤی رەنگی دئاخڤیت:

«ل زیندانێ خەبەر دهێت ل سالا 82ێ مەزلووم خۆ ژبەر ژیانەکا ب شەرەف ژبەر ژیانا پێشکەفتی، ژبەرکو دوژمن دخوازیت ژیانێ ب تەمامی بگریتە ناڤ دەستێن خۆ، به‌رخودانەکا قەهرەمانانە چێکر و خۆ شەهید کر، هین دزانن د رۆژا نەورۆزێ دا بریار دایە یەعنی دوژمن دخوازیت د کەساتییا وان دا ژیانێ نەهێلیت، ئیرادەیا وان تەسلیمی خۆ بکەت، ژبەر ڤێ چەندێ بریارا به‌رخودانێ دا، گۆت به‌رخودان ژیانە و خۆ شەهید کر، به‌رخودانەکا مەزنە، ئه‌ڤه‌‌ د دیرۆكێ ژی دا بریاره‌كا مەزنە.«

باشە ئۆجالان ل دووڤ رێیا ڤان چوو یان نە؟ ھەلبەت کو هەلوه‌ستێ ئۆجالان ل بەرانبەر دەولەتێ گەلەک جودا بوویە ژ هەلوه‌ستێ مه‌زلووم دۆغان، مازلووم گۆت: «ئەز نابمه‌ نموونە ژ بۆ کەسێن کو دخوازن تەسلیم ببن و دەولەت ل سەر من سیاسەتێ بکەت»، مازلوومی رەسەنی و سەربلندییا کوردان پاراست.

لێ بەلێ ئۆجالان دەمێ ھاتییە گرتن ھندەک ئاخفتنێن وەسا کرن کو هێز، وێرەکی و مۆرال دا دەولەتا ترکیێ کو ئەو دشێت کوردان ب نەرمی تەسیلم بکەت.

ئۆجالان د یەکەم ساتێن دەستەسەر کرنا خۆ دا بەره‌ڤاژی ڤان ئاخفتنێن خۆ د راوستیت ب رەنگەکێ وەسا کو مرۆڤ دشێت بێژیت چ جاران ئەڤ ئاخفتنێن ئۆجالان ل سەر هەڤال مەزلووم گۆتین، ژ دەڤێ ئۆجالان دەرنەکەتینە، ژبەرکو دو ئاخفتنێن گەلەک ژ هەڤ جودا نە.

ل گۆر گۆتنێن ئەندامێن ھێزا تایبەت یاکو عەبدوللا ئۆجالان دەستەسەر کری، ل رۆژا 15ێ شوباتێ ل پایتەختێ ولاتێ کینیا (نایرۆبی) پشتی کو ئۆجالان ل فرۆکه‌یێ سیار دکەن، ئەو د 60 سانیان دا هاتە كۆنترۆل كرن و بێ کارتێکرن ما، نە ب تنێ ئەڤە به‌لكو ئۆجالانی چ بەرخودانێن فیزیکی ژی نه‌كرن.

بۆچی بریارەک مەزنە؟! دوژمن دخوازیت تەمامەن د زیندانێ دا و دەرڤەی زیندانێ ژی دا هەر تشتی ب دوماهی بینیت، واتە ئەڤ حزبە د زیندانێ دا یە و هەڤال مەزلووم ژی، کو تەمسیلا ئایدۆلۆژی و سیاسەتا حزبێ و گەلی دکەت تەسلیم ببیت، حزب د زیندانێ دا یە، حزبا مە چوو د زیندانێ دا، ژ دەرڤەی زیندانێ ژی تشتەک چێنابیت.

ل ڤێرە ئاپۆ به‌حس ل بریارا هەڤال مه‌زلووم دکەت و وێ بریارێ ب بریارەکا دیرۆكی ناڤ دکەت، بێی گۆمان ئەڤە ژی ب وێ مەبەستێ کو كارتێكرنێ ل سەر کادرێن پەکەکێ بکەت، داكو ئەو ژی وەسا به‌رخودانێ بکەن، ئۆجالان نوکە وەک سەرۆک و رێبەر ژ ئالیێ لایەنگرێن خۆ ڤە دهێتە قەبوول کرن، لێ بەلێ رێبەری و سەرۆکاتییا ئۆجالانی ل سەر قەهرەمانییا کەسێن وەکی مەزلووم بوویه‌، ئەگەر ئەڤ به‌رخودانە نەکربا، ئۆجالان نەدبوو سەرۆک ئۆجالان، ژ قەهرەمانیا ڤان مرۆڤن ئۆجالان گەلەک ل سەر راوەستیا، گەلەک ل سەر ئاخفت، لێ ئۆجالانی ئەنجامەک ژ بۆ خۆ دەرئێخست و کەد و قەھرەمانییا ڤان کەسان هەموو ژ بۆ خۆ کرە دەرجکەک، ل ھەمان دەم ئۆجالانی زانی کو چەند قەھرەمان ھەبن، چەند کەس ژیانا خۆ ژ دەست بدەن، ئەو ژی هند دێ ژ ئاستا خۆ بلند کەت، ژبەرکو ل ڤێرە رۆژھلاتا ناڤینە و مرن ھاتییە پیرۆز کرن. ژ بەر ڤێ چەندێ ئۆجالانی د پەروەردەیێن کادرێن خۆ دا کادرێن خۆ ژ ئالیێ ھەست و هزرێ ڤه‌ وەسا پەروەردە کرن، مرن ژ بۆ وان خۆش کر، پەکەکە ژیانە و مرن موقەدەس دیت، ژبەر ڤێ چەندێ کادران نەدگۆت: «ئەم دێ چاوا ژین، دگۆتن ئەم دێ چاوا مرین«.

ھەلبەت شەهیدبوونا ڤان مرۆڤان گەلەک گرنگ بوو، ل ھەمان دەمی د کولتوورێ کوردان دا ژی تەسلیم بوون نەبوو، د دیرۆکێ دا کێم کورد دەما کەفتینە دەستێن دوژمنی دا خۆ تەسیلم کرییه‌، ئۆجالانی ئەڤ کولتوورێ کوردی دیت کو تەسلیم نابن و خواست ژ کادرێن خۆ ژی هۆسا بم، ل سەر ژیانا کادران ل سەر خوینا مرۆڤان بازارەکی سیاسی کر، مفایەکێ شەخسی وەرگرت.

ژ بۆ وێ چەندێ کو ئاپۆ بازرگانیێ ب خوینا وان بکەت و ببێژیت ئەڤە کادرێن مەنە، من وەسا پەروەردە کرینە و ئەو ب خۆ ب ئارامی رینیتە خارێ، د فرۆکەیا کو ئۆجالان بۆ ترکیێ دبەت ل سالا 1999ێ دا ئاپۆ د بەرسڤا ئەندامێن ھێزا تایبەت یا تركیا دا دبێژیت: «دایکا من ژی تورکە، هه‌گه‌ر ھەوە خزمەته‌ك ھەبیت و تشتەک بکەڤیتە سەر ملێن من، ئەز یێ ئامادەمە»

ئەندامێ ھێزا تایبەت: «ھەما بەرسڤدانا پرسیارێن مە خزمەتکرنا مەیە».

د ڤان دو بەرسڤێن ئۆجالان دا دیار دببیت کو هەر د دەمێن دەستپێکێ دا ئۆجالان تەسلیمی دەولەتێ دبیت و چ به‌رخودانەکێ ناکەت، تەمامەن بەره‌ڤاژی وێ چەندێ یاکو هەڤال مه‌زلووم ئەنجام دای و ب چ رەنگان خۆ تەسلیمی ئیرادەیا دەولەتا ترک نەکری.

زولم، ئەشکەنجە ب وی رادەی بهێز دبیت، کو یەعنی مرۆڤ تەحەمولا وێ ناکەت، و هەڤال ژی دزانن ب سەدان هەڤالان ب ڤی رەنگی چوون، خۆ ئەم دشێین بێژین کەس ژ هەڤالان نامینیت ئەگەر ئەڤ زۆلم و ئەشکەنجە یا ترکیێ یا بەردەوام با، سروشتیه‌ مه‌زلووم د ڤێرە دا دبینیت کو چەند رۆژەکێن دی هەموو تشت دێ ژ دەست دەرکەڤن، ل ڤێرە بریارا به‌رخودانێ ددەت، به‌رخودان ژیانە، ئەو بریارەکا مەزنە، ل سەر ڤێ بریارێ ل رۆژا نەورۆزا سالا 1982ێ بریار ب رەنگەکێ قەهرەمانانە دهێتە دان، لێ بەلێ ئەڤە تشتەکە کو دیرۆكه‌كا مەزن هەیە، دەستپێکەکا مەزن چێکر، درست کر، ئەو ژیانا ب ترس، بێ ترس کر.

ئۆجالان بەحس ل به‌رخودانا دیرۆكی یا هەڤال مه‌زلووم دکەت و وه‌سا بەحس دکەت کو حەتا وی دەمی د دیرۆكا کوردان دا چ کەسەکێ ب ڤی رەنگی به‌رخودان نەکرییە و ئەڤە تشتەکێ نوو یە، و پێدڤییه‌ هەر کەس وەک هەڤال مه‌زلووم ل بەر خۆ بدەت، ئەڤ هەلوه‌ستا ئۆجالانی ژی وەک خاپاندنەکێ بوو، د ھەموو دیرۆکا کوردان دا به‌رخودان ھەیه‌، ئۆجالان دخوازیت سەربلندی، نەتەسلیم بوون و به‌رخودانا کوردان یا ھزار سالان بکەتە مولکێ خۆ و بێژیت د بەرێ دا کوردان نەدزانی ل بەرخۆ بدەن، به‌رخودانا کوردان ب مە دەستپێکر.

لێ دیسان ئۆجالان بەرەڤاژی ڤان ئاخفتنێن خۆ د راوەستیت و ل دەمێ دەستەسەرکرنا خۆ تەمامەن بەره‌ڤاژی ڤان ئاخفتنێن خۆ دکەت و دبێژیت : «ئەز گەلەک ژ دل دبێژم، ئەز گەلەک حەز تورکیێ دکەم، حەز نەتەوه‌یا تورک ژی دکەم، حەز ژ گه‌لێ كورد ژی دکەم، هه‌گه‌ر د شیاندا بیت و رێک ب من بهێتە دان، دێ شێم خزمەتێ کەم».

ل ڤێرێ پرسیارەکا گەلەک گرینگ دروست دبیت، ئەڤ پرسیارە ژی ئەڤەیە گه‌لۆ بۆچی ئۆجالان وەسا زوو تەسلیم دبیت؟، بۆچی بێ کو زلەهەک ل ریێ وی بکەڤیت، خۆ تەسلیم دکەت و بێ ئیرادە دبیت؟.

من ل سەر ڤێ شەهید بوونێ تشتەک گۆت، رێکا مرنێ رێکا ژیانا سه‌ختەکاری، ئەو ژیانا دوژمنی دخواست ل سەر مە ب سەپینیت، بێ ترس کر، دروست کر، خۆ کرە پەکر دا ئەم سەر را بچین، مە ب ڤی رەنگی ئینا سەر زمان.

ل ڤێرە ئۆجالان دخوازیت بێژیت ب وێ پەروەرده‌یا مە دایە هەڤال مه‌زلووم، شییا به‌رخودانێ بکەت و وێ ژیانا سه‌ختە یاکو دوژمن دخوازیت ل سەر مە ب سەپینیت ژ ناڤ ببەت و كارتێكرنا وێ نەهێلا، لێ بەلێ پشتی 17 سالان ئانکو پشتی گرتنا ئۆجالان هەر د یەکەم دەقیقە دا بەری کو ئۆجالان ببەنە ناڤا فرۆکەیێ دا ترس ل دەڤ ئۆجالانی پەیدا دبیت و چ به‌رخودانەکێ ل دژی تیمێن تایبەتی یێن ترکیێ نیشان نادەت، ئۆجالان خۆ رازی نەبوو چەکی ژ پاسەوانا خۆ یا ب ناڤێ «شەمسی کلج» ب کۆد ناڤێ هەڤال (دیلان) وەرگریت و به‌رخودانێ بکەت، ئۆجالانی گۆت ئەوان دخواست ئەز ب وەرگرتنا چەکی به‌رخودانەکا کلاسیک بکەم! گەلو ئەو چ به‌رخودانەکا کلاسیکە کو ئۆجالان ناخوازیت بکەت ما قه‌ی به‌رخودانا کلاسیک یا هەڤال مه‌زلووم، به‌رخودانەکا خراب بوو؟ گەر به‌رخودانەکا خراب بوویە بۆچی ب ڤی رەنگی ئۆجالان ژ بۆ کادرێن خۆ باس دکەت و دخوازیت هەموو کەس مینا هەڤال مه‌زلووم به‌رخودانێ ل دژی دەولەتا ترکیێ بکەن؟!

د ئەنجام دا پشتی ڤێ چەندێ فەرهاد کورتای وان ژی ئاگر بەردا خۆ و گۆت دیسا ترس بلا بمریت، وان گۆت ژیانا کو دوژمن دخوازیت ب مە ب سەپینیت، نەمومکنە، ڤان 4 هەڤالان خۆ سۆت، ئەڤە دیسان نووچەیەکێ گەلەک مەزن بوو.

ئاپۆ، خۆسۆتنا فەرهاد کورتای و 3 هەڤالێن وی ل 18ێ گۆلانا سالا 1982ێ ب ناڤێن (نەجمی ئۆنەر، ئەشرەف ئانیک، مەحموود زەنگین) ژی کو د زیندانا ئامەدێ دا خۆ سۆت بوون ب نووچەیەکێ گەلەک مەزن حساب دکەت، لێ دا ئەم بەرێ خۆ بدەینێ ل دەما خۆسۆتنێ فەرهاد کورتای چ گۆت و ئاپۆ دەما دهێتە دەستەسەر کرن چ گۆت، فەرهات ئۆکتای پشتی کو هەڤالێن وی یێن د زیندانێ دا دنڤن، ئەو و هەرسێ هەڤالێن خۆ ئاگری بەرددەنه‌ خۆ و خۆ دسۆژن، ل دەمێ زیندانی ژ خهو رادبن و دخوازن دگەل پاسەوانێن زیندانێ ئاگرێ ژ لەشێ فەرهاد و هەڤالێن وی ب ڤەمرینن، فەرهاد دبێژیت: «هەر کەسی ئاگرێ مە بڤەمرینیت ئەو خائینێ کوردستانێ یە»، پشتی ڤێ چەندێ ئەو و هەڤالێن خۆ ملێن خۆ د دەنە ئێک و ل وێرێ به‌رخودانەکا دیرۆكی ئەنجام ددەن، ئاپۆ ژی ڤێ دزانیت و چەندین جاران ژ بۆ کادرێن پەکەکێ ڤەدگێریت، لێ بەلێ ئاپۆ ب خۆ ل دەما دهێتە دەستەسەر کرن چ دبێژیت؟ ئاپۆ دبێژیت: ئەز ژ بۆ خزمەتکرنا دەولەتا ترکیێ ئامادەمە؟! گەلۆ ئەڤ چیە؟! به‌رخودانا ئاپۆ بەحس ژێ دکر و دگۆت پێدڤییە هەر کەس ڤان شەهیدان ژ بۆ خۆ بکەتە نموونە کیڤە چوو؟!

دوژمنی ب زانابوون دخواست چ تەسلیمی خۆ بکەت، ڤانا ژی ب به‌رخودان ژیانە ب خۆسۆتنێ خۆشەهید کرن و پشتی ڤان کەمال پیر خەیری وان ژی بریارەکا دی یا مەزن دا، دیسان ڤان ژی گۆت به‌رخودان ژیانە، وان خۆ ب برسی کرنێ شەهید کر، وان ژی بریارەکا گەلەکا دیرۆكی… ل ڤێرە د زیندانا ئامه‌دێ دا دوژمن به‌رزه‌ کرن، د دیرۆكێ دا مرۆڤ دشێت ببینیت، د ڤان سالێن 81، و 82ێ دا د زیندانا ئامه‌دێ دا تشتێ سەرکەفتی، تەسلیم بوون مرنە، به‌رخودان ژیانە، ب شەهیدبوونا ڤان هەڤالان ئەڤ تشتە سەدی سەد ئیسبات بوو، و بەردەوامە ژی.

ئاپۆ ل ڤێرە هندەک پرسیاران ژ کادرێن خۆ دکەت کو پیدڤییە ئەم ژی پشتی خۆ رادەستکرنا ئۆجالان ل وه‌لاتێ کینیایێ وان پرسیاران ژ ئۆجالانی بکەین، گەلۆ بۆچی ئۆجالانی ب خۆ ژی نەدگۆت به‌رخودان ژیانە؟ بۆچی ب چەکی به‌رخودان نەکر؟ بۆچی دەما هاتی گرتن ب مانگرتنێ ژ خوارنێ یان ژی خۆ سۆتاندنێ به‌رخودان نەدکر؟! بۆچی ئاپۆ دبێژیت تەسلیم بوون مرنە، لێ بەلێ ئەو ب خۆ، خۆ تەسلیم دکەت؟!هەگەر به‌رخودان ژیان بیت بۆچی ئۆجالانی به‌رخودان نەکر؟!!

پشتی ڤان ب هەزاران هەڤالان به‌رخودان چێکر، ل بەرانبەری زولمێ گەلەک به‌رخودانەکا مەزن چێکر، د ئەنجامێ دا رۆژ ب رۆژێ ئەو هەڤالێن هەموو کەتین و لاواز بووین، هەموو کەفتنە د چەپەرێ به‌رخودانێ، چەپەرێ ژیانێ و حوکمێ دوژمنی ڤەچراند، دوژمنی حەتا ڤێ رۆژێ دگۆت مە کورد یێن کرینە بن ئەردی ڤه‌ و سەرێ وان راستی چیمەنتوویێ کرییە، دوژمنی ب خۆ بانگه‌شه‌ کر کو ئەڤ چیمەنتوویە یێ پەقی. ل ڤێرە کورداتییا مە دەرکەت.

ئۆجالان ل ڤێرە دخوازیت بێژیتە کادرێن حزبا خۆ کو پێدڤییە هەر کەسەک وەکی ڤانا به‌رخودانێ بکەت و نابیت تەسلیمی دەولەتێ ببیت، ئەڤە تشتەکێ دیرۆکی و گەلەک مەزنە، ب به‌رخودانا ڤان هەڤالان هەموو ئەو هەڤالێن کەفتین و ئیرادەیا وان لاواز بووی دیسا کەفتنە سەر خەتا به‌رخودانێ و به‌رخودان ب هێز بوو، گەر ئەڤ ئاخفتنە راست ژی بیت ب چ رەنگان ئەڤ ئاخفتنە بۆ ئۆجالانی راست نینە، ژبەرکو هەر کەس باش دزانیت ئۆجالان ب چ رەنگ تەسلیم بوو و د یەکەم روونشتنا دادگەهێ دا ب چ رەنگ بەرەڤانی ژ خۆ کر، ئاپۆی ل شینا کو ل بەرخۆ بدەت و داخوازا لێبۆرینێ ژ گەلێ کورد و مالباتێن شەهیدێن کوردستانێ بکەت، ل دادگەها ترکیێ داخوازا لێبۆرینێ ژ دایکێن ترک دکەت کو كورێن وان ب دەستێ پەکەکێ هاتینه‌ كوشتن!! گەلۆ ب راستی ژی ئەو به‌رخودانا دیرۆکی یا هەڤال مه‌زلووم و کەسێن دی کو د زیندانا ئامه‌دێ دا نیشان دای بۆچی ل دەڤ ئۆجالانی ژی پەیدا نەبوو و هەر زوو خۆ تەسلیمی دەستێن دەولەتا فاشیستا ترکیێ کر؟!

ئەڤە پرسیارەکە کو هەر ولاتپارێزەک پێدڤییە د مەژیکێ خۆ دا ل بەرسڤا وێ بگەریت، لێ بەرسڤەکا ژیواری و دوور ژ عاتیفەیا حزباتیێ.