ئەڤ چەند رۆژن ڤیدیۆیێن چەند ژنەکێن ئێزدی یێن ل سەر رێکا گوندێ «گر زەرک» روونشتی، داکو ئارتێشا ئیراقێ نەکەڤیتە ناڤ وی گوندی، د مەدیایێ دا دهێنه به‌لاڤ كرن، ئەڤ دیمەنێن ژنێن ئێزدی یێن کو تێدا ل سەر وێ رێکێ روو ب روویێ ئارتێشا ئیراقێ دبن، تەزینکان ل سەر دلێ مە چێدکەت.
ئه‌وێن ڤێ چالاکیێ دکەن کۆمەکا پچووکە، ھەژمارا وان د ناڤبەرا 15-20 کەسان دا یە، وەسا دیارە کو یەک یان دو ژ وان ژنان کادرێن پەکەکێ نه و د ڤیدیۆیان دا دیار دبیت کو چەند ژن ژ وان ژی خەلکێ رۆژئاڤا نە، ئانکو ھەژمارا ژنێن ئێزدی ل سەر رێکێ نێزیکی 5-6 ژنانه، بێ گومان ھەژمار نە گرنگە، لێ پرسا کو سەرێ مە تەڤلیھەڤ دکەت ئه‌ڤه‌یه:
«باسکێ پەکەکێ یەبەشە کو دبێژیت ئەم ژ بۆ پاراستنا گەل ل ڤێرەینە، ژن دەرخستینە کۆلانان و دبێژیته وان مه بپارێزن».
د ھۆلێ دا یەبەشە نینە، چەند دایکێن دل ب ئێش ل سەر رێکان ھەنە، ژ دەما ئیمزاکرنا پەیمانا شنگالێ و حەتا نها پەکەکێ گەلێ ئێش و ئازار دیتی بەردایە سەر کۆلانا و وان ژ بۆ خوە وەک مەرتالێن زندی ب کار دئینیت.
هاندانا ژنێن ئێزدی ب سەر لەشکەرێن عەرەب ڤە، بێ ئەخلاقییەکا مەزنە
پەکەکە تشتێ کو سیاسی و لەشکەر نەشێت بکەت، دخوازیت ب هنده‌ك دایکان بدەتە کرن، ئاخفتنێن دل ب ئێش یێن دایکان ھەر کەسی عاجز دکەن، مەرێز ژ بۆی وان دایکان ھەیە، لێ ئەڤە راستییا کو پەکەکە وان دایکان ژ بۆ بەرژەوەندیێن خوە ب کار دئینیت نا گوھۆریت.
پێدڤییە پەکەکە خوە د بن کنجێن سپی یێن دایکێن ئێزدی دا نەڤەشێریت، گەر مەبەستا راستی یا پەکەکێ پاراستنا گەلان بایه، ئەو دایکێن ئێزدی ئیرۆ ل وان کۆلانان نه دانانه همبه‌ری عەسکەرێن عەرەب، پەکەکە دبێژیت ئەز ژ بۆ پاراستنا ئێزدییان ل ڤێرەمە، لێ دووڤ را وان دایکان د هاژۆته بەر سینگێ دوژمنی، ئەڤ ھەولە گەلەک دوورە ژ ئەخلاقێ سیاسی، ئەڤە ژ بۆ بکارئینانا ژنان ب گشتی، ستاتویا ژنان و ب تایبەتی ژی خراب ب کار ئینانا ئێشا ژنێن ئێزدی یە.
دڤێت ئێدی پەکەکە ل خوە موکر نەهێت و نەبێژیت «شنگال یا منە»، ژ بەر کو ئەڤ ل خوە موکرهاتنا پەکەکێ ژ بۆ ترکیا دبیتە بەهانەیەک کو پلانگیرییا خوە ل سەر ڤەکرنا دەرگەھێ ئۆڤاکووی ژ بۆ کو خوە بگەھینیتە تەلەعفەر و شنگالێ جێ بەجێ بکەت.
ما پەکەکە ل شنگالێ ئۆتۆنۆمیێ دخوازیت یان ژی فەوزایێ؟
داخوازا کو شنگال ببیتە ھەرێمەک خوەسەر مینا کو گەلەک تشتا دخوازیت دیار دبیت، لێ د راستیێ دا تشتەکێ ناخوازیت، نها شنگالێ هیچ مەرجەک کو خوەسەرییا سیاسی ب دەست بێخیت نینە، د دەستوورا بنگەھین یا ئیراقێ دا ژی چ مەجالێن ئاڤاکرنا خوەسەریێ نینە، عەرەبێن سوننه کو خوەدی نفووسەکا گەلەک مەزنن ل ئیراقێ، هێژان ژی نەکارینە کو خوەسەری پێک بینن، خوە ل ئیراقێ بنگەھەک سیاسی ھەیە کو دخوازن ستاتۆیا فەدەرالا کوردستانێ ژی هەولوەشینن.
دیارە کو د ڤان زرۆفێن توند دا، ئیراق ژ بۆ ئێزدییان چ ستاتۆیان قەبوول ناکەت، لێ بەلێ، ئارمانجا پەکەکێ تەنێ ئەوە کو بەردەوامییا ئالۆزییا ل وێرێ مسۆگەر بیت، ژ بەر کو ھەردوو ھێز ژی ژ ڤی جەوێ نەدیار یێ ئیداری و سیاسی گەلەک مفای وەردگرن، ژ بەر ڤێ یەکێ پەکەکە و حەشدا شەعبی پەیمانا کو د ناڤبەرا ھەولێر و بەغدایێ دا ل 9ی چرییا دووێ د بن چاڤدێرییا نەتەوەیێن یەکبوویی دا ھاتییە ئیمزا کرن رەفز کرن، واتە، یا کو پەکەکە ل شنگالێ دخوازیت نە خوەسەرییە، بێ ئیستیقراری یە.
ژ بەر ڤێ رەوشا نەدیار و بێسەروبەر، پەکەکە مالباتێن وان كه‌سێن کو ژ رێزێن وان دەردکەڤن، دەستەسەر دکەت، باجا گۆمرکان وەردگریت، ھەمان دەم، دەست ددانیته سەر هاریکاریێن سازیێن ناڤنەتەوەیی و خێرخوازی یێن کو دھاتنە شنگالێ و ئەو هاریکاری ل گۆری بەرژەوەندیێن خوە یێن حیزبی بەلاڤ دکرن، واتە، د رەوشا فەوزەوی یا شنگالێ دا، پەکەکێ ژ بۆ خوە میرنشینەک بچووک ئاڤا کرییە و ئەو ناخوازیت ئەڤ سیستەمە بهێتە گوهۆرین.
ئه‌مه‌ریكا ب وی خەلاتێ ژ بۆ رێڤەبەرێن پەکەکێ دیار کری، خواست چ تشتی بینیتە بیرا کێ؟
پێدڤییە بزانین ل خوە موکرهاتنا پەکەکێ ل سەر شنگالێ دێ چ تشت ل دووڤ خوە را ئینیت، ئەم دکارین وێ ب هه‌ڤکێشەیەکا گەلەک ئاسان شرۆڤە بکەین:
ھەر کەس دزانیت کو یەبەشە رێخستنەکا سەر ب پەکەکێ ڤە یە، دهێتە زانین کو پەکەکە ل ئه‌مه‌ریكا و ئەورۆپا د ناڤا لیستا تەرۆرێ دایە، بەری چەند رۆژه‌كان، کۆمسیۆنا “دادگەری ژ بۆ ھەموو کەسان” یا دەولەتێن یەکبوویی خەلاتا کو ئەو دێ دەتە کەسێن کو ژ بۆ گرتنا رێڤەبه‌رێن پەکەکێ جەمیل باییک، موراد قارایلان و دوران کالکان، ب بیر خست و دوبارە کر.
دەما ڤێ هۆشداریێ گەلەک واتادارە، بۆچی ئه‌مه‌ریكا ژ نشکه‌كێ ڤە ئەڤ خەلاتە خستە رۆژەڤێ؟ ژ بەر کو ئه‌مه‌ریكا، ژ ئیسرارا پەکەکێ یا پەیوەندیێن ل گەل حەشدا شەعبی و تەنگاسیێن ل رۆژئاڤا دەرتێخیت عاجزە، یەک دی ژ ڤان ئالۆزییان پرسگرێکا شنگالێ یە، پەکەکە ژ لایەکێ ڤە گولا درێژی ئه‌مه‌ریكا دکەت ژ لایەکێ دی ڤە ژی ل گەل ئیران و حەشدا شەعبی پەیوەندیێن ستراتەژیک و کوور و بەرفەرەھـ دروست دکەت، ئانکو ئه‌مه‌ریكا ب بیرخستنا خەلاتان ڤە، ژ بۆی خوە ل سیخۆرا ناگەریت، ئەو تەنێ دخوازیت پەکەکێ ھشیار بکەت، ئه‌مه‌ریكا گۆتە پەکەکێ: «لنگێن خوە زێدە درێژ نەکە» ھەما ل رۆژھەلاتا ناڤین ھێزا ھەری بھێز کوردن، ئه‌مه‌ریكا ناخوازیت کو چیرۆکێن خراب ل سەر کوردان ببیھیزیت، وەکی دی، ھەر کەس دزانیت کو ئه‌مه‌ریكا کەنگی بخوازیت دکاریت رێڤەبەرییا پەکەکێ ژ ناڤ ببەت.
گەر ئەم ب کورتی بێژین؛ ھێزەک ناڤنەتەوەیی کو پشتگریێ بدەتە پیلانا پەکەکێ یا شنگالێ، نینە، ئیراق ژی نە خوەدی ئیرادەیە کو پشتگرییا ڤێ پیلانێ بکەت، وەها دیارە کو ئیران پشتگریێ ددەتە خوەسەرییا شنگالێ، ژ بەر کو وه‌ستگەهەکا جوگرافی یە ژ بۆ پرۆژەیا ھیلالا شیعی، نها، کەس سیستەمەکێ ب ڤی رەنگی بۆ دەولەتێ ناخوازیت، ژ بەر ڤێ یەکێ ئەڤ مژارا خوەسەرییا شنگالێ د راستییا ئیراقێ دا، تەنێ خەونە.
ھەلوەستا پەکەکێ دێ شنگالێ ژی بەر ب عەفرینا دوویەم ڤە ببەت
پەکەکە ل شنگالێ ب ھەڤالبەندییا ل گەل شیعا ئاڤاکری، ھەری زێدە خیانەتێ ل گەلێ ئێزدی دکەت، ژ بەر کو د ئەنجام دا حکوومەتا بەغدا و ھەولێرێ نەشێت ئیستقرارێ ب تەنێ ئاڤا بکەت، ئەڤ رەوشە ژی مەجالی ژ بۆ ترکیا ئاڤا دکەت، دا کو ئه‌مه‌ریكا ئیرانێ ژ شنگالێ دەربێخیت دێ تێکەتنا ترکیا ژ بۆ شنگالێ پەسەند کەت.
د ھۆلێ دا دوماهییەکا خراب یا هندە مەترسیدار ھەیە، پەکەکە د کاریت داوییا ڤێ رەوشێ ببینیت، ئیسرارا پەکەکێ «بلا یا من بیت بلا یا بچووک بیت» ل عەفرینێ بوو سەدەما کۆمکوژییەکا مەزن یا کوردان، ب ھەمان ئاوایی، ھەلوەستا پەکەکێ ل شنگالێ ژی دێ بیتە سەدەما کۆمکوژییا کوردان.
حەتا کو پەکەکە ل شنگالێ ژ پەیوەندیێن خوە یێن ل گەل حەشدا شەعبی و ھێزێن شیعی پاشڤە نەڤەگەریت و ب ھەرێما کوردستانێ ڤە تێکلدار نەبیت، ئەو دێ بەرپرسیارێ قڕکرنا ئێزدیان بیت.
تاکە تشتێ کو رێگریێ ل قرکرنا ئێزیدخانێ بکەت زڤراندنا بەرێ شنگالێ یە بۆ ھەولێرێ
ئارتێشا ئیراقێ گاڤ ب گاڤ دکەڤیتە ناڤ شەنگالێ، یەبەشە گاڤ ب گاڤ تەڤلی ئیراقێ دبیت، پەکەکە ب ھەر ڤەکێشانەکێ ھندەک قەرەبوویان دخوازیت، ژ بەر کو ئیراق دخوازیت پەکەکێ راستە راست ناڤ ئارتێشا وێ دا بیت، پەکەکە ژی دبێژیت ئەز دێ تەڤلی تە بم، لێ رێ بدە ھەندەک گوند راستە راست دەستێ من دا بیت و هندەک قەرەبوویان دخوازیت، وەکی ھندەک سەربەستییا بازرگانی، چەند سازی و باجا گۆمرکی، وەکی دی، پەکەکە شۆل ب ئێشا دایکێن ئێزدی نینە، گەر پەکەکە خەما ئێشێن دایکێن چاڤ گرین با، وان بەرژەوەندیێن خوە د ناڤا رۆندكێن دایکان دا نەد ڤەشارتن.
ئەم ھەموو ئێشێن گەلێ ئێزدی یێن ل شنگالێ فام دکەین و پارڤە دکەین، مافێ شنگالییان ھەیە کو عاجز ببن و گازندان بکەن، لێ ئەم د ھەمان دەمی دا دزانین کو ل گۆری گۆتنێن جوان یێن پەکەکێ، ئەو دایکێن کو ب خەمڤە روونشتینە سەر رێکا، ژ ڤان یاریێن ھەرێمی بێ خەبەرن، ئێزدی دێ خوە برێڤە بەن و خوە ژ ھەموو مەترسییان ژی بپارێزین، لێ جھێ کو دێ ئەڤە ھەمی هێنە پێکئینان، دێ حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ بیت، دەما کو بەرێ ئێزدییان نە ل بەغدایێ بیت ل هەولێرێ بیت دێ ھەموو پرسگرێک چارەسەر بن، شوونا خوەسەریێ، شنگال وەکو باژێرەکێ سەر ب حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ بیت دێ ئارامی ماییندە بیت، ھەکە شنگال د ناڤا پێشبرکییا ترکیا، پەکەکێ، شیعا و ئیرانێ دا بمینیت، کۆمکوژی ژ ئێزیدخانێ دوور ناکەڤیت.
