چ گرێدانا داگیركرنا باشوور ب سالا 2023 ێ ڤە ھەیە
ئهڤ چهند ڕۆژن دهولهتا ترک دیسا پارتیا كاركەرێن كوردستانێ (پەکەکێ) دکهتە بەھانە و ئێریشی خاکا باشوورێ کوردستانێ دکهت و گاڤ ب گاڤ نێزیکی دهۆکێ دبیت. ژ بهر كو پەكەكە وهک ڕێخستنهکا تەرۆریستی هاتیه پهژراندن، دهولهتا ترک مافێ خوه یێ یاسایێن ناڤنهتهوی ب کار تینیت و ژ بهر ڤێ یهکێ ژی چو کهس دهنگێ خوه ژێ ڕا ناکەت. ههبوونا پەكەكێ ل باشوور و ڕۆژئاڤا ماف، مهفهر و فهرسهندێ ددەتە دهولهتا ترک کو ئێریشی باشوور و ڕۆژئاڤا بکهت، خاکا كوردستانێ داگیر بکهت، تێدا ئاسێ بمینیت و ژ وان دهران دهرنهکهڤیت. ئارمانجا “میساقا مللی” و بهرفرههکرنا خاکا ئۆسمانی ژ خوه ههم ئارمانجا دهولهتا ترکیایە، ههم ژی ئارمانجا پەكەكێ ب خوه یه.
وهکو دهێتە زانین، حوکمێ پهیمانا لۆزانێ د 2023ێ دا خهلاس دبیت. حوکمێن کو کوردستان 100 سالن پارچه کربوون ژ هۆلێ ڕادبن. پشتی ڕابوونا حوکمێن پهیمانا لۆزانێ، دێ ل ڕۆژهلاتا ناڤین دا و ب تایبهتی ژی ل سهر خاکا کوردستانێ پهیمان و حوکمێن نوو هێنە سازکرن و ههول دهێتە دان کو ڕۆژهلاتا ناڤین ب نهخشهیهکێ نوو بهێتە خهملاندن کو کوردستان ژی د ناڤ وێ نهخشهیێ دا ههبیت. ههلبهت ئهڤ یهک گرێدایی یهکێتییا کوردان و گرێدایی داخوازێن کوردا یه. ههگهر کورد هشمهند بن و بهرژهوهندییێن خوه یێن حیزبی نهکەنە ئاستهنگ، ههگهر ل سهر هندهک خالێن بنگههین رێکەفتنا خوه چێکەن و د داخوازێن خوه دا زهلال بن، دێ ب هاریکاریا هێزێن ههڤپهیمان و دهولهتێن وهک ئهمریکا و فرانسایێ شێن تشتهکێ ب دەست خوە بێخن. ههگهر دیسا بهرژهوهندییێن خوه یێن حیزبی ل پێشییا بەرژەوەندیێن کوردستانێ دانن و بکەنە ئاستهنگ، دێ دهولهتێن مهزن ژی ل گۆر وێ یهکێ حهسابا خوه کەن، دێ هێڤییێن خوه ژ کوردان و کوردستانێ قوت کەن و ل گۆر بەرژەوەندیێن خوە بگەرن.
سهدهمهک ژ سهدهمێن ههری مهزن یێن ئێریشێن دهولهتا ترک ئهڤ یهکه، ئهڤ ترسه یە. ئانکو، ترسا ڕابوونا حوکمێن پهیمانا لۆزانێ و 2023ێ یه. دهولهتا ترک و حکوومهتا وێ ژ زوو دا حهسابا خوه و ئامادهکارییێن خوه ژ بۆ سالا 2023 ێ دکهت. نه تهنێ ئهو، پەكەكە ژی ژ ڕۆژا ڕۆژ دا ژ بۆ 2023ێ ل باشوور و ڕۆژئاڤا هاتیه بجھ کرن و خزمهتا ههمان ئارمانج و ترسێ دکەت. سهدهما کو پەكەكە پارادیگمایا ئەنتی “نهتهو-دهولهتبوونێ”، ئهم “کورد دهولهتێ ناخوازین”، “براتی و ههڤژیانا گهلان و کۆمارا دەمۆکراتیک” دا پێش 2023 و ڕابوونا حوکمێن پهیمانا لۆزانێ یه. د ڤێرە دا پەكەكە و دهولهت ژ بۆ یهک ئارمانجێ تێدکۆشن و ئهو ژی ئهڤهیە کو کورد نەکارن پشتی 2023ێ ببنە خوهدییێ ستاتویهکا نهتهوی. سهدهما کو پەكەكە ناهێلیت پەیەدە و ئەنەكەسە رێکەفتنێ بکەن و رێکەفتنەکا نهتهوی چێکەن ژی دیسا ئهڤ یه.
بێگومان، دهولهتێن وهک ئهمریکا و فرانسا ژی حهسابێن پشتی 2023ێ دکەن و دخوازن ڕۆژهلاتا ناڤین ل گۆر بهرژهوهندییێن خوه بنهقشینن. ژ بهر کو د ڕۆژهلاتا ناڤین دا تهنێ کوردان نێزیکی خوه و وهک دۆستێن خوه دبینن، حهسابا خوه ل سهر وان دکەن و دخوازن وان نێزیکی ههڤ بکەن، تفاقهکێ د ناڤبهرا وان دا چێکەن.
سهدهما کو سەرۆكێ فرانسایێ ماكرۆن، سهرۆکێ کوردستانێ نێچیرڤان بارزانی ڤهخواند پاریسێ ژی ئهڤ یهکه یە. ئەمەریکا و فرانسا دخوازن ب ناڤگینی و قاسدییا نێچیرڤان بارزانی تفاقا پەیەدێ و ئەنەكەسێ چێکەن دا کو کاربن پشتی 2023ێ ستاتویهکێ ژ بۆ کوردان دامهزرینن و حەتتا باشوور و ڕۆژئاڤا بکەنە یهک.
ههلبهت دهولهتا ترک ڤێ یهکێ دبینیت و دزانیت. ژ بهر ڤێ، پشتی چوونا نێچیرڤان بارزانی گرانییا خوه زێدهتر دا ئێریشێن سهر باشوور دا کو بهری تێکچوونا پهیمانا لۆزانێ بهشهک ژ خاکا باشوور و ڕۆژئاڤا داگیر بکهت و خهونا خوه یا “میساقا مللی” پێک بینیت. دهولهتا ترک ب سهر دکهڤیت یان سەر ناکهڤیت تشتهکێ دی یە. لێ دێ ئاخا کو داگیر کریه ل دژی ئهمریکا و فرانسایێ ژ بۆ خوه وهک “كارت” ب کار ئینیت و ههول دەت ژببیتە شریکێ وان.
گهلهک ژ مه حکوومهتا باشوور ڕهخنه دکەن و دبێژن “بۆچی دهنگێ خوه ل دژی دهولهتا ترک ناکەن”. بێگومان، “ههچیێ نه ل شهره شێره” و “کهس ب خوێیا گرارا کهسی نزانیت”. ههر چەند حکوومهتا باشوور د بریارێن ناڤخوهیی دا سهربخوه بیت ژی، د سیاسهتا دهرڤه دا گرێدایی حکوومهتا بهغدایێ یه و مافێ وێ یێ بریاردایینا سیاسهتا دهرڤه نینه. د بریارێن ناڤخوهیی دا ئازاده، لێ د بریارێن دهرڤهیی دا ئێخسیرێ بهغدایێ یه. ئهڤ چەندە حکوومهتا کوردستانێ کهڕ و لال و کۆر دکهت و دهست و لنگێن وێ گرێ ددهت. ل دژدهرکهتنا ئێریشێن دهولهتا ترک مافێ بهغدایێ یه و بهغدا ژی ل گۆر یاسایێن ناڤنهتهوی ڤی مافی ژ بۆی دهولهتا ترک ڕهوا دبینیت.
ب کورت و کورمانجی؛ دهولهتا ترک و پەكەكە شهرهکێ ب شێور و مشێور دکەن. ئێریشێن دهولهتا ترک و داگیرکرنا بهشهک ژ خاکا باشوور و ڕۆژئاڤا، پارچهیهک ژ حهسابا 2023ێ یە، تێکچوونا پهیمانا لۆزانێ و خهونا بهرفرههکرنا میساقا مللی یه. ههگهر ئهمریکا و فرانسا ڕێ ل بهر دهک و دۆلابێن پەكەكێ نهگرن و پەیەدێ و ئەنەكەسێ ل ههڤ نهینن، نه ل ڕۆژئاڤا ستاتویهک نهتهوی چێدبیت، نه باشوور و ڕۆژئاڤا دبنە یهک، و نه ژی د نهخشهیا پشتی 2023ێ دا جهێ خوه دگرن. تفاق و یهکێتییا کوردان ههم ل خێرا کوردانه، ههم ل خێرا دهولهتێن ڕۆژئاڤا دا یە. پارچهبوون و بێتفاقی دێ مرنا کوردان و داگیرکرنا کوردستانێ بەردەوام کەت و دێ بیتە سهدهما لۆزانێن نوو.