«داركا مازی» به‌ری ساله‌ك و 3 مه‌هان، كوشتنا «عه‌لی حه‌یده‌ر قه‌یتان» ئاشكه‌را كربوو
مه‌دیا تركیێ، باكور و باشوورێ كوردستانێ ئیرۆ كوشتنا «عه‌لی حه‌یده‌ر قه‌یتان» رێڤه‌به‌رێ په‌كه‌كێ د هێرشه‌كه هه‌ڤپارا ئارتێش و ئیستخباراتا تركیێ دا راگه‌هاند، ئه‌ڤ یێك ل ده‌مه‌كێ یه، پێگه‌ها «داركا مازی» به‌ری ساله‌ك و سێ مه‌هان، كوشتنا «قه‌یتان» به‌لاڤ كربوو.
ئاژانسا ئه‌نادۆل یا ده‌وله‌تا تركیێ، ئیرۆ رۆژا پێنجشه‌مبی 18/11/2021ێ، نووچه‌یا ته‌سفییه‌كرنا «عه‌لی حه‌یده‌ر قه‌یتان» ئه‌ندامێ كونسته‌یا رێڤه‌به‌ر یا په‌كه‌كێ و یێك ژ دامه‌زرێنه‌رێن رێخستنا په‌كه‌كێ راگه‌هاند، ل گۆری ڤێ ئاژانسێ، «قه‌یتان» د هێرشه‌كا هه‌ڤپارا ئارتێش و ئیستخباراتا تركیێ میتێ دا ل باشوورێ كوردستانێ، هاتییه كوشتن.
پێگه‌ها «داركا مازی» ب گرینگ دبینه كو ژ خوا‌نده‌ڤانێن خوه یێن برێز را ببێژیت كو ل سالا رابووری ب تا‌یبه‌ت ل رۆژا 20 سێپتامبه‌را 2020ێ، نووچه‌یا پشتراستكری یا كوشتنا «عه‌لی حه‌یده‌ر قه‌یتان» به‌لاڤ كربوو.
ل گۆری ئاگاهیێن كو ب ده‌ست پێگه‌ها مه كه‌تنه، «عه‌لی حه‌یده‌ر قه‌یتان» ل رۆژا 19 سێپتامبه‌را سالا 2019ێ د هێرشه‌كا ده‌وله‌تا تركیێ دا هاتبوو كوشتن، لێ به‌لێ ئه‌ڤ هێرش ژ هێلا وه‌زاره‌تا ناڤخوه یا تركیێ ڤه نه‌هاتبوو په‌ژراندن.
رێخستنا په‌كه‌كێ چ ئاگاهی ل ده‌ربارێ «عه‌لی حه‌یده‌ر قه‌یتان» نه‌دانه، هه‌روه‌ها «قه‌یتان» ژ وێ ده‌مێ ڤه، نه ل مه‌دیایێ و نه ل ئه‌كرانان ده‌رنه‌كه‌تییه و ئه‌ڤ یێك ژی به‌لگه‌یه كو ئه‌و د ژیانێ دا نه‌مایه.
عەلی حەیدەر قەیتان کی یە؟
ل سالا 1952 ل دێرسمێ ژ دایکبوویە، ل زانکۆیا ئەنقەرێ فاکۆلتییا زانستێن سیاسی خواندییە، ل وێ دەرێ ئۆجالان ناس کرییە، و د ناڤ گرووپا یەکەمین یا پەکەکێ کو ب ناڤێ «گرووپا ئەنقەرێ» تێ ناس کرن جهـ گرتییه.
«قەیتان» ل سالا 1979ێ ژیانا هەڤژینیێ دگەل جەمیلا مەرکیت «سەحەر دێرسم» پێک دئینیت، ھەڤژینا وی پیشتره ژ هێلا پەکەکێ ڤە ل سالا 1982ێ ل دۆلا بیقاع دهێته تاسفییه كرن.
عەبدولا ئۆجالان دبێژیت: «قەیتان» ژ بەر کوشتنا ھەڤژینا خوە، ھەرده‌م ژ پەکەکێ عاجزه، ژ بەر ڤێ ژی پڕ جاران ژ هێلا په‌كه‌كێ ڤه راستی لێپرسینێ هاتییه.
«عەلی حەیدەر قەیتان» ل سالا 1986ێ ژ ئەندامەتییا پەکەکێ تێ ده‌رخستن و وەک خه‌باتکارەک سیاسی دچیته ئه‌لمانیا، ل ئالمانیا ب جینایه‌تا قه‌تل كرنێ و ب ده‌ستخستنا پارێ نه‌مه‌شرووع تێ مه‌حكه‌مه كرن و هه‌تا سالا 1993ێ د گرتیگه‌هێ دا دمینیت، پاش ئازادبوونا خوه، ئه‌و جار دن دچیته جه‌م ئۆجالان.
«عەلی حەیدەر قەیتان» د ناڤ رێخستنا پەکەکێ دا پڕ جاران ئەرک وەرگرتنە، لێ بەلێ د کارێ خوە دا سەرکەتی نەبوویە، ژ بەر ڤێ پشتی سالا 1998ێ ب تنێ کارێن سەمبۆلیک ب وی دهاتن ئه‌نجام دان، لێ بەلێ ئەو وەک فکر ھەردەم وەک هاریكارێ جەمیل باییک بوویە.
داوی جار ل سالا 2013ێ وەک ئەندامێ کۆنسەیا سەرۆکاتیێ ھاتییە هه‌لبژارتن
«قەیتان» ل سالا 2014ێ دچیته رۆژئاڤایێ کوردستانێ و ل وێرێ وەک موفەتشەکێ پەکەکێ دمینیت، لێ بەلێ پتر ژ بەر کێشەیێن تەندروستی و رێبازێن خوە زێدە نه‌شێت ل رۆژئاڤا بمینیت، داوی جار ژ بەر کو وی پەیوەندی ب ھندەک ژنان ھەبوویە ژ هێلا رێڤەبه‌رییا رۆژئاڤا ڤە بریار ل سەر دهێته دان کو ئەو دیسا ڤەگەریته قەندیلێ، ژ بەر کو دبێژن ئەڤ نێزیک بوونا وی دگەل ژنان زرارێ ل ئیعتیبارا پەکەکێ دكه‌ت!.
«قەیتان» پشتی ڤێ ل سالا 2018ێ جار دن دچیته قەندیلێ، ھنده‌ک کەس دبێژن کو «قەیتان» ژ بەر کریارێن وی یێن ل رۆژئاڤا ھاتییە سزا دان و ژ مرۆڤان دوور کرییە، سەرەرای کو تەندورستییا وی رێ نادەت، لێ بەلێ دیسا پەکەکێ ئەو ل چیا و شکەفتێن ئاسێ دا هشتییه، حەتا ھندەک کەس دبێژن نە ب رەنگەکێ فەرمی ژی بیت، لێ «قەیتان» وەک کەسەکێ «نیڤ گرتی» بوویە ل ڤان چیایان.
«عەلی حەیدەر قەیتان» ھەر چەندە ب شەخسییەت و کارێن خوە بوویە بارەکێ گران ل سەر پەکەکێ، لێ بەلێ ژبەر کو کەسەک ناڤدارە و ئەندامێ «گرووپا ئەنقەرێ» یە هه‌رده‌م پەکەکە ناچار بوویە کو هەموو کێشەیێن کو ئەو درست دکەت ب په‌چنیت، نها ژی پەکەکە ئیفشا ناكه‌ت كانێ چاره‌نڤیسا «عەلی حەیدەر قەیتان» چی یه.
