رێخستنا تەرۆریستی یا داعشێ ئێریشێن خوە یێن ل دژی ھەرێما کوردستانێ زێدە کرینە. د ھەفتەیا داوی دا دو ئێریشێن مەزن پێک ھاتن. د ڤان بوویەران دە 3 سڤیلان ژیانا خوە ژ دەست دان. سەدەما زێدەبوونا ھێریشێن داعشێ، رەوشەکە کو دڤێت مرۆڤ ل سەر کوردان پڕ نیقاش بکەت. ژ بەر کو ئێریشکار داعشە، لێ ل پشت وێ ھێزێن داگیرکەر ھەنە. لێ ئەڤ ھێزا داگیرکەر نە تەنێ ترکیایە. ب گشتی تێگھشتنەک ھەیە کو داعش ژ ئالیێ ترکیایێ ڤە دهێتە بکارئانین. لێ ئیران ھێزا یەکەمە کو باندۆرێ ل پێکھاتەیا داعشێ ل ئیراقێ دکەت.
ژ دەما ئاکتیڤبوونا داعشێ ڤە، ئەگەر ئەم ل ئیراقێ بنێرین، تەنێ ھێزا کو ب سەر کەتیە و جھ ژ بۆ خوە چێکریە، ئیران و ھەڤالبەندێن وێ یێن ئەنیا شیعەنە. ڤێ ئەنیا شیعە ژی شریکەکێ خوەیێ کورد ھەیە. ئەو ھەڤکار ژی پەکەکەیە. بەلێ، دەولەتێن داگیرکەرێن کو ژ ئێریشێن داعشێ سوود وەرگرتن ترکیا و ئیرانن و ل کێلەکا وان ژی رێخستنا پەکەکێ یە.
پەکەکە د سەردەما داعشێ دا ژ بۆ ئاڤاکرنا هیلالا شیعە کو ئالیکاریا ئیرانێ بکەت ھاتبوو ئەرکدار کرن. ل سەر خەتا کەرکووک، شەنگال، گەرمیان و مەخموورێ ھاتە ب جیهـ کرن. ئەرێ، بنێرن، ئەم دبێژین کو ھاتیە ب جیهـ کرن. ژ بەر کو ھێزا کو ھێزێن چەکدارێن پەکەکێ بریە کەرکووکێ، رێخستنا ئیتلاعاتێ یا ئیستخباراتا ئیرانێ یە. یێ کو سیاسەتێ دزانیت ڤێ یەکێ باش دبینیت. گەر وەختێ مە چێ بیت ئەم دێ ل سەر ڤێ یەکێ نڤیسن. لێ نھا ئەم دکارین ب زەلالی ڤێ یەکێ ببێژین: ئیران، ترکیا و رێخستنەکا بازرگان ئانکو پەکەکێ ب ئێریشا داعشێ یا 2014ێ ل هەرێمێ جھ ژ بۆ خوە چێکر. ئانھا ژی ھەمان رێخستن ل بەندێ نە کو د ڤێ پێلا دویەمینا ئێریشێن داعشێ دا ژ بۆ خوە ھندەک کەلووپەلێن سییاسی و عەسکەری کۆمبکەن.
پێدڤییە ئەم ھەموو پرۆپاگاندایێن رەش و وەشانێن پەکەکێ یێن د عەیارەکا زراڤ دا ل پشتی ئێریشێن چەتەیێن داعشێ تێنەکرن ، ب ڤێ پەرسپەکتیفێ دا بنرخینین. پەکەکە ل بەندێ یە کو ئێریشێن داعشێ وەکی سالا 2014ێ زێدە ببن و ئەو ژی بۆ خوە بەرماھیکان کۆم بکەت. یانی ب شەھید کەتنا ھەر پێشمەرگەیەکێ و ھەر ئێریشەکێ کو ل سەر ھەرێمێ دهێتە کرن پەکەکە ژ بۆ خوە وەکە پێشکەتنەکا باش دبینیت. د ڤێ یاریێ دا پەکەکە ل بەندا رۆلەکێ یە. ئەڤە کورتاسییا راستیێ یە. لێ یێن کو ل سەر دیکێ تێنە پێشکێشکرن ژی ھەنە.
بەردەڤکێ ناڤەندا راگھاندن و چاپەمەنیێ یا ھەپەگێ سەردەم یەکتاش، کادرۆیێ پەکەکێ ژ بۆ چاپەمەنیا خوە ANF ئاخڤف و سەرساخی ژ لاخ پێشمەرگەیان دا. ھەر وەھا گۆت، مە بەرێ کەرکووک ژ داعشێ پاقژ کربوو. ژ خوە شەرم نەکر و گۆت، ئەم دێ دیسا چین شەری کەین. د بنگەھ دا ڤان ئاخافتنان هیچ پەیوەندیەک ب روویێ راستەقینەیێ پەکەکێ ڤە نینە. لێ بەلێ ژ بەر کو پەکەکە ھەساسیەتا کوردان دزانیت، ل گۆری ھەستێن گەلێ کورد، پیدڤی دیت شانۆیەکی بگێریت لەوما ژی د ئاستا ژێر دا ئەندامەکێ خوە دا ئاخافتن.
بەگم ئەو چیە؟ ھەر وەھا پەکەکێ سەرساخی ژ بۆ مالباتێن پێشمەرگەیێن شەھید خواست. ما ووسا یە؟ باشە، گەلۆ پەکەکێ سەرساخیێ ل مالباتێن وان پێشمەرگەیێن کو ب دەستە پەکەکێ ھاتین شەھید کرن خواست؟ بۆ نموونە، سەرساخی ل مالباتا رێڤەبەرێ ئاساییشا سەر زێرێ غازی سالح ئالیخان خواست کو ل بەر چاڤێن زارۆکێن وی ھاتبوو شەھید کرن؟ نەشێت سەرساخی لێ بکەت! بۆچی؟ ژ بەر کو پەکەکە رێخستنەکا چەقەلە ب جەنازەیان خوەدی دبیت. ھەم ب جەنازەیێن خوە و ھەم ژی، ب جەنازەیێن کەسێن دی خوەدی دبیت.
ھەڤپەیڤینا سەردار یەکتاش د ANF دا ئەنجامدای، د وەسفا یاریا قۆتابخانەیا سەرەتایی دا نیشانەیا چەقەلییا پەکەکێ یە. ژ سالا 2014ێ ڤە پەکەکە ل ھەرێمێن شەنگال، مەخموور و بەھدینان وەکە چەقالەکێ ل بەندێ یە کو ھەرێما کوردستانێ بکەڤیت و لاواز ببیت، دا کو ل سەر بەرماھییا خوە خوەدی بکەت.
ئەم ھەموو تایبەتمەندیێن چەقەلان دزانین؛ راستە، چەقەل گیانەوەرەکە کو لاشان دخوەت. ب خوە نکاریت زێدە نێچیرێ بکەت، نێچیرا دزیا مریشکان و تشتێن بچووک دکەت. لێ د ئەساسێ خوە دا ئەو لاش خورە. ئەو ل دووڤ نێچیرا کەسێن دی دچیت و بەرمایێن نێچیرێ دخوەت. چەقەلان تایبەتمەندیەک ژی ھەیە، ب قیرینا ب کۆم ھەول ددەن ترسێ بەلاڤ بکەن. یێ کو ئەم دبێژنێ چەقەل ئاھا ئەڤەیە. پەکەکە چەقەلە، ھەر دەم دخوازیت ل سەر کەدا کەسێن دی خوە مەزن بکەت، ھەر دەم ل پەی لاشان دگەریت. ھەر دەم دخوازیت ب قیرەقیرێ ترسێ بەلاڤ بکەت. ئانکو چەقەلی ئەڤەیە؛ فێلبازییە، خاپاندنە، دزییە، درەوە و بەری ھەر تشتی ژی خاپینۆکییە. چەقەلی بێ حەیایی، بێ ئەدەبی و بێشەرمی یە.
ھەگەر پەکەکە نە چەقەل بایە ما دا رابیت و سەرساخیێ ژ بۆ مالباتێن پێشمەرگەیێن شەھید خوازیت؟ ژ بەر کو د ناڤا 11 مەھان دا 12 پێشمەرگە شەھید کرن و 10 بۆمبە ژی بەریا بتەقن ھاتنە تێکبرن. گەر وەھا نەبیت دێ ھەژمارا شەھیدان گەلەک زێدە بن. نھا تەنێ ژ بۆ خاپاندنا کوردان سەرساخیێ دخوازیت. واتە ئەڤە شیوازێ چەقەلایە، دەستپێکێ دکوژیت و دووڤ را ژی خوە ب خەمگین ددەت نشاندان. ھەر کەس دزانیت کو پەکەکێ ھەبوونا خوە ل سەر نەبوونا ھەرێما کوردستانێ ئاڤا کرییە و ل دژی ھەرێما کوردستانێ شەری دکەت. ما نە ئەو مستافا قاراسوو و بەسێ ھۆزات بوون کو دگۆتن؛ “ئەگەر شەر لگەل پێشمەرگەیان دا چێببیت ئەڤە نابیتە شەرێ براکوژی” کوشتنا پێشمەرگەیان رەوا دبینن. یێن کو پێشمەرگە وەکە دژمن نیشان ددەن ھەر رێڤەبەرییا پەکەکێ ب خوەیە.
پەکەکە–ھەپەگە ژ داعشێ زێدەتر بەرپرسیارن ژ شەهیدکرنا پێشمەرگە یێن ل مەخموورێ. ژ بەر کو ئەو پەکەکە یە بوویە سەدەم کو حەشدا شەعبی ئانکو داعشا شیعە ل خەتا شەنگال، کەرکووک و مەخموورێ ب جھ ببن. ھەگەر ئیرۆ ژ پەکەکێ بهێتە پرسین، گەلۆ ھەولێر بکەڤیتە بن کۆنترۆلا پێشمەرگەیێن کوردستانێ یان ژی حەشدا شەعبی، دێ پەکەکە حەشدا شەعبی هەلبژێریت. دیسا ژ پەکەکێ بهێتە پرسین ھەولێر ب حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ ڤە گرێدایی بیت یان ژی بەغدایێ، پەکەکە دێ بەغدا هەلبژێریت. نە، ئەڤە نە مووبالغە یە، راستیەکە. ما ناھێتە بیرا وە پەکەکێ ل شنگالێ شوونا پێشمەرگە حەشدا شەعبی هەلبژارت. پەکەکێ ھەمان تشتی ژ بۆ سلێمانیێ ژی دێ کەت.
پەکەکە نە تەنێ د ئالیێ سیاسی دا، د ئالیێ پراکتیکی دا ژی شریکێ ڤان هێزانە کو ئەڤ ئێریشە پێک ئانینە. یەکینەیێن داعشێ یێن ل ھەرێمێن کوردستانێ ب جھ بووی، ژ خەتا شەنگالێ یا ل سەر رۆژئاڤا تێن. ئەو کەسێن کو ب پارەیێن کو رۆژنامەیا گاردیەن نڤیساندبوو و د بەردێلا پارەیان دا کاغەزەک ئیمزا کربوون کو جارەکا دی ڤەنەگەرن سووریێ و ھاتبوون بەردان.
ل سەر ڤان ھەموویان پەکەکە ب ناڤێ پێشنییارێ دبێژیت بلا پێشمەرگە ل ھەرێمێن حەفتەنین، گارە و برادۆستێ بچن کەرکووکێ. لێ تشتا کو پەکەکێ ژ بۆ تێکبرنا ستاتوویا ھەرێما کوردستانێ کری، ب قاسی داعشێ و حەشدا شەعبی خەتەرناکە. گەر سبە پەکەکە فرسەندێ ببینیت دێ ل سەر دەبابەیێن ئیرانێ ئێرشی ھەرێما کوردستانێ کەت.
ژ بۆ ڤێ ژی ھەر چەند پەکەکە دبێژیت “ئەم ئامادەنە ل دژی داعشێ شەری بکەین”ژی ئەم ئارمانجا پەکەکێ باش دزانین. مینا بوویەرێن سالا 2014ێ قەومین. ژ ئالیەکێ ڤە دێ لگەل ئیران و بەغدایێ دا ھەڤکاریەکا سیاسی و ستراتەژیک ئاڤا کەت، ژ ئالیێ دی ڤە ژی ب پەیامێن خوە بۆ جڤاکا کورد ووسا نیشان دەت کو دلسۆزا کوردستانێ یە. ب ڤێ سییاسەتێ د خوازیت ببیتە خودان قیمەت، ژ ئالیێ دی ڤە حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ رێ ل بەر وان ڤەکەت. نە، ئێدی ئەو رووپەل ھاتییە گرتن. ھەر کەس دزانیت کو پەکەکە نە دۆستە، ئەو د بن جلکێن دۆستانییێ دا چەقەلییا خوە دڤەشێریت. ھەر کەس باش دزانیت کو پەکەکە ب کەلەجانەک مەزن ل بەندا داعش، حەشدا شەعبی و ھێزەکا دی یە کو ھەرێما کوردستانێ لاواز بکەت. ھەمان دەم گەلێ کورد دزانیت پەکەکە شریک و ھەڤکارێ ڤان ھێزێن نەیارە. ژ بەر ڤێ یەکێ ژی بانگا کو تەنێ ژ پەکەکێ بهێتە کرن دێ ئەڤە بیت: دەست ژ چەقەلییێ بەردە، ژ رێکەفتنا دژە-کوردستانێ دەرکەڤە، ھەڤپەیمانییا خوە یا لگەل رێخستنێن تەرۆریستی دا، یێن وەک حەشدا شەعبی و داعشێ ب داوی بینە.
