ژینا ئەمینی جوانا 22 سالی ب بەدەنا خوە نوونەرتیا چارەنووسا کوردان و ژنێن کورد یێن ل ڤێ جوگرافیێ کر. دەما کو ژینا ژ دایک بووی، مالباتا وێ خواست کو ناڤێ ژینا ل نفووسێ قەیەد بکن، لێ ژ بەر کو ناڤێ ژینا ب کوردییە نفووسێ قەبوول نەکر. ڤێ جارێ ناڤێ وێ مەھسا ھاتە نڤیساندن. واتە ژینا دەما ھات دنیایێ ژ بەر کو کورد بوو راستی نەھەقیەک مەزن ھات. ژ بەر کو ژینا کورد بوو و ژن بوو، پۆلیسێن ئیرانێ دربێن کوژەک ل بەدەنا وێ یا نازک دان و هندە بێرەحمبوون ل گەلدا. قەدەرا ژینایێ وەکە قەدەرا ھەموو کوردێن بندەست بوو. لێ ب شەهید بوونا وێ، چرووسکەک کو ڤێ قەدەرا بێبەخت ژ ھەڤ بژکینیت ڤێکەت. ل بەر بیرئانینا ژینا ئەمینی و ھەموو کەسێن کو د ھەولدانا بلندکرنا چرووسکا وێ دا ژیانا خوە ژ دەست دانە، ب رێزداری بەژنا خوە دتەوینین.

سەرھلدانا ژینا ئەمینی پارچەیەک ژ تێکۆشینا گەلێ رۆژھلاتێ کوردستانێ یا ل دژی دەولەتا تەرۆریستی یا ئیرانێ یە. ھەر وھا ھەموو ناسنامەیێن د ناڤا دەولەتا ئیرانێ دا، تەڤلی ڤێ سەرھلدانێ بوون. ژ بەر ڤێ یەکێ نھا سەرھلدانا ژینا ئەمینی نە تەنێ چروسکەک ھەستییارییە، پارچەیەک ژ سیاسەتا ھەرێمێ یە. ڤێ سەرھلدانێ ئیران خستییە ناڤا تەنگاسییێ دا. دێ ھێژ دژوارتر بیت. لێ کەڤنەشۆپیا دەولەتا ئیرانێ نە کەڤنەشۆپیەکە کو مرۆڤ ب سڤکی هەلسەنگینیت. ژ نھا ڤە دەولەتا تەرۆریستی یا ئیرانێ ستراتەژیەک دیار کریە کو دێ ل ھەمبەری ڤان خوەپێشاندانان چ کن و پشترا ژی دێ چ ھەلوەست وەرگرن.  مژارا کو دێ خوەپێشاندەر و دژبەر ب چ ھەڤپەیمانیان چێکن بابەتەکێ جودایێ گۆتووبێژێیە.

گرینگیا ناڤەندا هەڤکاریا پارتییێن رۆژھلاتێ کوردستانێ ستراتەژیکە

ب تایبەتی، دڤێت کورد چ بکن و دکارن چ بکن ب ھزرەکا جەماوەری تەڤبگەرن. ھەتا نھا “ناڤەندا ھەڤکاریا پارتیێن رۆژھلاتێ کوردستانێ – ناوەندی ھاوکاری حیزبەکانی کوردستانی ئیران” رۆلەکە بباندۆر د ڤی واری دا لیستیە. سێ پارتی ب ئاوایەکێ ئەکتیف د ڤێ ناڤەندێ دا جھ دگرن. ژ بلی پێکھاتەیا پەژاک-کۆدارێ کو ئەو باسکێ پەکەکێ یە، ھەموو پارتییێن سییاسی یێن رۆژھلاتێ کوردستانێ ڤێ ناڤەندێ ئەساس دگرن. ئەڤ پێکھاتە بوو کو چرووسکا یەکەما خوەپێشاندانان ڤێخستی. ب هەلکەفتا سالیادا شەھادەتا سەرۆکێ گشتی یێ پەدەکێ «شەرەفکەندی» د مەشا کو ل 17ێ ئیلۆنێ ل بەرلینێ پێک ھاتی دا بانگا سەرھدانەکا گشتی و گرەڤەک گشتی ھاتە کرن.

ھەلوەستا ڤێ ناڤەندێ نھا پڕ گرینگە. لێ گرنگییەکا حەیاتی ژی ئەوە کا دێ نێزیکاتیا پەکەکێ یا ل ھەمبەری ڤێ بوویەرێ چ بیت.

پەکەکە د ھەلوەستا خوە دا دودلە

د رۆژێن دەستپێکێ یێن بوویەرا ژینا ئەمینی دا پەکەکە و پێکھاتەیێن گرێدایی وێ یێن وەکە پەژاک و کۆدار بێدەنگ مان. ئەو ژی ب نیڤ دل بەشداری بانگا گرەڤا گشتی بوون. پشتی 22یێ ئیلۆنێ کو خوەپێشاندان مەزن بوون، ب 180 پلەیان پاشڤە زڤری و خوە وەکە خوەدیێ راستی یێ خوەپێشاندانان دەست نشان کر.

پەکەکە رێخستنەکا مەرکەزی یە. دهێت دیتن کو ژ بۆ ھەموو قادێن خەباتێ فەرمان ھاتییە دایین کو دەربارا خوەپێشاندانێن ژ بەر “ژینا ئەمینی” دهێنە ئەنجامدان دا بێ دەنگ نەمینن. ھەدەپە ژی ل بەندا تەعلیماتێن پەکەکێ بوو کو دەولەتەک وەک ئیرانێ مەحکووم بکە. خوەپێشاندانێن ژ بەر «ژینایێ» ل باکورێ کوردستانێ وەکە فەرمانەکا رێخستنکری دەست پێ کر. ھەر وھا د دەمێن داوی دا ئەکتیفبوونا رۆژئاڤا نیشان ددەت کو بریارەکا ناڤەندی ھاتیە گرتن. یانی پەکەکە دخوازیت د مەسەلەیا ژینا ئەمینی دا ل رێزێن پێشیێ دا خویا بکە.

د شەرت و مەرجێن ئاسایی دا پێدڤیە دەست خۆشی ل ڤێ گوھەرتنا ھەلوەستا پەکەکێ بهێتە کرن. لێ بەلێ کەسێن کو تێکلیێن ناڤبەرا پەکەکێ و ئیرانێ د ڤان 30 سالێن داوی دا دزانن و شاھدێن دیرۆکا نێزیک بوونە، دکارن تەخمین بکن کو گوھەرتنا ھەلوەستا پەکەکێ یا د بوویەرا ژینا ئەمینی دا دێ هندە ب دلپاکی ژی نینە.

دەما کو ژیانا رێڤەبەرێن پەکەکێ د دەستێ ئیرانێ دا بیت، پەکەکە دێ چاوا ل دژی ئیرانێ کار کەت

سەرەرای کو دەمیرتاش پرچا خوە تراشتیە، مەزلووم عەبدی پەیام بەلاڤکرییە و پەکەکە ژی د مەدیایێ دا چالاک بوویە، لێ بەلێ فۆرمولەک ھەیە کو ئەم ژێ پشتراستین: “ھەیا کو ئەندامێن دامەزرینەرێن پدکدکێ وەکە مستافا قاراسوو، دوران کالکان، رزا ئالتوون، ب تایبەتی جەمیل بایک، ل سلێمانییێ و دەڤەرێن د بن چاڤدێرییا ئیرانێ دا بژین ئەو نکارن ل دژی ئیرانێ ھەلوەستەکا مجد نیشان بدن. پەکەکە نکارە گاڤەکێ ژی باڤێژە کو ئیرانێ بێخیتە تەنگاسیێ. بەلێ، فۆرمولەکا وسا زەلال ھەیە. ژ بۆ ڤێ یەکێ ئەو تشتێن مە ئەلاقەدار دکن نە ئارتێشا مەدیایا جڤاکی یا پەکەکێ و داخویانییا ئەنداما بێ باندۆرا پەکەکێ یا ب ناڤێ بەسێ ئەرزنجان و ھتد…ە. گۆتنێن وان تەنێ ژ بۆ مەبەستێن پرۆپاگاندایێ نە، گازی ھەستێن گرسەیێ دکن.

بەلێ، رێڤەبەریا پەکەکێ د بن گارانتۆریا ئیرانێ دا دژی. ژ بەر کو پەکەکە ژ سالا 2012ێ و ‌هێرڤە ل رۆژھلاتا ناڤین ل گۆری پلانگێرییا ئیرانێ خوە جھ کرییە، ئەم دکارین ڤێ رەوشێ زەلالتر راڤە بکین. ژ سالا 2012ێ ڤە پەکەکە ئاموورەکێ سییاسی و لەشکەرییە ل گۆری بەرژەوەندیێن ئیرانێ تەڤدگەرە.

ب کورتاسی، رادەستکرنا باژارێن رۆژئاڤا ژ پەکەکێ-پەیەدێ را ئەنجاما پلانا ئیرانێ یە. ئیرانێ ئەڤ پێڤاژۆ پلان کر و رادەستکرن د ناڤبەرا پەکەکێ و ئەسەد دا پێک ھات. ژ وێ دەمێ ڤە پەکەکێ د بەردێلا رۆژئاڤا دا پێکھاتەیێن رۆژھلات «کۆدار و پەژاک» رەھین داینە ئیرانێ. د بەردێلا کو پەکەکە ل رۆژھلات ئالۆزییان دەرنەخە رۆژئاڤا رادەستی پەکەکێ ھات کرن.

خوەپێشاندەرێن رۆژھلاتی پۆستەرێن دۆستێ پەکەکێ قاسم سولەیمانی شەوتاندن

ھەر وھا بجھبوونا پەکەکێ یا ل ئیراق و ھەرێما کوردستانێ د ئەنجاما لھەڤکرنا لگەل ئیرانێ دایە. ھاتنا ھێزێن پەکەکێ بۆ کەرکووکێ، تەڤلیبوونا وان د ناڤا حەشدا شەعبی دا، داگیرکرنا شنگالێ و ڤەکرنا گوندێن سلێمانی، ئاسۆس و قەرەداغێ ژ بۆ پەکەکێ، ھەموو د چارچۆڤەیا ئەرێکرن و پلانا ئیرانێ دا پێک ھاتن. ل گۆری ڤێ پەیمانێ پەکەکێ د 16ێ جۆتمەھێ دا د دەما داگیرکرنا کەرکووکێ دا ل دژی رەفەراندۆمێ دەرکەت و بوو لایەنگرا ئیراقێ. د دەربارێ وێ دا گەلەک ھوورگولی ھەنە. ئەڤ ھەموو ب لھەڤکرنا جەمیل بایک و قاسم سلێمانی ل سولەیمانیێ باژارۆکێ قەلاچۆلان پێک ھاتن.

نھا خوەنیشاندەرێن ژینا ئەمینی ل رۆژھلات تابلۆ و پەیکەرێن قاسم سولەیمانی د درینن، کو پەکەکێ لگەل وی دا پەیمانەکا ستراتەژیک ئیمزا کربوو. گەلۆ پەکەکە دکاریت ڤێ پەیمانێ بشکینیت؟

“گەلۆ پەکەکە دێ دەستوەردانا ھەڤپەیمانیا دژی سیستەمێ یا ل ھوندرێ ئیرانێ بکە؟”

پەکەکە ب ناڤکا خوە ب ئیرانێ ڤە گرێدایییە. یان ژی ب ئاوایەکێ راستتر بێژین، پەکەکەیا جەمیل بایک ب ئیرانێ ڤە گرێدایییە. ھەر رۆژ ژی ب پشتگریا ئیرانێ دژین. ژخوە جەمیل بایک د 3یێ چلەیا 2019ێ دا ستراتەژیا خوە دییارکر و گۆتبوو، “پەکەکە ل پێشیا هەڤپەیمانیا دژی ئیرانێ کو کورد ژی د ناڤ دا نە، ئاستەنگە.” نھا پرسەکا جەوهەری ل پێشیا مە ھەیە: “گەلۆ پەکەکە دێ رێگرییێ ل ھەڤپەیمانیا دژی سیستەمێ یا ل ھوندرێ ئیرانێ دا کەت؟”

د شیاندایە ب چەند خالێن بنگەھین بەرسڤا ڤێ پرسا جەوهەری بهێتە دان

1- بەریا ھەر تشتی ھەساسیەتا پەکەکێ یا ل سەر مژارا “ژینا ئەمینی” تەنێ ژ بۆ پرۆپاگاندایێن جەماوەری یە. پەکەکە ل دژی ئیرانێ کاار ناکەت. رۆژا کو دژی ئیرانێ راوەستیت، دڤێت ژ شنگال و سلێمانیێ دەرکەڤیت.

2- پەکەکە تەڤگەرەکا کەیسبازە. خوەپێشاندانێن ژینا ئەمینی ھەر تم چاوا بە وێ خوەدی ئەنجام بە. ھێرسا جڤاکی دێ زێدەتر بیت. پەکەکە دێ ھەول دەت ژ ڤێ جڤاتا ھێرسبوویی شەرڤانان تەڤلی خوە بکە. ژخوە ئاگاھی تێن کو پەکەکێ یەکینەیێن وەرگرتنا شەرڤانان شاندنە خەتا پێنجوین- مەریوانێ.

3- تەڤلیبوونا پەکەکێ د خوەپێشاندانێن ژینا ئەمینێ دا نە بێخەبەری ئیرانێ یە. مەسافەیا د ناڤبەرا جھێ کو جەمیل بایک لێ دژیت و ناڤەندا ئیرانێ یا ل سلێمانیێ چەند گاڤەکن. د ڤێ مەسافەیێ دا کەس شەری ل ھەمبەر کەسێ ناکەت. ھەلبەت پەکەکێ ژ ئیرانێ دەستوور وەرگرت کو تەڤلی پێڤاژۆیا سەرھلدانێ ببیت.

4- تەڤلیبوونا پەکەکێ یا پێڤاژۆیا ژینا ئەمینی، رەوشەکە کو ئیران تەرجیح دکەت. ژ بەر کو پارتیێن دن یێن رۆژھلات د ھەلوەست و بەرنامەیا خوە دا خوەدی پرەنسیبێن کوردستانێ نە. داخوازا ئاخ و نشتیمانێ خوە دکن. ھەبوونا وان ئیرانێ بێزار دکەت. ئیرانێ پەکەکە ھلبژارتیە، ژ بەرکو پەکەکە ب ئارمانجێن سییاسی- نەتەوەیی تەڤناگەرە. دخوازیت ئارمانجا خوەپێشاندەران نە سییاسی و نشتمانی بیت، تەنێ مافێن جڤاکی و دادوەری بن.

5- پەکەکێ ژ بلی ئیستیخباراتا چار وەلاتێن داگیرکەر چ جاران لگەل هیچ رێخستنەکا کوردستانی دا رێکەفتنەکا دەمدرێژ چێنەکرییە. ئەو تەنێ ژ بۆ کو ھەڤپەیمانییا نشتمانی یا کورد ژ ھەڤ بەلاڤ بکەت تەڤدگەریت. لۆما ژی پەکەکە هەڤرێیەک بێ باوەرە.

یانی ھەلوەستەکا ستراتەژیکا ل دژی ئیرانێ ژ پەکەکێ نایێ ھێڤیکرن. ھەتا کو پەکەکە کراسێ حەشدا شەعبی ل سەر ملێ شەرڤانێن خوە بھێلە، ل سلێمانیێ د بن چاڤدێرییا ئیرانێ دا بمینیت و ل رۆژئاڤا پارێزڤانێ سیاسەتا شام-تەھرانێ بیت، ئەڤ ھەلوەست نایێ گوھەرتن. ژ بۆ ڤێ ژی ھەلوەستا پەکەکێ نە ب شیرۆڤەیێن ل سەر تویتەرێ و مەدیایا جڤاکی، د ھەڤپەیمانییا ل گەل ئیرانێ دا دهێت فێمکرن.