سەدەما ئێریشا مێرسینێ و ئەنجامێن «موحتەمەل»

mersin-pkk-akp (1)

ھەپەگێ ئێریشا شەڤا 26ێ ئیلۆنێ یا ل مێرسینێ مەزگتلیێ ل دژی ئاڤاھیا پۆلیسان پێکھاتی، گرت سەرێ خوە، زەمانێ پێکھاتنا بوویەرێ گەلەک بالکێش بوو، ژ بەر کو د دەمەکێ دا ھات ئەنجام دان کو ئاکەپە ئاسێ مابوو و رایا گشتی ونداکربوو، ئەڤجا ھەرکەسێ شیرۆڤە کر کو «ژ بۆ ئاکەپێ بوویە دەستێ رزگارکەر» ب راستی ژی بکارھێنەرێن مەدیایا جڤاکی یێن دەردۆر و یێن نێزیکی پەکەکێ د دەستپێکێ دا گۆتن، «ئەڤ کریار نەیا پەکەکێ یە، دەولەتێ ئەڤ کریارە کریە«.

لێ پشتی 4 رۆژان ھەپەگێ ئەڤ بوویەرە گرت سەرێ خوە، دەما کو ھەپەگێ بوویەر گرتی سەرێ خوە، ئاراستەیێ بوویەرێ ژی گوھەری، بوویەر بوو بوویەرەکا گرینگ، ژ بەر کو ل باکورێ کوردستانێ ب تایبەتی د سەردەما «ئاکەپێ – پەکەکێ» دا چەندین چالاکیێن ب ڤی رەنگی ھەنە، ڤان کریاران ھەموویان تەڤلیهەڤی ل پشت خوە ئانین، ھەکە ئەم بینن بیرا خوە.

کوشتنا 13 لەشکەران ل فارقینێ:

بوویەرا فارقینێ د 14ێ تیرمەھا 2011ێ دا، مەھەکێ پشتی ھلبژارتنێن 12ێ خزیرانێ یێن تركیێ پێک ھات، وێ دەمێ د ناڤبەرا پەکەکێ و دەولەتێ دا مووزاکەرە – ھەڤدیتن ھەبوون، پێڤاژۆیا ئۆسلۆیێ بەردەوام دکر، تێکلیا دەولەتا ترکیێ هەم ل گەل ئیمرالیێ ھەم ژی ل گەل قەندیلێ دا ھەبوو، ئەڤ تێکلی ڤەشارتی بوون، کەسی پێ نەدزانی، پەکەکە د سەری دا چالاکیا فارقینێ کو تێدا 13 لەشکەرێن ترک ھاتن کوشتن، گرت سەرێ خوە، لێ پاشی ل خوە زڤری و گۆت: «ھێزێن مە خوە پاراستن»، تشتا بالکێش ئەو بوو کو دادگەھا لەشکەری یا ترکیێ، فەرماندارێ کو 13 کوشتی دابوون سزا نەدا، ئەڤ بوویەرە تاری ما!.

پشتره‌ ل پەی ھەڤ پێڤاژۆیێن ئالۆز و تاری پێکھاتن، پەکەکێ ل باکورێ کوردستانێ دەربەیێن مەزن خوارن، تەنێ ل گەلیێ «تیارێ» 37 كوشتی ھاتن دان، پشتره‌ بوویەرا رۆبۆسکێ قەومی، باکورێ کوردستانێ کەت ناڤا تەڤلیهەڤیەکا مەزن، ب دەھان کەس ھاتن گرتن. ژ ئەنجاما ڤان چالاکیێن تاری، ھەم پەکەکێ ھەم ژی دەولەتێ سوود وەرگرت.

کوشتنا پۆلیسان یا ل جەیلانپینارێ:

د 22ێ تیرمەھا 2015ێ دا ل ناڤچەیا جەیلانپینارا رهایێ 2 پۆلیس دەست و لنگێن وان گرێدایی و فیشەک د سەرێ وان ده‌ خستی ل مالێن خوە ھاتن کوشتن، بوویەر وێ دەمێ ژی ھەپەگێ گرتبوو سەرێ خوە، ھەپەگێ دا زانین کو «تیمەکا فەدایێن ئاپۆچی 2 پۆلیس سزادان و دەست دانیە سەر ناسنامە و چەکێن وان» دووڤ ره‌ پەکەکێ گۆت: «ئەڤ بوویەرە مە نەکرییە»!، دەما کو ھوورگلیێن بوویەرێ دەرکەتن ھۆلێ، دیاربوو کو بوویەرەک تەڤلیھەڤە.

دەما ئەڤ بوویەرە د قەومی پێڤاژۆیەکا چارەسەریێ ھەبوو، د ناڤبەرا «دەولەتا ترک، ئیمرالێ و پەکەکێ» دا، ھەر رۆژ ھاتن و چوون چێدبوون، ھات گۆتن کو پشتی کوشتنا ڤان 2 پۆلیسان پێڤاژۆ قەدیا، پەکەکێ دەست ب کۆلاندنا خەندەکان کر، ب راستی ژی بوویەرا جەیلانپینارێ چالاکیەک بوو کو سەرنشیڤ چوونا باکورێ کوردستانێ بلەزتر کر.

چالاکیا مێرسینێ ژی دشوبهە ڤان ھەردو چالاکیان

چالاکیا مێرسینێ دشوبهە ڤان ھەر دو چالاکیان، مینا ھەر دوچالاکیێن دن، د دەربارێ شێوازێ چالاکیێ دا ژی گومان ھەنە، دەولەتێ دەی نەکرە وان ھەردو کەچێن فەقیر و مەجال دا وان کو خوە بگەھینن مێرسینێ، پەکەکێ دەستنیشان کر کو ھێژ ژی ئەو دکارە چالاکیێن باژاران بکە، دەولەتێ و ئاکەپێ ژی دیار کر و گۆت ھێژی خەتەریا تەرۆرێ ل ھوندرێ وەلاتی ھەیە.

پێدڤییا ھەر دو ئالیان ژی یا نووکرنا ئێماژێ ھەبوو، چالاکیا مێرسینێ نە تێکۆشینا ئازادیا گەلێ کوردە، به‌لكو ئەنجاما بازار، موزاکەرە، تفاق و تێکلیێن ئاکەپێ و پەکەکێ یێن ژ سالا 2004ێ و هێرڤە یه‌.

چالاکیا مێرسینێ دێ تەڤلیهەڤیا ھەیی دەرخینە ئاستەکێ نوو

یێن کو د سیاسەتێ دا پیچەکێ ژیر بن، دزانن کو دەولەتا ترک ژبەر مرنا یەک – دو پۆلیسان پرسگرێکا کورد چارەسەر ناکە. مرۆڤێن عاقل ژی دترسن کو پشتی بوویەرا مێرسینێ پێلەکا مەزنا خەرابی، تەڤلیهەڤی و ئاژاوەگێریێ دێ دەسپێکه‌ت، سەدەما کو سەلاحەددین دەمیرتاش ڤێ بوویەرێ رەخنە دکە ژبەر ڤێ یەکێ یە، دەمیرتاش ھەموو تێکلیێن پەکەکێ و دەولەتێ دزانە. قەت دەنگ دەرنەخستییە.

ئەم ڤێ ھەلوەستا دەمیرتاش ژ بۆ نڤیسەکا دن بھێلن و ببێژین ھەلوەستا وی یا ھەمبەری ڤێ بوویەرێ راستە، ژ بەر ڤێ ھەلوەستا دەمیرتاش قەلەمشوورێن پەکەکێ ئەو ئارمان کر، براستی ژی ھەر کەسێ ل دژی ڤێ کریارا پەکەکێ دەرکەڤیت دێ وان ب خائین و ترسۆنەک سووچدار کەن و کەنە ئارمانج، دێ مینا سەردەما خەندەکان ھەلوەستی نیشان بدن.

چما ئەڤ چالاکی ھات کرن؟

پەکەکێ ژ سالا 2017ێ هێرڤە جارا ئەول ل باژاری چالاکیەک کر و بەرپرسیاریا وێ گرتە سەرێ خوە، د سەردەمێن کو ئاکەپە و دەولەتا ترک د دەما ھەری دژوار دا دژین، د 17ێ تیرمەھا 2017ێ دا ژی پەکەکێ ل باژێران گاڤ نەهاڤێت، د دەما ئاسایی دا کریارێن ب ڤی رەنگی «تاک»ێ یان ژی رێخستنێن نەفەرمی یێن پەکەکێ دگرتن سەرێ خوە، هه‌په‌گێ ئەڤ چالاکیە راستەراست گرت سەرێ خوە ئەڤە ژی ھلبژارتنەکا ب زانابوونە، ھەپەگێ خوەست پەیامێ بدە جھەکی!.

چەند ئەنجامێن ڤێ چالاکیێ ھەنە:

بەریا ھەر تشتی ئەم ببێژین کو چاوا د ھەردو چالاکیێن دن دا تێکلیێن ئاکەپێ و پەکەکێ ھەبوون، نھا ژی ھەنە و ئەڤ ھەردو ژنێن فەقیر ژ بۆ کو دەستێ پەکەکێ ل سەر مێزا دانوستاندنێ خورتبکن، ب قەستی شاندنە مرنێ.

ئاکەپە یا کو نھا ب دەولەتا ترک ب خوە دهێت ناسکرن، ب زانابوون دەستوور دایە چالاکیێ، دێ ھێژی پێشییا چالاکیێن پەکەکێ ڤەبکە وەکی سەر دەما خەندەکان.

جھێ کو ئەڤ چالاکیە بگەهیتێ دێ رۆژئاڤا بیت، ھەر وھا ھلبژارتنەکا ب زانابوونە کو پەکەکە ژ ژنەکا رۆژئاڤایی وەکە چالاکڤان ھلبژێرە و ئەڤ چالاکی ژ ئالیێ کەسێن کو راستەراست ژ رۆژئاڤا تێن ڤە تێ کرن، پەکەکێ رۆژئاڤا کر ئارمانجا دەولەتا ترک، ئەڤە پێنگاڤەکە کو دێ دەستێ ئاکەپێ خورت کەت، بەرەڤاژی ڤێ، ئەڤە تەڤگەرەکە کو دێ دەستێ ئەمەریکا قەلس کەت، بازرگانیا ل پشت ڤێ چالاکیێ ژی دێ رۆژئاڤا باجا وێ دەت، باجەکا وەک عەفرینێ و جھێن دن.

ھەپەگه‌ ونداھیەکا مەزن دبینە، ل باکوور تەنێ ژ بۆ تۆڤی چەند گەریلا مانە، د ئۆپەراسیۆنێن ل باشوور دا ژی ونداھیێن مەزن ژیانە، خویایە کو فەرماندارێ ھەپەگێ موراد قارایلان ل ھوندر و دەرڤە دخوازە ئیماژا خوە نوو بکە، ھەروھا پەکەکێ ژ بۆ کو گەل و کادرۆیێن خوە تەشویق بکە دو قوربانێن “خوەداوەند” (!) ئافراندنە.

ل سەر خەتا چوکورۆڤا-دەریا سپی ترساندنا کوردان دهێت پلان کرن، دەولەت دەم درێژ ھەول ددە ب ئاوایەکێ نازک نفووسا کوردان ل دەردۆرا ئەدەنە و مێرسینێ کێم بکە، ژ بەر کو نفووسا وان ئەوقاس زێدەیە کو دبە ھێزەکا سیاسی، بەلاڤ بکە، ھەر وھا گرسەیا کوردان ل ور هه‌ده‌په‌ بە ژی، لێ کوردستانی یە، لمێرسینێ دو پارلەمانێن کوردان ھەنە، شارەدار و ئەندامێن مەجلیسێ ھەنە، هەر وها دەولەت ژبۆ کو کوردان ل ڤر بەلاڤ بکە، پێدڤی ب ھن تەڤگەر و چالاکییان ھەیە.

داخویانیێن ھەپەگێ یێن چالاکیێ، سەرکەتنێن لەشکەری و ھتد بێ واتە نە، تەڤگەرەکا لەشکەری یا 40 سالی ب هاڤێتنا دو فیشەکان چ پەیوەندیا خوە ب سەرکەفتنا لەشکەری ڤە نینە.

د ئەنجامێ دا چالاکیا مێرسینێ ھەم ب کێری ئاکەپێ ھات و ھەم ژی ب کێری پەکەکێ، ھەردو ئالی ژی کێفخوەش بوون، ھەر دو ئالییان ژی پێدڤی ب یەک – دو چالاکیێن وھا ھەنە، ژ بۆ کو ھندەک ئالۆزیێن ناڤخوە دەرباس بکن.

تشتێ کو قەومی ئەڤەیە، وان دو ژنێن بەلەنگاز ژیانا خوە ژ دەست دان و پشت دەریێن گرتی پەکەکە و دەولەتا ترک ل گەل ھەڤ نازداریان دکن.

پوستێن ھەمان بەش