دوران كالكان یێ رێڤه‌به‌رێ په‌كه‌كێ د به‌شا دویه‌مین یا گوتارا خوه ده كو بۆ رۆژنامه‌یا «ئۆزگۆر پۆلیتیكا» نڤیساندی یه، نرخاندن ژ بۆی ئاوایێ په‌رچه‌بوونا كوردستانێ كر و گۆت كو به‌شا «رۆژئاڤا کوردستانێ» ژ ئیمپراتۆریا ئۆسمانی سته‌ندن و دان سووریێ، ئۆجالان ژی گۆتبوو ت تشته‌ك ب ناڤێ رۆژئاڤا تونه، كوردێن ل سووریێ ئاواره‌نه.
ئه‌ندامێن كۆنسه‌یا په‌كه‌كێ ده‌م بۆ ده‌مێ ل مه‌دیایێ ده‌ردكه‌ڤن و نرخاندنێن پڕ عه‌جێب دكن، ڤێ جارێ دوران كالكان هاتیه و نرخاندن بۆ راستیێن دیرۆكی یێن 100 سالێن به‌رێ كری یه، كالكان دبێژه:
«دەما کو ئیمپراتۆریا ئۆسمانی د شەرێ جیهانێ یێ یەکەم دە تێک چوو، د ناڤ سینۆرێن ئیمپراتۆریا ئۆسمانی دە رەوشا کوردستانێ هاتە نیقاشکرن ئینگلیستان و فرانسایێ مووسل – کەرکووک د ناڤ سینۆرێن ئراقێ دە هشتن، ئامەد، رها، دێرسم و سەرحەد دان کۆمارا ترکیەیێ. ژ قامشلۆیێ هەتا عەفرینێ ژی دان سووریێ. ب ڤی ئاوایی کوردستانا د بن دەستهلاتداریا ئۆسمانیان دە بوو سێ پارچە.
ئه‌ڤ نرخاندنا دوران كالكان ل ده‌مه‌كی تێ، كو به‌ری نها عه‌بدوللا ئۆجالان د هه‌ڤپه‌یڤنه‌كا خوه یا ب نه‌بیل مه‌لحه‌م ره كو پشتره د پرتووكه‌كێ ده ب ناڤێ (سبعة أیام مع آبو) هاتیه پارڤه‌كرن گۆتبوو: «ت تشته‌ك ب ناڤێ كوردستانا رۆژئاڤا تونه، كوردێن ل ور دژین ئاواره‌نه».
ئۆجالان د ڤێ پرتووكێ ده ب ته‌یبه‌ت د رووپه‌لێن 167 و 168 ده دبێژه:
«ژ بۆی سووریێ ژی پرانییا كوردان ژ باكورێ كوردستانێ كۆچبه‌ر بوونه، هنه‌ك كه‌س گۆتنا كوردستانا سووریێ ده‌ردخن پێش، لێ ئه‌ز دبینم ئه‌ڤ گۆتن نه‌راسته، ئه‌ڤ پێشنیار نه‌دروسته و نه‌تیگه‌هه‌كی راسته، ناڤێ راست ئه‌وه كو ئه‌م ژ وان ره بێژن كوردێن سووریێ».
د رووپه‌لا 168 ده ژی عه‌ڤدللا ئاخافتنا خوه ووسا به‌رده‌وام دكه و دبێژه: «هه‌گه‌ر ئه‌م ل دیرۆكا به‌ری 150 سالان بنه‌رین وێ ببینین كو ژ به‌ر تێكچوویینا راپه‌رینێن كوردێن رۆژئاڤا یێن ل دژی ده‌وله‌تا ترك ئه‌و كۆچبه‌ر بوونه و ل سووریێ ب جیهـ بوونه، هه‌ر وها به‌شه‌كی وان ژ به‌ر هه‌ژاریێ ره‌ڤیابوون و ل هن هه‌رێمێن چیایێ یێن مینا عه‌فرینێ بجیهـ بوونه، لۆما ژی ئیرۆ ژ چیایێن ل ور دبێژن چیایێ كۆرمێنج، من هنه‌ك له‌كۆلین كرن و من دا دیاركرن كو ئه‌و ژ تركیێ هاتنه، هنه‌ك به‌ریا 100 سالان و هنه‌ك به‌ریا 200 سالان، لێ ئێنجام هه‌ر ئه‌و ژ تركیێ ره‌ڤیانه».
تشتا كو دوران كالكان د نرخاندنا خوه ده دبێژه كو ئینگلیستان و فرانسایێ به‌شا باشوورێ ئیمپراتۆریا ئۆسمانی دان سووریێ واته ژ قامشلۆ تا عه‌فرینێ، ئه‌ڤ ژی دهێته وێ واته‌یێ كو كوردێن رۆژئاڤا خوه‌دی ئاخن.
ب ڤان نرخاندنان ژی کالکان ب ئاوایەک راستە راست ئاخافتنا ئۆجالان یا دەربارێ کوردێن رۆژئاڤا و ئاوارەبوونا وان ل سووریێ، نە بوونا ئاخەکی ل سووریێ ب ناڤێ کوردستان دەرەو دەرخاند، و ئەڤ راستیا دیرۆکی یا کو ژ خەینی ئۆجالان هەر کەسەک دن دزانە کو پەرچەیەک ژ کوردستانێ د بن داگیرکاریا سووریێ دە یە و کوردێن ل ور نە ئاوارەنە بەلکو خوەدیێن رەسەن یێن وێ پەرچەیا کوردستانێ نە، ب زەلالی بەیان کر.
