ئیرۆ 21ێ شوباتێ رۆژا زمانێ زکماکی یا جیھانێ یە. ئەڤ رۆژ د ئەنجاما بوویەرەک خویناوی دا وەک جەژن ھاتبوو پەژراندن. خواندەکارێن بەنگالی ل بەنلاگدەشێ کو زمانێ وان قەدەغە بوو ل دژی دەولەتا پاکیستانێ ژ بۆ کو ب زمانێ خوە پەروەردەیێ ببینن رۆژا 21ێ شوباتا 1952یێ خوەپێشاندانەک لدارخستن. خوەپێشاندان راستی بەرسڤەکە توند ھات ژ ئالیێ دەولەتا پاکیستانێ ڤە و 11 جوانێن بەنگالی ھاتن کوشتن. لگەل دەرباسبوونا دەمی دا پاکیستان نەچار ما و زمانێ بەنگالی پەژراند و وەکە تێ زانین بانگلادەش ژی پاشێ ژ پاکیستانێ ڤەقەتیا و بوو دەولەتەک سەربخوە. تێکۆشینا بەنگالیان یا ژ بۆ زمانێ وان بداوی بوو و نھا ژ بۆ پێشڤەبرنا زمانێ خوە د ناڤا ھەولدانان دا نە.
یونسکۆ، ژ بۆ کو ل جیھانێ جیاوازیا زمانا زێدە بکە، ژ بۆ کو حکوومەت رێزێ ل زمانان بگرە و ژ بۆ کو دەولەمەندیا زمانان بپارێزە 21 شوباتێ ژ سالا 1999ێ و ڤر ڤە وەکی رۆژا زمانێ زکماکی راگەھاندیە.
ژ بلی حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ و رێڤەبەریا رۆژئاڤایێ کوردستانێ ل ھەردو پارچەیێن دن ئێن باکور و رۆژھلاتێ کوردستانێ ھەبوونا زمانێ کوردی ب ئاوایەکی فەرمی نەھاتیە پەژراندن و بەرۆڤاژی ڤێ قەدەغەیا ل سەر زمانێ کوردی د سەدسالا 21ێ دا ژی ل بەر چاڤێ جیھانێ ددۆمە.
زمان نە تەنێ ئاموورێ راگھاندنێ یە، ھەبوونا ھەر کەسایەت و جڤاکێ ب زمانێ وان ڤە گرێدایی یە. مەسەلەیا زمانێ کوردی ژی د چارچۆڤەیەک سیاسی دا بەردەوام تێ نقاشکرن، لێ باندۆرێن نەرینی یێن دەروونی یێن ل سەر زارۆک، جوان، خواندەکەر و جڤاکا کورد ل بەر چاڤ نایێ گرتین.
حکوومەتا ترکیێ ل ئالیەکی دبێژە مە زمانێ کوردی ناسکریە ل ئالیێ دن دەریێ دبستانێن کو پەروەردەیا زمانێ کوردی ددن دادخە و تێکۆشینا کوردان یا ژ بۆ زمانێ وان ژی ددۆمە.
ل ئیران و رۆژھلاتێ کوردستانێ ژی ل دژی زمانێ کوردان پۆلیتیکایەکە ب ھەمان ئاوایی دمەشە و ل ور ژی کوردی نەھاتیە قەبوولکرن. ژ ئالیێ رەژیما سووریێ ڤە ژی ل دژ زمانێ کوردی ھەمان ھەلوەست دمەشیا، لێ بەلێ پشتی کو ل سووریێ شەرێ ناڤخوەیی دەستپێکر و رێڤەبەریا رۆژئاڤایێ کوردستانێ کەت دەستێ کوردان، ژ بۆ پێشڤەبرنا زمانێ کوردی خەبات ھاتن دەستپێکرن و نھا د دبستانان دا پەروەردە ب زمانی کوردی تێ کرن.
دەولەتێن سەردەست داخوازێن کوردان یێن دەربارێ زمانی دا کو دخوازن “زارۆکێن وان ب زمانێ زکماکی پەروەردە ببیبن و کوردی ژی ببە زمانێ فەرمی” ناپەژرینن. نھا ل جیھانێ ل گەلەک وەلاتان ژ یەکێ زێدەتر زمان ب فەرمی ھاتنە قەبوولکرن و پەروەردە ب سیستەمەکێ پرزمانی دمەشە.
د جیھانێ دا ژ 194 وەلاتان ل 113 وەلاتان ژ زمانەکێ زێدەتر زمان ھاتنە پەژراندن و ناسکرن. د ناڤا ڤان دا وەلاتێن کو دەمۆکراسیا وان پێشکەتی ژی ھەنە. ژ خوە پێشکەتنا دەمۆکراسیێ ب ئازادیا زمان، رامان و چاندێ ڤە گرێداییە.
رەوشا وەلات، زمان و گەلێ کورد ژ یا وەلات، زمان و گەلێن دن جوداترە، ژ بەر کو نە تەنێ زمانێ وان ھەبوون و وەلاتێ وان ژی ھاتیە قەدەغەکرن و تێکۆشینا گەلێ کورد ژی بێناڤبەر ددۆمە.