رێكکەفتا شنگالێ کو دا رێ ل بەر ڤەگەرینا خه‌لكێ شنگالێ ڤه‌كه‌ت و ئەو دا ژ فه‌وزایێ رزگار بن، جێبه‌جێ نه‌بوو له‌وما ژی، ژ بۆ ئێزدیان پێڤاژۆیەکا خرابتر دا دەستپێکرن، کارەساتا کو ژ ئالیێ په‌كه‌كێ ڤە ب هاریکارییا هن هێزێن ئیراقی و حه‌شدا شەعبی هاتیە چێکرن «كاركرن بوو بۆ ژناڤبرنا رێكکەفتنا شنگالێ»، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی کێشەیێن شنگالێ رۆژ ب رۆژ زێدە دبن.
رۆژا 28 نیسانێ ل سەر بریارا وەزارەتا کۆچ و کۆچبەران یا ئیراقێ 25 مالباتێن عه‌ره‌ب ڤەگەریان شنگالێ، ئەڤ مالبات ژ مالباتێن کو د وێ دەمێ دا هاریكارییا ته‌رۆریستێن داعشێ کری کو دەرباسی شنگالێ ببن پێک دهێن، ب راستی ئەڤ هەژمار ژ 100ان زێدەترە، خه‌لكێ شنگالێ ژ بۆ پرۆتەستۆیا ڤێ هەولێ خوەپێشاندان كرن، دەم ب دەم د ناڤبەرا پێکهاتەیێن باژێرێ شنگالێ دا پەڤچوون ده‌ردكه‌ڤن.
ئارتێشا ئیراقێ ب زانەبوون مالباتێن عه‌ره‌ب ل نێزیکی مزگەفتەکێ كۆم كرن، په‌كه‌كه ژی ژ بۆ كو بوویەرێ بكه بوویه‌ره‌كا ئیستفزازی ئالیگرێن خوە شاندن دەر دۆرێن مزگەفتێ، د راستی دا هەم وەزارەتا ئیراقێ و هەم ژی په‌كه‌كێ هەول د دان کو بوویەر ببیته بوویه‌ره‌كا ئیستفزازی.
ب راستی ئارمانجا ڤێ ئیستفزازا په‌كه‌كێ سەرگرتنا راستیا بوویەرێ بوو، ژ بەر کو هەڤکارێ په‌كه‌كێ یێ شنگالێ حه‌شدا شەعبی سەرکێشیێ ژ بۆ ڤەگەرا مالباتێن داعشێ دکەت، ئانكو یێ عه‌ره‌بان دئینیته دەڤەرێ شریکێن په‌كه‌كێ نە، هەروه‌ها په‌كه‌كە ل سەر خەتا شنگال – تلله‌عفه‌رێ ل گه‌ل عه‌ره‌بان بازرگانیێ دکەت، ب راستی هاتنا عه‌ره‌بان بۆ شنگالێ د بەرژەوەندییا په‌كه‌كێ دا یە، ژ بۆ کو په‌یوه‌ندیێن خوە یێن بازرگانی ل گه‌ل عه‌ره‌بان خراب نه‌كه‌ت.
مه‌دیایا په‌كه‌كێ بوویەرێ بەرۆڤاژی دکەت
په‌كه‌كە کو شریکێ هاتنا عه‌ره‌بانە، ژ بەر ڤێ یەکێ د مەدیایا خوە دا هاتنا عه‌ره‌بان ناکەته مژار و د خوازیت ڤان روودانان بڤەشێریت، ل گۆری مەدیایا په‌كه‌كێ، «د ناڤ مالباتێن عه‌ره‌بان دا دو تاوانبار هەنە و خه‌لك دخوازیت ئەڤ هه‌ردو کەس رادەستی یه‌به‌شێ بهێنه کرن». لێبەلێ د راستیێ دا، رەوش تام بەرۆڤاژی ڤێ یەکێ یە، هەروه‌ها مەدیایا په‌كه‌كێ هەول ددەت کو سووچێ بقولپینیتە سەر ئارتێشا ئیراقێ، ژ بۆ كو شریکێ خوە حه‌شدا شه‌عبی بێتاوان بکەت.
بجهنه‌ئینانا رێكکەفتنا شنگالێ ئێزدیان بەر ب کارەساتێ ڤە دکێشیت
رێکكەفتنا کو ل 10ێ جۆتمەها 2020ێ ل بن جاڤدێرییا نه‌ته‌وێن یه‌كبوویی، د ناڤبەرا بەغدا و هەولێرێ دا هاتیه ئیمزا کرن، ژ بۆ خه‌لكێ شنگالێ و کوردێن ئێزدی دەستکەفتەکێ گه‌له‌ك گرنگ بوو، ژ بەر کو ب ڤی ئاوایی ئێزدی دا د ناڤا بەغدا و پێکهاتەیێن سیاسیی یێن هەرێمی دا بنه خودان جهەکێ گرنگ و دا دەرفەتا دانوستاندنێ ب دەست خوە ئێخن و هەروه‌ها هەموو هێزێن ئیداری و ئەولەکاری ژی دا ژ ئێزدیان پێک هێن، لێبەلێ په‌كه‌كێ و حەشدا شەعبی ب هەموو هێزا خوە رێ ل جێبه‌جێكرنا ڤێ رێكکەفتنێ گرتن، ب ڤی ئاوایی نه‌هێلان هێزێن کوردستانی دەرباسی شنگالێ ببن، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی د ناڤا ڤێ فه‌وزایێ دا هەر کەسێ ل شنگالێ چ دخواست بکەت، دکر و ئێزدی د بوونه قوربانی، گه‌هشته ئاسته‌كی كو په‌كه‌كە ئه‌و قاس بێرێز بوو، ژ بۆ بەرژەوەندیێن پارتییا خوە میرێ ئێزدییان وەکە خائین دەست نیشان کر.
ئینانا 25 مالباتێن عه‌ره‌ب بۆ شنگالێ تەنێ ئێكه ژ ڤێ مەغدوورییەتا گەلێ ئێزدی.
په‌كه‌كە دێ تراژیدییا جینۆسایدا خه‌لكێ شنگالێ پتر ژ بۆ بەرژەوەندیێن خوە بكارئینیت و کوردێن ئێزدی دێ بەر ب كاره‌ساته‌كا مەزنتر ڤە كێشیت.
