پشتی ههه‌لبژارتنێن پارلامەنتۆ و سەرۆکۆماریێ یێن د مەها گولانێ دا هاتینه كرن، ژ ئالیێ رایا گشتی ڤە ل دژی هه‌ده‌پێ رەخنەیێن مەزن هاتن کرن. هه‌ده‌پێ هەم به‌رزه کرن و هەم ژی جه‌ماوه‌رێ خوە ڤەگوهەراند جه‌هه‌پێ، یا هەره گرنگ ژی جهێ د ناڤا مه‌یدانا سیاسەتا كوردان دا به‌رزه کر. هه‌ده‌پێ ژی ب داخویانیەکێ تێکچوونا خوە قەبوول کر. گەلێ باکورێ کوردستانێ ژی ل سەر وێ یەکێ هەمفکرە کو ستراتیژی و پارادیگمایا گشتی یا هه‌ده‌پێ خەلەتە و چاڤەرێیا گوهەرتنەکا رادیکال هەیە. ب تایبەتی ژی جه‌ماوه‌رێ رادیکال یێ هه‌ده‌پێ ژ ڤێ رەوشێ نەرحەتە.
د ڤی دەمی دا ئەندامێن کۆنسەیا رێڤەبەر یا كه‌جه‌كێ ل پەی هەڤ داخویانی دان و دیار کرن کو “خوەرەخنەکرنا رادیکال چێنابیت، دڤێت هه‌ده‌په د خەتا ترکبوونێ دا ئیسرارێ بکەت”. یەک ژ وان رێڤه‌به‌رێن په‌كه‌كێ، ئەندامێ کۆنسەیا رێڤەبەر یا كه‌جه‌كێ مسته‌فا قاراسوو یە.
قاراسوو کو وەکە نوونەرێ هەری بهێزێ تێگەها ترکبوونێ یا د ناڤا په‌كه‌كێ دا تێ ناسکرن، د ئاخفتنێن خوە دا هەموو رەخنەیێن پشتی هه‌لبژارتنێ یێن ل دژی هه‌ده‌پێ رەد کرن. قاراسوو د ئاخفتنا خوە دا گۆت کو ئەڤ رەخنە ژ ئالیێ په‌ده‌كێ و میتێ ڤە دهێنه کرن. وی گۆت کو هه‌ده‌په پارتیەکا ترکیێ یە و ژ خەتا خوە یا دامەزراندنێ گاڤان بۆ پاشڤه ناهاڤێژیت.
قاراسوو وەک خودانێ هه‌ده‌پێ ئاخفت
دەما مرۆڤ ل هەڤپەیڤینێ ب تەڤاهی دنێریت، مرۆڤ دشێت ببێژیت کو نرخاندنێن قاراسوو ژ بۆ سازی و کادرێن هه‌ده‌پێ یێن ل باکورێ کوردستانێ وەکە ته‌علیماته‌كێ تێ دیتن و نێرینا فەرمی یا په‌كه‌كێ تەمسیل دکەت.
قاراسوو ژ خوە د هەموو نرخاندنێن خوە دا وه‌ك خودانێ هه‌ده‌پێ ئاخفت، هەم د رەخنەیێن خوە دا هەم ژی د پلانسازیێن خوە یێن پاشه‌رۆژێ دا زمانێ فەرماندایینێ ب کار ئینا.
مسته‌فا قاراسوو ب گۆتنا، “هه‌ده‌په ئەنجاما تێکۆشینا مە یا 50 سالانە، ژ تێکۆشینا مە جودا ناهێته برێڤەبرن” خودانێ راست و درست یێ هه‌ده‌پێ ژی ب بیر خست. د واتەیەکێ دا وی خواست سه‌لاحه‌ددین دەمیرتاش و هنده‌ك دەردۆرێن وی ژی بکشیتە خەتێ.
قاراسوو: هه‌ده‌په د هه‌لبژارتنان دا نه‌شكه‌ستی یه
مسته‌فا قاراسوو ئیدیعا کر کو هه‌ده‌په د هه‌لبژارتنان دا تێكنه‌چوویه، قاراسوو گۆت، «ل کوردستانێ ل گۆری بەرێ یەک وەکیل ژی کێم نەبوویە. كێمبوونا دەنگان یا كێم ژی دهێته فێمکرن… كێمبوونا چەند سەد هەزار دەنگان ل ڤێرێ نه‌شێت ڤێ راستیێ ب ئاوایەکی دی نیشان بدەت، ل سەر ڤێ یەکێ دیتنا تێکچوون دڤێت نەهێته کرن. گەر ئەڤ یەک بهێته کرن، پێویستە ل ڤێرێ ل مەبەستێن نەحەزان بگەرین”.
مسته‌فا قاراسوو د درێژیا ئاخفتنا خوە دا دیار كر كو ل پشت رەخنەیێن ل سەر سیاسەتا هه‌ده‌پێ دهێنه کرن په‌ده‌كه و کوردێن نەتەوپەرەست هەنە و ئیدیعا کر کو یێن ڤان رەخنەیان دکه‌ن ژی گرێدایی میتێ نە.
قاراسوو د بەردەوامیا ئاخفتنا خوە دا ب به‌هانه‌یێن جودا پاراستنا ئەنجامێن ههه‌لبژارتنێ کر و گۆت، “جارێ نیڤا کەسێن هاتنە ههه‌لبژارتن ژنن، ئەڤ یەک ژ هەژمارا وەکیلێن هاتنە ههه‌لبژارتن بۆ مە گرنگترە”.
خەتا ترکبوونێ خەتا راستە
پشتی هه‌لبژارتنان کوردان رەخنە ل خەتا سیاسی یا هه‌ده‌پێ کرن و گۆتن هه‌ده‌په ژ فەهما کوردستانێ دوور کەتی یە. قاراسوو ژی بال کشاند سەر ڤان رەخنەیان. وی رەخنەیێن کوردان رەد کرن. قاراسوو دیار کر کو هێڤیێن گوهەرتنا بنگەها هه‌ده‌پێ سه‌رناگرن و گۆت، “د بن ناڤێ رەخنەیێ دا ل دژی فەلسەفەیا دامەزرێنەر، خەتا ئیدۆلۆژیک و سیاسی یا هه‌ده‌پێ هێرشه‌كا مەزن دهێته کرن”.
قاراسوو خەتا هه‌ده‌پێ ب ڤان گۆتنان پاراست: «خەتا هه‌ده‌پێ و سیاسه‌تا كو وێ دمەشاند رێژه‌یا ده‌نگان ژ سەدی 6،5 گه‌هاند ژ سەدی 13،5. زێده‌باری هەموو پۆلیتیکایێن ته‌سفیه‌یێ ژی ئەڤ خەته هێز و كارتێكرنا خوە به‌رده‌وام دكه‌ت. کێماسی و نەگه‌هشتنا ئەنجامێن خواستی ب پرسگرێکێن نە پراكتیزه‌كرنا خەتێ یە».
ل گۆری قاراسوو و ئەندامێن په‌كه‌كێ کێشەیێن هه‌ده‌پێ تنێ “تێنه‌گه‌هیشتنا خەتا رێبەرتی و پێکنەهاتنا پێدڤیێن پراكتیکی” یه.
قاراسوو د ئاخفتنا خوە دا دیار کر کو رێككه‌فتنێن ل گه‌ل چەپێن ترک راستن و گۆت، ئەگەر ئەڤ رێككه‌فتن نه‌بایه هه‌ده‌پێ بەندا ژ سەدی 10 دەرباس نەدکر و گۆت، “هه‌ده‌پێ مفا ژ رێككه‌فتنا ل گه‌ل چه‌پان دیت. بێی رێككه‌فتنا ل گه‌ل چەپان هه‌ده‌پێ نه‌دشیا ده‌رباسی پارلامه‌نتۆیێ ببیت”. هەروه‌ها قاراسوو گۆت، “ئەڤه دەمەکێ درێژە ئەم پشتگریێ دده‌ینه نامزەتێن ترک یێن چەپگر و سۆسیالیست.” ل هەمبەری کەسێن کو رێككه‌فتنا ل گه‌ل چەپگران رەخنە دکه‌ن ژی وه‌ها بەرسڤ دا، “دخوازن هه‌ده‌په ببیته په‌ده‌كه”. لێ بەلێ رێژەیا دەنگێن گشتی یێن رێككه‌فتنا چەپێن د ناڤا هه‌ده‌پێ دا تێرا دەرخستنا وەکیلەکی ژی ناکەن. ل گەل ڤێ راستیێ ژی هه‌ده‌په ل سەر دەنگێن کوردان دو كۆتایان دده‌ته هه‌ر پارتیه‌كێ. هەتا ناڤێن وەک سەزایی تەمەللی ژی ژ کوردستانێ دهێنه هه‌لبژارتن.
قاراسوو گۆت کو پشتگریکرنا كلچدارئۆغلو درسته و د هه‌لبژارتنێن بەرێ یێن شارەداریان دا ژی دەنگدان ب بەربژێرێن جه‌هه‌پێ درست بوو.
هه‌ده‌پ نەپارتیەکا کوردایە
قاراسوو د گەلەک بەشێن ئاخفتنا خوە دا گۆت «هه‌ده‌په نە پارتیەکا کوردایە» و وه‌ها پێدا چوو، «نە پارتیەکا نەتەوەپەرەستە. ب راستی ژی هندەک دخوازن هه‌ده‌پێ ژ خەتا تێکۆشینا مە یا 50 سالی ڤه‌قه‌تینن و بکێشنه سەر خەتا نەتەوەپەرەستا کورد” هەروه‌ها قاراسوو د ئاخفتنا خوە دا گۆت کو هه‌ده‌په ل گۆری پارادیگمایا دژه-نەتەو-دەولەتێ یا سەرۆک ئاپۆ هاتیە ئاڤاکرن.
قاراسوو د ئاخفتنا خوە دا خالەکا پر بالکێش ژی گۆت و ئیفادەیەکا کو کوردان پارچە دکەت ب کار ئینا. «کوردایەتیەکا ئازاد یا کو ناڤەندا وێ ئیرۆ ئامەد، ب بكارئینانا کوردایەتیا د ناڤا پدکێ دا دهێته خواستن کوردایەتیا ئامەدێ یا ئازاد بهێته ته‌سفیەکرن. هێرش ل سەر کوردایەتیا ئامەدێ دهێته کرن».
قاراسوو ب ڤی رەنگی خەتەکا کو یه‌كێتییا جڤاکی یا کوردی پارچە دکەت، شۆپاند. گەلۆ قاراسوو بەحسا كیژان ئازادییا ئامەدێ دکەت یا کو هێژ کوردان چ ژێ نەبهیستی.
ب فەرمانا رایەدارێن وه‌ك قاراسوو رێ ل پێڤاژۆیا رەخنەکرنێ ژی هات گرتن
داخویانیێن قاراسو وەکە نێرینا فەرمی یا په‌كه‌كێ دهێته دیتن. ژ بەر ڤێ یەکێ دێ چەند کەس ژ سیاسەتێ هێنه دەرخستن. قاراسوو د ئاخافتنا خوە دا دیار کر کو بریارا ڤه‌كێشانا په‌روین بۆلدان و میدحه‌ت سانجار ژ هەڤسەرۆکاتیێ كاره‌كێ درسته و ئەڤ ناڤه دێ هێنه گوهارتن. لێ هه‌ده‌په خەتا خوە ناگوهۆریت.
د ئەنجام دا داخویانیا کو د د دوماهییا پێڤاژۆیا خوەرەخنەکرنێ دا بۆ رایا گشتی هاتیه دان و ب هەزاران هه‌لبژێرێن هه‌ده‌پێ ب رۆژان ل بەندا وێ نە ئەڤەیه: «مە خەتا سەرۆک ئاپۆ فێم نەکر، مە خەتا پارتیێ پێک نه‌ئینا».
د راستیێ دا ئه‌گه‌را کو قاراسوو ئەوقاس خەتا هه‌ده‌پێ دپارێزیت، دهێته واتەیا پاراستنا خەتا ئۆجالان و په‌كه‌كێ، ب هەر ئاوایه‌كی هه‌ده‌پێ ژ بلی ته‌علیماتێن په‌كه‌كێ نه‌شیا چ بریارەکا دی بده‌ت. رێڤەبەرێن هه‌ده‌پێ عه‌بد و مه‌ئموورێن په‌كه‌كێ نە و هه‌ده‌په ژ دەستپێکێ ڤە ب ته‌علیماتێن په‌كه‌كێ دهێته رێڤەبرن. دەرکەتنا ژ خەتا ترکبوونێ یا هه‌ده‌پێ دهێته واتەیا تەرکاندنا خەتا ئیمرالیێ و یا په‌كه‌كێ.
په‌كه‌كه دێ چەند گوهارتنێن بچووک كه‌ت، بەلکی یەک-دو روویێن کوردستانی، یەک-دو روویێن ئیسلامی دێ د ناڤا هه‌ده‌پێ دا ئینیته پێش. لێ ژ ڤێ زێدەتر چ دی نینه و به‌رزه‌كرنا سیاسەتا کوردی د شەخسێ هه‌ده‌پێ دا دێ ل باکورێ کوردستانێ به‌رده‌وام بیت.
قاراسوو د ئاخفتنا خوە دا ناڤێ سه‌لاحه‌ددین دەمیرتاش نەئینا و قەد بەحسا وێ درووشما “ئیعدام بۆ دەمیرتاش” نەکر، ب ڤێ هەلوەستا قاراسوو دهێته دیتن کو په‌كه‌كە دێ دەمیرتاش ژ سیاسەتێ ده‌رئێخیت و دێ د ناڤا هه‌ده‌پێ دا سەروەرییا خوە سه‌روژنوو ساز بکەت.
ب ئیحتیمالەکا مەزن ئاخفتنێن قاراسوو خەتا سەرەکی یا په‌كه‌كێ دیار کر، ژ نها و پێڤە هەموو رێڤەبەرێن په‌كه‌كێ دێ د ڤی چارچووڤه‌ی دا ئاخڤن. هه‌ده‌په ژی دێ ل باکور هەمان تشتی ببێژیت. ب ڤان فەرمانێن قاراسوو-په‌كه‌كێ، پێڤاژۆیا خوەرەخنەکرنا هه‌ده‌پێ یا كو هێژ دەستپێ نەکری، ب داوی ئینا.
