ئۆپەراسیۆنا پرئالی یا کو حه‌ماسێ د 7ێ جۆتمەهێ دە ل دژی ئسرائیلێ پێک ئانیبوو، باندۆرەک ماتمایی ل دنیایێ کربوو. ل رۆژهلاتا ناڤین، کێشەیێن ئسرائیل و فلستینێ ئەو دەمەکە د ناڤا ئارامییێ دە بوو، لێ دیسا ئالۆزییان دەستپێکر. ئسرائیلێ ب توندی بەرسڤا ئێریشان حەماسێ دا. هەتا کو ڤێ کێلییێ ژی، ژ هەر دو ئالیان نێزی 4000 کەسان مرن و ب سەدان خانی-ئاڤاهی هلوەشیان. زێدەیی دو ملیۆن مرۆڤ کەتن ناڤا رێڤینگییا کۆچبەرییێ دە و 8 ملیۆن مرۆڤ راستەراست ژ ڤێ پێلا شەر باندۆر بوونە.
مژارا سەرەکە یا گۆتووبێژا ژ بۆ جیهانێ و چاڤدێرێن سیاسی نها ئەڤە: «ئەڤ شەرێ ئسرائیل و حەماسێ دێ بەر ب کوو ڤە بچە؟ گەلۆ ئەڤ شەرێ د ناڤبەرا «ئسرائیل – فلستین – لوبنانێ دە دێ وەکی پەڤچوونەک هەرێمی و دەمکورت بمینە، ئان دێ دەمدرێژ و ل سەر تەڤاهیا رۆژهلاتا ناڤین بەلاڤ ببە؟» ئەڤ پرس بێ بەرسڤە. گەر پێڤاژۆیەک کو ئیران، دەولەتێن عەرەبی ئو یێن رۆژئاڤایی تێ دە بەشدار ببن دێ شەر بەلاڤی کیژان وەلاتان ببە نەدیارە. ژ بەر ڤێ یەکێ هەر کەسێ های ژ خوە یە. دەولەتێن وەکە ئەمەریکا مەزن ژی تەڤی کو پشتگرییا ئسرائیلێ دکن لێ دخوازن شەر سینۆردار بمینە. مسر و ئوردن ب سینۆر هشیاری تەڤدگەرن. هەتا سەرۆکوەزیرێ فلستینێ مه‌حموود عه‌باس ژی ب گۆتنا «حه‌ماس نوونەرتیا فلستینێ ناکە» دەریێ ئارامی و لهەڤکرنێ ڤەکری هشت.
ئەرێ دنیا د جنقە، کەس ب حەماسەت تەڤناگەرە، هەر کەس ل بەرژەوەندیێن خوە دفکرە. ئێجار دەما کو ئەڤ رەوش وها بە، کورد چ دکن؟
«کورد پشتگریا کێ دکن؟ دڤێ کورد پشتگرییا ئسرائیلێ بکن ئان ژی یا فلستینێ؟ کوردان دەست ب نیقاشا ڤێ پرسێ کرن. لێ مخابن هنەک کورد ب ئالایێن فلستینێ داکەتنە کۆلانان ژی. ل باشوورێ کوردستانێ ژی گرووپا سه‌لاحه‌ددین به‌هائه‌ددینێ یەکگرتوو و كۆمه‌له‌یا عەلی باپیری بانگا جیهادێ کرن و گۆتن دڤێ جوانێن کورد بچن فلستینێ. ل باکورێ کوردستانێ مەشێن پشتگریێ یێن ژ بۆ فلستینێ ژ ئالیێ هووداپارێ ڤە تێن لدارخستن. هووداپارێ بانگا «جیهادێ» کر. هەلبەت بانگه‌وازییا «یه‌سه‌پێ» هنەکی ژ یا وان جودا بوو. یه‌سه‌پێ گۆت، «ئەم مافێ دەولەتخوازییا فلستینێ دپارێزن». هه‌ده‌په- یه‌سه‌په کو پێکهاتەیێن په‌كه‌كێ نه، هێژ رۆژەکێ ژی نەگۆتنە «ئەم مافێ دەولەتبوونا کوردان دپارێزن» لێ ژ بۆ فلستینێ داخوازا دەولەتبوونێ دکن. رێخستنێن چەپێن ترکێن ب یه‌سه‌پێ – هه‌ده‌پێ رە هەڤکارن وه‌كEMEP و ESP و ..هتد داخویانی بەلاڤکرن کو ئەو پشتگرییا فلستینێ دکن. ئانگۆ ئەو کۆموونیست، سۆسیالست، چەپگر ل گەل هووداپارێ د هەمان جەپهێ دە جهـ دگرن.
ژ کوردێن ژ پشتگرییا دنیایێ بێپار هەر رۆژ ئێرش ل سەر وان تێ کرن دخوازن پالپشتییا فلستینێ بکن. هەتا دادکەڤن کۆلانان و ئالا فلستینێ د هەژینن. کوردێن هێژ خوە ژ شوورێ مرنێ رزگارنەکری جاوا چێدبە کو لاینگریێ بکە.
دڤێ کورد تەنێ هاریکاریێ بدن خوە
راستییا لەشکەری و سیاسی یا نها کورد د ناڤ دە نە نکارن پشتگرییا چ هێزان بکن. دڤێ کورد تەنێ پشتگریا خوە بکن، ئالا خوە بلند بکن و ژ بۆ خوە درووشمان بقیرن.
کورد گەلێ هەری مەغدوورێ رۆژهلاتا ناڤینە. کورد ژ فلستینێ زێدەتر مەغدوورن. فلستینی د مەجلیسا ئسرائیلێ دە تێن تەمسیلکرن، ئالا وان تێ قەبوولکرن، زمانێ وان تێ قەبوولکرن و نوونەرێ وان د نەتەوەیێن یەکبوویی دە ژی هەیە. هەموو دەولەتێن عەرەبان پشتگریا وان دکن.
هەما ئەم ڤێ راستییێ ب زەلالی ببێژن کورد پشتگرییا فلستینێ ژی بکن، فلستین پشتگرییا کوردان ناکە. دەما کوردان د سالا 2017 ئان دە رەفەراندوما سەرخوەبوونێ ل دار خستی، سەرۆکوەزیرێ نهایێ فلستینێ مەحموود عەباس گۆت، «دەولەتا سەربخوە یا کوردستانێ خەنجەرەکە ژەهرییە کو ل پشتا عەرەبان رە ئاسێ مایە». فلستینیان داگیرکرنا عەفرینێ پیرۆز دکرن. هەتا سەمبۆلا فلستینیان لەیلا خالد ژی د کۆنفەرانسا کو ل ئامەدێ بەشدار ببوو دە بێرێزی ل سەمبۆلا کوردان لەیلا زانایێ کر.
هەروه‌ها هێزێن کو پشتگریێ ددن فلستینێ، پشتگریێ نادن کوردان، ستراتیژیەکە تونەکرنا کوردان دمەشینن. خوەدیێن پرۆژەیا هیلالا شیعی و هێزێن وان یێن پارامیلیتەرێن ب سەرکێشیا ئیرانێ گەر ژ دەستێ وان بێ دێ کوردان د کۆمکوژییان دە دەرباس بکن. هەر وها پێکهاتەیێن سوننی و هێزێن پارامیلیتەرێن کو پشتگریا فلستینێ دکن ژی دژمنێن کوردانن، وەکە داعشێ.
یێن کو کوردان بەر ب پشتگرییا فلستینێ ڤە دکێشن ژی دەولەتێن کۆلۆنیالیستن
دگەل کو راستییا رۆژهلاتا ناڤین ئەڤە ئەم نکارن پشتگرییا هنەک پارتی و گرووپێن کوردان بۆ فلستینێ وەکە هەلوەستەکە ئیدۆلۆژیک بنرخینین. ژ بەر کو ئیران ل پشت کۆمه‌لێ و ترکیە ژی ل پشت هووداپار و یەکگرتوویێ هەیە.
ژ سالێن 1970ێ ڤە کۆلۆنیالست هەول ددن کو فلستینێ ب کوردان بدن حەزکرن. چەپگر ب شیعارێن «ئانتی -ئەمپەریالیست، گەلێری» ڤێ یەکێ دکن، باسکێ ئیسلامی ژی ل سەر ناڤێ «ئوممەتێ» ڤێ دکن. یێن کو دخوازن کورد پالپشتییا فلستینێ بکن دەولەتێن کۆلۆنیال و ستاتووپارێزێن هەرێمی نە.
ئەڤ پلانەکە کو دخوازە کوردان ژ دەولەتێن رۆژئاڤایی دووربخن و کوردان بکن ئاموورەکی سییاسی د دەستێ داگیرکەران دە.
هێزێن رۆژئاڤا دێ چ بدن کوردان؟
ستاتوکۆیا ل رۆژهلاتا ناڤین ل هەمبەری کوردان قرکەر بوویە. گوهەرتنا ڤێ ستاتوکۆیێ د بەرژەوەندیا کوردان دە یە. ژ بەر کو هێزێن هەرێمێ دێ ستاتوکۆیێ نەگوهەرینن، هێزێن رۆژئاڤا ژ بۆ کوردان بژاردەیەکە باشە. لێ بەلێ ژ بەر هەلوەستا وان یا رۆژئاڤا و هەم ژی ل هەمبەری هەرێما کوردستانێ و هەلوەستا وان یا نەزەلال و بەرژەوەندیپەرەست، دڤێ کورد ب هشیاری نێزی هێزێ رۆژئاڤا ببن. ژ بەر ڤێ سەدەمێ ب ئالا فلستینێ داکەتنا کۆلانان نەراستە و بەشەک پشتگرییا هێزێن رۆژئاڤا کرن ژی خەلەتە. د ڤێ پێڤاژۆیێ دە هەلوەستا کوردان دڤێ خوەدی دو لنگ بە.
لنگێ یەکەم ئاخافتنێن مەبدەئی بن. دڤێ کورد د سەری دە ل سەر مژارێن وەکی پاراستنا سڤیلان د شەر دە، نە بکارئانینا چەکێن قەدەغەکری و پابەندبوونا ب هقووقا شەر یا پەژراندی دە، گرنگیێ بدن پرەنسیبێن گەردوونی. یا دویەم، “مافێ خوەبرێڤەبرنا گەلان” بێ پاراستن. دڤێ کورد وەکە پرەنسیب ڤانا بپەژرینن. ئەڤ هەر دو پرەنسیبێن گشتی دێ د وژدانا گەل دە خوەدی جهەکی واتەدار بن. یانی دڤێت کورد نیشان بدن کو ئالیگرێ پرەنسیبانن، نە ئالیگرێ شەرن.
لێ راستیا ڤێ مژارێ ل مەیدانێ ئەوە کو کورد ب هەر کەسی رە د ناڤا تێکلیان دە بن، لێ دڤێ ب ئالیێن کو دخوازن کەڤنەشۆپێن هەرێمێ و کۆلۆنیالیزما کوردستانێ لاواز بکن رە باش دانووستاندنان بکن. ژ خوە خوە ب ئالیەکی ڤە گرێبدن، درووشمێن وان بقیرن و ئالایێن وان بهەژینن دێ زرارێ بدە بەرژەوەندیێن کوردان. دڤێ کورد هشیاری بەرژەوەندییێن خوە بن، ژ بۆ کوردان چ پێنگاڤ پێویست بە وێ باڤێژن.
ب کورتاسی دڤێ کورد د ڤی شەری دە تەنێ ئالیگرێ بەرژەوەندییێن خوە بن. ل گۆری پلانێن سەرخوەبوون و ئازادیا خوە تەڤبگەرن. ژ ڤێ پێڤه ژی چ رێکێن مە تونەنە.
