دارا بلەک
پشتی سەرۆکێ مەھەپێ باخچەلی دەستێ بەرپرسێن دەمێ د پارلەمەنتۆیێ دە گرتی و مەرحەبا دایی وان، داخویانیەک دن دا و گۆت؛ بلا ئۆجالان وەرە پارلەمەنتۆیێ د گرووپا دەمێ دە باخڤە و راگھینە کو، “تەرۆر خلاس بوویە و پەکەکە ھاتیە تەسوییەکرن”..
ئەڤ یەک د رۆژەڤا سیاسی ل ترکیێ و باکورێ کوردستانێ دە وەک دەستپێکا پێڤاژۆیەک نوو ھاتە نرخاندن. مەدیا کوردی گەلەک ل سەر ڤێ پرسێ سەکنی و گەلەک کەسایەت، سیاسەتمەدار و رەوشینبیر و ئالیێن سیاسی د ڤێ دەربارێ دە دیتنێن خوە گۆتن. خوە ھندەک کەسان ئیدیعا کرن کو، دەولەتێ ل گەل عەبدوللا ئۆجالان لھەڤکرنەک کریە، واتە لھەڤھاتیە و ئۆجالان پرۆتۆکۆلا ل ھەڤھاتنێ رێکریە قەندلێ و گۆتیە ئەگەر ھوون قەبوول بکن بکن، ھوون قەبوول نەکن ژی مە لھەڤکریە و ئەزێ رەدا وە بکم.
بێ گومان ئەڤ یەک ھەتا وەک ڤێ گاڤێ ئیدیعایە، لێ نە ئیدیعایەکا ڤالایە ژی. گەرەک ئەڤ یەک ب گەلەک ئاوایا بێ نرخاندن. ل ڤێ دەرێ ھەلوەستا دەمێ، و پەکەکێ گەلەکی گرینگە. ھەروەھا ھەلوەستا سەرۆکێ بەرێ یێ ھەدەپێ سەلاحەدین دەمیرتاش گەلەک ب زەلالی ھاتە راگھاندن. دەما چالاکیا چەکداری یا پەکەکێ ل ئەنقەرە ھاتە کرن، دەمیرتاش داخویانیەک دا و گۆت: “زھنیەتا کو ھەول ددە لێگەرینا چارەسەریا پرسگرێکێن مە ب ئاخافتن، دیالۆگ و سیاسەتێ ب خوینێ بقەدینە، بلا بزانە کو گەر ئۆجالان دەستپێشخەریێ بکە و بخوازە رێ ل بەر سیاسەتێ ڤەکە، ئەم دێ ب ھەموو ھێزا خوە ل پشت وی بن. ئەم ت نێزیکاتیێن کو سیاسەتا دەمۆکراتیک و لێگەرینا ئاشتیێ پووچ بکە و بێ ئیرادە بکە، قەبوول ناکن. دڤێت ھەر کەس حەسابێن خوە ل گۆری وێ بکە. “ئەمێ ت جاری دەستوورێ نەدن کو دەنگێ کەسێن ئاشتیێ دخوازن ڤێ جارێ ژ کێ بێ بلا بێ گرتن.”
وەک دن دەم ھێژان نە زەلالە. دخوەیە ھێڤیا ھەلوەستا رێڤەبەریا پەکەکێ یا ب یەکدەنگیە. ژ بەر کو ھەرچقاس داخویانیێن خوە دە بەحسا پێوستیا پێڤاژۆیەک نوو و ھەلوەستا ئۆجالان بکن ژی لێ نە زەلالن. دبێژن: کا بلا ئۆجالان باخڤە دا ئەم بزانن چ دبێژە. هەلبەت پارلەمەنتەرێ دەمێ و برازایێ عەبدوللا ئۆجالان دەما سەردانا ئیمرالی کری پەیاما ئۆجالان گەلەک ب زەلالی گھاندیە بەرپرسێن دەمێ. لێ ھەتا وەک ڤێ گاڤێ قەندیل نە زەلالە. بەرپرسێن پەکەکێ ھندەک داخویانیا ددن لێ ددن کەشفکرن ژی “بریارا دەست ژ چەکان بەردانێ نەیا ئۆجالانە، یا رێڤەبەریا پەکەکێ یە، یا وانە ئەوێن کو چەک د دەستێ وان دەیە.”
ھەتا ھەر چقاس پەکەکە بێژە کو، چالاکیا ئەنقەرە نە ب ڤێ پێڤاژۆیێ ڤە گرێدایە ژی، گەلەک ڤەکری دخوەیە ئەو چالاکی ب ئاوایەکێ بەرسڤا ھەلوەستا ئۆجالان ب خوەیە. ھەولدانەکا سەکندانا پێڤاژۆیەک دەستنەپێکری ب خوەیە.
د ڤێ دەربارێ دە گەرەک رۆلا چەپێن کو د ناڤا دەمێ دە نەیێ پشتگوھکرن. د ناڤا دەمێ دە ھەلوەستا چەپان و تەربیەتا چەپێن ترک گەلەکی گرینگە.
پارلەمەنتێ دەمێ یێ دیاربەکرێ جەنگیز چاندەر د پارلەمەنتۆریێ دە ل سەر ناڤێ دەمێ ئاخاڤتنەک کر و د ئاخڤتنا خوە دە بوویەرا کو ل کازانا ناڤچەیا ئەنقەرێ ھاتی کرن وەک “بوویەرەک تەرۆرستی” ب ناڤ کر. ئەڤ یەک ژی گەلەکی بالکێش بوو. ژ بەر کو ئەندامێن ھەدەپێ&دەمێ گەلەک چالاکیێن پەکەکێ یێن چەکداری تەسویپ نەکرنە و ھەتا رادەیەکی شەرمەزار کرنە، لێ ئەڤە جارا یەکەمە کو ب “تەرۆریستی” ب ناڤ دکن.
ژ ئالیێ دەولەتێ ڤە پەیام زەلالن، دبێژن کو، ئەڤە نە پێڤاژۆیەکا چارەسەریێ یە، ئەڤە پێڤاژۆیا “خلاسکرنا تەرۆرێیە ” .
لێ داخوازیەک گشتی د ناڤا سیاسەتمەدار و ئالیێن سیاسی دە ھەیە کو، دبێژن ئەڤ شەرە نە شەرەکە کو، فەیدەیەکی ددە دۆزا ئازادخوازا کوردستانێ، بەرەڤاژی کورد زەرەرێ ژ ڤی شەری دبنن. دڤێت پەکەکە یەک ئالی دەست ژ چەکان بەردە و بکەڤە د ناڤا سیاسەتەک بێ چەکداری دا کو، رێیا دیالۆگ و سیاسەتەک دەمۆکراتیک ڤەبە.
د راستیا خوە دە، د دەستپێکێ دە ئاخاڤتنا باخچەلی و داخویانیێن وی د ڤێ دەربارێ دە شۆکەک پەیدا کر. کەسەک نە ل ھێڤیێ بوو کو، داخویانیەک ب ڤی ئاوایی ژ ئالیێ باخچەلی ڤە وەرە دایین. ئەڤ یەک سیاستا ئەردۆگان و دەولەتێ ب خوەیە ب تەنێ ب دەڤێ باخچەلی ئانین زمان. باوەریەک ھەبوو کو، ئەردۆگان دڤێت گاڤان باڤێژە لێ باخچەلی ئاستەنگا ھەری مەزنە. دخوەیە ئەردۆگان ب مەتۆدێن خوە ب ئاوایەکی ئەڤ یەک چارەسەر کریە.
نھا بوویەرێن کو د ڤێ دەربارێ دە روودایین ڤەکرینە. ھەر کەس یان ئالیەک گۆتنا خوە دبێژە. ژ بەری ھەر تشتەکی، ل ترکیێ، ل کوردستانێ و رۆژھلاتا ناڤین دە بریاردەرێن شەری ناخوازن پەکەکە دەست ژ چەکان بەردە. ئحتمالە کو، باندۆرا ھنەک ئالیان ل سەر رێڤەبەریا پەکەکێ ژ یا ئۆجالان ژی گەلەکتربە ھەر دەمی ھەیە.
باوەرم عەبدوللا ئۆجالان ڤێ “پێڤاژۆیێ” ژ بۆ خوە وەک شانسەکی داوی دبینە و دخوازە پەکەکە دەست ژ چەکان بەردە و رەوشا وی ژی بێ گوھەرتن. ئەگەر پەکەکە داخوازیا ئۆجالان رەد بکە، ئۆجالان ئامادەیە کو، ل با خوە رەدا پەکەکێ بکە. ئەڤجا ئەڤ یەک د وارێ سیاسەتا پەکەکێ دە چ ل گەل خوە تینە مرۆڤ نزانە.
ژ ئالیەک دن گەلەک ڤەکری، ئەڤ پێڤاژۆیا بەحسێ وێ تێ کرن، نە پێڤاژۆیا ب ئاوایەکی یا چارەسەریا پرسا کوردە. پێڤاژۆیا “ئازادکرنا ئۆجالان و تەسوییەکرنا پەکەکێ یە”
ژ بەر کو دەولەت ژی دزانە کو، ئۆجالان و پەکەکە ب تەنێ نوونەرتیا ھەموو کوردان ل باکورێ کوردستانێ ناکن. ژ بلی پەکەکێ، ئالیێن دن یێن سیاسی ھەنە، دەزگەھێن سڤیلێن کوردا ھەنە و ژ ھەموویێ گرنگتر جەماوەرەکێ کوردا ھەیە کو رەدا سیاسەتا پەکەکێ دکە، خوە بەشەک ژ کوردان کو دۆزا چارەسەریەکی دکن پێتر نێزی سیاسەتا دەولەتێ نە. گەرەک ئەڤ یەک بەربچاڤ بێ گرتن.
خالەک دن ھەیە کو، ژ بلی ھندەک چالاکیێن جار ب جارا، شەرێ پەکەکێ ب گرانی ل باشوورێ کوردستانێ یە. نھا ھێزا چەکدارا پەکەکێ ل باشوورێ کوردستانێ یە. گەرەک ئەڤ یەک بێ دیتن ژ خوە شەرێ د ناڤبەرا ئارتێشا ترکا و چەکدارێن پەکەکێ ل باشوورە.
ئەم ژ بیر نەکن کو، سیاسەتا دەولەتێ یا رۆژاڤایێ کوردستانێ ژی سەدەمەک بنگەھی یا دەستپێکا ڤێ دیالۆگێیە.
دخوەیە دێ ھێژ گەلەک گۆتوبێژ، نرخاندن و شرۆڤە ل سەر ڤێ پێڤاژۆیێ بێنە کرن. لێ ژ بۆ زەلالبوونا ئەنجاما ڤێ دەستپێکێ ھین ژی دەمەک دەرباس دبە.
لێ باوەرم ب ھەر ئاوایی بێدەنگکرنا چەکان و سڤیلەزیکرانا پەکەکێ دێ بکاربە ببە دەستپەکەکا ئامادەبوونا زەمنەک باشتر و پیچەک بیت ژی دەمۆکراتیکتر ژ بۆ سیاسەتا ب رێیا دیالۆک و ب کارانینا مەتۆدێن دەمۆکراتک. کورد دێ پێتر بکاربن زەمینەک دەمۆکراتیکتر دە داخوازیێن خوە بینن زمان و ژ بۆ دەستخستنا مافێن خوەیێن نەتەوی تێبکوشن.
