دەزگەهێن ئیراقی یێن د بن رێڤەبەریا رەژیما شیعه یا ئیراقێ دا و حه‌شدا شه‌عبی یا کو بەشەک ژ رەژیما شیعه یا ئیرانێ یە، بریارەکا نوو ژ بۆ ره‌واكرنا بوویەرێن تەرۆرێ ل کوردستانێ و پاککرنا تەرۆریستان دا. ل گۆری ڤێ یەکێ، دادگەها تێهه‌لچوونێ (تەمییز) یا ئیراقێ بریارا “بەردانا” وان په‌كه‌كه‌ییان دا یێن کو بازارێن هەولێر – دهۆك و کەرکووکێ شەوتاند بوون. دگەل دەلیل و دانپێدانێن هەمان تاوانبارێن بەرێ، وەزارەتا ناڤخۆ یا ئیراقێ دزانە بێ گومان کو بریارا دادگەهێ بریارەکا سیاسی یە.
بریارا نه‌قانوونی یا دادگەهێ ژ ئالیێ قەیس خه‌زعه‌لی، شەهناز ئیبراهیم و خالد شوانی ڤە هاتیە ئۆرگانیزەکرن
چاڤکانیێن ل سلێمانیێ دبێژن کو کۆمەک ب پێشەنگیا سەرۆککۆمارێ ئیراقێ یێ یه‌نه‌كه‌یی لەتیف رەشید و هەڤژینا وی یا ئەنداما دەستەیا برێڤەبەر یا یه‌نه‌كێ شەهناز ئیبراهیم و سەرۆکێ حه‌شدا شه‌عبی قەیس خه‌زعه‌لی، ب هەولدانێن دزی ل بەغدایێ بریار داینه کو په‌كه‌كێ و یه‌نه‌كێ ژ شەوتاندنا بازاران کو زیانه‌كا سیاسی، پسکۆلۆژی و ئابۆری دایە هەرێما کوردستانێ، پاك بکەن. وەزیرێ دادێ یێ ئیراقێ خالد شوانی یێ یه‌نه‌كەیی ژی یەک ژ کەسێن سەرەکەیە د عەفووکرنا کەسێن کو ئه‌ڤ چالاکیێن تەرۆری ئه‌نجام داینه. لەورا هەر چه‌ند دادگەهێ تەنێ گۆت کو دەلیل تێرێ ناکه‌ن ژی، ئیفادە و دانپێدانێن کەسێن کو د بوویەرێ دا هاتنە گرتن، دیمەنێن وان د ڤیدیۆیان دا و هەروه‌ها قەیدێن ل جهێ بوویەرێ پشتراست دکه‌ن کو ئاگر ژ ئالیێ ڤان کەسان ڤە هاتیە پێخستن. یا هەره گرنگ ژی، د ڤیدیۆیەکا کو ل 1ێ ئیلۆنێ هاتیە وەشاندن، دانپێدانێن کو رەنج حەبیب ژ کەسێن کو بوویەر ئه‌نجام دای دەربارێ بوویەرێ، راستیێ ب تەڤاهی ئاشكه‌را دكه‌ت.
چاڤکانیێن نێزی په‌كه‌كێ دبێژن کو ئەندامێ کۆنسەیا رێڤەبەر یا کجکێ و ئەندامێ کۆمیتەیا ناڤەندی یا په‌كه‌كێ بەهزاد هەکاری (نەدیم سەڤەن) د مەها ئیلۆنێ دا ل سەر ناڤێ جەمیل باییک ل گه‌ل ئتیلاعاتا ئیرانێ و ئەندامێ یه‌نه‌كێ وەهاب هەلەبچەیی هەڤدیتن كریه و مژارا شەواتا فرۆشگەهان ئانیە رۆژەڤێ. چاڤکانیێن په‌كه‌كێ دبێژن کو بەهزاد هەککاری داخوازا «دڤێت ئەم ڤێ پرسگرێکا شەواتان چارەسەر بکه‌ین و بوویەرێ ژ رۆژەڤێ راکه‌ین، ئەڤ مژار سەرێ مە دئێشینیت» کریە. پشتی ڤێ داخوازا په‌كه‌كێ، یه‌نه‌كێ و شیعه‌یێن ئیراقێ هەول دان ب رێیا قانوونی یا سەختە ژ مژارێ خەلاس ببن.
دادگەهێن ئیراقێ و دەزگەهێن دەولەتێ یێن کو ئەرکدارن ژ بۆ پاككرنا هەر جورە بێقانوونیا شیعه‌یان، ئێدی د ناڤ خه‌لكی دا چ باوەری ب ڤێ دادگەها سیاسی نەمایە. سازییا دادوەریێ کو سازیێن ماف و عه‌داله‌تێ یێن ئیراقێ نە، ژ هەر ئالی ڤە بوویە یاری د دەستێ ئیدارەیا شیعه‌یان دا.
پسپۆرێن ئیراقی ل سەر مژارێ دبێژن: «ل دادگەهێن ئیراقێ عەدالەت نینە، گۆتنا هێزێن شیعه ئه‌و یا دەرباس دبیت، شیعه چ بریارێ بده‌ن دێ ئەو بیت» و شیعه رەوشا دادگەهێن ئیراقێ دیار دکه‌ن.
ئەنیا شیعی پشتی تێکچوونا یه‌نه‌كێ د هلبژارتنان دا دەست ب ڤەوژارا رێ دکەت
پشتی تێکچوونا مەزن یا یه‌نه‌كێ د هلبژارتنێن پارلامەنتۆیا کوردستانێ یێن 20ێ جۆتمەهێ دا، شیعه‌یان دەست ب هەولدانەکا پڕئالی کر دا کو کارتا یه‌نه‌كێ و په‌كه‌كێ یا د دەستێ خوە دا به‌رزه نەکه‌ن. ژ ئالیەکی ڤە ژ بۆ چارەسەرکرنا تێکچوونا یه‌نه‌كێ ب رێیا مۆرال و مۆتیڤاسیۆنێ، ژ ئالیێ دی ڤە ب رێیا قانوونێ یا سەختە د دادگەهان دا كو سووچێن ل سه‌ر یه‌نه‌كێ یێن وەک مادەیێن هشبەر و.. هتد. پاقژ دکن و یه‌نه‌كێ دیسا تینن رەوشەکێ کو بکارن وێ ب کار بینن. یه‌نه‌كە ژی ل شوونا ڤەشارتنا هەموو تاوانێن خوە، زێده‌تر ب ئەنیا شیعه ڤە دهێته گرێدان.
ئەسنافێن کو د دکانێن کو یه‌نه‌كە و په‌كه‌كیییان شەوتاندین دا زیان دیتینه، ل دژی تاوانبار و سازیێن کو ئاگر پێخستین دۆز ڤەکربوون. ئەڤ رەوش ژی دێ یه‌نه‌كێ ژ ئالیێ قانوونی ڤە زێده‌تر ئێخیته د تەنگاڤیێ دا. ژ بەر ڤان هەموو سەدەمان، عەفوکرنا په‌كه‌كێ و یه‌نه‌كێ د مژارا شەواتان دا هات رەوانەکرن بۆ سازیێن قانوونی یێن سەختە. وەزیرێ دادێ یێ ئیراقێ یێ یه‌نه‌كه‌یی خالد شوانی ژی وورده‌كاریێن بوویەرێ ئۆرگانیزە کرن. دادگەهێ ل گۆری رێنمایێن کو بۆ وان هاتنه شاندن، بریارەک وەرگرت کو هەتا داخویانیا وەزارەتا ناڤخۆ یا ئیراقێ ژی پاشگوهـ کر.
مەشرووعکرن و پاقژکرنا ئێریشێن تەرۆری یێن ل سەر هەرێما کوردستانێ ب ڤی ئاوایی ژ ئالیێ سازیێن ئیراقێ ڤە، وەک نیشانەیا گاڤێن دن یێن سازیێن شیعه یێن ل دژی کوردستانێ تێ قەبوولکرن.
دارکا مازی ئەشکەرە کربوو کو په‌كه‌كە د شەوتاندنا بازارێن کوردستانێ دا خوەدی پلانگێرییەکی سەرەکەیە
د سالا 2023ێ دا، راست د وێ دەمێ دە کو حکوومەتا ئیراقێ مووچە و بوودجەیا کوردستانێ نەشاند و تەنگاسیا ئابۆری دهات ژیان كرن، بازارا قەیسەری یا ل کەرکووکێ، بازارا قەیسەری یا ل هەولێرێ، بازارا لەنگە یا ل هەولێرێ و بازارا چەلێ یا ل دهۆكێ هاتن شەوتاندن. ئاگران زیانه‌كا ئابۆری یا د سەر 300 ملیۆن دۆلاری دا گه‌هانده وه‌لاتی و حکوومەتا کوردستانێ. بەرپرسیاریا ئاگران ژ ئالیێ رێخستنەکا ب ناڤێ رێخستنا «عەهدا – میللی» ڤە هات گرتن کو ناڤێ وێ بەرێ قەت نەهاتبوو بهیستن. داخویانییا کو تێدە ئیهانەت و گەفێن مەزن ل پێشمەرگە و بارزانیان هاتبوون کرن، گەلەکی بالکێش بوو. ئەکیبا دارکا مازی د وێ دەمێ دا ب لێکۆلینەکا تەکنیکی ئەشکەرە کر کو ناڤونیشانا ئانكو IP یا مالپەرێ ژ باژارێ حەسەکێ یێ رۆژئاڤایێ كوردستانێ دهات برێڤەبرن.
تێ زانین کو په‌كه‌كێ د گەلەک مژاران دا وەک شەوتاندنا کامپێن ئێزدیان، کوشتنا کەسێن کو ژ په‌كه‌كێ ڤەقەتیانە، ئێریشێن ل سەر پێشمەرگەیان، گەفخوارنا ل سڤیلان د چارچۆڤەیا شەرێ پسکۆلۆژی یێ ل دژی گەلێ هەرێما کوردستانێ دا رۆلەکێ سەرەکی هەیە.
